غذای کودک باید سر ساعت معین و در محیط روشن و خوشایند و در ظروف خوش رنگ در اختیار او قرار گیرد.
به گزارش گروه وب گردی خبرگزاری صدا و سيما، از یک سالگی به بعد روند رشد کودک نسبت به سال اول کندتر می‌شود و نیاز کودکان به مواد غذایی کاهش می‌یابد؛ بنابراین باید میزان شیر روزانه کاهش یافته (حداکثر چهار بار در روز با شیر خودتان، که در سال دوم نیز از ارزش و اهمیت بسیار بالایی برخوردار است، کودک را تغذیه کنید) و با حذف غذا‌های دوران شیرخواری، کودک را با سفره خانواده آشناکنید.
توجه داشته باشید که با حضور او بر سر سفره و خوردن یا نخوردن غذای تهیه شده نباید هیجانی از خود نشان دهید، چرا که عکس العمل مثبت یا منفی و تشویق و توبیخ شما در این مورد کودک را متوجه خواهدکرد که چقدر غذا خوردن او برای اعضای خانواده اهمیت دارد؛ بنابراین از این حربه برای به کرسی نشاندن خواسته‌های کودکانه و گاهی نامعقول خود استفاده می‌کند. در این موارد:
۱. در مورد زمان، مکان و نوع غذای عرضه شده قاطع باشید، ولی عصبانی نشوید تا نظم لازم در کودک ایجاد و نهادینه شود.
۲. گرچه باید به تمایل و علاقه کودک توجه کرد، ولی نباید اجازه داد که او همواره عقیده خود را مبنی بر دوست داشتن یا نداشتن غذایی خاص به خانواده تحمیل کند. در چنین مواردی مادر باید غذای تهیه شده را در بشقاب کودک ریخته و به او بگوید اگر دوست دارد غذا را بخورد، زیرا غذای دیگری وجود ندارد.
بایدتوجه کنید که اگر در قبال خواسته فرزندتان به هر دلیلی مخالفت کردید تحت هیچ شرایطی، حتی با وجود توصیه‌های دلسوزانه خانواده، عقب نشینی نکنید؛ چرا که اولین تسلیم شما در قبال خواسته نامعقول فرزندتان آخرین انصراف شما از تصمیم گیری‌های عاقلانه و مشفقانه تان نخواهد بود و هموراه مجبور خواهید شد تسلیم خواسته‌های ناتمام کودکتان شوید. به این ترتیب کودک سالاری به تدریج بر تمام امور تربیتی شما حاکم خواهدشد و نمی‌توانید به طور صحیح و شایسته به تربیت او بپردازید.
۳. بهتر است با توجه به شناخت و تجربه خود در مورد کودک غذا‌هایی را تهیه کنید که مورد علاقه او باشد؛ اما در این موارد نیز اصرار زیادی به خوردن یا تمام کردن غذای او نداشته باشید.
۴. غذای کمتری در ظرف کودک بریزید و از ظروف و سفره و حتی غذا‌هایی استفاده کنید که رنگ‌های گرم و شاد دارند (مثل نارنجی یا قرمز)، زیرا رنگ‌ها و غذا‌های خوشرنگ و بو موجب تحریک اشتهای کودک می‌شوند. در ضمن، هنگام صرف غذا، مرتبا به بشقاب کودک تان نگاه نکنید. همچنین توضیح درباره محسنات غذا یا اصرار برای خوراندن غذایی خاص سبب خواهد شد بچه به طور دائم حتی در سنین بعدی ازخوردن آن خودداری کند.
۵. بچه‌ها دوست دارند با دست خود غذا را لمس و با غذا بازی کنند، اجازه دهید کودک تان این کار را انجام دهد. مطمئن باشید در آینده‌ای نه چندان دور غذاخوردن با قاشق و چنگال را کاملا یاد خواهد گرفت و از لیوان آب یا شیر خود با مهارت بیشتری استفاده خواهدکرد.
۶. اگر می‌خواهید کودک وعده‌های اصلی غذا، یعنی صبحانه، ناهار و شام را با اشتها بخورد، نباید خسته و خواب آلوده دور میز یا سر سفر بنشیند. خانواده‌هایی که اجازه می‌دهند بچه‌ها تا پاسی از شب بیدار بمانند و همواره او را با کارتون و برنامه‌های تلویزیونی سرگرم می‌کنند، فرزندان آن‌ها رشد و نمو کامل نداشته و اشتهای چندانی به غذا ندارند در نتیجه روند رشد مناسبی را طینخواهند کرد.
