دارو، دیگر جان نمی گیرد

به گزارش خبرگزاری صدا و سیما مرکز آذربایجان شرقی، دارویی که می تواند جان ببخشد، اگر توان تولیدش را نداشته باشیم، می تواند شوکران باشد، و اگر در ساخت آن حرفی برای گفتن داشته باشیم صنعت دارو جانی دوباره می گیرد و به بیماران جان می بخشد.

زخم تحریم بر تن بیماران
درست همان جایی که ادعا می شود، دارو از تیغ تحریم ها در امان است، جایی در حوالی زندگی روزمره مان این بیماران هستند که تا مغز استخوان، زخمش را می خورند.
این روزها شنیدن این دیالوگ در داروخانه ها، تکراری است،" نداریم تمام شده".

دیالوگی که بیشتر به گوش بیماران خاص آشناست.
دیابت از بیماری‌های نسبتاً شایع در جهان است. این بیماری به دو نوع یک و دو تقسیم می‌شود که در دیابت نوع یک، بیمار وابسته به انسولین است و حکم اکسیژن را برای این گروه از بیماران دارد.

کمبود دارو؛ یقه بیماران خاص را گرفته است
در کشور حدود 5 میلیون بیمار دیابتی وجود دارد و از این تعداد 600 هزار نفر به انسولین وابسته‌اند.
زمزمه‌های کمبود انسولین در کشور دقیقا از یک سال پیش آغاز شد و در پاییز امسال به اوج رسید.
کمبود انسولین کار را به جایی رساند که در مهر ماه سال جاری، هشتگ "انسولین نیست" در فضای مجازی داغ شد و تعداد زیادی از بیماران دیابتی تلاش داشتند تا از این راه مشکلات خود را به گوش مسئولان برسانند.

آری! همین انسولین، اکسیر حیات بیماران دیابتی؛ به کابوس بیماران دیابتی کشور تبدیل شده و حالا هم جیره بندی شده است، چون شیر فلکه اصلی تولید آن در خارج از کشور قرار دارد.
در همین پاییز امسال بود که کمبود دارو، یقه بیماران پیوندی را نیز گرفت، مشکلی همه گیر که دلهره پس زدن عضو پیوندی را در جان بیماران انداخت.

دارو تولید می کنیم؛ مواد اولیه آن لنگ خارج است
آن موقع کار از پیدا کردن "مایفورتیک" و "سوپریمون" خارجی، گذشته بود، حتی پیدا کردن "سلسپت" هم کار شاقی بود، سلسپت همان دارویی که در شرکت زهراوی استان تولید می شود و حکم نبض حیات برای بیماران پیوندی را دارد.

در اهمیت شرکت زهراوی نیز ذکر همین جمله بس که، 60 تا 70 درصد داروهای مورد نیاز بیماران پیوندی کشور در این شرکت تامین می شود.
کیافر مدیرکارخانه و عضو هیات مدیره شرکت یک نقطه ویرگولی برای این کمبود دارد، او می گوید: سلسپت در زهراوی تولید می شود، درست؛ اما مواد اولیه آن از خارج تامین می شود و شل کن، سفت کن های تامین این مواد نیز با تامین ارز و حال خوب آن ور آبی ها ارتباط تنگاتنگی دارد.

پیله تحریم ها، بر تنِ بیمارانِ پروانه ای
از دیابتی ها و پیوندی ها که بگذریم، تحریم ها به بیماران EB یا پروانه ای نیز بدجور پیله کرده است.
متاسفانه از اردیبهشت سال 97 مصادف با می 2018 و بازگشت تحریم‌ها، دست این بیماران از دارو و پانسمان نیز کوتاه شد.

هزینه های سرسام آور برای تامین قطع A4 پانسمان مورد نیاز برای این بیماران که به هیچ عنوان در بازار آزاد قابل تهیه نیست، و اتفاقا از خارج تهیه می شود، دست این بیماران را نیز در حنا گذاشته است.
بیماران پروانه ای طبق آمارهای رسمی تعدادشان به 700 نفر می رسد، اما با توجه به اینکه از هر 50 هزار زایمان زنده یک نفر مبتلا به این بیماری را می‌توان درنظر گرفت، پیش‌بینی می‌شود که در ایران هزار تا 1200 نفر مبتلا به این بیماری باشند.

