امروز، دوشنبه بیست و چهارم آبان سال ۱۴۰۰ هجری شمسی، برابر با نهم ربیع الثانی سال ۱۴۴۳ هجری قمری و مطابق با پانزدهم نوامبر سال ۲۰۲۱ میلادی است.
رحلت علامه طباطبائی
۴۰ سال پیش در چنین روزی، بیست و چهارم آبان سال ۱۳۶۰ هجری شمسی آیت ا... علامه «سید محمد حسین طباطبایی»، فیلسوف، مفسر و دانشمند اسلام شناس ایرانی در ۸۰ سالگی، دیده از جهان فرو بست. این عالم بزرگ در شهر تبریز ـ در شمال غرب ایران ـ در خانوادهای اهل فضل و دانش متولد شد. علامه طباطبایی، پس از تحصیلات مقدماتی، به کسب علوم دینی و زبان عربی روی آورد و سالها دراین رشتهها به تحصیل و سپس تدریس مشغول بود. این عالم بزرگوار اسلام، فیلسوفی مبتکر و توانا بود که حیات نوینی به حوزههای علمیه بخشید. وی در رشتههای فلسفه و تفسیر قرآن و عرفان اسلامی، استادی مسلم و برجسته بود و ابداعاتی در این زمینه داشت. او همچنین در ادبیات، ریاضی و فقه تسلط و مهارت داشت و در زندگی معنوی نیز به درجات عالی تکامل رسیده بود. ایشان مفسری بی نظیر بود که قرآن را با شیوهای بدیع و با استفاده از خود قرآن تفسیر میکرد. از علامه طباطبایی، تالیفات بسیاری در فلسفه و اسلام شناسی برجای مانده که تفسیر «المیزان» مهمترین آنها است. این اثر ارزشمند که در جهان اسلام بی نظیر است، در ۲۰ جلد تهیه شده و کمک بسیاری به درک بهتر مفاهیم والای قرآن کریم میکند.
روز کتابخوانی
۲۴ آبان روز کتاب و کتابخوانی در تقویم ایرانی است. کتاب محصول تجربه های بشری و خلاقیتهای ذهنی و آموخته های دراز مدت انسان است. سهم کتاب در انتقال دانشها، گاهی به مراتب بیشتر و فراتر از دیگر ابزار آموزشی است. پدید آوردن آثار علمی و فرهنگ مکتوب از توصیههای مهم اولیای دین اسلام است و با کمک به گسترش دانش، به عنوان یک میراث فرهنگی برای نسلهای آینده، ماندگار می شود. نامگذاری این روز به نام روز کتاب و کتابخوانی در ایران در آبان سال ۱۳۷۲ (۱۹۹۳)، نشان دهنده اهمیت موضوع کتابخوانی در این کشور است تا هر چه بیشتر فرهنگ کتابخوانی به عنوان یک فرهنگ در این جامعه نهادینه شود.
واکنش آمریکا به تسخیر سفارت کشورش در ایران
۴۲ سال پیش در چنین روزی، بیست و چهارم آبان سال ۱۳۵۸ هجری شمسی چند روز پس از تسخیر سفارت آمریکا در تهران که تبدیل به محلی برای جاسوسی شده بود، دولت آمریکا در واکنشی شدید علیه این اقدام انقلابی، ذخایر ارزی ایران را در کلیه بانکهای خود در سراسر دنیا مسدود کرد. با بسته شدن حسابهای بانکی ایران، فشارهای اقتصادی دولت آمریکا بر جمهوری اسلامی ایران ابعاد گسترده تری یافت. چند روز قبل از این اقدام آمریکا، ایران صدور نفت به آمریکا را به خاطر اقدامات خصمانه این کشور، متوقف کرده بود.
درگذشت محمدحسین رهی معیری
۵۳ سال پیش در چنین روزی بیست و چهارم آبان سال ۱۳۴۷ هجری شمسی شاعر و غزلسرای نامی ایران "محمدحسین رهی معیری" در ۵۹ سالگی درگذشت. وی پس از پایان تحصیلات وارد خدمات دولتی شد. او از اعضای مؤثر و فعال انجمن ادبی حکیم نظامی، انجمن ادبی فرهنگستان و انجمن موسیقی ایران بود. او در خلق تصنیفات خود از هنر شاعری و موسیقی بهره برده و آثار پرارزشی در این زمینه پدید آورده است. رهی معیری در شعر، طبعی توانا و ذوقی لطیف داشت و از این طریق، ترانه سرایی ایران را اعتلای بسیار بخشید. رهی معیری یکی از مشهورترین غزل سرایان معاصر است که از شیوه سنتی شعر پیروی می کرد و از جهات مختلف، تحت تاثیر شاعرانی، چون سعدی، حافظ، مولوی و صائب تبریزی بود. رهی در قطعات و مثنوی هایش، ابتکار و بدعت گذاری در آفرینش مضمون را آشکار می سازد و شاید از این حیث، ارزش آنها از غزل هایش بیشتر باشد. اُنس رهی با گل و انعکاس آن در اشعارش، نشان از طبع زیباپسند او دارد. همچنین تنوع و رنگارنگی شعر او حاکی از ذوق لطیف و آفریننده اوست. مجموعه غزلهای او به نام سایه عمر و تصنیفاتش با نام آزاده، از جمله آثار این شاعر و ترانه سرای ایران است.
