هشتم مهرماه در تقویم رسمی کشور به مناسبت پاسداشت شاعر و ادیب ایرانی جلال الدین محمد بلخی به عنوان روز بزرگداشت مولوی به ثبت رسیده است.
بیشتر آثار مولوی به زبان فارسی سروده شدهاست، اما در اشعارش به ندرت از ترکی، عربی و یونانی نیز استفاده کردهاست و همچنین آثار او در کشورهای ترکیه، آذربایجان، ایالات متحده، جنوب و شرق آسیا ترجمه شده است و جزو آثار بسیار پرطرفدار و محبوب است.
بهاالدین ولد بلخی «پدر جلال الدین» مردی سخنور و عالم بود و مردم نیز علاقه فراوانی به او داشتند. به سبب همین وابستگی، وحشت و ترس در محمد خوارزمشاه پدید آمد و باعث ایجاد خشم او، علیه بهاءالدین ولد شد.
بعداز این اتفاق، بهاءالدین ولدهمراه با خانواده اش در حدود سال ۶۱۰ هجری قمری و همزمان با هجوم چنگیزخان از بلخ کوچ کرد و سوگند یاد کرد تا زمانی که محمد خوارزمشاه بر تخت حکومت تکیه کرده است، به بلخ بازنگردد.
در سال ۶۲۸ هجری قمری و زمانیکه جلالالدین ۲۴ سال داشت، پدرش (بهاالدین ولد) از دنیا رفت و پس از این اتفاق به توصیه و همراهی یکی از مورد اعتمادترین همراهان او به نام «برهانالدین محق تِرمِذی» راه پدر را پیش گرفت.
مولانا جلال الدین محمد بلخی تا سن ۳۷ سالگی به درس خواندن و تدریس علم مشغول بود و شاگردان بسیاری داشت، اما در سال ۶۴۲ هجری قمری و پس از آنکه با شمس تبریزی آشنا میشود دچار دگرگونی میشود و تدریس و علم را کنار میگذارد و راه عارفی را در پیش میگیرد.
کتابهای مثنوی معنوی، دیوان شمس، فیه ما فیه، مکتوبات و مجالس سبعه از آثار مولوی است که به زبان فارسی نگاشته شده است و این آثار به زبانهای مختلف هم در جهان ترجمه شده است و امکان استفاده برای علاقهمندان به اشعار این شاعر فارسی، در سراسر جهان فراهم شده است.
مولانا جلال الدین محمد بلخی در ۵ جمادیالثانی ۶۷۲ ه. ق در شهر قونیه واقع در ترکیه به خاک سپرده شده است.
آثار پنج گانه مولانا مثنوی معنوی، دیوان غزلیات شمس، مکتوبات، فیه ما فیه و مجالس سبعه، در اردیبهشت ۱۴۰۲ در فهرست حافظه جهانی یونسکو به ثبت رسیده است.