 

 رسوایی غربی ها با ممنوعیت ورود واکسن آنفلوآنزا به ایران
تشت رسوایی این ادعای کشورهای غربی زمانی به زمین افتاد که به اذعان رئیس سازمان غذا و دارو 12 میلیون عدد واکسن آنفولانزا در کوران کرونا به دست مردم ایران نرسید.
شانه ساز می گوید: «عملكرد مدعيان حقوق بشر را در زمينه واكسن آنفلوآنزا تجربه كرديم به اين معنا كه با وجود اخذ تمام مجوزها و تامين و انتقال ارز براي واردات 14 ميليون دوز واكسن آنفلوآنزا، فقط توانستيم 2 ميليون عدد واكسن تامين كنيم.

سنگ تحریم ها، پای خرید واکسن کرونا را لنگ کرد
کمی بعدتر و با تولید واکسن کرونا، ویروسی هزار چهره که همه گیری اش، مرز نمی شناخت، سنگ تحریم پای خرید واکسن آن را نیز لنگ کرد.
تا جایی که همتی رئیس کل بانک مرکزی می گوید: از آنجا که خرید واکسن کرونا باید از مسیر رسمی سازمان بهداشت جهانی انجام می گرفت، هر طریقی برای پرداخت و انتقال ارز مورد نیاز به خاطر تحریم غیرانسانی دولت آمریکا و ضرورت اخذ مجوز اوفک با مانع مواجه شد.

هر چند رو سیاهی کشورهای غربی در بحران کرونا، زودتر از قبل بر چهره شان نشست، نشان به آن نشان که هم اینک نه تنها همه داروهای درمان کرونا از قبیل رمدسیویر، فاویپیراویر و ریتاناویر، بلکه واکسن کرونا نیز در داخل کشور بومی سازی شده است، و نام ایران جزء 10 کشور تولید کننده واکسن کرونا قرار گرفته است.

پول داروی بیماران خاص، بلوکه شده است
اما باز، سعید نمکی وزیر بهداشت از تریبون های مختلف استفاده کرده است و مکرر یادآور می شود که یکی از ناجوانمردانه ترین سیستم‌های جهانی یعنی دولت آمریکا با تحریم ظالمانه، پول داروی بیماران خاص را بلوکه کرده است و این کذب محض است که می‌گویند که ما دارو و واکسن را تحریم نکرده‌ایم.

این مصادیق را گفتیم تا به این نکته برسیم که دارو یکی از کالاهای استراتژیک در دنیاست که با سلامت انسان سرو کار دارد، بعد از صنعت نفت، پتروشیمی و گاز دومین صنعت سودآور دنیاست.

 

 

رونقِ صنعت دارو، در گروِ گروکشی از جان بیماران
صنعت دارو، علاوه بر سودآوری به نوعی هژمونی قدرت نیز ایجاد می کند، تا دارندگان آن در مواقع لزوم بتوانند از کشورهایی که دست شان در تامین آن تنگ است و جان مردمش به تامین آن وابسته، گرو کشی کنند.

دکتر تربتی معاون غذا و داروی دانشگاه علوم پزشکی تبریز می گوید: در حال حاضر طبق اعلام وزارت بهداشت 96 درصد داروی مصرفی مردم در داخل کشور تولید می شود و از این 96 درصد نیز 67 درصد مواد اولیه در داخل کشور تولید و ما بقی از خارج وارد می شود.

دکتر آقاجانی مدیر داروی دانشگاه علوم پزشکی نیز می گوید: از مجموع 3 هزار و 400 قلم دارویی که در کشور فرموله می شود، 400 قلم دارو در 3 شرکت داروسازی بزرگ استان تولید می شود.
او می افزاید: نکته حائز اهمیت در این میان توجه به این نکته است که، این 4 درصدی که وارداتی است تقریبا 30 درصد اعتبارات دارویی وزارت بهداشت را به خود اختصاص می دهد.

آری همین وابستگی 4 درصدی در تامین دارو و 33 درصدی در تامین مواد اولیه آن، فرصت گروگانگیری از جان مردم ایران را به آنهایی که از هر فرصتی برای اعمال قدرت خود استفاده می کنند، فراهم می کند.

