امروز، چهارشنبه نوزدهم آبان سال ۱۴۰۰ هجری شمسی، برابر با چهارم ربیع الثانی سال ۱۴۴۳ هجری قمری و مطابق با دهم نوامبر سال ۲۰۲۱ میلادی است.
تیرباران سید حسین فاطمی، وزیر خارجه مصدق
۶۸ سال پیش در چنین روزی، نوزدهم آبان سال ۱۳۳۳ هجری شمسی دکتر «سید حسین فاطمی»، وزیر امور خارجه کابینه دکتر محمد مصدق به دست عوامل رژیم شاه تیرباران شد.
وی قبلاً در یک دادگاه نظامی نمایشی در حالی که به شدت بیمار بود، به اعدام محکوم شده بود. دکتر فاطمی پس از کودتای آمریکایی - انگلیسی بیست و هشتم مرداد سال ۱۳۳۲ هجری شمسی در ایران و برکناری دکتر مصدق، تحت تعقیب ماموران رژیم شاه بود و به صورت مخفی زندگی می‌کرد، اما پس از مدتی، دستگیر و در چنین روزی به دستور شاه اعدام شد.
تولد حضرت عبدالعظیم از نوادگان امام حسن مجتبی (ع)
۱۲۷۰ سال پیش در چنین روزی، چهارم ربیع الثانی سال ۱۷۳ هجری قمری حضرت «عبدالعظیم» از نوادگان امام حسن مجتبی (ع)، در شهر مدینه چشم به جهان گشود. آن حضرت فردی پرهیزگار و اندیشمند بود. او از راویان مورد اعتماد امام هادی (ع) به شمار می‌رفت. حضرت عبدالعظیم از ائمه بزرگواری همچون حضرت رضا (ع)، حضرت جواد (ع) و حضرت هادی (ع) به طور مستقیم حدیث نقل کرده است. حضرت عبدالعظیم در زمان امامت امام هادی (ع) به پیشنهاد آن حضرت برای هدایت مردم به ایران مهاجرت کرد و در شهر ری در نزدیکی تهران کنونی مسکن گزید. ایشان در ماه شوال سال ۲۵۰ هجری قمری، به درجه رفیع شهادت نائل شد. مرقد مطهر حضرت عبدالعظیم در شهر ری است و از زیارتگاه‌های مهم مردم به شمار می‌رود.
روز جهانی علم در خدمت صلح و توسعه
دهم نوامبر، روز جهانی علم در خدمت صلح و توسعه است. از سال ۲۰۰۱ یونسکو روز دهم نوامبر را به عنوان روز جهانی «علم در خدمت صلح و توسعه» نامگذاری کرده است. این نامگذاری با هدف بهره‌مندی آحاد جامعه از ثمرات علم، فناوری و نوآوری وایجاد بستر و فضای مناسب گفتمان پیرامون تاثیر علم، فن‌آوری و نوآوری بر زندگی روزمره مردم، صلح و توسعه و معرفی برخی موقعیت‌های نو که موجب ارتقا کیفیت عمومی زندگی می‌شود، در کنفرانس عمومی یونسکو در سال ۲۰۰۱ به تصویب رسید. از آن سال تاکنون یونسکو در تمامی کشور‌های عضو همانگونه که فلسفه اصلی تشکیل این سازمان حکم می‌کند در حوزه علم نیز به دنبال ایجاد تفکر صلح در اذهان بشر بوده است.
صهیونیسم مترادف با نژادگرایی
۴۶ سال پیش، در روز دهم نوامبر سال ۱۹۷۵ میلادی مجمع عمومی سازمان ملل متحد، طی قطعنامه ۳۳۷۹، «صهیونیسم» را مترادف نژادگرایی و تبعیض نژادی خواند. تصویب این قطعنامه، ضربه‌ای به اعتبار رژیم صهیونیستی و افشاگری درمورد ماهیت آن بود. قطعنامه سازمان ملل، خشم این رژیم و حامی اصلی آن، آمریکا را برانگیخت. اندیشه صهیونیسم از زمان شکل گیری آن در اواخر قرن نوزدهم، بر خلاف تعالیم واقعی دین یهود، پیروان این دین را نژاد برتر می‌داند. حال آنکه اصولاً یهودیان از یک نژاد نیستند و دلیلی بر برتری آن‌ها بر دیگر ملل و اقوام وجود ندارد. بر اساس همین تفکر نژادپرستانه، صهیونیست ها، فلسطینیان را نژاد پست‌تر می‌دانند و آن‌ها را از خانه و کاشانه خود بیرون رانده اند و سرکوب می‌کنند.
