گزارش مکتوب؛
منطقهی آزاد تجاری قصرشیرین راهی برای خروج از بن بست
توسعهی اقتصادی یکی از خواستههای اصلی ساکنان مناطق مرزنشین است که هم انگیزههای تولید را بالا میبرد و هم عاملی است برای اشتغالزایی.
وقتی به محدودهی نوار مرزی بین پرویزخان و خسروی میرسیم در ظاهر از تغییراتی که مدتهاست چشم انتظارش هستیم خبری
نیست تنها زمینی مکان یابی شده که گفته میشود
محلی برای اجرای یک طرح بزرگ اقتصادی است که اگر به نتیجه برسد ارتقای وضعیت مرزنشینان را به همراه دارد و
مبنای اتفاقهای مهم دیگری در منطقه خواهد شد.
فرآیند ایجاد منطقهی آزاد قصرشیرین به سال۹۵ باز میگردد در همین سال بود که با سفر رئیس جمهور به استان کرمانشاه ایجاد این منطقه پیگیری و با الحاق به لایحهی هفتگانه در دستور کار دولت قرار گرفت.
ایجاد منطقهی آزاد تجاری قصرشیرین در غرب استان کرمانشاه با داشتن ۱۸۶ کیلومتر مرز مشترک با کشور عراق، به باور کارشناسان منشا اتفاقات مهمی در غرب کشور تلقی میشود که دامنه اش به فراسوی مرزهای جغرافیایی ایران در مدیترانه هم خواهد رسید.
منطقه آزاد قصرشیرین مسیر ورود به بازارهای جهانی
دل انگیزان دانشیار گروه اقتصاد دانشگاه رازی کرمانشاه معتقد است" ایجاد منطقهی آزاد تجاری قصرشیرین که طبق قراردادهایی معافیتهای گمرکی و مالیاتی را موجب میشود و مسیر ورود به بازارهای جهانی را از طریق صادرات و سرمایه گذاری خارجی هموار میکند، ضریب جذب کنندگی سرمایه و نخبگان را بالا میبرد و تمرکز نگاه ایجاد میکند، این عوامل باعث میشود تا از نظر تکنولوژی و اقتصادی این منطقه به یک مکان مرجع تبدیل شود.
نکتهای که حیدری ناظر گمرکات استان کرمانشاه هم به دلیل نقش پُررنگ ۷گمرک و بازارچهی استان در صادرات کالا آن را تایید میکند.
از این مقوله اگر کمی فاصله بگیریم باید بگویم زندگی در مناطق مرزی شرایط خاص خود را دارد کمبود برخی امکانات و مشکلات باقیمانده از جنگ تحمیلی برای مرز نشینان آزار دهنده است.
آنان (مرزنشینان) وجود مشکلاتی همچون نبود شغل و درآمد را مرزی بودن زندگیشان میدانند و شاید اعتقاد به این نکته برخیها را ناگزیر به مهاجرت از قصرشیرین کرده است.
اما به نظر میرسد بین مرزی بودن و نبود درآمد و شغل با همهی ظرفیتهایی که در منطقهی مرزی قصرشیرین وجود دارد نمیتواند رابطهای دو سویه برقرار باشد چرا که اگر امکانات توسعه فراهم شود محدودههای مرزی هویت اصلی خود را بیشتر از گذشته بازخواهند یافت.
دکتر دل انگیزان دانشیار گروه اقتصاد دانشگاه رازی هم با تایید این موضوع میگوید: قصرشیرین دو مرز مشترک مهم و اقتصادی با کشور عراق دارد، خسروی با دولت مرکزی عراق و پرویزخان با منطقهی کردنشین آن.
پرویزخان که سهمی ۵۰درصدی در صادرات کالاهای غیرنفتی به کشور عراق دارد یکی از مرزهای کلیدی در جذب بازار کشور همسایه است.
برای اثبات بیشتر موقعیت تجاری و اقتصادی قصرشیرین که میتواند زمینهی اشتغال مرزنشینان را فراهم کند به گذشته باز میگردیم.
موضوع تجارت و بازرگانی در منطقهی قصرشیرین یعنی مسیری که موسوم به جادهی ابریشم است به سالهای دور باز میگردد.