برای واردات دارو، خون دل می خوریم
این صحبتها را بگذارید کنار این آمارها؛ بنابر آماری که شانه ساز رئیس سازمان غذا و دارو رو می کند، در 2 سال گذشته واردات دارو کاهش چشمگیری داشته است، به طوری که «واردات دارو در سال 97 حدود 30 درصد بازار ريالي دارو بود كه در سال 98 به 22 درصد و امروز به كمتر از 15 درصد رسيده است.
یعنی سال 97 سالانه 3.7 دلار براي واردات دارو ارز داشتيم، اين ميزان در سال 98 به 3 ميليارد دلار و امسال به كمتر از 2.5 ميليارد دلار رسید.

در تائید این موضوع اظهارات رئیس اتحادیه واردکنندگان دارو، سند مهمی است.
رئیس اتحادیه واردکنندگان دارو می گوید: خرید دارو به تنهایی از تحریم معاف است اما واردات دارو فرآیندی است که شامل انتقال وجه، حمل و نقل، بیمه و انتقال مدارک با پست سریع می شود که همه اینها تحریم هستند.

ناصر ریاحی می گوید: در یک سال اخیر برای واردات دارو خون دل ها خورده ایم، کاری پر هزینه که یا پول ها بلوکه می شد، یا به مقصد نمی رسید، و یا برگشت داده می شد، با این وجود ماهانه 100 میلیون یورو توسط 100 تا 150 شرکت وارداتی، واردات دارو و تجهیزات پزشکی داشتیم.

"دارو، شامل تحریم نیست"، شعاری دهان پر کن است
آقاجانی نیز در تکمیل این موضوع می گوید: "اینکه دارو شامل تحریم نیست"، شعار دهان پر کنی است، اما واقعیت ماجرا این است که محدودیت در نقل‌ وانتقال بین ‌بانکی باعث شده تا روند تأمین دارو در کشور به ‌سرعت قبل نباشد و در این میان بیماران خاص با توجه به اهمیت مصرف داروی به‌ موقع، قربانی اول تحریم‌ها می شوند.


بیماران خاص، قربانیان خاموش تحریم
قربانیانی که خاموش اما دردناک و آرام جان می دهند و صدای دردهایشان تا همیشه در گوش خانواده هایشان می ماند.
طیف بیماری‌های سخت‌درمان در دنیا بسیار گسترده است، اما در ایران اصطلاح اختصاصی‌تری برای شماری از این بیماری‌ها با عنوان بیماری‌های خاص لحاظ شده است.

در دهه گذشته سه بیماری (تالاسمی، هموفیلی و بیماری‌های کلیوی) را شامل می‌شد و در 2 سال اخیر با تصویب مجلس 4 بیماری دیگر(ام‌اس، ‌ای بی، اوتیسم و بیماری‌های متابولیکی) به آن‌ها افزوده شده که در مجموع شمار بیماری‌های خاص به 7 بیماری رسیده است.

بر اساس آمارهای ارائه‌شده در بانک اطلاعات بنیاد امور بیماران خاص و انجمن‌های حمایت از این بیماران، تعداد مبتلاها در 7 گروه بیماری خاص شناخته‌شده در کشور ارقام قابل توجهی است، 78 هزار بیمار ام اسی، قریب به 12 هزار بیمار هموفیلی، 18 هزار و 500 نفر بیمار مبتلا به تالاسمی، هزار تا هزار و 200 بیمار پروانه ای، 8 هزار بیماری اوتیسمی و 600 هزار بیمار دیابتی وابسته به انسولین در کشور زندگی می کنند و سالانه 110 تا 115 هزار بیمار جدید مبتلا به سرطان در کشور شناسایی می شوند.

برمبنای صحبت های فاطمه هاشمی مدیرعامل بنیاد بیماری‌های خاص درباره میزان داروهای تولید داخل در حوزه بیماران خاص؛ فقط در حوزه شیمی درمانی 2 درصد داروهای بیماران در داخل کشور تولید می‌شود.
در حوزه تالاسمی و هموفیلی نیز مقداری از داروها در داخل کشورمان تولید می‌شوند اما داروهای وارداتی نیز در این حوزه وجود دارد.
همین وابستگی باعث شده تا با بهانه های مختلفی با جان این بیماران که زندگی عادی آنها در گرو دسترسی به دارو و درمان مستمر است، معامله کنند.

ایمنی ام اسی ها از سایه تحریم ها
در میان بیماران خاص، بیماری ام اس هر چند با قریب به 78 هزار بیمار مبتلا، رقم قابل توجهی را به خود اختصاص داده؛ اما حال و روز بیمارانش در تامین دارو بهتر از دیگر بیماران خاص است.

