اگر راهکار‌های رسیدن به یک برنامه غذایی سالم در ماه رمضان را بشناسیم و به آن عمل کنیم، فرزندانی که تازه به سن تکلیف رسیده اند نیز در کنار بزرگ‌تر‌های خود می‌توانند به وظیفه روزه‌داری خود عمل کنند.
به گزارش سرویس وب گردی خبرگزاری صدا و سیما، با فرا رسیدن ماه مبارک رمضان بسیاری از والدین درباره روزه گرفتن فرزندان شان دچار تردید می‌شوند. آن‌ها می‌خواهند بدانند که آیا روزه گرفتن و تحمل گرسنگی و تشنگی زیاد در فصل گرما برای کودک قابل تحمل است یا ممکن است باعث بروز مشکلاتی در سلامت او شود. در واقع روزه داری می‌تواند فواید روحی و جسمی زیادی برای کودک داشته باشد.
وظیفه والدین در مورد روزه داری کودکانی که به سن تکلیف رسیده اند، این است که پیش از فرا رسیدن ماه روزه داری آن‌ها را برای این فریضه آماده کنند. بدون شک روزه داری و تحمل گرسنگی برای کودکانی که از سنین پایین شاهد روزه گرفتن والدین خود بوده و به این کار تشویق شده اند، آسان‌تر است و به دلیل احساس معنوی خاصی که تجربه می‌کنند، توان شان افزایش می‌یابد.
امسال که شروع ماه مبارک رمضان با بازگشایی مدارس مصادف شده است، وظیفه والدین در این همزمانی سنگین‌تر می‌شود بنابراین آن‌ها می‌خواهند در گام اول بدانند برای فرزندانشان به ویژه روزه اولی‌ها چگونه برنامه ریزی کنند؟
بهترین برنامه غذایی برای روزه اولی‌ها
حذف سحری ممنوع
والدین روزه اولی‌ها باید تلاش زیادی برای آماده کردن یک سحری مقوی و کامل انجام دهند، اما خیلی از روزه اولی‌ها به خیال این که می‌توانند بدون این وعده از پس روزه داری بربیایند قید سحری خوردن را می‌زنند. حذف وعده سحری در ماه رمضان می‌تواند مشکلات جسمی زیادی را به نوجوانان تحمیل کند.
تقریبا تمام انرژی مورد نیاز نوجوانان در طول روز از طریق سحری تامین می‌شود و با حذف آن، بدن آن‌ها مجبور به سوزاندن عضلات خواهد شد. پس سحری سر فرصت، بدون عجله و خواب‌آلودگی باید در برنامه غذایی قرار بگیرد.
نوجوانان و روزه اولی‌ها باید در این زمینه توجیه شوند تا بتوانند در طول روز با انرژی کافی به کار‌های روزمره شان بپردازند.
از مکمل‌ها غافل نشوید
گنجاندن تمام مواد غذایی مورد نیاز یک نوجوان در یک وعده کار ساده‌ای نیست، با یک برنامه ریزی صحیح غذایی می‌توان بسیاری از کمبود‌ها را جبران کرد. وعده سحری بهتر است از غذا‌های بسیار چرب و سنگین نباشد و در کنار آن از گروه سبزیجات و فیبر‌ها و غلات نیز استفاده شود.
یک نوجوان بیش از یک بزرگسال نیاز به تامین ویتامین‌ها و املاح ضروری برای رشد دارد، بنابراین باید وعده‌های غذایی این گروه سنی کامل‌تر باشد. بسیاری از والدین نگران کمبود ویتامین‌ها و املاح معدنی در این دوره هستند. بهتر است با مشورت یک پزشک در زمان روزه داری از قرص‌های مکمل مولتی ویتامین، کلسیم و آهن نیز استفاده شود.
پرخوری ممنوع
پر کردن معده در وعده سحری چندان کار عاقلانه‌ای به نظر نمی‌رسد. این وعده غذایی بین دو تا سه ساعت به صورت کامل هضم می‌شود و پر خوری کمک چندانی به رفع گرسنگی در طول روز نمی‌کند. پس والدین باید از بیش از پیش غذا خوراندن به کودکان و نوجوانان پرهیز داشته باشند.
مصرف نان سبوس دار، شیر و لبنیات، گوشت و سبزیجات در وعده سحری الزامی است و می‌تواند وعده غذایی سالمی برای نوجوان فراهم کند.
راهکار‌های پیشگیری از عطش
اگر می‌خواهید خود و فرزندتان در طول روز احساس تشنگی کمتری کنید، غذا‌های سرخ شده را از وعدۀ سحری حذف کنید؛ همچنین زیاد دور غذا‌های گوشتی نروید برای هضم آن، بدن مقدار زیادی آب مصرف می‌کند. از حبوبات مختلف استفاده کنید که پروتئین مورد نیاز بدن روزه اولی فراهم شود.
