خوزستان در انتظار تدبیر مسئولان برای حل بحران کم آبی

به گزارش خبرگزاری صدا وسیما مرکز خوزستان؛ استان خوزستان با دارا بودن خاک حاصلخیز و مردم مهمان نواز خود و  با وجود جاری بودن  ۵ رود بزرگ کارون ، کرخه ، اروند، دز ، بهمنشیر ( ۱/۳ آب‌های جاری کشور) حالا با مشکل کم‌آبی در همه روستا‌ها و اغلب شهر‌های خود مواجه شده است.

به نحوی که ۷۰۰ روستا در این استان از بی‌آبی رنج می‌برند و ۲۰ شهر خوزستان با تنش آبی و بی‌آبی دست و پنجه نرم می‌کنند.

خوزستان در دمای بالای ۵۰ درجه با تنش‌های آبی روبه روست و همچنان بعضی شهر‌ها و روستا‌ها در انتظار آب هستند.

صادق ،  اهل روستای ملیحه سعدون از توابع گمبوعه است او به ما می گوید مشکل کم آبی هم به زمین های کشاورزیشان خسارت وارد کرده است  و هم این که دام هایشان را در خطر تلف شدن قرار داده است .

او می‌گوید روستایشان لوله کشی آب دارد، ولی به علت افت فشار، آب به روستا نمی‌رسد و آبرسانی با تانکر انجام می‌شود، تانکر‌ها ۳ تا ۴ بار در روز می‌آیند، اما کفاف تامین آب را نمی‌دهند و کسانی که از آبرسانی نا امید شده اند در خانه هایشان چاه حفر کرده اند، چاهی که  آلوده است و آبش شور است.

صادق خطر تلف شدن دام هایشان را جدی می داند و می گوید اگر به دام ها آب شیرین رودخانه نرسد تلف خواهند شد ، او علیرغم رها سازی آب سدهای کرخه و دز  می گوید :آب هنوز به پایین دست رودخانه کرخه نرسیده است .

اما علت تنش‌های آبی به وجود آمده چیست؟
کاهش بارش‌ها و نزولات جوی و تغییرات اقلیمی یکی از مهم‌ترین عوامل تنش‌های به وجود آمده می باشد.
مدیر کل هواشناسی استان خوزستان میزان بارش باران در حوزه کارون را، ۱۰۱ میلی متر  نسبت به مشابه سال گذشته کمتر  اعلام کرد و گفت: رتبه کرخه در میزان دارایی آب در پایین جدول قرار گرفته است و با تنش آبی رو به رو هستیم.
سبزه زاری گفت: شاخص خشکسالی در جنوب استان نشان میدهد که حوزه کارون و جراحی وضعیت نگران کننده ایی دارند و شرایط کارون از ۱۰ سال گذشته هم پیچیده‌تر شده است.

مدیرعامل سازمان آب و برق خوزستان: میزان ورودی آب به مخازن خوزستان در سال آبی ۱۴۰۰ – ۹۹ حدود ۱۳ میلیارد و ۴۰۰ میلیون مترمکعب بوده که نسبت به متوسط درازمدت که ۲۳ میلیارد و ۶۰۰ میلیون مترمکعب بود، حدود ۴۳ درصد کاهش یافته است.
مدیرعامل سد دز گفت:. در حال حاضر تنها ۴۴ درصد از مخزن سد کرخه پر است و حدود ۵۶ درصد یعنی حدود ۳ میلیارد مترمکعب از مخزن این سد، خالی است.

یزدانی‌پور اعلام کرد :  از شب گذشته خروجی آب از سد دز از ۱۲۵ متر مکعب به ۱۴۰ متر مکعب افزایش پیدا کرده است اما این رها سازی ها به صورت مسکن عمل خواهد کرد و مشکل باید ریشه ای حل شود .

کشت شلتوک کیفیت آب پایین دست کارون را کاهش می دهد 
عامل مهم بعدی کشت شلتوک در خوزستان است که با وجود همه ممنوعیت‌ها در حال حاضر کشت شلتوک در خوزستان به ۹۰ هزار هکتار رسیده است.

این در حالی است که میزان کشت شلتوک در سال ۹۸ در استان خوزستان حدود ۲۰۰ هزار هکتار و در سال ۹۹ حدود ۱۸۰ هزار هکتار بود.

مدیرعامل سازمان آب و برق خوزستان تصریح کرد:امسال به دلیل یک سری موج‌های بلند در خلیج فارس، شوری آب آبادان و خرمشهر بالا رفت، و اکنون شوری آب حدود ۳ هزار میکروموس است.