۷. قاطعانه از دادن نوشابه های رنگارنگ، هله هوله، شکلات و بستنی‌های رنگی، چیپس و پفک که فاقد مواد مغذی لازم و دارای مواد نگهدارنده با طعم و رنگ دهنده‌های مختلف و یا بسیار شور یا شیرین و چرب هستند، خودداری کنید. هر ماده بی ارزشی اگر بیش از شش یا هشت بار در ماه به کودک عرضه شود، چنان او را وابسته می‌کند که تمام عمر قادر به کنار گذاشتن آن نخواهدبود.
۸. سعی کنید محیط آرام و در عین حال شادی هنگام صرف وعده‌های غذایی فراهم شود. گله و شکایت، بگومگو، توصیه و تربیت و عصبانیت و تهدید را به زمان دیگری موکول کنید. همچنین اگر در روش‌های تربیتی و تغذیه کودک با همسرتان تضادی دارید بهتر است این موضوع را به طور خصوصی حل و فصل کنید نه در سر سفره و یا حین صرف غذا.
۹. در حضور کودک تان راجع به نحوه غذا خوردن یا نخوردن فرزندتان با مادران دیگری که کودک هم سن و سال دارند صحبت و ابراز خوشحالی و یا تاسف و دلتنگی نکنید. او نباید متوجه شود با نخوردن غذا‌های موجود می‌تواند خود را در کانون توجه بیشتر پدر و مادر و خانواده قرار دهد و خواسته‌های خود را از این طریق عملی کند. از طرفی، هرگونه ابراز شادی و قدردانی شما موجب خواهد شد بچه پرخور و چاق شود.
۱۰- اگر بنا به تشخیص متخصص کودک و تغذیه، کودک شما از نظر جسمی سالم است و روند رشد طبیعی دارد، جای نگرانی نیست. خواسته‌ها معقول شما به مرور زمان و با کنترل منطقی عملکردتان تحقق خواهندیافت.
۱۱. نه تنها الگوی مصرف مواد غذایی در بین کودکان هم سن و سال و هم جنس متفاوت است، بلکه رفتار‌های غذایی آن‌ها نیز غیرقابل پیش بینی است. ممکن است بچه‌ها مدت‌ها غذایی را با میل و رغبت بخورند، ولی ناگهان از خوردن غذای مورد علاقه شان خودداری کنند. این عکس العمل اغلب موقتی و زودگذر است، به شرط آنکه مادران هیجان زده نشده و به زور کودک را وادار به خوردن آن نکنند، زیرا در این صورت میل و رغبت نداشتن آن‌ها ماندگار خواهد شد و یا اشتهای کاذب و پرخوری‌های دائمی جایگزین احساس گرسنگی واقعی می‌شود. با کمی دقت و حوصله ایجاد عادات غذایی خوب و ارزشمند امکان پذیر می‌شود.
توصیه‌های کلی در غذا دادن به کودکان
الف) غذای کودک باید سر ساعت معین و در محیط روشن و خوشایند و در ظروف خوش رنگ (مثل قرمز يا نارنجی) در اختیار او قرار گیرد. توجه داشته باشید که رنگ‌های سرد، مثل آّبی و سبز، و محیط تاریک و بدون نور کافی اشتهای بچه‌ها را کاهش می دهد. در بین وعده‌های اصلی و میان وعده‌ها صبحانه اهمیت دارد. استفادها ز غذا‌هایی مانند نان و غلات آماده شده، شیر، پنیر، حلیم، کره، تخم مرغ، میوه یا آب میوه، سوپ و عدسی برای صبحانه بسیار مناسب است.
ب) غذا خوردن به همراه خانواده، به شرط آنکه سر و صدا و بگومگو نباشد، شوق وذوق بچه‌ها را به غذاخوردن بر می‌انگیزاند. محل نشستن کودک باید راحت و بشقاب غذایش گود باشد. قاشق و چنگال او بهتر است از جنس پلاستیک‌های قابل ضدعفونی و لیوانش خوش رنگ و کمی سرخالی باشد.
ج) کودکان تمایلی به غذا‌های تند و تیز و پرادویه ندارند و چنین غذا‌هایی آن‌ها را بی اشتها می‌کند. همچنین، دسر و شیرینی و شکلات نباید به طور مداوم و بیش از اندازه به بچه‌ها داده شود. در ضمن کودکان بیشتر تمایل دارند از گوشت‌های چرخ کرده، میوه و سبزیجات قاچ و بریده شده و تکه غذا‌هایی مثل کتلت، همبرگر خانگی، شامی و برش‌هایی که با دست کوچک آن‌ها قابل لمس و برداشتن باشد استفاده کنند.
د) خود را در مقابل شیرین کاری‌ها یا اشتباهات کودکانه بچه‌ها کنترل کنید. خندیدن یا قهر و دعوا در برابر رفتار‌های عمدی یا سهوی کودکان هر دو زیانبار است و موجب بدآموزی آن‌ها می‌شود.