امیرعبداللهیان: منتظر گفتگوهای وین نمی مانیم

وی بيان کرد: ما در وزارت خارجه و  دولت جناب آقای رئیسی دو دستور کار مشخص را برای ارتقای وضعیت اقتصادی کشور داریم آنچه را که در سطح اول دنبال می شود و تمامی وزارتخانه ها و بخش های مرتبط دولت در قالب برنامه اقتصادی دنبال می کنند تمرکز بر توسعه پایدار اقتصاد در کشور هست با نگاه به ظرفیت های داخلی و با نگاه به این تاکتیک و روش عملیاتی که تحریم ها را باید بی اثر کرد.

وی افزود: نباید منتظر گفتگوهای وین ماند و اقتصاد کشور را گره زد به نتایجی که در آنجا حاصل می شود. اما در عین حال در دستگاه دیپلماسی ما با جدیت دستور کاری را که در دولت و در نظام تبیین شده و به ما ابلاغ شده دنبال می کنیم و آن تداوم گفتگوها و مذاکرات وین برای لغو تحریم هاست.

 

امیرعبداللهیان گفت: در سال ۱۴۰۱ آنچه از طرف مقام معظم رهبری برای شعار سال مطرح شده مورد توجه جدی ما در دستگاه دیپلماسی طی روزهای آینده است. دستیاری در حوزه فناوری و دانش بنیان در حوزه وزارت دستگاه وزارت خارجه منصوب خواهیم کرد و از ظرفیت فراوانی که در این حوزه جوانان خلق کرده اند در بازار جهانی استفاده خواهیم کرد.

 

 

