کره ای‌ها با شدت گرفتن تحریم ها، بازار ایران را ترک کردند و حال تولید لوازم خانگی در ایران جان گرفته؛ آیا بازهم جای پای کره ای‌ها در این صنعت باز می‌شود؟
به گزارش خبرنگار خبرگزاری صدا و سیما؛ تحریم‌ها که شدت گرفت کره‌ای‌ها با سرعتی بیش از همه طرف‌های تجاری ایران، چمدان‌های خود را بستند و بازار ایران را ترک کردند. اقدامی که اگرچه از سوی کره‌ای‌ها مسبوق به سابقه بوده، اما این بار و در سال ۱۳۹۷ به همکاری خود در بازار ایران به ویژه در حوزه تولید لوازم خانگی پایان دادند.
با پایان همکاری شرکت‌های لوازم خانگی کرهای، به تدریج تابلو‌های تبلیغاتی دو شرکت معروف کرهای نیز از سر در فروشگاه‌ها پایین کشیده و در سال ۱۳۹۸ تابلو‌های لوازم خانگی تولید داخل جایگزین آن شد.
کوچ شرکت‌های لوازم خانگی از بازار ایران، فرصتی شد تا تولیدکنندگان داخلی سهم بازار از واردات را به خود اختصاص دهند و بازار را به طور کامل در اختیار خود بگیرند اگرچه موانعی در حوزه فناوری و تامین مواد اولیه پیش روی آن‌ها بود.
تابستان ۱۴۰۰ زمزمه بازگشت شرکت‌های لوازم خانگی کرهای به ایران قوت گرفت آن هم با این استدلال که آمریکا به کره‌ای‌ها اجازه داده تا در ازای بدهی خود می‌توانند محصول ساخته شده لوازم خانگی خود را به ایران صادر کنند. خبری که انتشار آن موجی از نگرانی را در میان تولیدکنندگان لوازم خانگی داخلی ایجاد کرد.
در عرصه داخلی‌سازی لوازم خانگی
با انتشار این خبر، تعدادی از شرکت‌های داخلی تولید لوازم خانگی در نامه‌ای به رهبر معظم انقلاب، جلوگیری از واردات لوازم خانگی کرهای را خواستار شدند. در پی این درخواست، رهبر معظم انقلاب ۱۴ شهریور در نامه‌ای خطاب به رئیس جمهور، دستور دادند که جلوی ضرر و زیان تولیدکنندگان ایرانی ناشی از واردات محصولات کرهای گرفته شود. آقای غلامحسین اسماعیلی، رئیس دفتر رئیس‌جمهوری هم ۱۶ شهریور دستور رئیس جمهور درباره ممنوعیت واردات لوازم خانگی به وزیر اقتصاد را ابلاغ کرد. دولت هم در راستای همین موضوع اعلام کرد واردات لوازم خانگی کرهای به مناطق آزاد و سرزمین اصلی ممنوع است، اما تولیدکنندگان داخلی، آرام آرام به سمت گران کردن محصولات خود رفتند، به طوری که در دو ماه، همه محصولات لوازم خانگی داخلی بین ۱۰ تا ۲۰ درصد گران شده اند.
از سوی دیگر بررسی‌ها نشان می‌دهد در دوره شش ماهه منتهی به پایان خرداد امسال، یکی از تولیدکنندگان لوازم خانگی که یکی از مدعیان اصلی خودکفایی در تولید لوازم خانگی و ممنوعیت واردات آن است حدود ۵ هزار میلیارد تومان مواد اولیه خریداری کرده که از این مقدار حدود ۴ هزار میلیارد تومان از طریق واردات از کشور‌های چین کره جنوبی و ایتالیا صورت گرفت این رقم معادل ۸۰ درصد مواد اولیه خریداری شده توسط این تولیدکننده است.