کشاورز پژوهشگر کرمانشاهی در این باره میگوید: سیاحان و جهانگردان داخلی و خارجی که از قرون اولیهی اسلامی به کرمانشاه سفر کرده اند در آثار خود از مناطق مرزی در جوار بین النهرین (عراق کنونی) همچون خسروی، قصرشیرین و ذهاب یاد کرده و دربارهی وضعیت عمومی و بازار دادوستد این منطقه مطالبی نگاشته اند.
علاوه بر این وجود کاروانسراهای تاریخی در مسیر کرمانشاه به سمت قصر شیرین که محل گذر زوار عتبات عالیات و بازرگانان بوده سند معتبر دیگری در قدمت فعالیتهای اقتصادی و تجاری در این منطقه است.
اما با گذشت زمان و وقوع اتفاقاتی همچون جنگ تحمیلی، رفته رفته فعالیتهای اقتصادی هم کم و بیش از رونق افتاد، جنگ خرابی به بار آورد و اثرات منفی اقتصادی درازمدت برجای گذاشت.
در عین حال چراغ هتلها و اقامتگاههای هم که به شوق پذیرایی از زوار عتبات عالیات روشن شد به دلیل بسته شدن مرز کم فروغ شده اند.
رسیدن به اشتغال پایدار با ایجاد منطقه آزاد قصرشیرین
حالا به اعتقاد خیلیها ایجاد منطقهی آزاد تجاری قصرشیرین یک امتیاز بزرگ برای برون رفت از مشکلات و دستیابی به اشتغال پایدار است.
حاتمی معاون هماهنگی امور اقتصادی استاندار کرمانشاه وجود شاخصهایی همچون امنیت و دانش را از دلایل تمایل خارجیها برای سرمایه گذاری در این منطقه عنوان میکند.
هر چند بازوند استاندار کرمانشاه در نشست سال گذشتهی ستاد اقتصاد مقاومتی استان ایجاد منطقهی آزاد تجاری را از مهمترین مطالبات مردم عنوان کرد، اما ظاهرا تا تشکیل هیات موسس و مشخص شدن فعالیتهای این حوزه و آزاد شدن ترددها راهی نسبتا طولانی در پیش است.
مدیرکل دفتر اقتصادی استاندار کرمانشاه میگوید: موضوع ایجاد منطقهی آزاد تجاری قصرشیرین هم اکنون در مجمع تشخیص مصلحت نظام و در کمیتههای اقتصادی و زیربنایی در حال بررسی است.
باباخانی اضافه میکند: برای ایجاد منطقهی تجاری قصرشیرین دیدارهایی در تهران انجام شده و گفتگوهای در شورای تامین صورت گرفته است.
استقرار واحدهای صادرات محور در منطقهی آزاد قصرشیرین بویژه در صنایعی همچون معدن که سالهاست برای فرآوری به خارج از استان بارگیری میشود و استان از ارزش افزودهی حاصل از آن بی نصیب میماند بخشی از اقدامات پیش بینی شده برای ساخت واحدهای صنعتی در منطقهی ازاد تجاری است.
مدیرکل دفتر اقتصادی استانداری کرمانشاه میگوید؛ در دو ماه گذشته تیمی از اعضا کمیسیونهای اقتصادی مجمع تشخیص مصلحت نظام برای بررسی ظرفیت های موجود از منطقه بازدید و از توانمندیهای آن استقبال کرده اند.
بازخورد این بازدیدها به گفتهی باباخانی میتواند نوید بخش خبری خوش در ماههای آینده باشد اتفاقی که اگر رنگ واقعیت به خود بگیرد راهی برای خروج مرزنشینان از بن بست مشکلات فراهم میکند و به این ترتیب مناطق آزاد تجاری بعد از کیش و قشم، چابهار، ارس و انزلی، اروند و ماکو این بار در نقطهای دیگر از پهنهی جغرافیایی ایران یعنی قصر شیرین اهداف کلان کشور را برای اجرای فرصتهای عادلانه در طرحهای جامع توسعه دنبال میکند.