۳۰ سپتامبر روز جهانی ناشنوایان گرامی باد
روز جهانی ناشنوایان و زبان اشاره در تقویم جهانی ۳۰ سپتامبر مصادف با ۸ مهر است.
اگر ما از این نعمت محروم باشیم، آموختن دشوار میشود.
از دست دادن کامل شنوایی را ناشنوایی یا کری، و کم شدن آن را کمشنوایی گویند. معمولاً افراد برای توصیف کاهش شنوایی خفیف تا شدید از “کم شنوایی” استفاده میکنند، اما “ناشنوایی” به کم شنوایی عمیق اشاره دارد. افراد ناشنوا شنوایی بسیار کمی دارند و یا اصلا شنوایی ندارند.
ناشنوایی
کری و یا ناشنوایی ممکن است در اثر بیماریهایی همچون سیفلیس مادر زادی، سرخجه مادر، استعمال بعضی از داروها در دوران بارداری یا بد فرمی اعضای شنوایی به علت آسیبهای دوران جنینی و زایمان رخ دهد که در این صورت به آن ناشنوایی مادرزادی میگویند.
ناشنوایان که به سبب محرومیت از حس شنوایی قادر به تکلم نیز نمیباشند، زندگی سختی را میگذرانند.
شاید تصور کنیم آنها در برقراری ارتباط مشکل دارند در صورتی که شنواها بعضاً نمیتوانند زبان آنها را درک کنند.
روز جهانی ناشنوایان چه روزی است؟
فدراسیون جهانی ناشنوایان در سال ۱۹۵۱ به عنوان نهادی غیردولتی با هدف حمایت از ناشنوایان، احقاق حق ناشنوایان، شناسایی و بهبود مشکلات زندگی روزمره آنها و همچنین فراهم کردن شرایط تحصیل، اشتغال و زندگی برابر با سایر افراد تشکیل شد.
این فدراسیون همواره بر برابری حقوق و احترام برای همه افراد جامعه بدون توجه به رنگ، نژاد، جنسیت، ملیت و عوامل دیگر تاکید کرده است و بیش از ۱۳۰ کشور جهان در آن عضو هستند.
نامگذاری روز ناشنوایان در ایران
در ایران نیز از سال ۱۳۸۰ شورای فرهنگ عمومی این روز را گرامی داشته و برای ناشنوایان عزیز این روز را جشن میگیرند. امروزه از سوی تمام کشورهای دنیا اقداماتی از جمله ابداع زبان اشاره، اختراع دستگاههای بهبود شنوایی مثل سمعک و ایجاد شرایط مناسب برای آموزش ناشنوایان انجام شده است.
زبان اشاره چیست؟
زبان اشاره زبان اصلی ناشنوایان در سراسر جهان است.
تاکنون در تحقیقات مختلف بیش از صد زبان اشاره گوناگون نام برده شده است. این زبانها دارای ویژگی بصری – فضایی هستند. دستها و حالت چهره در این زبانها نقش اساسی دارند چراکه بسیاری از اطلاعات دستوری مثل استفهام، قید و … از طریق حالات چشم، ابرو و لبها بیان میشود.
در زبانهای اشاره برای نشان دادن زمان افعال از فضا استفاده میشود برای مثال هنگام ادای افعالی که مربوط به گذشتهاند به پشت سر اشاره میشود.
به همین ترتیب اشاراتی که از محل اشاره به سمت جلوتر متمایل شوند مفهوم آینده را میرسانند.
در این حالت کمر و گردن به سمت جلوی بدن متمایل میشوند. زبانهای اشاره زبانهایی مستقل از زبانهای گفتاری و البته تحت تأثیر آنها هستند. در زبان اشاره ترتیب کلمات جمله بیشتر به صورت فاعل – فعل – مفعول است.
مشکلات ناشنوایان
ناشنوایان در مقایسه با دیگر افراد مشکلات زیادی را در زندگی روزمره خود دارند.
اگر مشکل شنوایی جدی وجود داشته باشد هرگز زبان را یاد نمیگیریم در نهایت نمیتوانیم خوب تفکر کنیم.
با نگاهی به تاریخ متوجه میشوید هرگز نابینایی نبوده که محدودیت او مانع از تحصیل و تفکرش شود، اما فرد ناشنوا به دلیل عدم وجود ورودیهای اطلاعاتی با سختی زیاد میتواند مدارج علمی بالا را طی کنند.
عدم آشنایی جامعه با زبان اشاره و عدم توانایی در برقراری ارتباط این قشر با دیگر افراد از جمله مهمترین مشکلات ناشنوایان است.
نادرستی ارتباطها جریان اجتماعی شدن ناشنوایان و همچنین تعلیم و تربیت آنان را دچار مشکل میکند.
جبار باغچهبان (میرزا جبار عسگر زاده)، اولین معلم ناشنوایان
میرزا جبار عسگر زاده معروف به باغچهبان آموزگاری خود را در سال ۱۲۹۸ در دبستان احمدیه مرند آذربایجان آغاز کرد. باغچهبان مؤسس اولین کودکستان به نام باغچه اطفال در تبریز بود.
او برای نخستین بار به فکر تعلیم و تربیت کودکان ناشنوا افتاد و طی سه سال موفق شد سه کودک ناشنوا را تعلیم دهد. وی این مدرسه را در سال ۱۳۰۳ دایر کرد.
ابتکارات جبار باغچهبان
روش شفاهی در تعلیم ناشنوایان
آموزش روش حساب ذهنی به ناشنوایان
الفبای گویا
اختراع گوشی استخوانی یا تلفن گنگ
اختراع گاه نما وسیلهای برای نشان دادن پستی و بلندیهای اقیانوسها روی نقشه به کودکان
کشف خواص صوتها و تقسیم بندی آنها
تهیه وسایل مختلف بصری برای تدریس ناشنوایان
استفاده از روشهای ترکیبی و نوین در آموزش
منبع: ایمنا