حضرت رسول اکرم(ص) فرمودند: «ارحم من فیالارض، یرحمک من فیالسماء» به اهل زمین رحم کن تا آنکه در آسمان است تو را رحم کند.
به گزارش خبرگزاری صداوسیما مرکز خراسان رضوی، مدتهاست که کار فاطمه خانم و شوهرش آقای احمدی بنگاه گردی شده است.
آنها روزها که نه بلکه هفتههاست که به دنبال خانه میگردند.
این دو نفر هر روز عرق ریزان از این بنگاه به آن بنگاه سر میزنند تا بلکه شاید فرجی شود و آنها بتوانند خانه مناسبی را با قیمتی که در حد توانشان است پیدا کنند.
اما این در حالیست که هر بار بدتر از بار قبل مستاصل و گرفته از بنگاه معاملات املاک پای بیرون می نهند.
این روزها هم که با تلاطم بازار و گرانی به ویژه در نرخ مسکن، حجم سنگین فشار روحی بر آنها سرازیر شده است.
وقتی برای تهیه گزارش به سطح شهر مشهد رفته بودم با آقای احمدی و همسرش به صورت کاملا اتفاقی در یکی از همین بنگاه های املاک آشنا شدم.
آقای احمدی که خودش را کارمند معرفی می کند میگوید: بیش از 17 سال است که ازدواج کرده ام و سالانه بخشی از درآمدم را برای خرید خانه کنار می گذارم.
وی می افزاید: ولی هر سال که میخواهیم خانه بخریم قیمتها بیشتر از پس انداز و توانمان همچنان پر میکشد.
این شهروند مشهدی ادامه می دهد: امسال هم که با این تلاطم بازار و گرانی به ویژه در نرخ مسکن، فکر میکنم دیگر نتوانیم خانه دار شویم.
در یک بنگاه معاملات با آقای حسینی که خود او نیز مدت هاست به دنبال خانه است آشنا شدم.
او می گوید: قیمت خانه ها از ابتدای امسال تا کنون ده ها میلیون تومان گران تر از شده است.
آقای حسینی می افزاید: هر مالکی که قصد فروش ملکش را دارد با توجه به افزایش هزینهها، ارزش ملک و مقدار پولی که خودش نیاز دارد قیمت خانه اش را بدون حساب و کتاب افزایش میدهد.
وی ادامه می دهد: بی شک این روزها پای صحبت و درد دل کسانیکه به دنبال خانه می گردند بنشینی همه از بی سر و سامانی بازار مسکن مینالند.
آقای حسینی درد دلش سر باز میکند و میگوید: با توجه به اینکه صاحبخانه ها هر سال اجاره ها را گران تر می کنند برآن شدیم تا با اندک اندوخته و قسط و قرض شاید بتوانیم امسال خانه دار شویم.
او می افزاید: برای همین چند هفته ایست که دنبال خانه میگردیم، اما با شرایط مالیمان هنوز که هنوزه هیچ موردی پیدا نکردهایم!
خانم آقای حسینی که در بنگاه املاک کنار همسرش نشسته در تکمیل صحبت های شوهرش می گوید: ما با آقای احمدی سر خانه مناسب بیشتر وقت ها بحث و مشاجره داریم.
وی ادامه می دهد: برای من این سخت است که در هر خانهای زندگی کنم، اما وقتی حقوق ماهانه همسرم را میبینم به او حق میدهم نتواند توقع مرا برآورده کند.
خانم آقای حسینی با گلایه از زندگی مستاجری که همواره توام با استرس و اضطراب است می افزاید: روزهایی که به انتهای مستاجری نزدیک میشویم بدترین روزهای زندگیمان است.
او می گوید: این روزها آنقدر بر من و همسرم استرس شدید وارد می آید که حتی فرزندانمان نیز از تشعشعات آن در امان نیستند.
در همین هنگام صاحب بنگاه معاملات که از املاکیهای باسابقه مشهد است می گوید: با پولی که در این یکی دو سال برای رهن یک خانه درخواست میکنند، قبلا میشد یک خانه خرید.
