براساس اعلام سازمان جهانی بهداشت مالاریا، باوجود واکسنها، به ویژه به دلیل افزایش مقاومت در برابر درمان، همچنان یک بیماری وحشتناک در آفریقا قلمداد می‌شود.
این بیماری که از زمان‌های قدیم گزارش شده است، ناشی از یک انگل کوچک از جنس پلاسمودیوم است که از طریق نیش پشه منتقل می‌شود و باعث تب، سردرد و لرز می‌شود پس از آن در صورت عدم درمان به یک وضعیت جدی یا حتی کشنده تبدیل خواهد شد.
سازمان جهانی بهداشت تخمین می‌زند نزدیک به ۲۵۰ میلیون مورد به مالاریا مبتلا شوند. ۲۴۷ میلیون نفر در سال ۲۰۲۱ به مالاریا مبتلا شده بودند.
نزدیک به نیمی از جمعیت جهان در منطقه‌ای زندگی می‌کنند که در معرض خطر است و می‌توانند به مالاریا مبتلا شوند.
به ویژه نوزادان، کودکان زیر پنج سال، زنان باردار و افرادی که با این بیماری زندگی می‌کنند بیشترین احتمال ابتلا به نوع شدید این بیماری را دارند.
در آفریقا اکثریت قریب به اتفاق موارد (۹۵ درصد) و مرگ و میر (۹۶ درصد) رخ می‌دهد. این منطقه همچنان سهم بزرگ و نامتناسبی از بار جهانی مالاریا را به دوش می‌کشد.
بیش از نیمی از کل مرگ و میر‌های مالاریا در سراسر جهان در چهار کشور آفریقایی متمرکز است که عبارتند از نیجریه (۳۱.۳ درصد)، جمهوری دموکراتیک کنگو (۱۲.۶ درصد)، تانزانیا (۴.۱ درصد) و نیجر (۳.۹ درصد).
بیشترین قربانیان در میان کودکان زیر پنج سال هستند. در آفریقا این دسته قربانی ۸۰ درصد مرگ و میر‌ها هستند.
این وضعیت منجر به راه اندازی استراتژی پاسخ در پایان سال ۲۰۲۲ علیه این مشکل فوری در آفریقا با تقویت نظارت بر اثربخشی دارو شد.
دکتر دوروتی آچو، رئیس واحد بیماری‌های گرمسیری و ناقلین در دفتر منطقه‌ای آفریقا هشدار می‌دهد که هر گونه تهدید برای اثربخشی درمان‌ها فاجعه بار خواهد بود و می‌تواند منجر به موارد و مرگ‌های بسیاری شود.
پشه‌های مقاوم در برابر حشره کش‌ها، ظهور یک پشه جدید در آفریقا که از آسیا و شبه جزیره عربستان آمده است، تهدیدی دیگری برای مبارزه با مالاریا در آفریقا است.
این حشره که اکنون در سودان، اتیوپی، سومالی و نیجریه وجود دارد، با محیط شهری سازگار است و در برابر بسیاری از حشره کش‌هایی که در حال حاضر استفاده می‌شوند، مقاوم است.
با این حال، استفاده از پشه بند‌های آغشته به حشره کش‌ها تا کنون روش اصلی کنترل پیشگیرانه در برابر این بیماری بوده است.
کمپین‌های واکسیناسیون از اکتبر ۲۰۲۱، استفاده از واکسن مالاریا را برای کودکان ساکن در مناطق آلوده توصیه می‌کند.
به گفته سازمان جهانی بهداشت این واکسن که توسط گروه دارویی انگلیس ساخته شده است، شروع بیماری و خطر مرگ در کودکان را به میزان قابل توجهی کاهش می‌دهد.
کمپین‌های واکسیناسیون در سه کشور آفریقایی: غنا، کنیا و مالاوی سازماندهی شده است.
یک واکسن جدید علیه مالاریا که توسط دانشگاه آکسفورد ساخته شده است، به تازگی از مقامات غنا چراغ سبز دریافت کرده است تا در این کشور استفاده شود، اولین واکسن برای این واکسن که امید‌های زیادی را ایجاد می‌کند.
امید است تا سال ۲۰۳۰ مرگ و میر ناشی از مالاریا حداقل ۹۰ درصد کاهش یابد.