معاون علمی و فنی مرکز ملی ذخایر ژنتیکی و زیستی ایران گفت: طرح های مشخصی را برای احیای گونه های در حال انقراض دام شروع کردهایم.
وی گفت: در حوزه منابع گیاهی به اندازه کل قاره اروپا تنوع این منابع را داریم که بالغ بر هشت هزار گونه میشود و مجموعه گونههای گیاهی و جانوری کشور حدود ۴۳ هزار گونه مختلف است.
معاون علمی و فنی مرکز ملی ذخایر ژنتیکی و زیستی ایران افزود: دلیل این تنوع گونهای به سبب موقعیت ژئوپلیتیک ایران در عرصه تلاقی قارههای آسیا و اروپاست و نقش ایران به مثابه پلی میان شرق و غرب، باعث شده است به لحاظ انسانی و محیط زیست، تنوع بسیار غنی داشته باشیم.
آذربایجانی گفت: تقریباً در ایران هم شبیه بسیاری از جاهای دیگر دنیا در حوزه حفظ و نگهداری از منابع زیستی و محیط زیست کم کاری صورت گرفته و در کشور ما این کم کاری بیشتر بوده و بسیاری از گونههای جانوری و گیاهی در معرض خطر انقراض قرار گرفته است.
معاون علمی و فنی مرکز ملی ذخایر ژنتیکی و زیستی ایران گفت: علاوه بر این که این موضوع در حوزه حیات وحش رخ میدهد ما در حوزه منابع غذایی هم شاهد این مشکلات هستیم.
وی افزود: دامهای اهلی و بومی ما در صدها سال تکامل یافته است، اما سیاستگذاریهایی که برای تامین غذا ایجاد شده است موجب شد بسیاری از دامهای مان را یا از دست دادیم و یا از دست میدهیم.
آقای آذربایجانی ادامه داد: در حوزه برخی گونههای دام از جمله گاو و گوسفند و همچنین اسب، بز و حیوانات وحشی به سبب شکارهای بی رویه و مدیریتهای نامناسب با مسائلی مواجهیم که در کنار همه این موارد با تهدید بزرگتری با عنوان تغییرات اقلیم هم مواجهیم که این تغییرات اقلیم، اتفاقاتی غیر عامدانه است که در کنار مدیریت نامناسبی که داریم مشکلات ما را بیشتر میکند راهکار مناسب این است که هرکسی وظیفه خود را انجام دهد.
وی افزود: زیست بانک در این عرصه نخستین اقدامی که میتواند انجام دهد این است که منابع در خطر انقراض را بتواند شناسایی و نگهداری کند و خوشبختانه زیست فناوری هم به کمک آمده است و ما امکان احیای کوچکترین منابع سلولی موجود مان را باید داشته باشیم.
معاون علمی و فنی مرکز ملی ذخایر ژنتیکی و زیستی ایران گفت: در مورد برخی گونههای دام اهلی نظیر گاو باید اعلام کنیم که دیگر گاو گلپایگانی نداریم و به اذعان متولیان امر، گله مناسبی از این دام که به گرما و اقلیم ما سازگار بود دیگر وجود ندارد و این نشان میدهد در صورت ادامه روند گرم شدن هوا و تغییرات اقلیمی دیگر نمیتوانیم چشم امیدی به نژادهای اروپایی که متناسب با اقلیم ما هم نیست داشته باشیم.
وی افزود: باید احساس مسئولیتی بیشتر صورت گیرد و ما در این مرکز سه راهبرد اساسی در خصوص تقویت امنیت غذایی، امنیت سلامت و امنیت اقتصادی داریم که اگر دو مورد اول محقق شود مورد آخر هم محقق خواهد شد.
آذربایجانی افزود: در حوزه منابع راهبردی مثل دامهای بومی ابتدا باید به سمت ایجاد یک مجموعه و ذخایر راهبردی از سلولهای نامیرا پیش میرویم و بعد به واسطه روشهایی مثل همسان سازی و کلونینگ میتوانیم به سمت احیای برخی گونهها پیش برویم و طرح مشخصی را در این مرکز شروع کرده ایم و بر همین اساس به عنوان طرحی ملی، مسئله را پیگیری میکنیم و کاری که فعلاً انجام داده ایم این است که مواردی که در حال انقراض بود نگه داریم.
وی افزود: در هیچ جای کشور نمونه گاو گلپایگانی را نمیتوانیم پیدا کنیم و ما در این مرکز به دنبال اقداماتی هستیم که از این به بعد به سمت احیا پیش میرویم که مستلزم عزم ملی است.
معاون علمی و فنی مرکز ملی ذخایر ژنتیکی و زیستی ایران گفت: دولت و وزارتخانههای مرتبط و کنوانسیونهای مختلفی مانند تنوع زیستی و ستادهایی مانند ستاد زیست فناوری و معاونت علمی و فناوری ریاست جمهوری همه باید به تغییر اقلیم و بحرانهایی که حادث میشود فکر کنند و وقتش الآن است که روی منابع زیست بوم و ذخایر ژنتیکی راهبردی مان سرمایهگذاری کنیم تا دیگر نسلهای اینده شاهد از بین رفتن ذخایر ژنتیکی نباشند.