بحران دیپلماتیک بین فرانسه و آمریکا، تلاش برای چندجانبه گرایی را در سازمان ملل متحد هدف قرار داد. با وجود تلاشهای رئیس جمهور آمریکا برای آرام کردن اوضاع، اروپاییها حمایت خود را از فرانسه اعلام کرده اند. این در حالیست که فرانسه از آمریکا خشمگین است.
به گزارش سرویس بین الملل خبرگزاری صدا و سیما، به نقل از خبرگزاری فرانسه از نیویورک، جوزپ بورل مسئول سیاست خارجه اتحادیه اروپا اعلام کرد وزیران امور خارجه کشورهای این اتحادیه که در حاشیه مجمع عمومی سالانه سازمان ملل متحد گرد هم آمده اند، به وضوح همبستگی خود را در قبال فرانسه اعلام کرده اند.
بورل گفت از دیدگاه آنان، مناقشه فرانسه و آمریکا در خصوص اتحاد هند -آرام میان آمریکا، انگلیس و استرالیا، به دلیل پیامدهای راهبردی، بر سراسر اتحادیه اروپا اثر گذار است.
جو بایدن روز دوشنبه برای شرکت در نخستین مجمع عمومی سازمان ملل متحد از زمان آغاز ریاست جمهوری خود، وارد نیویورک شد. جو بایدن همچنین وعده بازگشایی مرزهای آمریکا را به روی اروپاییها داده است که از بیش از یک سال پیش به دلیل شیوع کووید ۱۹ بسته است.
یک مقام عالی رتبه آمریکایی گفت اگرچه این تصمیم بر مبنای مسائل بهداشتی اتخاذ شده است، اما راه حل به دست آمده نتیجه دیپلماسی هم بود و زمان بندی آن با بحران میان دو سوی اقیانوس بی ارتباط نبود.
اما این تلاش چندان هم برای پاریس خوشایند نبود. ژان ایو لودریان وزیر امور خارجه فرانسه در نشستی خبری با تاکید بر اینکه این، خواسته اروپاییها از مدتها پیش بود، گفت این، اقدام خوبی است. اما چرا اینقدر دیر؟
حالا باید دید آیا جو بایدن میتواند در نیویورک بازگشت آمریکا را به عنوان یک شریک قابل اعتماد برای متحدان خود مطرح کند که طی چهار سال ریاست جمهوری دونالد ترامپ با بدرفتاریهای وی رو به رو شده بودند.
اما از زمان اعلام انعقاد قرارداد امنیتی با استرالیا و انگلیس برای مقابله با پکن موسوم به آکوس (AUKUS) , این تلاشها دچار آشفتگی شده است. این شراکت جدید خشم آن سوی اقیانوس را برانگیخت، زیرا برای فرانسه که یک سفارش بزرگ زیردریایی از کانبرا را از دست داد، فرو کردن خنجر از پشت محسوب میشود.
ژان ایو لودریان همانند روزهای گذشته، اما این بار در خاک آمریکا، به این تصمیم ناگهانی، عدم مشورت و از بین رفتن اعتماد میان متحدان اعتراض کرد. لودریان گفت این، شبیه به بازتابهای عصری است که ما امیدوار بودیم پایان یافته باشد.
این سخن لودریان آشکارا کنایهای به عصر ترامپ بود.
فرانسه که در اقدامی بی سابقه سفرای خود را از واشنگتن و کانبرا فراخوانده، محکم در برابر این خیانت ایستاده است. وی پیشتر حمایت سران اتحادیه اروپا را هم به دست آورده بود.
اورزولا فون درلاین رئیس کمیسیون اروپا در گفتگویی با شبکه سی ان ان آمریکا رفتاری را که با پاریس شده است، غیر قابل قبول دانست.
شارل میشل رئیس شورای اروپا هم عدم وفاداری آمریکا را محکوم کرد و تقویت ظرفیت عمل اتحادیه اروپا در عرصه بین المللی را خواستار شد.
بورل همچنین گفت وزیران امور خارجه اتحادیه اروپا، حضور اروپاییها را در افغانستان به منظور تسهیل تخلیه افغانهایی که با تهدیدهای طالبان رو به رو هستند و ارائه کمکهای بشردوستانه در این کشور را بررسی کردند. وی توضیح بیشتری در این زمینه نداد.
خروج جنجالی از افغانستان که جو بایدن آن را اجرایی کرد نیز خشم اروپاییها را برانگیخت.
لندن و واشنگتن در روزهای گذشته تلاش کردند از متحد فرانسوی خود دلجویی کنند. بوریس جانسون در حال حرکت به سوی نیویورک در هواپیما گفت عشق ما به فرانسه تزلزل ناپذیر است.
یک مقام عالی رتبه آمریکایی اعلام کرد در برابر تقاضای شفاف سازی پاریس و بروکسل، بایدن بی صبرانه در انتظار گفتگوی تلفنی با امانوئل مکرون رئیس جمهور فرانسه است که از سفر به نیویورک صرف نظر کرده است. این مقام آمریکایی تاکید کرد بایدن خواستار چنین تماسی شده است. وی افزود ما موضع فرانسه را درک میکنیم اگرچه با آن موافق نیستیم.
ژان ایو لودریان گفت این تماس تلفنی در روزهای آینده صورت خواهد گرفت. وزیر خارجه فرانسه گفت دیداری میان وی و آنتونی بلینکن وزیر خارجه آمریکا پیش بینی نشده است.
در واقع به نظر میرسد دستور کار کنونی مقامات آمریکایی خلاصهای از اولویتهای دیپلماتیک کاخ سفید است. جو بایدن روز سه شنبه قرار است در حاشینه نشست سازمان ملل متحد تنها با اسکات موریسون نخست وزیر استرالیا دیدار کند. وی پس از آن هم در بازگشت به کاخ سفید قرار است با بوریس جانسون نخست وزیر انگلیس دیدار کند.
آنتونی بلینکن هم امروز با لیز تراس همتای جدید انگلیسی خود دیدار خواهد کرد.
این در حالی است که چند روز پیش ژان ایو لودریان وزیر امور خارجه فرانسه گفته بود که با این پیمان، «از پشت به فرانسه خنجر زده شد.» همچنین؛ وزیر امور اروپایی فرانسه نیز گفته است، این پیمان ممکن است باعث از بین رفتن مذاکرات تجاری اتحادیه اروپا-استرالیا شود.