آقای حسین امیرعبدالهیان در ادامه گفتگوی خود با خبرگزاری صدا و سیما گفت: آخرین تبادلاتی که به صورت مکتوب یا محرمانه بین تیم ما و تیم آمریکایی‌ها از طریق آقای مورا انجام شده در تهران مورد مناقشه و بررسی قرار می‌دهیم، ما با جدیت برای رسیدن به توافق کار را دنبال می‌کنیم.
وی درباره اینکه ضمانت اجرایی کلی توافق چه خواهد بود افزود: دو سطح ضمانت داریم، یک سطح در متن گرفته می‌شود که از یک نظر یک سند حقوقی به حساب می‌آید و از منظر دیگر هم می‌تواند تعهدی که در متن داده می‌شود مثل توافقی که در برجام حاصل شد و حتی قطعنامه‌ای هم در تایید آن گرفته شد، در عمل باز با مشکلاتی مواجه شود.
وی گفت: برای رفع این نگرانی بخش دیگر کار در اختیار مجلس شورای اسلامی است، جلسات زیادی احضار می‌شویم به مجلس که مرحله به مرحله نمایندگان در جریان روند مذاکرات قرار گیرند.
آقای امیرعبدالهیان افزود: اگر ما به نقطه قطعی توافق برسیم طبعاً یکی از مراحل کار این است که طبق قانون مصوب مجلس برای رفع تحریم ها، ما بایستی گزارشی از وزارت امور خارجه به مجلس دهیم که بر مبنای قانونی که شما تصویب کردید اکنون همه تحریم‌های مورد نظر برداشته شده و این آخر وضعیت لغو تحریم‌های ماست. مجلس باید اجازه اجرای کامل توافقی که در حال حاصل شدن است را به ما بدهد، در آن مرحله در جلساتی که در مجلس بود به طور قوی از زبان نمایندگان و حتی رئیس مجلس این برداشت را کردم که مجلس خود نیز بخشی از تضمین خواهد بود. یعنی در اجازه‌ای که به ما خواهند داد این ایده در مجلس مطرح است که اجازه به دولت مشروط خواهد بود که اگر توافق شروع به اجرا شد و یکی از طرف‌ها یا طرف آمریکایی مجددا هوس کرد از توافق خارج شود، دولت بلافاصله در مقابل چه اقدامی خواهد کرد.
آقای امیرعبدالهیان ادامه داد: لذا سطحی از تضمین را ما در متن و در مذاکرات و در اسناد منتشره خارجی خواهیم گرفت و سطحی را در داخل قانون مجلس برای ما تعیین تکلیف و مشخص خواهد کرد.
وی گفت: در مراحل پایانی مذاکرات مانع اصلی کار این است که طرف آمریکایی زیاده خواهی‌هایی را مطرح می‌کند. برخی از زیاده خواهی‌هایی که مطرح کردند حتی سه کشور اروپایی در میز مذاکرات از آمریکایی ها انتقاد کردند. 
آقای امیرعبدالهیان افزود: وقتی برخی از زیاده خواهی‌های غیر منطقی را با آقای بورل مطرح کردم و از او خواستم که به طرف آمریکایی بگویید واقعا شما دنبال توافق هستید؟!
وی گفت: پیام‌هایی که به ما ارسال می‌کنند که آقای بایدن حسن نیت دارد با این رفتار‌های زیاده خواهانه و خارج از چارچوب گفتگو ها، اصلا سازگار نیست.
آقای امیرعبدالهیان افزود: ما هم می‌توانیم در دقیقه ۹۰ مطالباتی را مطرح کنیم که خارج از چارچوب مذاکرات بوده، اما صرف نظر از این که آمریکایی‌ها چه موضوعاتی را مطرح می‌کنند ما هیچ یک از زیاده خواهی‌های هفته‌های اخیر آمریکایی‌ها را نپذیرفته ایم و به آن‌ها گفتیم که این‌ها موضوع بحث ما نیست و نخواهد بود.
وی گفت: آن چیزی که الان مذاکرات را به نقطه پایانی نرسانده، مسائل اندک و مهم باقی مانده بین ما و طرف آمریکایی است که از طریق نان پیپر و مذاکره کننده ارشد اتحادیه اروپا، پیام هایمان در حال تبادل است.
آقای امیرعبدالهیان افزود: در موضوعاتی آمریکایی‌ها پذیرفتند رفتارشان منطقی نیست، اما در برخی موضوعات همچنان چالش‌ها و تفاوت دیدگاه‌ها و اختلافات ما وجود دارد.
وی گفت: اینکه در مرحله اقدام گام اول را طرف آمریکایی که ناقض برجام بوده، بردارد، طرف آمریکایی پذیرفته و اینکه راستی آزمایی به نحوی که برای ما اطمینان حاصل کند مورد توافق ما قرار دارد.
آقای امیرعبدالهیان افزود: موضوع خارج کردن اشخاص حقیقی و حقوقی از لیست قرمز و از مجموعه تحریم‌ها و اقدامات یک جانبه‌ای که آمریکایی‌ها علیه جمهوری اسلامی ایران قرار داده اند، یکی از موضوعات جدی مذاکرات اخیر ما در وین است.
وی ادامه داد: وقتی می‌گوییم اشخاص حقیقی و حقوقی در حوزه اشخاص حقوقی برخی از هولدینگ‌های بزرگ اقتصادی ما قرار دارد، برخی از موسسات بزرگ حکومتی ما قرار دارد، یکی از موضوعات هم مربوط به سپاه پاسداران انقلاب اسلامی ماست.

 

بایستی جایگاه سپاه به عنوان مهم‌ترین بخش امنیتی و دفاعی کشور ما مورد توجه قرار گیرد 

