در چنین روزی بر دنیا چه گذشت؟
تقویم تاریخ؛ از فتح مکه تا روز جهانی آزادی مطبوعات
امروز دوشنبه، سیزدهم اردیبهشت سال ۱۴۰۰ هجری شمسی، برابر با بیستم رمضان سال ۱۴۴۲ هجری قمری و مطابق با سوم میسال ۲۰۲۱ میلادی است.
به گزارش سرویس بین الملل خبرگزاری صدا و سیما، مهمترین رویدادهای تاریخی جهان در چنین روزی ( سیزدهم ارديبهشت سال ۱۴۰۰) به شرح زیر است:
فتح مکه توسط سپاه اسلام و به فرماندهی پیامبر اکرم (ص)
۱۴۳۴ سال پیش در بیستم رمضان در سال هشتم قمری بنا بر برخی روایات متقن تاریخی مکه توسط سپاه اسلام و به فرماندهی پیامبر عظیم الشأن اسلام فتح شد.
به دنبال نقض پیمان صلح حدیبیه توسط کفار قریش ـ که در سال ششم هجرى میان پیامبر و قبیله ى قریش امضاء شده بود ـ سپاه ده هزار نفرى اسلام به فرماندهى حضرت محمد(ص) شهر مکه را فتح کرد. پیامبر اسلام صلی الله علیه و آله پس از فتح مکه، اهالى آن را امان دادند، در حالى که آنها در مقابل گسترش اسلام مقاومت کرده و پیامبر اکرم و بسیارى از مسلمانان را آزار و شکنجه داده بودند. این رفتار محبت آمیز پیامبر (ص)، باعث شد تا قبیله ى قریش به اسلام ایمان آورد. بدین ترتیب، مکه بدون هیچ گونه درگیرى و خونریزى فتح شد. سپس حضرت محمد صلی الله علیه و آله گروهى را به اطراف مکه فرستاد تا بتخانهها را ویران کنند و خود نیز به همراه امام على (ع) بت هاى داخلِ خانه ى کعبه را درهم شکستند. فتح مکه را در دوم ماه رمضان سال هشتم هجرى نیز گفته اند.
درگذشت یاقوت حموی، جغرافیدان مشهور مسلمان
۸۱۶ سال پیش در چنین روزی بیستم رمضان ۶۲۶ قمری "یاقوت حِمَوی" جغرافیدان شهیر اسلام در گذشت.
عبداللَّه یاقوت بن عبداللَّه رومی معروف به یاقوت حِمَوی از ادبای شهیر قرن هفتم هجری در سال ۵۳۹ ق در بغداد به دنیا آمد. او سفرهای بسیار کرد و ضمن این سفرها به مطالعه نیز می پرداخت، تا این که در جریان حمله چنگیز خان مغول به ماوراءالنهر، او به موصل و سپس به حلب در سوریه گریخت و سرانجام در همان شهر نیز درگذشت. از آثار برجسته و ماندنی این ادیب میتوان به مُعْجَمُ البُلدان و مُعْجَمُ الاُدَبا اشاره کرد.
درگذشت ابن ساعی بغدادی، ادیب و مورخ مسلمان
۷۶۸ سال پیش در بیست رمضان ۶۷۴ هجری قمری "ابن ساعی بغدادی" ادیب و مورخ مسلمان درگذشت.
شیخ تاجُ الدین ابوطالب علی بن اَنجُب بن عثمان بغدادی مشهور به ابن ساعی در سال ۵۹۳ ق در بغداد به دنیا آمد. او در آغاز، علوم متداول زمان را نزد اساتید فن آموخت و از بزرگان علم و دانش گردید. ابن ساعی سالها کتابدار مدرسه نظامیه بغداد بود و پس از سقوط بغداد توسط مغولان، از سوی خواجه نصیرالدین طوسی، برای نظارت بر کتابخانههای بغداد منصوب شد. در روزگاری که باید آن را دوره رواج تاریخ نویسی به شمار آورد، ابن ساعی از نویسندگان بسیار پرکار آن زمان به شمار می رفت که از این راه ظاهراً مال فراوانی به دست آورد. از ابن ساعی آثار متعددی به جای مانده که ویژگی آنها، توجه مؤلف به تاریخ حاکمان عباسی است، به طوری که برخی از آثار او از منابع مهم این دوره و منبع اصلی نویسندگان پس از وی بوده است. کتاب اخبارُ الخُلَفاء که به تاریخ ابن ساعی نیز مشهور است از جمله آثار این مورخ مسلمان می باشد. همچنین اَخبارُالاُدَبا در ۵ جلد، اَخبار الحَلاّج و اخبارُ قضاة بغداد از اوست. ابن ساعی سرانجام در ۸۱ سالگی در بغداد درگذشت و در همان شهر به خاک سپرده شد.
