ولایت کوهستانی و جنگلی کُنَر در شرق افغانستان این روز‌ها شاهد تشدید درگیری‌ها میان طالبان و نظامیان افغان است.
کنر در زمان‌های قدیم تحت حکمرانی ولایت ننگرهار بوده، اما از سال ۱۳۴۴ هجری شمسی به یک ولایت مستقل تبدیل شده است. بیشتر ساکنان این ولایت از قوم پشتون‌ها هستند.
در روز‌های اخیر، در حالی که نهاد‌های امنیتی افغانستان از پاکسازی ۳۰ شهرستان افغانستان از وجود طالبان خبر می‌دهند، شهرستان «ناری» استان کنر به دست طالبان سقوط کرد.
برای بررسی آخرین تحولات امنیتی کنر، ابتدا با موقعیت جغرافیایی و تاریخی این ولایت آشنا می‌شویم.
از زراعت تا وجود معادن غنی
کنر ولایتی کم‌جمعیت، کوهستانی و جنگلی است. اسعدآباد شهری کوچک در افغانستان و مرکز ولایت کنر است. در دامنه کوه‌های منطقه یخه‌چینه و احمدی‌غوندی ولسوالی خاص‌کنر معادن «کرومیت» وجود دارد که مکان این معدن در فاصله ۲۰۸ کیلومتری شهر کابل و ۴۸ کیلومتری شهر جلال‌آباد قرار دارد.
در حدود سال نهم هجری، طلا، نقره، مروارید، عنبر، پشم سفید و انواع جواهر و سنگ‌های گران‌بها در ولایت‌های مرزی افغانستان و هند تجارت می‌شد و در آن زمان، از افغانستان به سرزمین هند، سه راه بازرگانی وجود داشت که یکی از آن‌ها مسیر کابل و کنر به پیشاور و سواحل دریای هند بود.
همچنین پروژه زنجیره ارزش باغداری وزارت زراعت، آبیاری و مالداری افغانستان، ۲۳ جریب باغ تجارتی لیمو در کنر ساخته است که سالانه از آن ۶۰۹ تن لیمو برداشت میشود. یوریکا، یک نوع لیمو است که باغ‌های تجارتی آن در دو ولسوالی خاص کنر و چوکی در سال ۱۳۹۹ ساخته شده است. در این باغ‌ها بیش از سه‌هزار و ۲۰۰ نهال لیمو کاشته شده است.
همچنین براساس آمار مشترک وزارت زراعت و اداره‌ی ملی احصاییه افغانستان، ولایت کنر با تولید ۲۰ هزار تُن برنج در سال ١٣٩٩، در جایگاه ششم تولید برنج این کشور قرار دارد.
از ناری تا دره پیچ
اسعدآباد: شهر اسعدآباد مرکز ولایت کنر، با ٤٨٠ کیلومتر مربع مساحت، دارای طبیعتی بسیار زیبا است. اسعدآباد با نام چغان‌سراى نیز از آن یاد میشود و یک تپه‌ی تاریخى به نام چغان نیز در شمال شهر اسعدآباد وجود دارد.
اسعدآباد دارای ۱۷ روستا است.
بَرکُنر: از جمله ولسوالی‌های ولایت کنر و دارای ۸۱ روستا است. جمعیت بَرکُنر حدود ۲۱ هزار نفر اعلام شده است.
خاص‌کنر: این ولسوالی در جنوب اسعدآباد موقعیت داشته و از ۵۲ قریه و مساحت ٣٣٧ کیلومتر مربع تشکیل شده است.
دانگام: ولسوالى دانگام یک منطقه کوهستانى است که مساحتی در حدود ٣٣٤ کیلومتر مربع دارد و اکثر اهالی آن مالدار و کشاورز هستند.
دره پیچ: ولسوالی دره پیچ دارای ۱۵۲ قریه و حدود ۴۵ هزار نفر جمعیت است.
چپه دره: این ولسوالی نیز در شمال غرب شهر اسعدآباد موقعیت داشته و از ۶۸ قریه تشکیل شده است. چپه دره سرحد مشترک با ولسوالی‌های واما و نور گرام نورستان و علینگار ولایت لغمان دارد.
چوکی: ولسوالی چوکی در جنوب غرب اسعدآباد و در امتداد شاهراه جلال آباد موقعیت دارد و دارای ۸۲ قریه است.
