پس از تولد نوزاد، خون باقی‌مانده در بند ناف غنی از سلولهای بنیادی است که به عنوان یک زباله بیولوژیک دور ریخته می‌شود درحالیکه این خون حاوی سلولهای بنیادی و سلولهای خونساز است.
به گزارش خبرگزاری صداوسیما مرکزآذربایجان غربی ،خون بند ناف که به عنوان خون جفتی شناخته شده است در جنین در حال تکوین داخل رحم جریان دارد.
پس از تولد نوزاد، خون باقی‌مانده در بند ناف و جفت که غنی از سلولهای بنیادی است به عنوان یک زباله بیولوژیک دور ریخته می‌شود درحالیکه این خون حاوی سلولهای بنیادی و سلولهای خونساز است که می‌تواند برای درمان بیماری‌ها استفاده شود.
اولین پیوند خون بندناف:
اولین پیوند خون بندناف در سال ۱۹۸۸ میلادی در فرانسه و توسط دکتر گلوکمن به یک کودک مبتلا به کم خونی فانکونی (یک نوع کم خونی مادرزادی) انجام گرفت و به این ترتیب تا به امروز صد‌ها پیوند موفق خون بندناف صورت گرفته است و مراکز بزرگ ذخیره این سلول‌ها در کشور‌های مختلف جهان تاسیس شده است.
مرور آمار منتشر شده نشان می‌دهد که هر ساله حدود ۳۰ هزار بیمار با بیماری‌هایی که با پیوند سلولهای بنیادی مغز استخوان، قابل درمان هستند شناسائی می‌شوند و حدود ۷۵ درصد این بیماران قادر به یافتن یک داوطلب مناسب برای اهداء مغز استخوان نیستند.
جستجوی مراکز ثبت اهدا کنندگان مغز استخوان زمان بسیاری به خود اختصاص می‌دهد به این ترتیب ذخیره خون بندناف زمان را کوتاه و میزان اهدا کننده را بیشتر می‌سازد و به این ترتیب زمان را برای مبتلایان به لوسمی‌های حاد، کم خونی‌ها و نقایص ایمنی که در زمان کوتاهی می‌میرند کوتاه‌تر می‌کند.
چه بیماری‌هایی با خون بندناف درمان شده‌اند؟
مرتضی ضرابی، مدیرعامل بانک سلولهای بنیادی خون بند ناف اظهار کرد: امروزه تحقیقات گسترده‌ای به منظور درمان بیماری‌ها و ضایعات عصبی، ترمیم بافت‌های آسیب دیده قلبی و استخوانی، ترمیم سوختگی‌ها و ضایعات پوستی، ترمیم لوزالمعده و ترشح انسولین و ترمیم سایر بافت‌های آسیب دیده با استفاده از سلولهای بنیادی مغز استخوان، خون بندناف و سایر سلولهای بنیادی یک فرد بالغ درحال انجام است.
سلولهای بنیادی چه کاربردی دارند؟
مدیرعامل بانک سلولهای بنیادی خون بند ناف رویان می‌گوید: بیماری‌هایی که با استفاده از سلولهای بنیادی خون بندناف قابل درمان هستند شامل اختلالات سلولهای بنیادی، کم خونی آپلاستیک، کم خونی فانکونی، هموگلوبینوری حمله‌ای شبانه (PNH)، لوسمی حاد، AML، ALL، لوسمی تمایز نیافته حاد، لوسمی مزمن، CML، بیماری‌های نقص در تولید لنفوسیت‌ها، لنفوم غیر هوچکین، لنفوم هوچکین است.
ضرابی می افزاید: بیماری‌های دیگر شامل ناهنجاری‌های ارثی گلبول‌های قرمز، بتا، تالاسمی ماژور، کم خونی سلولی داسی شکل، اختلالات سیستم ایمنی مادرزادی، سندروم کاستمن، نقص چسبندگی لکوسیتی، سندروم دی جرج، نقص ارثی پلاکتی، ترومبوسیتوپنی مادرزادی، اختلالات پلاسماسل، مولتی پل میلوما، لوسمی پلاسماسل، بیماری‌های ارثی و سندروم لش نیهان، هیپوپلازی غضروف.
