امروز، جمعه نوزدهم شهریور سال ۱۴۰۰ هجری شمسی، برابر با سوم صفر سال ۱۴۴۳ هجری قمری و مطابق با دهم سپتامبر سال ۲۰۲۱ میلادی است.
درگذشت آیت الله طالقانی، مفسر بزرگ قرآن کریم
۴۲ سال پیش در چنین روزی، نوزدهم شهریور سال ۱۳۵۸ هجری شمسی آیت ا... «سید محمود طالقانی»، روحانی مبارز و مفسر قرآن کریم بر اثر سکته قلبی درگذشت. وی در سال ۱۲۸۴ هجری شمسی در یکی از روستا‌های طالقان متولد شد. آیت ا... طالقانی از جوانی با اوضاع و حوادث سیاسی ایران و جهان آشنا بود. وی در جریان قیام خونین پانزدهم خرداد سال ۱۳۴۲ هجری شمسی به جرم شرکت در این قیام، به دو سال زندان محکوم شد. آیت ا... طالقانی از آن زمان به بعد نیز بار‌ها زندانی و تبعید شد تا اینکه سرانجام در آستانه پیروزی انقلاب اسلامی ایران در سال ۱۳۵۷ هجری شمسی از زندان آزاد شد و مورد استقبال مردم مبارز و مسلمان ایران قرار گرفت. پس از پیروزی انقلاب اسلامی آیت ا... طالقانی به فرمان امام خمینی (ره) - رهبر فقید انقلاب اسلامی - ریاست شورای انقلاب و امامت جمعه تهران را بر عهده گرفت. او در نخستین انتخابات مجلس خبرگان، به عنوان نماینده مردم تهران به این مجلس راه یافت. این مبارز خستگی ناپذیر و خداجوی، در دوران اسارتش در زندان‌های شاه، سوره‌هایی از قرآن مجید را تفسیر کرد که با عنوان «پرتوی از قرآن» منتشر شده است. کتاب «نظام مالکیت در اسلام» اثر دیگر آیت ا... طالقانی است.
تولد امام محمد باقر (ع)
۱۳۸۶ سال پیش درچنین روزی، سوم صفر سال ۵۷ هجری قمری بنا به روایتی، امام «محمد باقر» (ع) نوه گرامی پیامبر اسلام و پیشوای پنجم شیعیان، در مدینه به دنیا آمد. کمالات معنوی و علمی که موهبتی الهی در اهل بیت رسول گرامی اسلام است، در امام محمد باقر نیز به وضوح متجلی بود. در دوران امامت نوزده ساله آن حضرت که مقارن با آخرین سال‌های حکومت خاندان بنی امیه بود، زمینه‌ای در جامعه فراهم شد تا ایشان به تقویت بنیان‌های فکری و فرهنگی مسلمین بپردازد. در مکتب آن حضرت و فرزندش امام صادق (ع) بسیاری از علوم گسترش یافت و حتی شاگردان آن بزرگوار، علوم جدیدی را ابداع کردند. درعین حال، امام باقر از مبارزه با ظلم و ستم حکومت جابر اموی نیز غافل نبود و به همین دلیل در سال ۱۱۴ هجری قمری به شهادت رسید.
آن حضرت فرموده است: «هرکسی که دارای اخلاق نیکو و صفت رفق و مدارا باشد، همه خیر و نیکی به او داده شده است و در دنیا و آخرت از آسایش برخوردار خواهد بود و آن کس که از اخلاق بی بهره باشد، راهش به سوی بدی‌ها خواهد بود.»
جنگ مازوری میان ارتش آلمان و فرانسه
۱۰۷ سال پیش، در روز دهم سپتامبر سال ۱۹۱۴ میلادی؛ جنگ میان ارتش‌های آلمان و روسیه در اطراف دریاچه‌ای به نام مازوری درگرفت. این نبرد به دنبال شروع جنگ جهانی اول و پیوستن روسیه به جبهه متفقین آغاز شد. در جنگ مازوری، آلمان‌ها به فرماندهی هیندنبورگ، رئیس ستاد مشترک ارتش خود، با استفاده از تاکتیک‌های جدید رزمی و سلاح‌های جدید، پیروز و حدود ۲۰ هزار سرباز روسی کشته و ۴۵ هزار نفر اسیر شدند. سرانجام درپی انقلاب اکتبر سال ۱۹۱۷ در روسیه، این کشور از جنگ جهانی اول کنار رفت.
انعقاد قرارداد سن ژرمن
۱۰۲ سال پیش، در روز دهم سپتامبر سال ۱۹۱۹ میلادی؛ قرارداد سن ژرمن میان فاتحین جنگ جهانی اول با امپراتوری اتریش - هنگری امضا شد. براساس این قرارداد، امپراتوری اتریش به سه کشور اتریش، مجارستان و چکسلواکی تجزیه شد و همچنین قسمت‌هایی از آن به ایتالیا، یوگسلاوی، شوروی، لهستان و رومانی ضمیمه شد. ازطرف دیگر، براساس پیمان سن ژرمن، اتحاد اتریش با آلمان که در آغاز جنگ جهانی اول توسط مجلس مؤسسان اتریش تصویب شده بود، لغو شد و این دو کشور از هرگونه اتحاد سیاسی و نظامی در آینده نیز منع شدند. این اقدام فاتحین جنگ جهانی اول، به منظور جلوگیری از قدرت گرفتن مجدد آلمان و اتریش انجام شد.
۳۱ سال پیش، در روز دهم سپتامبر سال ۱۹۹۰ میلادی؛ «ساموئل کانیون دوئه» (Samuel Kanyon Doe) رئیس جمهور لیبریا به دست نیرو‌های شورشی ترور شد. وی در سال ۱۹۸۰ در حالی که یک گروهبان ۲۹ ساله بود، با استفاده از فقر و نارضایتی مردم از افزایش قیمتها، با کودتایی خونین، قدرت را در دست گرفت. اما حکومت استبدادی دوئه نیز از رنج و فقر مردم نکاست و به عکس، با دامن زدن به اختلافات قبیله ای، بر مشکلات اقتصادی و اجتماعی لیبریا افزود. همچنین وی با گسترش روابط با آمریکا و رژیم صهیونیستی، باعث وابستگی و چپاول هرچه بیشتر معادن الماس غنی این کشور شد. اما مرگ ساموئل دوئه، آغاز جنگ داخلی در لیبریا را درپی داشت که وی زمینه آن را مهیا کرده بود و حدود ۱۵ سال به طول انجامید. در این جنگ‌ها حدود ۲۵۰ هزار نفر کشته شدند.
۶۷ سال پیش، در روز دهم سپتامبر سال ۱۹۵۴ میلادی؛ زلزله شدیدی اورلئان ویل - در جنوب غربی الجزایر - را به شدت تکان داد. در این زمین لرزه ویرانگر، یک شهر ۳۰ هزار نفری بطور کامل زیر و رو شد و ۱۰ هزار تن جان خود را از دست دادند. علاوه بر این، ده‌ها هزار تن از مردم جنوب غربی الجزایر بی خانمان شدند و لطمات زیادی نیز به اقتصاد این کشور وارد شد.