آقای امیرعبدالهیان گفت: در موضوع سپاه پاسداران حتما آن چه که برای ما مهم است این است که بایستی جایگاه سپاه و نقش سپاه و شان قانونی سپاه به عنوان مهم‌ترین بخش امنیتی و دفاعی کشور ما مورد توجه قرار گیرد.
وی افزود:" ما در این رابطه پیام‌هایی را به آمریکایی‌ها تبادل کردیم، لذا این یکی از موضوعاتی است که همچنان در دستور کار ماست، البته مقامات عالی رتبه سپاه در کشور به ما در وزارت امور خارجه یک نکته‌ای را یادآوری می‌کنند و می‌گویند شما در راستای منافع کشور هر آنچه که لازم است انجام دهید و اگر به نقطه‌ای رسیدید که موضوع سپاه مطرح بود، موضوع سپاه نباید مانعی برای شما باشد، به نوعی مقامات عالی سپاه از خود گذشتگی نشان می‌دهند و ایثارگری خودشان را به حد اعلا می‌رسانند.
وی افزود: ما با در نظر گرفتن جمیع مسائل کشور و منافع مردم و با نگاه به رویکرد آمریکایی‌ها بالاخره سپاه از مجموعه‌ای از اشخاص تشکیل شده و یک سازمانی را در خدمت به کشور و مردم تشکیل داده، ما وقتی می‌گوییم سپاه یعنی سردار حاج قاسم سلیمانی.
آقای امیرعبدالهیان گفت: هیچ گاه ما به خودمان اجازه نمی‌دهیم که در کنار سایر مسائل لاینحل که با طرف آمریکایی باقی مانده علی رغم مجوزی که مقامات عالی رتبه سپاه به ما می‌دهند، به طرف آمریکایی بگوییم که موضوع سپاه قابل حل است و عبور کنیم از آن، نه این طور نیست حتما موضوع سپاه بخشی از مذاکرات ماست، همانطور که سایر موضوعات بین ما در حال رفت و برگشت است.
وی افزود: آنچه که بین ما و آمریکایی‌ها باقی مانده اگر آمریکایی‌ها رویکردی واقع بینانه داشته باشند توافق دست یافتنی است، اما اگر آمریکایی‌ها بخواهند با رویکردی غیر واقع بینانه و با بخشی از کار با برخی شتاب زدگی‌ها ما را وارد کنند از خطوط قرمز کشور و مردم عبور کنیم، بی تردید آمریکایی‌ها مسئول شکست مذاکرات خواهند بود.
آقای امیرعبدالهیان گفت: به صراحت می‌گویم اکنون ما و سه کشور اروپایی در خصوص یک متن به نقطه توافق رسیدیم و این متن نیازمند یک ویرایش نهایی است.

 

حمایت چین و روسیه از توافق
وی افزود: چین از توافق حمایت می‌کند، روسیه علی رغم چالش‌هایی که به وجود آمده و بحران اوکراین صرف نظر از اینکه موضع ما در مخالفت با جنگ و بحران اوکراین کاملا روشن است و ما موضع خودمان را از درون مسکو با صدای بلند اعلام کنیم، روسیه در کنار توافق ما خواهد بود.
آقای امیرعبدالهیان گفت: به صراحت به آقای لاوروف گفتم آنجا که منافع ما ایجاب کند اگر توافق به نقطه نهایی برسد، خطوط قرمز ما رعایت شود و منافع ملت ما تامین شود، ما معطل هیچ طرفی نخواهیم ماند، اما به دنبال حذف هیچ طرفی هم نیستیم.
وی افزود: ملت ایران دیدند ما این توافق را حتی با حضور لاوروف وزیر خارجه روسیه در یک کنفرانس مطبوعاتی به صورت علنی اعلام کردیم.
آقای امیرعبدالهیان گفت: اکنون نقطه مشکل کجاست، مسائل اندک، اما مهمی که بین ما و طرف آمریکایی باقی است و مهم‌ترین موضوع همچنان در عرصه چگونگی و نحوه خروج اشخاص حقیقی و حقوقی ایران از لیست تحریم هاست. شاید در یک قالب عام بزرگ‌ترین و مهم‌ترین مسئله خط قرمزی است که بین ما و طرف آمریکایی است.
آقای امیرعبدالهیان گفت: من به عنوان مسئول دستگاه سیاست خارجی به وزرای خارجه کشور‌های نزدیک به آمریکا، به دبیر کل سازمان ملل متحد، آقای بورل گفته ام، ما گاهی اوقات در پیام‌هایی که از امریکایی‌ها دریافت می‌کنیم، تعارض و تناقض می‌بینیم که قابل درک نیست.