خانم دکتر طالبی متخصص مغز و اعصاب در بیمارستان امام رضا(علیه السلام) تبریز در تعریف این بیماری می گوید: بیماری ام اس یک بیماری خود ایمن است که بدن بر علیه خود و بعضی سلولهای مغز و نخاع آنتی بادی هایی می سازد و باعث بروز علائم حسی، نظیر کرختی، گزگز یا سوزن سوزن شدن دست و پا، تاری دید، دو بینی، سرگیجه، اختلال تعادل، ضعف دست و پا می شود.

رئیس مرکز مدیریت پیوند و درمان بیماری‌های وزارت بهداشت می گوید: سالانه 5 تا 6 هزار بیمار جدید ام‌اس به جمعیت این بیماران در کشور اضافه می‌شود.
مهدی شادنوش یادآور می شود: شیوع این بیماری در کشور 77 نفر به ازای هر 100 هزار نفر جمعیت در نظر گرفته می‌شود که با این اوصاف منطقه ایران از بابت شیوع ام اس، به یک منطقه شیوع متوسط تا بالا در خاورمیانه در نظر گرفته می‌شود.

از سال 1384 این بیماری با مصوبه مجلس شورای اسلامی مورد حمایت معاونت درمان در وزارت بهداشت قرار گرفت، در این میان سامانه ثبت اطلاعات بیماران در مجموعه معاونت درمان طراحی و در اختیار دانشگاه‌های علوم پزشکی سراسر کشور قرار گرفت.

در آذربایجان شرقی نزدیک به 7 هزار و 500 نفر بیمار خاص به استثناء بیماران سرطانی، ثبت است که از این تعداد 4 هزار و 390 بیمار مبتلا به ام اس هستند و نزدیک به 60 درصد جمعیت بیماران خاص استان را شامل می شوند.

 

 

آذربایجان شرقی، جزء 5 استان نخست شیوع ام اس در کشور
معاون درمان دانشگاه علوم پزشکی تبریز می گوید: استان آذربایجان شرقی جزء 5 استان نخست شیوع بیماری ام اس در کشور محسوب می شود و جمعیت زنان گرفتار نسبت به مردان 2.5 برابر بیشتر از مردان است و بازه سنی 20 الی 45 سالگی را بیشتر گرفتار می کند.

براساس آماری که دکتر روزبه رجائی ارائه می دهد خدمات درمانی، توانبخشی و داروهای بیماران ام اس کاملا رایگان است و تقریبا در سال جاری، 166 میلیارد تومان به مجموعه وزارت بهداشت بار مالی دارد.
موضوع تامین دارو برای بیماران خاص زمانی بغرنج می شود که بدانیم، علی رغم افزایش تعداد این بیماران، با توجه به شرایط اقتصادی کشور، بودجه تامین هزینه های دارو و درمان این بیماران، سال به سال آب می رود.

در سال 1396 میزان بودجه بیماران خاص 234 میلیارد تومان بود، ‌اما در سال 1397 این اعتبار به 216 میلیارد تومان رسید و در لایحه بودجه دولت برای سال 98 نیز، این ردیف به 150 میلیارد تومان کاهش پیدا کرد و در نهایت در بودجه سال 99 بودجه آنها 25 درصد کاهش یافت.

تحریم ها، زندگی ام اسی ها را فلج نکرد
حالا با یک دو دوتای ساده، اگر این تعداد بیمار ام اس، برای تامین داروهای خود به داروهای خارجی وابسته بودند، نه تنها زندگی آنها فلج می شد، کمر وزارت بهداشت نیز در تامین داروهای خارجی این بیماران خم می شد، داروهایی که بعضا تا 4 برابر قیمت داخلی برای کشور آب می خورد.

دکتر حسینی، فلوشیب ام اس و عضو هیات علمی دانشگاه علوم پزشکی تبریز می گوید: سبد دارویی بیماران ام اس که در داخل تولید می شود، از نظر کیفیت با داروهای خارجی مشابهت دارد و به جز 2 قلم دارو که از خارج تهیه می شود، بقیه در کشور تولید می شوند.
او ادامه می دهد: در بیماران ام اس با 2 دسته عمده داروها روبرو هستیم دسته اول داروهای تنظیم کننده ایمنی هستند و دسته دوم داروهای سرکوب کننده ایمنی، و ایران از نظر داروهای ام اس به خودکفایی رسیده است.

