نامزد سیزدهمین دوره انتخابات ریاست جمهوری گفت: نظام آموزش و پرورش ما باید خلاقیت محور و متحول شود و معلم، محور باشد تا مقدمه‌ای برای دانشگاه باشیم.
آقای علیرضا زاکانی در پاسخ به سوال خبرنگار خبرگزاری صدا و سیما، مبنی بر اینکه چه برنامه‌ای برای اصلاح نظام آموزشی، تقویت بنیه علمی دانش آموزان و دانشجویان و تحقق ارتباط دانشگاه با صنعت دارید؟ افزود: تعلیم و تربیت را به عنوان پیشران حرکت تحولی کشور می‌دانیم و اگر بخواهیم ناظر به اقتصاد هم صحبت کنیم، ۷۰ درصد اقتصاد دانش بنیان ناظر به حوزه دانشی است.
وی با اشاره به اینکه برنامه دولت اقدام و اصلاح در حوزه تعلیم و تربیت شامل ۷ سرفصل است، ابتدایی‌ترین سرفصل را خانواده ذکر کرد و گفت: شخصیت افراد به ویژه سه سال اول زندگی در خانواده شکل می‌گیرد و ما نقش خانواده را در طول حیات بسیار بالا می‌دانیم.
آقای زاکانی افزود: در هر محله‌ای مسجد هم می‌تواند محور تعلیم و تربیت و رشد اجتماعی باشد و سپس به مدرسه می‌رسیم.
وی گفت: صد هزار مدرسه دولتی داریم که ۸۰ درصد ظرفیت آموزش و پروش ما را به خود اختصاص می‌دهد و امسال ۹۹ هزار میلیارد تومان بودجه به آموزش و پرورش اختصاص پیدا کرده است.
زاکانی افزود: ۹۶ و نیم درصد از بودجه‌ای که برای آموزش و پرورش اختصاص داده ایم، صرف حقوق معلمان می‌شود که این میزان کفاف نمی‌دهد چرا که ما اگر بخواهیم آموزش و پرورش را نقطه سرمایه گذاری بدانیم، این مبالغ بسیار کم است.
وی گفت: تحول در آموزش و پرورش این گونه محقق می‌شود که علاوه بر آموزش به خلاقیت، مهارت و اجتماعی شدن دانش آموزان نیز فکر کنیم.
زاکانی افزود: همین الان در آزمون جهانی که امسال برگزار شد، در میان ۵۹ کشور، پنجاه و چهارم شدیم و این فاجعه است.
وی گفت: نرم دبیرستانی‌های ما که در آزمون شرکت کردند زیر ۷۰ درصد زدند در حالیکه روسیه زیر ۱۰ درصد، آمریکا ۲۵ درصد و ترکیه ۳۰ درصد بود یعنی ما در واقع حداقل آموزش را هم به دانش آموزانمان انتقال نداده ایم چرا که سرمایه گذاری در آموزش و پرورش نشده است و در عمل معلمان، محور اساسی تغییر و تحول در آموزش و پرورش نبوده اند.
زاکانی افزود: برهمین اساس به منزلت، رشد، کرامت، خلاقیت و مهارت معلمان توجه نشده است و ما برخوردمان با معلمان و دانش آموزان همانند برخورد با یک ماشین آهنی بوده است لذا باید نظام آموزش و پرورش ما متحول شود.
وی گفت: در دانشگاه و حوزه هم باید به گونه‌ای عمل شود تا نیاز‌های تخصصی کشور را بتوانیم فراهم کنیم و بر مدار دانشگاه و پیوستگی دانشگاه به حوزه حرکت صورت گیرد و صنایع و پیشران‌ها نیز بر مدار دانشگاه شکل بگیرد.
زاکانی با طرح این سوال که چرا کره جنوبی پیشرفت کرده است؟ گفت: کره دانشگاه را وسط گذاشت و کارخانه‌ها را دور آن آورد و سرریز علم و دانش را داخل کارخانه‌ها منتقل و از تجربه داخل کارخانه ها، علم را هم کاربردی کرد و این کار باید در کشور ما هم اتفاق بیفتد.
وی افزود: برای اینکه ما به صورت کاریکاتوری در حوزه آموزش عالی عمل نکنیم نیازمند تحولی بزرگ و اساسی هستیم و امسال ما حدود ۴۰ هزار میلیارد تومان برای آموزش عالی و پژوهش بودجه داریم که باید افزایش یابد و بیشتر به حوزه کاربردی منتقل شود.
زاکانی گفت: ارائه مقالات متعدد افتخار است، اما بالاتر از این افتخار، این است که این مقالات در راستای حل مشکلات کشور باشد.
وی افزود: باید فرصتی طلایی ایجاد کنیم تا نخبگان داخل و خارج کشور علاقمند شوند دانششان را در کشور دنبال کنند.
زاکانی گفت: در ارائه خدمات هم باید تغییرات جدی صورت گیرد مثلا دانشجویی در مقطع دکتری تحصیلات تکمیلی را ارائه می‌دهد و ما او را محدود می‌کنیم که حتی در حوزه دانشی خود، خدمتی ارائه نکند و فقط می‌گوییم درس بخواند در صورتی که باید همزمان با درس خواندن، برای رشد جامعه در بحث تولید هم خلاق شود.
وی گفت: در حوزه رسانه، فضای مجازی، هنر و ادبیات ما ۷ سرفصل تحولی خواهیم داشت که به فضل خدا تعلیم و تربیت، پیشران تحول در کشور قرار خواهد گرفت.