درگذشت آیت اللَّه سید حیدر حلّی
۱۳۹ سال پیش در چنین روزی نهم ربیع الثانی ۱۳۰۴ هجری قمری آیت اللَّه سید حیدر حلّی درگذشت. ابوالحسن سیدحیدر بن سلیمان بن داود حلی حسینی، از شاخصترین شاعران عصر خود و امام شعرای عراق به شمار می رفت. فصاحت بیان و قوت ایمان داشت و به دلیل کثرت اشعاری که در مناقب اهل بیت (ع) سروده است به شاعر اهل بیت شهرت دارد. الدُّرُّ الیَتیم و العَقدُ المُفَصَّل از آثار اوست. وی در پنجاه و هشت سالگی وفات یافت.
۳۳ سال پیش در چنین روزی پانزدهم نوامبر سال ۱۹۸۸ میلادی تشکیل دولت مستقل فلسطین اعلام شد و این روز به نام روز استقلال این کشور نامگذاری شد. در نیمه نوامبر ۱۹۸۸ شورای ملی فلسطین که سال قبل از آن تأسیس شده بود در الجزایر تشکیل جلسه داد و در ۱۵ نوامبر ۱۹۸۸ م موجودیت "دولت مستقل فلسطین" را اعلام کرد. بیت المقدس نیز به عنوان پایتخت این کشور تعیین شد.۱۰ روز پس از این جلسه، ۵۴ کشور جهان، موجودیت کشور مستقل فلسطینی را به رسمیت شناختند و یاسر عرفات به عنوان رئیس جمهوری این کشور در اجلاس مجمع عمومی سازمان ملل متحد در ژنو به توضیح برنامههای خود پرداخت. با این همه تا استقرار دولت فلسطین در سرزمین اصلی موانع زیادی در پیش است که بزرگترین آنها رژیم غاصب صهیونیستی است.
شهادت ادواردو آنیلی
۲۱ سال پیش در چنین روزی پانزدهم نوامبر سال ۲۰۰۰ میلادی "مهدی ادواردو آنیلی" (Edoardo Agnelli) مسلمان ایتالیایی به شهادت رسید. ادواردو آنْیلْلی، تنها فرزند سناتور مشهور ایتالیایی، جیوانی آنیلْلی، در سال ۱۹۵۴ م در شهر نیویورک به دنیا آمد. وی پس از پایان تحصیلات خود در رشته ادیان و فلسفه شرق، در ۲۰ سالگی پس از آشنایی اتفاقی با قرآن در یکی از کتابخانههای آمریکا، به اسلام علاقهمند شد و پس از مطالعه درباره این دین آسمانی، در یکی از مراکز اسلامی نیویورک به آیین الهی اسلام مشرف شد. ادواردو که پس از تشرف به دین اسلام، نام هشام عزیز را برای خود برگزیده بود، پس از چندی ضمن آشنایی با انجمن اسلامی فارغالتحصیلان ایتالیا، به مذهب تشیع گروید و نام مهدی بر خود نهاد. ادواردو آنیلْلی در سالهای اولیه پیروزی انقلاب اسلامی، به ایران سفر کرد و به حضور امام خمینی (ره) بنیانگذار جمهوری اسلامی ایران رسید. اسلام آوردن آنیلْلی برای خانواده مشهور و سرمایهدار وی قابل قبول نبود تا جایی که او را به محرومیت از ارث تهدید کردند. آنیلْلی بارها عنوان میکرد که سرانجام به دست صهیونیستها ترور خواهد شد و آنها مرگ او را به صورت بیماری، خودکشی یا سانحه نشان خواهند داد. ادواردو آنیلْلی در روز پانزدهم نوامبر سال ۲۰۰۰ م پس از خروج از خانه به طرز مرموزی در ۴۶ سالگی درگذشت و علیرغم علائم فراوان مبنی بر ضرب و جرح، جسد او را با سرعت و بدون تحقیق و بررسی درباره علل اصلی مرگ، به خاک سپردند.
درگذشت کپلر، منجم و ستاره شناس آلمانی
۳۹۱ سال پیش در چنین روزی، پانزدهم نوامبر سال ۱۶۳۰ میلادی «یوهان کپلر» (Johannes Kepler)، منجم و ستاره شناس آلمانی در ۵۹ سالگی درگذشت. او در سال ۱۵۷۱ به دنیا آمد و پس از اتمام تحصیلاتش به اتریش رفت و به تدریس پرداخت. کپلر بعدها با تیکو براهه، منجم معروف دانمارکی آشنا شد و به تدریج به نجوم گرایش بسیاری یافت. کپلر سالها در این زمینه، به مطالعه و تحقیق مشغول بود. قوانین موسوم به قوانین کپلر درباره حرکت سیارات و کشف حرکت بیضوی مریخ در مدار خود، از نتایج مطالعات این ستاره شناس است که در کتاب او یعنی «نجوم جدید» توضیح داده شده است.