در مکتب نهج البلاغه
راز سکوت حیدر ؛ علّت سکوت و کناره گیرى امیرالمومنین از خلافت چه بود؟
خطبه ۳۷ از کتاب ارزشمند نهج البلاغه را در این مطلب وب گردی دنبال کنید.
به گزارش
خبرگزاری صداوسیما؛ در این مطلب وب گردی قصد داریم، خطبه شماره ۳۷ از کتاب ارزشمند نهج البلاغه با ترجمه محمد دشتی را مرور نماییم، ضمنا صوت خوانش حکمت و ترجمه آن ضمیمه شده است.
مولا علي عليه السلام اين خطبه را پس از فرونشاندن شورش نهروان در سال ۳۷. هجرى در کوفه ایراد فرمودند که شبیه یک سخنرانى است:
۱. ویژگى‌ها و فضائل امام على علیه السّلامآن گاه که همه از ترس سست شده، کنار کشیدند، من قیام کردم، و آن هنگام که همه خود را پنهان کردند من آشکارا به میدان آمدم، و آن زمان که همه لب فرو بستند، من سخن گفتم، و آن وقت که همه باز ایستادند من با راهنمایى نور خدا به راه افتادم. در مقام حرف و شعار صدایم از همه آهسته‌تر بود، امّا در عمل برتر و پیشتاز بودم، زمام امور را به دست گرفتم، و جلوتر از همه پرواز کردم، و پاداش سبقت در فضیلت‌ها را بردم. همانند کوهى که تند باد‌ها آن را به حرکت در نمى آورد، و طوفان‌ها آن را از جاى بر نمى کند، کسى نمى توانست عیبى در من بیابد، و سخن چینى جاى عیب جویى در من نمى یافت. خوارترین افراد نزد من عزیز است تا حق او را باز گردانم، و نیرومند در نظر من پست و ناتوان است تا حق را از او باز ستانم.
۲. علّت سکوت و کناره گیرى از خلافت
در برابر خواسته هاى خدا راضى، و تسلیم فرمان او هستم، آیا مى پندارید من به رسول خدا (صلّى اللّه علیه و آله و سلّم) دروغى روا دارم به خدا سوگند، من نخستین کسى هستم که او را تصدیق کردم، و هرگز اوّل کسى نخواهم بود که او را تکذیب کنم. در کار خود اندیشیدم، دیدم پیش از بیعت، پیمان اطاعت و پیروى از سفارش رسول خدا (صلّى اللّه علیه و آله و سلّم) را بر عهده دارم، که از من براى دیگرى پیمان گرفت. (پیامبر (صلّى اللّه علیه و آله و سلّم) فرمود اگر در امر حکومت کار به جدال و خونریزى کشانده شود، سکوت کن)
۳۷- و من کلام له (علیه السلام) یجری مجرى الخطبة و فیه یذکر فضائله علیه السلام قاله بعد وقعة النهروان:
فَقُمْتُ بِالْأَمْرِ حِینَ فَشِلُوا وَ تَطَلَّعْتُ حِینَ تَقَبَّعُوا وَ نَطَقْتُ حِینَ تَعْتَعُوا، وَ مَضَیْتُ بِنُورِ اللَّهِ حِینَ وَقَفُوا، وَ کُنْتُ أَخْفَضَهُمْ صَوْتاً، وَ أَعْلَاهُمْ فَوْتاً، فَطِرْتُ بِعِنَانِهَا، وَ اسْتَبْدَدْتُ بِرِهَانِهَا، کَالْجَبَلِ لَا تُحَرِّکُهُ الْقَوَاصِفُ، وَ لَا تُزِیلُهُ الْعَوَاصِفُ، لَمْ یَکُنْ لِأَحَدٍ فِیَّ مَهْمَزٌ، وَ لَا لِقَائِلٍ فِیَّ مَغْمَزٌ، الذَّلِیلُ عِنْدِی عَزِیزٌ حَتَّى آخُذَ الْحَقَّ لَهُ، وَ الْقَوِیُّ عِنْدِی ضَعِیفٌ حَتَّى آخُذَ الْحَقَّ مِنْهُ، رَضِینَا عَنِ اللَّهِ قَضَاءَهُ، وَ سَلَّمْنَا لِلَّهِ أَمْرَهُ، أَ تَرَانِی أَکْذِبُ عَلَى رَسُولِ اللَّهِ (صلى الله علیه وآله)، وَ اللَّهِ لَأَنَا أَوَّلُ مَنْ صَدَّقَهُ، فَلَا أَکُونُ أَوَّلَ مَنْ کَذَبَ عَلَیْهِ، فَنَظَرْتُ فِی أَمْرِی فَإِذَا طَاعَتِی قَدْ سَبَقَتْ بَیْعَتِی، وَ إِذَا الْمِیثَاقُ فِی عُنُقِی لِغَیْرِی.