زهراوی، انحصار شرکت آمریکایی _اسرائیلی را شکست
یکی از شرکت های دارو سازی که در زمینه تولید دارو برای بیماران ام اس بصورت قوی و تخصصی وارد میدان شده است، شرکت دارو سازی زهراوی است.
به طور کلی حدود 14 قلم داروی فعال برای بیماران ام اس در کشور استفاده می شود که این شرکت با تولید 4 قلم از محصولات که برای درمان بیماران ام اس شناخته می شود، سهمی 40 درصدی در تولید دارو برای این گروه از بیماران در کشور دارد.

شرکت داروسازی زهروای، با همراهی شرکت تحقیقاتی توفیق دارو که از شرکت‌های تابعه گروه دارویی تامین است، در سال 91، برای نخستین بار در کشور، پس از یک دوره طولانی کار تحقیقاتی، برای نخستین بار موفق به بومی‌سازی تکنولوژی تولید داروی کوپامر (گلاتیرامراستات) از ماده اولیه تا محصول نهایی شده است.

با ورود این دارو با نام ژنریک «گلاتیر امراستات» به بازار دارویی کشور، انحصار تولید و عرضه این دارو که سال‌ها در اختیار یک شرکت آمریکایی صهیونیستی بود، شکسته شده و این دارو بعد از 15 سال در دسترس بیماران کشور قرار گرفت.

داروی گلاتیرامراستات بصورت سرنگ از پیش پر شده، با نام تجاری کوپامر40 در کشور مصرف می شود.
در حال حاضر پرمصرف‌ترین داروی ضد‌ ام‌اس در کانادا و امریکاست که مورد تایید سازمان غذا و داروی امریکا (FDA) قرار دارد و ایران دومین کشور تولیدکننده این دارو در دنیا به شمار می‌رود.

کوپامر و فینگولیا، صفر تا صد ایرانی
کپسول فینگولومید با نشان تجاری فینگولیا نیز مانند کوپامر این امتیاز را دارد که صفر تا 100 دارو در داخل تولید و کشور را از واردات بی نیاز می کند.
با تولید و عرضهٔ دو داروی کوپامر و فینگولیا، نیازی به واردات این دارو نیست و از خروج قریب به 100 میلیون دلار ارز از کشور جلوگیری می شود.

اسلامی مدیر عامل این شرکت می گوید: باتوجه به بومی‌سازی تکنولوژی تولید این داروها، نگران تحریم‌ها در زمینه تأمین مواد کوپامر و فینگولیا و کمبود دارو در بازار دارویی کشور نیستیم.
به گفته کیافر مدیر کارخانه، واحد تحقیق و توسعه شرکت، برنامه فرمولاسیون چندین محصول حوزه ام اس را در دستور کار خود قرار داد، تا اینکه چند ماه پیش، قرص های آهسته رهش فمپریدون و تری فنولاماید با نام های تجاری فمزیرا و تری جیو نیز تولید و عرضه کرد که در کنترل بیماری ام اس و تنظیم کردن سیستم عصبی کمک شایانی دارند.

7 محصول جدید ایرانی، در راه ورود به سبد دارویی ام اس
در بیماران ام اس 3 خط دارویی وجود دارد که بر حسب فعالیت بیماری و فعالیت ام آر آی بیماری، نوع خط دارویی مشخص می شود.
انتخاب پزشک برای دارو بسته به شدت و نوع بیماری متفاوت است و خوشبختانه اغلب این داروها در ایران تولید می شود.

خانم دکتر حسینی با بیان اینکه قطع دارو در بیماران ام اس مساوی با عود شدید بیماری و بروز ناتوانی در آینده می شود می گوید: امروزه در حدود 80 تا 90 درصد داروهای بیماران ام اس ساخت داخل است آنهم با کیفیت مشابه خارجی.

او می افزاید: تولید داخل این حجم از دارو در حوزه ام اس، باعث شده تا در زمان تحریم تاخیری در به دست آورن و استفاده از داورهای این بیماران اتفاق نیفتد و با همان قیمتهای قبلی داروها در دسترس بیماران قرار گرفتند.