 

هشدار درباره عادی سازی روابط کشورهای همسایه با رژیم صهیونیستی
وی درباره اقدام جمهوری اسلامی ایران به هدف قرار دادن مرکز جاسوسی در اربیل عراق هم افزود: مقامات نظامی ما به نظرم در مصاحبه هایشان هم در اقدامات عملی خودشان پاسخ شرارت را دادند، حتما ما در دستگاه دیپلماسی در حوزه تامین حداکثری امنیت ملی کشور از اقدامات غرورآفرین بخش دفاعی کشورمان برای تامین امنیت کشور حمایت می‌کنیم.
آقای امیرعبدالهیان گفت: ما خود نیز در عرصه سیاسی ضمن اینکه توسعه همکاری با کشور‌های همسایه و کشور‌های منطقه را به عنوان اولویت در سیاست همسایگی دولت جدید ایران با حسن نیت و با جدیت دنبال می‌کنیم، اما همواره نسبت به وجود نوعی از عادی سازی روابط اندک کشور‌های همسایه با رژیم صهیونیستی هم هشدار می‌دهیم و در هر تنظیم رابطه دو جانبه این موضوع را به عنوان یک فاکتور منفی که امنیت منطقه را تهدید می‌کند، مورد توجه و تاکید قرار می‌دهیم.
وی افزود: آنچه که ما در وزارت امور خارجه و دستگاه‌های حاکمیتی در نظام انجام می‌دهند، با هدف تامین حداکثری منافع ملی و امنیت ملی کشور است و در این رابطه با هیچ طرفی شوخی نداریم.

 

توسعه اجرای برنامه جامع همکاری راهبردی ایران و چین
آقای امیرعبدالهیان گفت: در سفرم به چین ما همکاری هایمان را در قالب برنامه جامع همکاری‌های راهبردی تهران و پکن شروع کردیم، و مرحله به مرحله و در بخش‌های متنوع این موضوع دنبال می‌شود.
وی افزود: در پایان این هفته وزرای خارجه همسایه افغانستان در چین خواهند بود. یکی از برنامه‌های ما با آقای وانگ یی وزیر امور خارجه چین مرور مجددی بر آخرین وضعیت اجرای سند برنامه جامع همکاری‌های راهبردی دو کشور است.
آقای امیرعبدالهیان گفت: این سند ابعاد بسیار متنوع و بزرگی دارد و اجرای آن شروع و روز به روز توسعه پیدا می‌کند، در بخش‌های مختلف کشور آثار آن را در آینده نه چندان دور مردم ما خواهند دید.

 

استقبال از بازگشت به روابط طبیعی با سعودی
وی افزود: ما پیام‌های مثبتی از مقامات سعودی در برخی از اظهاراتشان دریافت می‌کنیم و هم گاهی اوقات اقدامات منفی را شاهد هستیم، فکر می‌کنیم آن چیزی که مشکل اساسی است در هیات حاکمیتی عربستان از برخی تناقضات رفتاری و گفتاری باید فاصله بگیرد.
آقای امیرعبدالهیان گفت: ما چهار مرحله گفتگو با سعودی‌ها داشتیم برای مرحله بعدی گفتگوهایمان هنوز توافقی را روی تاریخ و زمان آن انجام ندادیم، حتما اتفاقی که در گردن زدن حدود ۸۰ جوان و نوجوان مسلمان عربستان سعودی رخ داد و پوشش نادرست گردن زدن تروریست‌ها نام گرفت، اقدام دلخراشی بود این اقدام مورد محکومیت قوی افکار عمومی در منطقه، جهان اسلام، جهان و از جمله در ایران قرار گرفت.
وی افزود: ما اگر بخواهیم گفتگو با عربستان سعودی را به مرحله ورود جدید به دور گفتگو‌ها برسانیم و به توافق برسانیم، همه ابعاد باید مورد توجه قرار گیرد.
آقای امیرعبدالهیان گفت: اگر شرایط منطقه‌ای و شرایط سعودی با این اعدام‌ها تحت تاثیر منفی قرار نگرفته بود و چنین رفتار ناقض حقوق بشری در عربستان شکل نگرفته بود شاید برای اولین بار یکی از موضوعاتی که با وساطت طرف عراقی در دستور کار قرار داشت این بود که طرف سعودی در این مرحله مایل بود راجع به یکی از موضوعات منطقه‌ای صحبت کند که ما به طرف عراقی گفته بودیم در این مرحله ایده‌های طرف سعودی را دریافت خواهیم کرد.
آقای امیرعبدالهیان گفت: ما همچنان از بازگشت روابط سعودی به حالت طبیعی با جمهوری اسلامی ایران استقبال می‌کنیم، اما یادآور می‌شویم که انتظار ما از عربستان سعودی این است که نقش سازنده در قبال منطقه ایفا کند.