این میزان واردات مواد اولیه در حالی است که علیرضا بیگی نماینده مردم تبریز از تخلف یکی از شرکت‌های تولید کننده لوازم خانگی خبر داد و گفت: اخیراً ملاحظه شده یکی از تولیدکنندگان لوازم خانگی مبادرت به عرضه کالاهای تولیدی داخل با نشان تجاری دوو در بازار نموده که سوالات مهمی نیز پیرامون این نحوه عرضه کالا‌ها مطرح است.
وی می‌افزاید: شرکت دوو الکترونیک بعد از سال ۱۹۹۸ کاملاً تعطیل شده است، بنابراین اگر تولیدات شرکت تولیدکننده لوازم خانگی داخلی از کیفیتی قابل رقابت در بازار برخوردار است به چه علت از نشان تجاری شرکتی خارجی که عملاً در عرصه اقتصادی فعالیتی ندارد استفاده می‌کند؟ آیا این موضوع با شعار خودباری تولیدات داخلی این شرکت همخوانی دارد؟ ضمن اینکه واردات کالاهای خارجی با استفاده از ارز آزاد با پرداخت حقوق گمرکی، سود بازرگانی و سایر عوارض، همراه با سود وارد کننده صورت می‌گیرد بنابراین چگونه قیمت کالاهای وارداتی دوو با قیمت تولیدات داخلی در یک سطح قرار دارند؟
بر این اساس انتقادات که برای این نشان (برند) لوازم خانگی کرهای و حاشیه‌های تولید این محصول بالا گرفت یک شبه همه تابلو‌های تبلیغاتی این لوازم خانگی از سطح شهر جمع آوری شد. حال سوال اینجاست اگر این محصول، تولید داخل بوده چرا با نام خارجی عرضه می‌شود؟ و اگر وارداتی بوده چگونه در دوران ممنوعیت واردات لوازم خانگی خارجی، توسط یکی از تولیدکنندگان داخلی، عرضه شده است؟
سواد کوهی، مدیر کل هماهنگی امور مقابله و رصد جریان مالی قاچاق ستاد مبارزه با قاچاق کالا و ارز نیز معتقد است اگر محصولات دوو در داخل تولید می‌شود باید همانند سامسونگ که تولید داخل آن به نام سام و تولید داخل ال جی به نام جی پلاس به فروش می‌رسد نامی جدا برای آن مجوز گرفته شده و با همان نام تولید و عرضه شود.
پس از حواشی ایجادشده در مورد لوازم خانگی «دوو» در بازار، انجمن ملی حمایت از حقوق مصرف کنندگان نیز اعلام کرد: ورود لوازم خانگی کرهای به داخل کشور و عرضه آن در بازار بعد از اعمال ممنوعیت واردات، قاچاق محسوب شده و خرید و فروش آن ممنوع است. همچنین لوازم خانگی تولید داخل که به هر نحو با برچسب لوازم خانگی خارجی در بازار عرضه می‌شوند نیز فاقد اصالت خارجی و فاقد فناوری روز شرکت لوازم خانگی خارجی هستند.
امروزه کالاهای زیادی تحت عنوان کالاهای قاچاق از مرز‌های کشور وارد می‌شوند که ارزان تمام شدن آن‌ها به واسطه پرداخت نکردن حقوق دولتی و عوارض گمرکی، موجب می‌شود تولیدات داخلی نتوانند از پسِ رقابت با آن‌ها برآیند. در کنار مقابله با قاچاق در راستای حمایت از تولید داخل، بهترین و عقلانی‌ترین شیوه برای کسب سهم بیشتر تولیدات داخلی به ویژه در حوزه لوازم خانگی، کیفی‌سازی و مناسب‌سازی قیمت تولیدات داخلی است.
شایسته است تولیدکنندگان داخلی لوازم خانگی درباره افزایش قیمت‌های متوالی تولیدات خود پس از ممنوعیت واردات و استفاده از نشان محصول خارجی دوو شفاف سازی کنند تا بازار و مصرف‌کنندگان با اطلاع از شیوه تولید و یا واردات آن، برای خرید اقدام کنند.
گزارش مکتوب از: آقای غلامرضا بهرامی خبرنگار اقتصادی خبرگزاری صدا و سیما