سرکانی: ولسوالی سرکانی در جنوب شرق اسعدآباد موقعیت دارد؛ مساحت آن ۲۹۷ کیلومتر مربع بوده و دارای ۹۲ قریه است.
شیگل و شِلتَن: این ولسوالی در شمال اسعدآباد موقعیت داشته و از ۹۶ قریه تشکیل شده است.
غازى آباد: این ولسوالى در شمال شهر اسعدآباد و مساحتی در حدود ٣٧٧ کیلومتر مربع دارد. اقوام گجر، سالارزى و مشوانى در این ولسوالى سکونت دارند و در مناطق کوهستانى این ولسوالی جنگل‌های سرسبزی دیده میشود.
مَرَوَره: این ولسوالى در شرق اسعدآباد موقعیت دارد و مساحتی در حدود ١٥٩ کیلومتر مربع دارد. ولسوالی مَرَوَره با داشتن ۶۳ قریه دارای سرحد مشترک با پاکستان است.
ناری: این ولسوالى نیز در شمال شرق شهر اسعدآباد موقعیت دارد و مساحتی در حدود ٣٧٧ کیلومتر مربع دارد. کوه‌هاى این ولسوالى، با درخت‌هاى ناجو (کاج) پوشیده شده است. ولسوالی ناری با ولسوالى کامدیش در شرق نورستان و ولسوالى غازى آباد همسایه است. اهالی ولسوالی ناری از اقوام گجر، سالارزی و مشوانی هستند.
نَرَنگ: این ولسوالى در جنوب شهر اسعدآباد در امتداد شاهراه اسعدآباد – جلال آباد قرار گرفته و دارای مساحتی در حدود ١٦٤ کیلومتر مربع است؛ اکثر جمعیت این ولسوالی کشاورز یا مالدار هستند.
نورگل: ولسوالی نورگل در جنوب غرب شهر اسعدآباد و در امتداد شاهراه جلال آباد موقعیت دارد. این ولسوالی دارای ۶۴ قریه است. نورگل سرحد مشترک با دره نور ننگرهار دارد.
وَتَه پور: این ولسوالى در شمال اسعدآباد قرار گرفته است که توسط رود پیچ، به دو قسمت تقسیم و از ٤٩ قریه کوچک و بزرگ تشکیل شده است.
بررسی آخرین تحولات امنیتی
«اجمل عمر شینواری» سخنکوی مشترک نهاد‌های امنیتی افغانستان دوشنبه گذشته اعلام کرد: نظامیان افغان با همکاری نیرو‌های مردمی تاکنون ۳۰ شهرستان افغانستان را از وجود طالبان پاکسازی کردند. سخنگوی نهاد‌های امنیتی افغانستان در حالی از پاکسازی ۳۰ شهرستان افغانستان از وجود طالبان خبر داد که شهرستان «ناری» استان کنر روز یکشنبه هفته گذشته به دست طالبان سقوط کرد.
پیش از این نیز یک منبع دولتی در افغانستان از تسلط عناصر مسلح طالبان بر شهرستان غازی آباد خبر داد. «طارق آرین» سخنگوی وزارت کشور افغانستان نیز اعلام کرده بود: یک عضو مهم لشکر طیبه پاکستان به نام «سیف الله» در درگیری با نظامیان افغان در شهرستان «بَرکُنر» استان کنر کشته شد. وی افزود: سیف الله که خود از اتباع پاکستان بود، مسئولیت سازماندهی تحرکات تروریستی در استان کنر را برعهده داشت.
«احمد ضیا ضیا» معاون سخنگوی وزارت کشور افغانستان نیز امروز (یکشنبه) اعلام کرد: فرودگاه قندهار هدف اصابت سه فروند راکت قرار گرفت، اما این حملات راکتی تلفات جانی در پی نداشت، رییس فرودگاه قندهار نیز گفته است پرواز‌ها از این فرودگاه امروز متوقف است.
از سوی دیگر وزارت دفاع افغانستان امروز از کشته شدن بیش از دویست و پنجاه عضو طالبان در عملیات‌های شبانه روز گذشته نظامیان افغان خبر داد. در این عملیات‌ها که در استان‌های غزنی، قندهار، هرات، فراه، جوزجان، بلخ، سمنگان، هلمند، تخار، قندوز، بغلان، کابل و کاپیسا اجرا شد، دویست و پنجاه و چهار نفر از اعضای طالبان کشته و نود و هفت نفر از آن‌ها زخمی شدند.
نگارش و تنظیم: محسن ایراندوست
