بر اساس پیش بینی‌های مراکز پژوهشی، در سال ۲۰۲۳ استفاده از زنبور‌های عسل برای سم پاشی مزارع گسترش خواهد یافت.
به گزارش خبرگزاری صدا و سیما، در آستانه سال جدید میلادی، مراکز مطالعاتی و پژوهشی و رسانه‌های تخصصی کشاورزی به پیش بینی برخی از تغییرات احتمالی در عرصه کشاورزی جهان در سال ۲۰۲۳ پرداختند.
رواج نوآوری‌ها و استفاده از روش‌های دانش بنیان از جمله مهمترین و بارزترین تغییرات و رویداد‌هایی است که همه ساله در اغلب پیش بینی‌ها و تحلیل‌های کارشناسان جایگاه ویژه دارد و امسال، یکی از مواردی که در گزارش‌های چندین موسسه اقتصادی کشاورزی مورد توجه قرار گرفته، گسترش روش بهره گیری از زنبور عسل برای مبارزه با آفات در مزارع است.
از آنجایی که زنبورعسل، به خودی خود، دستکم برای گرده افشانی در مزارع اهمیت دارد، استفاده از آنها در سال جدید میلادی نیز افزايش يافته و علاوه بر بیشتر شدن تعداد کندوها، تعامل با این مخلوقات نیز توسعه خواهد یافت.
موضوعاتی مانند نوآوری در تجهیزات، مواد اولیه و روش‌ها کشاورزی برای کمک به محافظت از زنبورها نیز به موازات افزایش استفاده از آنها در فهرست موارد روبه توسعه قرار دارد و پژوهشگران به تلاش‌های خود برای به حداکثر رساندن قابلیت گرده افشانی زنبور‌های عسل ادامه خواهند داد.
اما یکی از روش‌های خاص و نوآورانه که پیش بینی شده است در سال ۲۰۲۳ در سطح چشمگیری گسترش یابد، استفاده از زنبور‌های عسل برای پخش کردن آفت کش‌ها در مزارع است.
این سیستم پس از چند سال مطرح شدن به عنوان نظریه و گذراندن دوران آزمایشی در چندین مرکز تحقیقاتی در نقاط مختلف جهان، سرانجام در سال رو به پایان ۲۰۲۲ در قالب تجهیزات جدید کشاورزی به بازار عرضه شد، اما این سال را با عنوان پدیده‌ای نوپا به پایان رساند.
در این روش، نیازی به آب یا استفاده از دستگاه‌های سم پاش یا تراکتور نیست و زنبورها پودر کنترل آفات را که در بخش خروجی کندو به پاهایشان می‌چسبد، مستقیما به روی گل‌ها و شکوفه‌ها منتقل می‌کنند.
در حالی که برخی از شرکت ها، کل کندو را بر اساس این روش، طراحی، تولید و عرضه کرده اند، برخی دیگر از شرکت ها، فقط مخزن پودر را متناسب با ساختار غالب کندو‌های امریکا و اروپا عرضه می‌کنند تا خود زنبوردار آن را داخل کندو جاسازی و نصب کند.
در هر دو ساختار، زنبورها هنگام خروج از کندو، از مسیری می‌گذرند که حاوی پودر آفت کش است و هر بار مقدار کمی پودر به پاهایشان می‌چسبد و هنگام نشستن روی گل‌ها و شکوفه‌ها در سراسر مزرعه، به پرچم، گلبرگ یا سایر اجزای گل منتقل می‌شود.
آنچه که در این روش اهمیت دارد، فقط کندو نیست، بلکه این ویژگی پودر‌های ضد آفت است که به عنوان قطعه اصلی این سیستم می‌تواند باعث دگرگونی شود.
این پودر، مبتنی بر نوعی میکرو ارگانیسم و حاوی گونه‌هایی از میکروب زنده و ایمن است که هیچ ضرری برای زنبور ندارد، اما انواع آفات را عمدتا با تولید سویه‌هایی از نوعی قارچ مفید ریشه کن می‌کند.
یکی از امتیازات این روش این است که محصول، در مواردی، قبل از ایجاد شدن آفات، مجهز به ضدآفت می‌شود.
عملکرد پودر‌هایی که تاکنون تولید شده اند، به مراتب بالاتر از آفت کش‌های رایج با ترکیبات شیمیایی است و در مواردی بهترین و موثرترین آفت کش‌های موجود به شمار می‌روند و اگرچه می‌توان آنها را بصورت اسپری در مزرعه استفاده کرد، اما به دلیل روند خاص تولید آنها، گرانقیمت اند و استفاده پرحجم آنها پرهزینه است.
با این حال، در روش جدید و با استفاده از زنبور عسل، حجم کمی پودر مصرف می‌شود که هزینه کمتری نیز در بر دارد، ضمن اینکه دیگر نیازی به تراکتور و دستگاه‌های سمپاش نیست و در هزینه‌ها صرفه جویی می‌شود.
با کمک زنبورها، سموم و آفت کش‌های شیمیایی وارد مزرعه و هوا و خاک نمی‌شود و آزمایش‌ها نشان داده است که این نوآوری به افزایش عملکرد محصول و کیفیت خاک نیز کمک می‌کند.
همچنین این روش به معنی تولید محصول طبیعی (ارگانیک) است که در بازار قیمت بالاتری دارد و در نهایت، به افزایش درآمد مزارع منجر می‌شود.
در حال حاضر، پودر‌های آفت کش و ضد قارچ برای محصولاتی مانند گوجه فرنگی، بلوبری (ذغال اخته آبی)، توت فرنگی، تمشک، آفتابگردان و باغ‌های سیب تولید و عرضه شده و تولید آفت کش‌های مناسب برای مزارع دیگر در مرحله پژوهش یا آزمایش قرار دارد.
تولیدکنندگان کندوها و پودر‌های آفت کش زیست فناورانه امیدوارند که با رواج استفاده از این روش در سال ۲۰۲۳ زمینه برای گسترش فعالیت در مورد سایر محصولات فراهم شود.