قرارداد تسلیحاتی فرانسه و عراق در جریان جنگ تحمیلی
۴۰ سال پیش، در روز دهم نوامبر سال ۱۹۸۱ میلادی در جریان جنگ تحمیلی صدام به ایران، قرارداد تسلیحاتی یک میلیارد دلاری میان فرانسه و عراق به امضا رسید. این قرارداد یکی از قرارداد‌های متعدد رژیم صدام با فرانسه در جریان حمله ارتش این رژیم به ایران بود. دولت فرانسه از ابتدای این جنگ، در کنار متجاوز یعنی رژیم بعثی عراق قرار گرفت و دومین صادر کننده اسلحه به عراق، پس از روسیه بود. این جنگ افزار‌ها شامل هواپیما‌های جنگی پیشرفته، انواع موشک، تانک، توپ و دیگر ادوات جنگی می‌شد. فرانسه به صدام برای ساختن سلاح شیمیایی نیز کمک می‌کرد. این دولت همچنین در طول سال‌های جنگ، ۵ میلیارد دلار وام در اختیار رژیم عراق قرار داد، اما حاضر به بازپرداخت بدهی یک میلیارد دلاری خود به ایران نشد.
آغاز استعمار مغرب یا مراکش
۱۰۹ سال پیش در چنین روزی، دهم نوامبر سال ۱۹۱۲ میلادی کشور مراکش، تحت استعمار فرانسه و اسپانیا درآمد. قبل از آن مراکش تحت اشغال دولت هایی، چون کارتاژ، روم، عثمانی و ایتالیا بود. اسلام در اواخر قرن هفتم میلادی وارد مراکش شد و، چون این کشور، غربی‌ترین سرزمین اسلامی بود، «مغرب» نامیده شد. در آغاز قرن بیستم میلادی، پس از بروز بحران‌های متعدد در مراکش و رقابت استعمارگران برای تصاحب این سرزمین، در سال ۱۹۱۲ میلادی براساس معاهده فاس، سرزمین مراکش میان فرانسه و اسپانیا تقسیم شد و تحت الحمایه آن دو کشور قرار گرفت. با آغاز استعمار رسمی فرانسه و اسپانیا بر این کشور، مقاومت مسلحانه مردم مراکش علیه استعمارگران شدت یافت و سرانجام پس از سال‌ها جنگ و خونریزی، مراکش درسال ۱۹۵۶ میلادی، استقلال خود را به دست آورد.
کودتای برومر در فرانسه و به قدرت رسیدن ناپلئون بناپارت
۲۲۲ سال پیش در چنین روزی، دهم نوامبر سال ۱۷۹۹ میلادی کودتای معروف "برومر" (Brumaire) در فرانسه رخ داد. برومر نام دومین ماه در تقویم انقلابی فرانسه بود که برابر با ماه نوامبر در تقویم میلادی است. در چنین روزی ناپلئون بناپارت که در شمال آفریقا و مصر سرگرم فتوحات بود، به دعوت پنهانی یکی از اعضای هیات مدیره حکومت (دایرکتوار - Directoire) به فرانسه بازگشت. او با اتکا به نیرو‌های نظامی، پارلمان و سپس هیات مدیره را منحل کرد و خود رسما قدرت را به دست گرفت. ناپلئون با عنوان کنسول اول، در رأس مجمعی به نام کنسولا که از سه نفر تشکیل شده بود، قرار گرفت و حکومت خود را آغاز کرد. وی در سال ۱۸۰۲ میلادی به صورت مادام العمر، به عنوان کنسول اول برگزیده شد و دو سال بعد با برچیدن مجمع کنسولا، خود را امپراتور خواند و این مقام را در خانواده اش موروثی اعلام کرد. به این ترتیب، بار دیگر نظام پادشاهی به فرانسه بازگشت.
تولد مارتین لوتر، بنیانگذار مذهب پروتستان
۵۳۸ سال پیش در چنین روزی، دهم نوامبر سال ۱۴۸۳ میلادی «مارتین لوتر» (Martin Luther)، اصلاح طلب مذهبی آلمان متولد شد.
او در جوانی کشیش شد و در پایان تحصیلات دانشگاهی، کرسی استادی فلسفه را به دست آورد. دیدگاه‌های مارتین لوتر درباره دین مسیحیت با بعضی از دیدگاه‌های پاپ و مقامات بالای کلیسا مغایر بود و از سال ۱۵۱۷ میلادی لوتر قیام خود را علیه ظلم و نابرابری کلیسا آشکار ساخت. وی برخلاف دستور صریح پاپ، انجیل را به زبان آلمانی ترجمه کرد و سرانجام نهضتی به نام پروتستان در مقابل کلیسای کاتولیک برپا کرد. افکار لوتر منشاء جنگ‌ها و تحولات سیاسی و مذهبی در اروپا به ویژه آلمان شد. رهبر پروتستان‌ها در اواخر عمر دچار بیماری شد و درسال ۱۵۴۶ میلادی درگذشت.
