بر اساس تعریف FDA ترکیب طبیعی سمی و زیان آوری که در مواد غذایی وجود دارد و از منشا محیطی، صنعتی، کشاورزی و سایر آلودگیها نیست، سم طبیعی میگویند.
به گزارش خبرگزاری صداوسیما مرکز کرمانشاه، کارشناس مدیریت نظارت بر مواد غذایی، آشامیدنی، آرایشی و بهداشتی معاونت غذا و
مریم پیری پور افزود: برخی از این سموم شامل لکتین، سیانید، گلیکوالکالوئیدها، گوسیپول است که در کشت محصولاتی مانند حبوبات، میوهها، سبزیجات، سیب زمینی و... استفاده میشود.
لکتین
وی اظهار داشت: «لکتین» یکی از سموم طبیعی است که انواع حبوبات حاوی این ماده هستند و بیشترین غلظت آن در لوبیا به ویژه لوبیای قرمز مشاهده شده است.
پیری پور خاطرنشان کرد: برای از بین بردن این سم باید حبوبات را حداقل به مدت پنج ساعت خیسانده و سپس آنها را به مدت حداقل ۱۰ دقیقه در آب جوشاند.
سیانید
این کارشناس مواد غذایی گفت: «سیانید» یکی دیگر از سموم طبیعی است که این ماده در برخی گیاهان خاص مانند کاساوا، لوبیای لیما، بادام و ذرت وجود دارد.
وی افزود: همچنین دانههای میوههای زردآلو، سیب و هلو، لیمو، گلابی، آلو و هسته بادام ممکن است مقادیر قابل توجهی مواد شیمیایی داشته باشند که به سیانید متابولیزه میشوند.
پیری پور گفت: قسمتهای خوراکی این گیاهان حاوی مقادیر بسیار کمتری از این سم طبیعی گیاهی هستند. افرادی که مقدار زیادی سیانید مصرف کنند دچار سرگیجه، سردرد، تهوع، ضعف و بی قراری میشوند.
گلیکوالکالوئیدها
این کارشناس مواد غذایی اظهار داشت: سیب زمینیها حاوی سموم طبیعی گیاهی به نام گلیکوالکالوئیدها هستند. سطح آن معمولا کم است، اما میزان بیشتری در جوانهها و قسمتهای سبز رنگ سیب زمینی و پوست سیب زمینی که طعم تلخ دارد یافت میشود.
وی گفت: این نوع سموم طبیعی گیاهی با پختن از بین نمیروند، بنابراین مهم است که از خوردن جوانهها خودداری کنید و قسمتهای آسیب دیده و سبز سیب زمینی را از بین ببرید.
پیری پور یاداور شد: به یاد داشته باشید که سیب زمینیها را در مکانی تاریک، خنک و خشک نگهداری کنید.
گوسیپول
وی افزود: «گوسیپول» یک فنل طبیعی است که از گیاه پنبه دانه گرفته میشود. در فرآیند تولید روغن پنبه دانه، گوسیپول حذف میشود. مصرف غلظت زیادی از آن میتواند باعث ناراحتی تنفسی، بی اشتهایی و ضعف و .. شود.
پیری پور گفت: در واقع وقتی صحبت از سموم طبیعی در مواد غذایی میشود، در یک رژیم غذایی سالم و متعادل معمول، سطح سموم طبیعی کاملاً زیر آستانه سمیت حاد و مزمن است که با در نظر گرفتن نکات زیر میتوان مقدار را که بدن دریافت میکند کاهش داد.
این کارشناس مواد غذایی افزود: توصیه میشود تنوع مواد غذایی را که روزانه مصرف میکنید، تا حد امکان بالا ببرید و در تهیه و نگهداری ماده غذایی، شیوه مناسب را انتخاب کنید.
وی یادآور شد: در صورت مشاهده کردن هرگونه تغییر غیرطبیعی مواد غذایی، حتما از خوردن ماده غذایی مورد نظر خودداری کنید.