آقای محمدی راهکار حل معضل مسکن را قیمت گذاری خانهها توسط اتاق اصناف میداند و معتقد است: همانگونه که برای کالا، خدمات و اجناس نرخ تعیین شده، باید برای خانه همچنین راهی در پیش گرفته شود.
وی با اشاره به افزایش نرخ طلا و ارز می گوید: این افزایش قیمت و گرانیها قطعا بر همه ابعاد جامعه تاثیر دارد و از سویی افزایش نرخ مصالح و کارگر و دیگر خدمات ساختمانی، باعث شده تا صاحبخانهها نیز بی انصافتر باشند.
تلویزیون داخل بنگاه معاملات املاک روشن است و گوینده خبر در حال خواندن متنی که امام جمعه مشهد به عنوان خطبه مجازی منتشر کرده است.
گوینده خبر: آیت الله علم الهدی گفت: مشکلاتی که ما امروز داریم چه از نظر تحریم، بیکاری کرونا و چه آسیبهای اقتصادی همه قابل حل است.
وی افزود: عزیزان ما در دولت، مجلس و قوه قضاییه به فریاد افراد آسیبپذیر و قشر مستضعف و کسانیکه بر اثر بلای کرونا بیکار شده اند برسند.
نماینده ولی فقیه در خراسان رضوی ادامه داد: مسئولان طوری عمل کنند که مردم انقلابی و پا به کار که مرد و مردانه پای این نظام ایستاده اند کمتر آسیب ببینند و کمتر تحتفشار باشند.
آیت الله سید احمد علم الهدی گفت: مشکل این است که الآن خیلی از مسائلی که بهعنوان گرانی مردم ما را مستأصل کرده هیچ ربطی به نرخ دلار و طلا ندارد.
وی افزود: به عنوان مثال به صرف اینکه امروز قیمت دلار بالا رفته نباید نهاده های دامی گران بشود.
افزایش قیمت مسکن در مشهد
ارزیابی کارشناسان و متولیان بخش مسکن و صنعت ساختمان در مشهد گواه افزایش قیمت در این بخش و کاهش قدرت خرید مردم و رفتن سرمایهها به سمت بازارهای دیگر است.
بازار مبتنی بر عرضه و تقاضاست و آنچه سرمایه را در بازار مسکن ماندگار میکند تناسب بین این دو بخش است اما در نتیجه شیوع کرونا و تاثیر آن بر کاهش ساخت و سازها و همچنین افزایش قیمتها، بهای تمام شده مسکن برهم خورده است.
امسال ساخت و ساز و معاملات مسکن در مشهد شروع خوبی نداشت و باعث بروز رفتارهای جدید دستاندرکاران این بازار شد به طوری که روال معمول یا عادات سابق در این بخش را برهم زد.
رئیس اتحادیه صنف مشاورین معاملات املاک مشهد در این باره میگوید: در ماههای گذشته از سال جاری رغبت موجرها به سمت رهن دادن مسکن و رغبت مستاجران به سمت دادن اجاره سوق یافته و علت اصلی این تغییر رفتار سود بالای بازار بورس است.
علی مرادزاده می افزاید: موجران در تلاش هستند با گرفتن پول رهن خانه آن را در بورس گذاشته و سود بیشتری به دست آورند.
وی ادامه می دهد: در مقابل مستاجران نیز تلاش میکنند به جای دادن رهن، پول خود را در بورس گذاشته و سود حاصل از آن را به عنوان اجاره مسکن به صاحب خانه پرداخت کنند.
رئیس اتحادیه صنف مشاورین معاملات املاک مشهد می گوید: براساس آمار اعلام شده، سود سرمایهگذاری در بازار بورس طی سال جاری ۱۷۰ درصد شده در حالی که سود در بازار مسکن حداکثر ۳۶ درصد است لذا سرمایهها از بازار مسکن به سمت بازار بورس گرایش پیدا کرده است.
علی مراد زاده می افزاید: ارزیابی دقیقی از تاثیر افزایش قیمت مصالح ساختمانی بر قیمت تمام شده مسکن در مشهد انجام نگرفته است.