مدیرعامل سازمان آب و برق خوزستان تصریح کرد: باید حدود ۷۵ مترمکعب آب بر ثانیه به آبادان و خرمشهر برسد، اما با توجه به گسترش کشت شلتوک، در صورت برداشت آب و ورود زهاب این کشت‌ها به کارون، قطعا از مردادماه کیفیت آب به شدت تحت تاثیر قرار می‌گیرد.

مردم به سواستفاده عناصر ضدانقلاب واقفند
تنش‌های به وجود آمده در روز‌های اخیر باعث شد در برخی از شهر‌ها در استان خوزستان تجمعات در اعتراض به بحران آب برگزار شد. حمیدیه، شادگان، سوسنگرد و منطقه زرگان اهواز از مناطقی بودند که تعدادی از اهالی نسبت به عدم تامین حق‌آبه تالاب‌ها و رودخانه‌ها و همچنین پروژه‌های انتقال آب کارون اعتراض کردند.

مردم خوزستان که هشت سال در خط مقدم دفاع مقدس حضور داشتند به خوبی نسبت به احتمال سواستفاده عناصر ضدانقلاب و اغتشاشگر از تجمعات اعتراضی آن‌ها واقفند، اما امروز تنها راه رساندن صدای خود به مسئولان را حضور در خیابان می‌دانند.

حضوری که علیرغم تحریک عناصر معاند داخلی و رسانه‌ها بیگانه، هیچگاه شعاری علیه حاکمیت تاکنون از آن‌ها شنیده نشده و آنچه فریاد می‌زنند تنها مطالبه‌ای به حق و درخواست توجه مسئولان به بحران کم آبی در این استان است.

در این میان تنها چندین جوان در برخی از جاده‌ها در ماهشهر اقدام به آتش زدن لاستیک و بستن جاده کردندکه بعد از دقایقی بدون درگیری و مشکلی خاصی برطرف شد. اما جمعه شب (۲۵ تیر) متاسفانه در جریان تجمع اعتراضی مردم شادگان به وضعیت کم آبی، افرادی اغتشاشگر به قصد تحریک مردم اقدام به تیراندازی هوایی کرده که یکی از این تیر‌ها به فردی که در صحنه حضور داشت اصابت و منجر به فوت وی شد.

در روز‌های اخیر نیز تعدادی از اهالی مردم شهرستان‌های دشت آزادگان و هویزه که کشاورزی و دامداری آنان بیشترین ضرر و زیان را در روز‌های اخیر به علت تنش آبی به خود دید، با حضور در مقابل ساختمان استانداری خوزستان اعتراض خود را به این وضع نشان دادند.
نماینده ولی فقیه خوزستان پای در ودل مردم 

در پی این اعتراضات در نشستی که بزرگان و شیوخ عشایر عرب خوزستان با حضور حجت الاسلام والمسلمین موسوی فرد نماینده، ولی فقیه در استان، جمعی از عشایر دغدغه‌ها و مطالبات خود را در زمینه آب و کشاورزی مطرح کردند.
در این نشست که آیت الله حیدری عضو مجلس خبرگان رهبری، معاون سیاسی اجتماعی استاندار خوزستان، مدیرعامل سازمان آب و برق استان، مدیرکل محیط زیست خوزستان و مدیرعامل شرکت آبفا استان نیز حضور داشتند بر پیگیری مطالبات مطرح شده از سوی مسئولان کشوری و استانی تاکید شد.

بیشتر بخوانید :جزئیات طرح‌های آبرسانی بنیاد برکت در ۴۷۱ روستای خوزستان+عکس

پیگیری موضوع از آبفا خوزستان 

معاونت توسعه منابع آب خوزستان با بیان این که بارش‌های خوزستان در سال جاری نسبت به میانگین کشوری پایین‌تر بوده است اظهار داشت: به دلیل تغییر اقلیم ما بین ۴۰ تا ۵۰ روز دمای بالای ۵۰ درجه را تجربه می‌کنیم و این یعنی خوزستان گرم‌تر شده است.

محمدی تصریح کرد: بارش‌ها کمتر شده، تبخیر بیشتر شده و الگوی کشت هم تناسبی با شرایط خشکسالی ندارد و همه این عوامل تنش‌های آبی را بغرنج‌تر کرده است.

وی وظیفه آبفا خوزستان را توزیع آب برشمرد و گفت: متولی تامین آب، آب و برق خوزستان است، اما آنچه در محدوده وظیفه ماست رساندن آب به شهر‌ها وروستاهاست که اصلی‌ترین مشکل امروز ما فرسوده بودن شبکه آبرسانی است.