 

عربستان سعودی باید رویکردش در قبال یمن تغییر دهد
وی درباره تجاوز عربستان و ائتلاف غربی و عربی علیه ملت مظلوم یمن هم گفت: ماه گذشته در حاشیه کنفرانس امنیتی مونیخ در آلمان با آقای گوترش دبیر کل سازمان ملل صحبت کردم. ما به تفصیل آخرین وضعیت یمن را مورد بررسی قرار دادیم و گفتیم واقعا وضعیت انسانی در یمن فاجعه بار است. سال‌های طولانی تجاوز علیه مردم یمن غیر قابل قبول است و شما شخصا به عنوان دبیرکل سازمان ملل متحد خوب است که وارد موضوع شوید و برای رفع محاصره انسانی، توقف جنگ و گفتگو‌های یمنی یمنی وارد عرصه جدی کار شوید.
آقای امیرعبدالهیان افزود: البته در این موضوع بار‌ها سعودی‌ها درخواست‌هایی داشتند حتی از جمهوری اسلامی ایران که برای خاتمه جنگ ما هم از ارتباط معنوی خودمان استفاده کنیم، ما حتی با مشورت برخی از کشور‌های منطقه اقداماتی را در این رابطه سعی کردیم در تحرک دیپلماتیک خودمان داشته باشیم، اما در نهایت در میز مذاکره طرف سعودی به جای اینکه دنبال راه حل باشد دنبال آن چیزی بود که در میدان جنگ به دست نیاورده است.
وی افزود: فکر می‌کنم عربستان سعودی باید رویکردش را تغییر دهد، هر چقدر جنگ طولانی می‌شود مقاومت یمنی قوی‌تر و گسترده‌تر می‌شود و این به نظر من یک هشدار جدی به طرف سعودی است.
آقای امیرعبدالهیان گفت: ما موافق تداوم جنگ و تجاوز علیه یمن نیستیم و معقتد هستیم سلاح‌های دشمنان منطقه که امروز در این جنگ به کار گرفته می‌شود فقط نفع دشمنان جهان اسلام را تامین می‌کند و تداوم این جنگ به نفع جنگ افروزان نیست و به نفع هیچ طرفی در منطقه نخواهد بود.

 

توسعه همکاری با سوریه و لبنان
وی درباره سفر به لبنان و سوریه هم گفت: در سوریه در کنار مردم مقاوم در مبارزه با داعش، شهدای بزرگی را تقدیم کردیم، حتما در شرایط فعلی، توسعه همکاری‌های اقتصادی، تجاری و گردشگری که تامین کننده منافع ایران و سوریه باشد مورد توجه جدی ماست.
آقای امیرعبدالهیان افزود: در این رابطه ساز و کار‌هایی را بین هم توافق کردیم و در این چارچوب در جریان این سفر با آقای بشار اسد و مقامات سوریه گفتگو‌های بسیار خوب و مفیدی را داشتیم.
وی گفت: لبنان در شرایط سخت اقتصادی به سر می‌برد، ظرفیت خوبی برای همکاری‌های تجاری و اقتصادی دارد، پیشنهاداتی را به مقامات لبنان داشتیم که می‌تواند تامین کننده منافع دو ملت باشد.