او می گوید: اما شواهد نشان میدهد که طی چهار ماهه نخست امسال قیمت مسکن در این شهر نسبت به مدت مشابه سال قبل بین ۷۰ تا ۸۰ درصد رشد داشته است.
مراد زاده ادامه می دهد: در این مدت معاملات مسکن در مورد واحدهای بیش از یک میلیارد تومان در مشهد کاهش زیادی داشته است.
رئیس اتحادیه صنف مشاورین معاملات املاک مشهد می افزاید: اما معاملات در مورد واحدهای کمتر از یک میلیارد تومان با مساحت بین ۵۰ تا ۹۰ مترمربعی خواهان زیادی دارد که البته تعداد این واحدها در برابر تقاضای بالای آن کم است.
علی مراد زاده می گوید: با توجه به افزایش نرخ تورم و قیمتها، نرخ اجاره و رهن مسکن نیز در مشهد طی چهار ماهه نخست امسال نسبت به مدت مشابه سال قبل ۸۰ درصد افزایش یافته است.
افزایش قیمت مصالح ساختمانی
قیمت مصالح ساختمانی نیز براساس آنچه مسئولان اعلام میکنند از ابتدای امسال روند افزایشی پیدا کرده و این مولفه به شدت در قیمت تمام شده مسکن و کاهش قدرت خرید مردم اثرگذار است.
براساس مقایسه قیمت چند کالا از گروه مصالح ساختمانی بین مدت زمان ۱۱ مرداد با ۱۱ تیر امسال که توسط معاونت بازرسی و نظارت سازمان صنعت، معدن و تجارت خراسان رضوی انجام گرفت عمده قیمتها به ویژه سیمان رشد قابل ملاحظهای داشته است.
طبق این گزارش، نرخ پروفیل فولادی، شن، تیرآهن، انواع میلگرد، آجر، گچ، سیمان سفید، سیمان خاکستری افزایش قابل ملاحظهای داشتهاند.
به طوری که به عنوان مثال در دو قلم، هر کیلوگرم پروفیل فولادی سبک از ۱۱۹ هزار و ۶۰۰ ریال به ۱۹۱ هزار ریال، تیرآهن ۱۸ به وزن ۲۲۶ کیلو از ۹۶ هزار و ۹۰۰ ریال به ۱۳۲ هزار ریال و هر پاکت ۵۰ کیلویی سیمان خاکستری تیپ ۲ از ۱۴۵ هزار ریال به ۱۸۵ هزار ریال افزایش یافته است.
با وجود افزایش قیمت مصالح ساختمانی، رییس اتحادیه صنف فروشندگان مصالح ساختمانی مشهد فروش این کالا را مناسب میداند و میگوید: اکنون فصل فعالیتهای ساختمانی است و کسانیکه ساختمان نیمه کاره دارند چارهای جز خرید مصالح و تکمیل آن نداشته و خرید خود را انجام میدهند.
غلامرضا سلطانی می افزاید: روند افزایشی قیمت مصالح ساختمانی از نیمه اردیبهشت آغاز شد که افزایش قیمت سیمان در بین آنها محسوس بود با این حال چون سیمان یکی از مصالح پایه در ساختمان سازی است افرادی که ساخت و ساز دارند نمیتوانند سیمان خریداری نکنند.
دبیر انجمن انبوه سازان خراسان رضوی نیز افزایش قیمت مصالح ساختمانی را بی تاثیر در قیمت تمام شده مسکن نمی داند و می گوید: با این حال پروژههای ساختمان سازی که در حال اجرا بوده، متوقف نشده و رکودی در ساخت و سازها نیست.
نعمت الله ظریف می افزاید: امسال دو مولفه افزایش قیمت مصالح ساختمانی و افزایش عوارض پروانه ساخت از سوی شهرداری مشهد بر قیمت تمام شده مسکن در این کلانشهر تاثیرگذار بوده است.
وی ادامه می دهد: افزایش قیمت تمام شده ساختمان ارتباط مستقیمی با افزایش نرخ ارز ندارد زیرا ۷۵ درصد از مصالح ساختمانی در داخل کشور تولید میشود.
