متخصص گوش و حلق و بینی و عضو هیئت علمی دانشگاه علوم پزشکی تهران در برنامه ضربان شبکه سلامت سیما در خصوص التهاب حنجره (لارنژیت) به گفتگو پرداخت.
متخصص گوش و حلق و بینی گفت: اختلال عملکرد حنجره، با حیات انسان منافات دارد.
عضو هیئت علمی دانشگاه علوم پزشکی تهران همچنین با اشاره به نقش حنجره در تنفس گفت: رفلکس هایی، چون سرفه و تنظیم تعداد تنفس، توسط حنجره صورت میگیرد، صحبت کردن و تولید صدا هم از وظایف دیگر حنجره است.
دکتر دبیر مقدم ساختار حنجره انسان را، با دیگر جانداران متفاوت و عملکرد آن را در صحبت کردن و تولید صدا، مهم دانست. این قسمت از بدن انسان تکامل خاصی برای ادای کلمات پیدا کرده است. حنجره نقش مهمی در بلند کردن اجسام سنگین از زمین دارد وقتی جسم سنگینی را از زمین بلند میکنیم یا هنگامی که سرفه میکنیم، نیاز به ایجاد یک فشار مثبت در قفسه سینه داریم، در این مواقع تارهای صوتی بسته میشوند و فشار در داخل قفسه سینه افزایش پیدا میکند، که در هنگام سرفه، باعث خارج شدن ترشحات از مجاری تنفسی میشود و در مواقع بلند کردن جسم سنگین نیز، باعث میشود که فشار به صورت مستقیم به ستون فقرات منتقل نشود و این فشار بیشتر به عضلات بین دندهای منتقل شود، اگر به نحوی حنجره آسیب ببیند و فرد دچار فلج تارهای صوتی شود، این عملکرد از دست میرود، یعنی فرد، سرفه مؤثر نخواهد داشت و در بلند کردن اجسام سنگین با مشکل روبرو خواهد بود.
عضو هیئت علمی دانشگاه علوم پزشکی تهران افزود: هنگام عمل بلع، یکسری اعمال پشت سر هم اتفاق میافتد که مانع از ورود غذا به دستگاه تنفسی شود، در برخی از حیوانات، دستگاه تنفس و دستگاه گوارش از ابتدا از هم جدا هستند، اما در انسان، ابتدای مسیر دستگاه گوارش و تنفس با هم مشترک است. در واقع ارگانی که باعث میشود، هوا به مجاری تنفسی و غذا به مجاری گوارشی راه پیدا کند، حنجره است.
این متخصص گوش و حلق و بینی گفت: موقع انجام عمل بلع و ورود لقمه غذا به حفره دهان، به صورت غیر ارادی چند عمل انجام میشود. در ابتدا حنجره به صورت غیر ارادی به سمت بالا حرکت میکند و زیر قاعده زبان قرار میگیرد، سپس تارهای صوتی بسته میشوند و غضروف اپی گلوت (قسمت بالایی حنجره) به سمت عقب میرود، این اعمال باعث میشود به جای اینکه غذا وارد مجرای تنفسی شود، به قسمتهای جانبی حرکت کند و سپس وارد دستگاه گوارش شود.
دکتر دبیر مقدم گفت: اگر به دلیلی، این ترتیب و نظم به هم بخورد و مقداری غذا به گلو بپرد، بلافاصله حنجره و تارهای صوتی بسته میشوند و یک سرفه اتفاق میافتد، تا اگر مواد غذایی یا ترشحی به سمت پایین رفته باشد، به بیرون هدایت شود. دراکثر موارد مشکل جدی نیست و با چند سرفه مسئله برطرف میشود، اما گاهی اگر حنجره آسیب دیده باشد (به صورت کامل بسته نشود و یا حرکت آن مختل شده باشد) ممکن است مشکل ساز شود و این ترشحات به صورت مزمن باعث ایجاد عفونت در دستگاه تنفسی شوند.
کارشناس برنامه در پاسخ به این سؤال، که چرا در بعضی افراد، بهطور متناوب گیر کردن غذا یا مایعات در حلق اتفاق میافتد؟ گفت: در عدهای به دلیل مصرف بعضی از داروهای آرامبخش و یا یک سری از بیماریهای مرتبط به سیستم عصبی مرکزی، رفلکس حنجره کندتر انجام میشود، که این افراد، نیاز به مراقبت بیشتری دارند.
دکتر دبیر مقدم گفت: افرادی که با مشکل رفلاکس (بازگشت اسید معده) مواجه هستند، به صورت ناخودآگاه اسید معده به بالا باز میگردد، اگر مقدار خیلی کمی از این اسید وارد نای شود، به صورت رفلکس خود به خودی، تارهای صوتی به فوریت بسته میشود و ایجاد حالت خفگی شدید میکند، این حالت، در حالت خوابیده با شدت بیشتری اتفاق میافتد.
این استاد دانشگاه در پاسخ به این سؤال که آیااین استاد دانشگاه در پاسخ به این سؤال که آیا شستشوی گلو با آب و نمک خوب است؟ گفت: شستشوی گلو به حنجره ربط پیدا نمی کند و موقع قرقره تنها ناحیه گلو شسته می شود.
دکتر دبیر مقدم تأکید کرد: برای تمیز شدن حنجره، مهمترین مسئله مرطوب کردن حنجره است، که دو راه عمده دارد: اول: مصرف آب زیاد و دوم: بخور دادن است.(بعضی از مایعات، مانند: چای، چای سبز و قهوه، باعث خشکی حنجره می شوند)
این متخصص گوش و حلق و بینی در پاسخ به این سؤال، که آیا آب یخ باعث آسیب به تارهای صوتی می شود؟ گفت: در این زمینه مطالعه ای صورت نگرفته است، توصیه به مصرف آب است به خصوص آبی که فرد با دمای آن، احساس راحتی دارد.
دکتر دبیر مقدم در پاسخ به این سؤال که چرا افرادی که سیگار می کشند، بعد از مدتی تغییر صدا پیدا می کنند؟ گفت: سیگار کشیدن با عامل های مختلفی به حنجره آسیب می رساند، مواد شیمیایی موجود در دود سیگار که فقط محدود به نیکوتین نیست، به مخاط حنجره آسیب می رساند.
این متخصص گوش و حلق و بینی افزود: مخاط حنجره به صورت تخصصی برای تولید صدا تکامل پیدا کرده که بسیار ظریف و شکننده ی است.
دکتر دبیر مقدم گفت: یکی دیگر از آسیب های سیگار، آسیب حرارتی سیگار به حنجره است، همچنین سیگار کشیدن رفلاکس را تشدید می کند، که مجدداً باعث التهاب حنجره می شود، در افرادی که سیگار می کشند هنگام معاینه پزشک، التهاب حنجره همراه با قرمزی آن، قابل رؤیت است(هرگونه دود استنشاقی، این تخریب را برای حنجره به همراه خواهد داشت) دود پیپ نیز، بیشتر به داخل حفره دهان آسیب می رساند. وی تأکید کرد مواد مخدر استنشاقی نیز به شدت به حنجره آسیب می رسانند.
برنامه ضربان همه روزه از شنبه تا پنجشنبه ساعت ۱۶ به صورت زنده از شبکه سلامت سیما پخش می شود.