 

حمایت از حضور بخش خصوصی در منطقه
آقای امیرعبدالهیان تاکید کرد: چه در سوریه، لبنان، عراق و در سایر کشور‌های همسایه و مناطق پیرامونی ما حضور بخش خصوصی امروز یک ضرورت است، طرف‌های دیگر در قالب بخش خصوصی سود‌های سرشاری را نصیب خودشان می‌کنند.
وی گفت: بخش خصوصی در جمهوری اسلامی ایران تنوع زیادی دارد، قدمت گسترده‌ای دارد، مفهوم بازار در تاریخ سیاسی اجتماعی ایران و بازاری و تاجر در تاریخ سیاسی اجتماعی ایران همیشه در تحولات مثبت جامعه ایران یک مفهوم شناخته شده و قوی است.
آقای امیرعبدالهیان افزود: دعوت می‌کنم از همه دست اندرکاران بخش خصوصی که با انگیزه قوی و با برنامه ریزی که وزارت خارجه در آن سهم مهمی در کنار سایر بخش‌های اقتصادی و دولتی دارد، آمادگی داریم که این بستر‌هایی را که فراهم شده در اختیار بخش خصوصی قرار دهیم و بخش خصوصی راه خودش را پیدا کند.

 

تسهیلات دستگاه دیپلماسی برای هموطنان در خارج کشور
وی درباره برنامه‌ها و تسهیلات دستگاه دیپلماسی برای هموطنان در خارج کشور گفت: مهم‌ترین کاری که به دستور دکتر رئیسی در حال انجام داریم و بخش‌های مختلف کار می‌کنند قانون جامع حمایت از ایرانیان خارج از کشور است که در ماه‌های آینده نهایی می‌شود.
وی افزود: بعضی از موضوعات مشکلات ایرانیان در خارج از کشور است مثلا هنوز طیف وسیعی از ایرانیان در خارج به دلایل فنی موفق به دریافت کارت ملی نشده اند، شماره ملی دارند، اما کارت ملی فیزیکی را در اختیار ندارند.
آقای امیرعبدالهیان گفت: با هماهنگی وزیر کشور و رئیس سازمان ثبت احوال و در وزارت امور خارجه بخش کنسولی امور ایرانیان و بخش انفورماتیک وزارت امور خارجه توانستیم در سال جدید این اقدام را رقم بزنیم.
وی افزود: سامانه پرسمان تردد که ده‌ها هزار ایرانی از ما سوال می‌پرسند آن‌هایی که تحت تاثیر تبلیغات رسانه‌های دشمن قرار دارند و به آن‌ها می‌گویند به ایران سفر کنید ممنوع الخروج می‌شوید، خیلی از ایرانی‌ها در حال رفت و آمد هستند.
آقای امیرعبدالهیان گفت: امیدوارم هستم کاری که مسئولیتش به وزارت دادگستری سپرده شده و همچنین به بخش‌های دیگر قضایی و به کمیسیون سیاست امنیت ملی و سیاست خارجی مجلس در اماده کردن پیش نویس قانون جامع ایرانیان خارج از کشور هر چه زودتر به نتیجه برسد.
وی افزود: از جمله موضوعاتی که توجه ویژه داریم مسئله ایرانیان دو تابعیتی است این واقعیت وجود دارد که تعدادی از ایرانیان ما که رقم بالایی هم به شمار می‌روند علاوه بر حفظ تابعیت ایرانیان، حفظ عرق و غیرت ایرانی اسلامی شان به دلایل مختلف تابعیت کشور دیگری را هم دریافت کردند و این در قانون اساسی ما پیش بینی نشده است.
آقای امیرعبدالهیان گفت: ما در قانون جامع حمایت از ایرانیان خارج از کشور با نگاهی دقیق به دنبال این هستیم که بتوانیم برای این موضوع راهکاری پیدا کنیم که ایرانیان بتوانند از حمایت‌های قوی قانونی در ایران برخوردار باشند.
وی در پایان گفت: زمانی این گونه مطرح بود که در کشور‌های منطقه پیرامون ما کویت در فضای رسانه‌ای با نشاط‌ترین فضا را دارد زمانی لبنان این مقام را به دست آورد، امروز من وقتی از مقامات منطقه می‌پرسم همه آن‌ها می‌گویند ضمن اینکه کویت و لبنان سعی کردند فضای خود را حفظ کنند، اما در سفر‌هایی که به ایران می‌کنند می‌گویند نشاطی که در فضای رسانه‌ای ایران وجود دارد فوق العاده است، شما مقام اول را دارید.