آمریکا و اروپا یه سخنان اردوغان برای تغییر ساختار قبرس که در قبرس شمالی بیان کرد به شدت واکنش نشان داد.
به گزارش خبرگزاری فرانسه واشنگتن، آمریکا "پاسخ قاطع" از سوی سازمان ملل متحد را خواستار شد.
رجب طیب اردوغان، رئیس جمهور ترکیه روز سه شنبه هنگام بازدید از قبرس شمالی گفت که تلاشهای سازمان ملل برای یافتن راه حلی برای تقسیم جزیره مدیترانه ناکام مانده و باید در این جزیره "دو ملت و دو دولت" وجود داشته باشد.
ویکتوریا نولاند، از مقامات ارشد وزارت امور خارجه آمریکا، روز چهارشنبه در مورد عواقب اظهارات ترکیه در خصوص دیپلماسی سازمان ملل ابراز نگرانی کرد.
وی در پاسخ به سوالی، در جلسه استماع در مجلس، در این مورد که آیا آمریکا چنین گزینهای (دو دولت) را رد کند، گفت: "بله، کاملا". وی تأکید کرد: "ما معتقدیم که تنها روندی به رهبری قبرسیها، در دو منطقه و بین جوامع قبرسی میتواند صلح و ثبات را به قبرس برساند. "
ارسین تاتار، "رئیس جمهور" قبرس شمالی، روز سه شنبه با حمایت شدید رجب طیب اردوغان، آغاز "مرحله دوم" برنامه خود برای بازگشایی واروشا اعلام کرد. ساکنان این شهر استراحتگاه ساحلی سابق در سال ۱۹۷۴ فرار کردند و از آن زمان توسط ارتش ترکیه محاصره شد.
آنتونی بلینکن وزیر امور خارجه آمریکا با محکومیت شدید این اقدام، این تصمیم "تحریک آمیز، غیر قابل قبول و ناسازگار" را با تعهدات گذشته قبرسیهای ترک "برای شرکت سازنده در گفتگوهای صلح" در تناقض دانست و روز چهارشنبه در توئیتر اعلام کرد با نیکوس کریستودولیدس همتای خود از جمهوری قبرس برای تأیید مجدد این موضع گفتگو کرده است.
وی با بیان اینکه بازگشایی واروشا برخلاف مصوبات شورای امنیت است، گفت: "ما برای پاسخ قاطع شورای امنیت سازمان ملل به این موضوع تلاش میکنیم. "
ویکتوریا نولاند نیز گفت صبح روز چهارشنبه با مقامات ترکیه صحبت کرد تا در تصمیم گیری در مورد واروشا بازنگری شود.
آنتونیو گوترش دبیرکل سازمان ملل متحد نیز گفت که وی به شدت نگران این موضوع است. سخنگوی وی در بیانیهای گفت: "از همه طرفها خواست که از هرگونه اقدام یک جانبه که موجب تنش و افزایش خطر میشود" خودداری کنند.
اتحادیه اروپا، فرانسه و روسیه نیز از این موضوع انتقاد کردند.
یونان روز چهارشنبه گفت باید به رفتار ترکیه واکنش نشان داد.
نیکوس دندیاس وزیر خارجه یونان، همچنین از نیکوزیا بازدید کرد و گفت که پروژه واروشا قصد آنکارا را "برای گسترش اشغال قبرس و استقرار قدرت عثمانی در منطقه مدیترانه شرقی" تایید کرد.
وی هشدار داد: "هیچ بهبودی در روابط بین ترکیه و یونان" و "با اتحادیه اروپا تا زمانی که ترکیه به طور غیرقانونی در مورد قبرس اقدام کند" وجود ندارد.
شایان ذکر است از زمان حمله ارتش ترکیه در ۱۹۷۴ در واکنش به کودتای ملی گرایان یونانی-قبرسی که میخواستند قبرس را به یونان ضمیمه کنند، این جزیره بین جمهوری قبرس و جمهوری ترک قبرس شمالی (TRNC) تقسیم شد. جمهوری قبرس - عضو اتحادیه اروپا – که در قسمت جنوبی جزیره قرار دارد و جمهوری ترک قبرس شمالی که در سال ۱۹۸۳ اعلام استقلال کرد و فقط توسط آنکارا به رسمیت شناخته شده است.
مذاکرات از سال ۲۰۱۷ متوقف شده است. در ماه آوریل، تلاش برای شروع مجدد مذاکرات سازمان یافته توسط سازمان ملل، که یک منطقه حائل بین دو قسمت جزیره را کنترل میکند، بی نتیجه ماند.