محمد صلحی مدیر تحقیق و توسعه شرکت زهراوی نیز می گوید: این واحد در راستای سیاست های توسعه ای شرکت، برنامه توسعه 7 محصول جدید را به عنوان محصول جدید کنترل کننده و سرکوب کننده سیستم ایمنی در دست مطالعه دارد تا بتواند صفر تا 100 را در داخل تولید کند.
این محصولات توسط شرکت های اروپایی و آمریکایی تولید می شدند و محصولاتی هستند که در سه سال اخیر تائیدیه FDA را اخذ کرده اند.

 

 

آذربایجان شرقی، 10 درصد نیاز دارویی کشور را تامین می کند
دکتر آقاجانی مدیر غذا و داروی دانشگاه علوم پزشکی تبریز نیز با تائید این ظرفیت ها می گوید: برنامه شرکت های دارو سازی بر بومی سازی صفر تا صد داروهای فرموله شده متمرکز است.

هم اکنون از نظر کمی حدود 10 درصد داروی کشور در استان آذربایجان شرقی تولید می شود و از لحاظ کیفیت هم در حوزه آنتی بیوتیک ها، نورلوژی و داروهای پیوندی استان ما سهم قابل توجهی در تامین نیاز کشور دارد.
به عنوان مثال، شرکت دارو سازی دانا بزرگترین و تنها تولید کننده مواد اولیه آنتی بیوتیک در کشور و منطقه خاورمیانه است و 80 درصد مواد مورد نیاز کارخانجات دیگر را تامین می کند.

خارزی مدیرعامل این شرکت می گوید: این شرکت در کنار تولید ویال های تزریقی آنتی بیوتیک، کپسول، انواع سوسپانسیون در حوزه آنتی بیوتیک و غیر آنتی بیوتیک، بزرگترین تولید کننده مکمل های غذایی در کشور است، و در مجموع حدود 5 درصد نیاز دارویی کشور را پوشش می دهد.

داروسازی شهید قاضی نیز نامی آشنا در تولید محصولات تزریقی در کشور است.
به گفته باسمنجی مدیرعامل این شرکت، در حوزه سرم های تزریقی بیش از 45 درصد، در حوزه ویال های بیمارستانی بیش از 55 درصد و در تولید آب مقطر و کپسول های بیمارستانی بیش از 85 درصد نیاز مصرف کشور در این شرکت تولید می شود.

او می گوید: در مجموع این سبد محصولات بیش از 60 درصد نیاز کشور را تامین می کند.
زهراوی نیز به عنوان یکی از شرکت های تولید کننده داروهای تخصصی در زمینه بیماران پیوندی و همینطور مغز و اعصاب و ام اس دارای داروهای منحصر به فردی است.

در زمینهٔ داروهای پیوندی 60 تا 70 درصد داروهای مورد نیاز این بیماران توسط این شرکت تامین می شود؛ و در زمینه داروهای تخصصی در حوزه نورولوژی یا همان مغز و اعصاب ویژه بیماران ام اس، 40 تا 50 درصد نیاز کشور را، این شرکت تامین می کند.

کیافر مدیر کارخانه و عضو هیات مدیره این شرکت می گوید: این شرکت افزون بر 150 پروانه محصول فرمالاسیون دارد و تمام مولکول های جدید و همینطور مولکول های حال حاضر شرکت براساس استانداردهای بین المللی و فارماکوپه های اروپایی و امریکایی مورد آزمایش های فیزیکی شیمیایی و میکروبی قرار می گیرند.

تیزی تحریم ها کند می شود اگر ...
دکتر آقاجانی مدیر داروی دانشگاه علوم پزشکی تبریز می گوید: 3 کارخانه فعال در تبریز، بر مبنای دانش فنی و تجهیزات خود، ظرفیت تولید 5 برابر نیاز داخلی کشور آن هم منطبق بر استانداردهای جهانی را دارند.

ظرفیت های تولیدی که با تمرکز بر بومی سازی صفر تا صدی داروها، امکان نوسان گیری از بازار دارویی کشور را برای شرکت های خارجی مختل می کند.
آری قطعا هر جا که انحصار دارویی شکسته شود، تیزی تحریم ها نیز کند می شود، همان که سال ها است زیر سایه آن از کشورمان باج می گیرند.

گزارش مکتوب از : اعظم قربانی ـ خبرگزاری صداوسیماـ تبریز