وی افزود: تاسیسات و شبکه‌هایی که داریم عمر مفیدشان به سر آمده و حتی اعتباراتی که در موافقت نامه‌ها در نظر گرفته می‌شود ۳۰ درصد از نیاز واقعی ماست.

وی مشکل مهم دیگر آبفا را ادغام آب و فاضلاب شهری و روستایی و اهواز اعلام کرد وگفت: تبدیل این ۳ شرکت مجزا به یک شرکت یکپارچه باعث شد، بار مالی شرکت‌هایی که قبلاً دولتی بودند بر دوش آبفا بیافتد و در حال حاضر درآمد‌ها و هزینه‌ها همخوانی ندارد.

محمدی با بیان این که آبفا خوزستان یک شرکت خصوصی است و درآمد‌ها پاسخگوی هزینه‌ها نیست  گفت: برای حل مشکل تاسیسات فرسوده آنچه بر آورد هزینه شده است تا شبکه آبرسانی خوزستان کامل شود، رقم ۲۰ هزار میلیارد تومان است.

وی در ادامه افزود: رقمی که برای توسعه زیر ساخت‌های استان خوزستان که اساسی‌ترین موضوعش آب است، در یک دوره ۳ تا ۵ ساله در نظر گرفته شده است ۲/۲ میلیارد یورو می‌باشد در حالی که نیاز ما ۲۰ هزار میلیارد تومان می‌باشد.

وی در پایان یادآور شد : رها سازی آب از پشت سدها ، مشکل تنش های آبی را حل نمی کند چرا که فقط به صورت مسکن عمل خواهد کرد .

راه حل پایدار تامین آب خوزستان چیست؟

معاون آبرسانی آب و برق خوزستان حل ریشه‌ای و بنیادین تامین آب خوزستان را در ۷ طرح جامع می‌بیند :

طرح غدیر 

آبرسانی شمال شرق 

آبرسانی جنوب شرق 

طرح های شهرهای مرکزی 

طرح شهر لالی ، مسجد سلیمان و اندیکا 

آبرسانی اندیمشک

آبرسانی دزفول 

علیدادی با بیان این که این ۷ طرح جامع هر کدام پیشرفت‌هایی داشته اند گفت: طرح غدیر تا به امروز ۴۵ درصد پیشرفت فیزیکی داشته است و با همین میزان پیشرفت با عملکرد ۹۰ درصدی ، ۵۲ درصد آبرسانی به مناطق هدف را محقق کرده است.

وی درادامه افزود: طرح جنوب شرق که از سد کوثر (کهکیلویه) آغاز می‌شود و آبرسانی به بهبهان و ماهشهر را به عهده دارد، ۱۷ درصد پیشرفت فیزیکی داشته است و برای تکمیلش به ۷۵۰۰ میلیارد  تومان اعتبار نیاز است.

به گفته وی طرح شمال شرق که از سد کارون ۳ آغاز می‌شود و  آب شهرستان‌های رامهرمز و رامشیر را تامین خواهد کرد، ۳۱ درصد پیشرفت فیزیکی داشته و تکمیل این طرح نیز به اختصاص ۳۸۰۰ میلیارد تومان اعتبار نیاز دارد و طرح غدیر نیز که از سد دز آغاز میشود و آب را به شادگان و اروند کنار می‌رساند با پیشرفت ۴۵ درصدی به اختصاص ۲۰ هزار میلیارد تومان اعتبار برای تکمیل نیازمند است.

علیدادی با اشاره به این که اگر این اعتبارات تخصیص پیدا کند ۲۸ شهرستان خوزستان را در بر خواهد گرفت  گفت: با تکمیل ۷ طرح جامع  که از سال ۹۶ آغاز شده است و تحقق آن که تا  افق ۱۴۲۵ هدف گذاری شده است، مشکلی بابت تامین آب شرب خوزستان نخواهیم داشت.

مدیریت در دوره خشکسالی

بهترین راهکار برای کاهش تنش آبی در خوزستان، کاستن از حجم وابستگی معیشتی به منابع آب و خاک رودخانه‌های کارون، دز، کرخه، جراحی، مارون و زهره است.

نبایددر انتظار بارش باران بود، بلکه باید برای مدیریت این وضعیت در دوره خشکسالی به سمت معیشت‌های جایگزین و مکمل رفت.

باید سراغ صنایعی رفت که کمترین میزان مصرف آب را دارند و انرژی خورشیدی و بادی را استحصال کرد و با تقویت زیرساخت‌ها، رونق گردشگری را در دستور کار قرار داد تا در شرایط خشکسالی با خطر جدی بی‌آبی مواجه نشد.