محققان در مطالعه اخیر خود، حرکات سلول های سرطانی پروستات را با وضوح تک سلولی در طول زمان بیماری مشخص کرده اند.
سرطان پروستات، دومین سرطان شایع و دومین عامل مرگ و میر در میان مردان در کشورهایی مانند آمریکاست که این موضوع، تا حد زیادی ناشی از عدم وجود دانش کافی درباره محرکهای سلولی در پیشرفت بیماری به سمت سرطان پروستات مقاوم به اخته (CRPC)، است.
اپیتلیوم یا بافت پوششی غده پروستات، معمولاً از دو نوع سلول اپیتلیال تشکیل شده است: سلولهای پایه و سلولهای مجرای تمایز یافته (سلولهایی که تغییر شکل یافته اند).
محققان، از مدل موش CRPC برای ایجاد «اطلسی از ترکیب و تکامل سلولی پروستات» در طول دوره بیماری استفاده کردند.
ژن Pten که آنزیم سرکوب کننده تومور را رمزگذاری میکند، در اکثر بیماران مبتلا به سرطان پروستات پیشرفته، غیرفعال است.
تیم تحقیقاتی، از تکنیکی به نام توالی یابی RNA تک سلولی، برای مقایسه جمعیت نوع سلولهای اپیتلیال و غیر اپیتلیال در موشهای سالم و موشهای فاقد Pten استفاده کرد.
در پروستات موشهای سالم، محققان، انواع متعددی از سلولهای اپیتلیال را یافتند؛ سلولهای پیش ساز پایه، لومینال و پیش ساز لومینال. در پروستات موشهایی که فاقد Pten بودند، تیم تحقیقاتی گسترش سلولهای میانی لومینال را مشاهده کرد که احتمالاً از سه منبع سلولی مشتق شده بودند؛ سلولهای پایه، سلولهای پیش ساز لومینال و سلولهای لومینال تمایز یافته.
این یافته، نشان میدهد که سلولهای پایه، قادرند با حذف Pten به سلولهای میانی تبدیل شوند.
علاوه بر این، پژوهشگران، گسترش بیشتر سلولهای میانی سرطانی را پس از محرومیت از آندروژن مشاهده کردند که به طور قابل توجهی تنوع سلولهای درون تومور (معروف به ناهمگنی تومور) را افزایش داد. محققان، نشان داده اند که این ناهمگنی را میتوان از طریق مهار سنتز پروتئین، محدود کرد.
سپس تیم تحقیقاتی، به دنبال توصیف اثرات این گسترش سلولهای میانی ناشی از محرومیت از هورمون، دریافتند که امضای ۵ ژن به طور خاص غنی شده است. پس از بررسی دو مجموعه داده حجیم از بیماران مبتلا به سرطان پروستات، محققان دریافتند که این امضا با مقاومت درمانی و نتایج بالینی ضعیف مرتبط است. علاوه بر این، آنها مشاهده کردند که امضا در زیرمجموعهای از سلولهای سرطان پروستات متاستاتیک، غنی شده بود، اما نه در سلولهای تومور اولیه.
به گفته دانشمندان، وجود این امضای ژن ممکن است به عنوان یک ابزار پیش آگهی مفید برای پیش بینی مقاومت درمانی و تخمین نتایج بالینی در بیماران، عمل کند.
تجزیه و تحلیل آن ها، همچنین نشان داد که پروستات موشهای فاقد ژن Pten، غنی از سلولهای ایمنی است که تولید تومور را تقویت میکنند و ریزمحیطی ایجاد میکند که به تومورها در فرار از سرکوب و حملات سیستم ایمنی، کمک میکند.
محققان اظهار داشته اند، به طور کلی، کار ما اهمیت چندین نوع سلول اپیتلیال و ایمنی که برای شروع و پیشرفت سرطان پروستات حیاتی هستند، را برجسته میکند و تعاملات بین جمعیتهای سلولی خاص که به سرطان پروستات مقاوم به اخته کمک میکنند، را روشن میسازد.
یافتههای تحقیقاتی در مجله eLife منتشر شده اند.