کاهو آب زیادی در خودش دارد و می‌توانید از شب تا صبح یک دیس بگذارید کنار برای بچه ها. اگر به شکل سالادی ازکاهو استفاده می‌کنید، یادتان باشد سس ممنوع است، چون بچه‌ها تشنه‌تر می‌شوند.
یک نکتۀ دیگر اینکه مصرف آب زیاد در هنگام سحر نه تنها از تشنگی در طول روز کم نمی‌کند، بلکه می‌تواند با رقیق کردن آنزیم‌های گوارشی، باعث بروز مشکلات گوارشی شود.
فوری نگران نشوید
کاهش وزن روزه اولی‌ها در این ماه طبیعی است؛ اما اگر سعی کنید ویتامین‌ها و مواد لازم را به درستی به آن‌ها برسانید، چندان با مشکل کمبود وزن روبه رو نخواهند شد. به بچه‌ها قوت قلب بدهید و انرژی مثبت داشته باشید. دائم از ضعف و کم سن و سالیِ بچه‌ها ننالید. نگویید بچه است و نمی‌تواند. اما در عین حال مراقب سلامت فرزندتان هم باشید.
قندش زیاد از حد افت نکند. ضعف زیاد، باعث اذیت شدن معده و سایر دستگاه‌های بدنش نشود. کنترل سلامتی و تنظیم خوراک بچه‌ها آن‌ها را کمک می‌کند تا روزه بگیرند و این سی روز را به سلامتی بگذرانند.
دمنوش ها را دریابید
اگرچه شاید بچه‌ها هنوز آشتی چندانی با چیز‌های سنتی ندارند، اما توصیه می‌کنیم در افطار برای رفع تشنگی، نوشیدن انواع دمنوش‌ها مانند گل گاوزبان، چای سبز یا چای کمرنگ را از دست ندهند. کاسنی و شاه تره هم برای خنکی بدن در ایامِ گرم سال مناسب است. شربت آب و عسل هم برای تقویت بدن خوب است. در کل، هر چیزی که باعث نشاط و شادابی بیشتر بدن می‌شود و طبع سرد ندارد را امتحان کنید. شاید موثر واقع شد.
لبنیات را مدیریت کنید
درست است که بچه‌ها در سن رشد هستند و استخوان‌های آن‌ها به کلسیم نیاز دارد. اما طبعِ اغلب لبنیات سرد است و باعث کرختی، ضعف و افت فشار می‌شود. در مورد کشک هم کمی احتیاط کنید، چون باعث تشنگی خواهد شد! پس لبنیات در ماه مبارک را مدیریت شده مصرف کنید.
خشکبار و مغزی جات میان وعده‌ای مفید
مصرف انواع خشکبار می‌تواند نقش زیادی در تامین انرژی بچه‌ها به خصوص آن‌هایی که ضعیف‌تر هستند، داشته باشد. می‌توانید مغز‌های مختلف مثل پسته، بادام، فندق و نخودچی را همراه کمی شکر آسیاب کرده و در هنگام سحر یا افطار به فرزندان خود بدهید و یا با مخلوط آن‌ها با شیر، یک حریرۀ مغذی و سرشار از پروتئین برای آن‌ها تهیه نمایید.
«سویقِ کامل» معجون معجزه آسایی است که از عطاری‌های معتبر می‌توانید تهیه کنید. این پودر خوشمزه را قبل از سحر، ناشتا به روزه اولی ها بخورانید. یک قاشق کفایت می‌کند تا انرژی کل روز را تامین کند.
غذاهایی که بری روزه دار مفید نیست
از خوردن همزمان افطار و شام پرهیز کنید. بهتر است روزه اولی‌ها در فواصل زمانی مختلف این وعده‌ها را مصرف کنند. دو ساعت بعد از افطار، می‌توانند شام سبکی بخورند. خوردن سرخ کردنی‌ها و سوسیس و کالباس، کباب و غذا‌های پرادویه در ماه رمضان ممنوع است، چون باعث تشنگی بیشتر می‌شوند. روزه اولی‌ها را توجیه کنید که سراغ شکلات، قهوه و چای هم نروند، چون کافئین آن‌ها عطش می‌آورد. به جای این نوشیدنی‌ها می‌توانند
برای فرزندتان اشتیاق لحظه افطار ایجاد کنید
نکته آخر اینکه بیشتر از همیشه با فرزندتان در ماه رمضان خوش رفتاری کنید. دوستانش را برای افطار به منزل دعوت کنید و فرصت میزبانی به فرزندتان بدهید. گاهی او را برای افطاری به پارک یا مکان‌های تفریحی ببرید. برایش افطاری‌های خوشمزه و مقوی درست کنید. غذاهایی که او خیلی دوست دارد. بگذارید برای لحظه افطار ثانیه شماری کند و سختی روزه گرفتن برایش لذت بخش شود