آغاز قیام ژاندارک در فرانسه
۵۹۲ سال پیش در چنین روزی، سوم میسال ۱۴۲۹ میلادی «ژان دارک» (Jeanne d'Arc)، دوشیزه میهن پرست فرانسوی، قیام تاریخی خود را برای آزادی بخشهایی از خاک فرانسه که در اشغال انگلیس بود، آغاز کرد.
ژان دارک فرماندهی ارتشی را که پادشاه فرانسه در اختیار او قرار داده بود، به عهده گرفت و با شکست دادن سپاهیان انگلیسی، آنان را از اورلئان - در شمال فرانسه ـ بیرون راند. ژان دارک در جریان تسخیر پاریس اسیر و به انگلیسیها تحویل داده شد. ژان دارک در یک محاکمه فرمایشی در کلیسای انگلیسی، به ارتداد متهم و سپس در سال ۱۴۳۱ میلادی در نوزده سالگی، زنده در آتش سوزانده شد. به این ترتیب ژان دارک به قهرمان ملی فرانسه تبدیل شد و برای بزرگداشت وی، فرانسویان همه ساله در ماه میدر روزی به نام عید ژان دارک، جشن ملی برگزار میکنند.
تولد ماکیاولی، فیلسوف سیاسی ایتالیایی
۵۵۲ سال پیش در چنین روزی، سوم میسال ۱۴۶۹ میلادی نیکولو برناردو ماکیاولی (به ایتالیایی: Niccolò di Bernardo dei Machiavelli) فیلسوف سیاسی، شاعر، آهنگساز و نمایشنامهنویس مشهور ایتالیایی در فلورانس ایتالیا به دنیا آمد.
او درکنار فعالیتهای سیاسی، به تنظیم تاریخ فلورانس نیز پرداخت. ماکیاولی زندگی خود را صرف سیاست و میهن پرستی کرد. با این حال برخی او را به اتهام حمایت از حکومت اقتدارگرا همواره مورد حمله قرار دادهاند. علت آن نوشتن کتابی به نام شهریار (Principe) است که وی برای خانواده مدیچی (Medici)، حاکمان فلورانس نوشتهاست. ماکیاولی در این کتاب، سیاست را از اخلاق جدا ساخته و نیل به هدف را اصالت کار «حکمران» دانسته، نه راههای وصول به آن. وی سیاست را فن حکومت و یا فن تسخیر قدرت معرفی میکند و معتقد بود برای رسیدن به قدرت و حفظ آن، از هر وسیلهای میتوان استفاده کرد و رعایت اصول اخلاقی در این مورد ضرورتی ندارد. ماکیاول در سال ۱۵۲۷ درگذشت.
روز جهانی آزادی مطبوعات
۲۸ سال پیش، در روز سوم ماه میسال ۱۹۹۳ میلادی به دنبال پیشنهاد یونسکو (سازمان علمی – فرهنگی ملل متحد)، مجمع عمومی سازمان ملل متحد این روز را به عنوان «روز جهانی آزادی مطبوعات» نامید.
این نام گذاری بهانهای است تا از آزادیهای قانونی و مشروع مطبوعات دفاع شود و حقوق خبرنگاران و نویسندگان روزنامهها مورد تأکید قرار گیرد. امروزه آزادی رسانهها و از جمله مطبوعات از سوی دولتهای استبدادی که دانستن حقایق توسط مردم را به ضرر خود میدانند، تا جای ممکن محدود میشود. از طرف دیگر در جهان غرب، به بهانه آزادی رسانهها، همه گونه اخبار، مقالات و تصاویر نامناسب و مبتذل به مخاطب ارائه و اخبار و اطلاعات مهم نادیده گرفته میشود. سوء استفاده از آزادی رسانهها در غرب تا آنجا پیش رفته که به مقدسات میلیاردها تن از پیروان ادیان الهی نیز به نام آزادی، توهین میشود و در همان حال انتقاد از رژیم صهیونیستی، عواقب سخت و ناگواری به همراه دارد.