وی عقیده دارد سایر بیماری‌ها شامل بیماری الزایمر، دیابت، پارکینسون، صدمات نخاعی، سکته‌های قلبی و مغزی، بیماری‌های کبدی، دیستروفی عضلانی است که با استفاده از سلولهای بنیادی خون بندناف قابل درمان هستند؛ در حال حاضر در کشورمان فقط بیماری‌هایی که منشاء خونی دارند از جمله تالاسمی، سرطان خون و کم خونی‌ها با استفاده از سلولهای بنیادی خون بندناف قابل درمان هستند.
چه بیماری‌هایی با خون بندناف درمان شده‌اند؟
مدیرعامل شرکت فناوری بن‌یاخته‌های رویان تشریح کرد: امروزه ثابت شده است که سلولهای بنیادی قادر به درمان محدوده وسیعی از بیماری‌های مزمن و حاد هستند و تحقیقات زیادی در زمینه استفاده از سلولهای بنیادی در درمان بیماری‌هایی چون پارکینسون، بیماری‌های قلبی، کبدی، دیابت، دیستروفی عضلانی، آسیب‌های نخاعی و سکته در حال انجام است.
ضرابی گفت: ۱ نفر از ۱۰ نفر افراد بالای ۶۵ سال و ۵ نفر از ۱۰ نفر افراد بالای ۸۵ سال از آلزایمر رنج می‌برند، همچنین جراحات و آسیب‌های نخاعی سالانه بالغ بر ۷۵۰ هزار نفر در ایالات متحده را در بر می‌گیرد، بازسازی استخوان باعث شده است که امیدی جدید در درمان مبتلایان به اوستئوپروزیز پارکینسون ایجاد شود، بیماری اتواییمون و پیش رونده مربوط به سیستم عصبی مرکزی است که سالانه تعداد بسیاری را دچار می‌سازد.
ذخیره ۴۰۰ هزار نمونه خون بند ناف در آذربایجان غربی
رستم زاده، رئیس جهاد دانشگاهی آذربایجان غربی با تشریح مزایای بسیار ارزشمند خون بندناف نوزاد که سرشار از سلولهای بنیادی است گفت: این زباله بیولوژکی قابلیت درمان بیش از ۶۰ نوع بیماری را دارد و یکی از ساده ترین راه های ذخیره سازی سلول های بنیادی است که هیچ ضرری برای مادر و نوزاد ندارد.
وی در ادامه با اشاره به اینکه تاکنون 400هزار نمونه خون بند ناف جنین در بانک خون بند ناف استان ذخیره شده است افزود: با وجود اینکه این مرکز به همه زوجین و مادران باردار خدمات می‌دهد ولی اولویت با افرادی است که بیماری‌های خونی یا تالاسمی دارند.
رستم زاده با اشاره به اینکه بیش از صد نفر از متخصصین و تکنسین‌های اتاق عمل آماده همکاری با این مجموعه هستند از توسعه فعالیت های این مرکز و ارائه تسهیلات ویژه برای پوشش کامل جمعیت استان خبرداد.
مزایای قابل توجه خون بند ناف جنین اهمیت ذخیره این زباله بیولوژیکی را دو چندان کرده و نیاز است فرهنگ سازی ذخیره خون بند ناف در بین خانوادها صورت بگیرد و مسئولان امر نیز در راستای افزایش ذخیره سازی خون بند ناف زمینه مناسب، کاهش هزینه ها و پرداخت تسهیلات بیشتر برای ثبت نام خانواده ها در مرکز بانک بند ناف جنین را فراهم نمایند.
خبرنگار : فاطمه علمدار
سردبیر : صمد اسمعیلی