دبیر انجمن انبوه سازان خراسان رضوی می گوید: هرچند اکنون رکودی در ساخت و سازها در مشهد نیست اما افزایش قیمت ها به مرور تاثیر خود را در ساختمان سازی خواهد گذاشت.
ظریف می افزاید: هم اکنون متوسط قیمت هر مترمربع خانه در منطقه نوساز "الهیه مشهد" به ۱۰ میلیون تومان رسیده است و این مهم قدرت خرید مردم را کاهش میدهد.
وی ادامه می دهد: کاهش قدرت خرید مسکن توسط مردم باعث افزایش اجاره نشین ها و رشد نرخ اجاره یا رهن مسکن میشود.
دبیر انجمن انبوه سازان خراسان رضوی می گوید: امسال شدت افزایش نرخ اجاره یا رهن مسکن باعث دخالت دولت و اختصاص تسهیلات ودیعه مسکن به مستاجران شد.
ظریف می افزاید: فعالیت انبوه سازان در مشهد ادامه دارد و کارگاههای دارای پروژه در حال فعالیت هستند اما ممکن است به علت افزایش قیمت مصالح ساختمانی به ویژه افزایش ۵۷ درصدی قیمت سیمان، عدهای از انبوه سازان نتوانند در سال آینده پروژه جدیدی اجرا کنند.
تاثیر کرونا بر گرانی مسکن
معاون مسکن و ساختمان اداره کل راه و شهرسازی خراسان رضوی نیز در این باره می گوید: مسلما افزایش قیمت مصالح ساختمانی و نرخ تورم روی قیمت تمام شده مسکن اثرگذار است اما افزایش قیمت مصالح ساختمانی ربطی به رشد نرخ ارز یا تورم ریالی ندارد.
به عقیده رضا ناصری، شیوع ویروس کرونا و تعطیلی اجباری پروژههای ساختمانی سهم زیادی در افزایش قیمت مصالح، گرانی مسکن، رشد نرخ رهن و اجاره مسکن در مشهد داشته است.
وی می افزاید: میتوان گفت ۶۰ درصد علت افزایش قیمت تمام شده مسکن و گرانیها در بخش های دیگر مربوط به ساخت و ساز و رهن و اجاره مسکن به شیوع کرونا ارتباط دارد و ۴۰ درصد مربوط به افزایش قیمتهاست.
معاون مسکن و ساختمان اداره کل راه و شهرسازی خراسان رضوی نیز می گوید: با این حال تاثیر شیوع کرونا بر فعالیت های ساختمانی نسبت به کسب و کارهای دیگر مثل بخشهای خدماتی و صنفی کمتر بوده است.
ناصری طرح های دولت از جمله "اقدام ملی تولید و عرضه مسکن" برای رفع کاهش عرضه و راه اندازی "بورس املاک و مستغلات" در رشد معاملات در بازار مسکن و تسهیلات ودیعه مسکن را در کمک به مستاجران اثربخش و بسیار مفید دانست.
رحم کن تا خدا بر تو گیرد آسان
پای در روزهای دشواری گذاشته ایم.
از یک سو کرونا که هیچ کس از خطر آن در امان نیست.
و از سوی دیگر مواجهه با برخی از افراد سودجو و منفعت طلب که در نوع خود از کرونا هم خطر ناک ترند.
گرچه تعزیرات حکومتی و سایر نهادهای نظارتی استان به نحو احسن انجام وظیفه می کنند و بیشتر کسبه نیز رعایت انصاف را دارند اما ممکن است باشند برخی انسان نماهایی که با احتکار، کم فروشی یا گران فروشی به بی ثباتی بازار بیش از پیش دامن بزنند.
شاید کرونا ابتلاء و امتحان است اما موضوع دوم به خود ما باز می گردد.
که در این برهه زمانی چگونه با یکدگیر تا کنیم.
ان شاء الله این مقطع از تاریخ نیز که همچون آزمون بزرگی برای همه ماست مانند بسیاری از مراحل سخت زندگی با عافیت و صحت پشت سر گذاشته می شود.
با این حال ممکن است این سئوال ایجاد شود که: با توجه به شرایط موجود که نیازمند اشاعه ارزش های والای انسانی همچون حس نوع دوستی، مروت، مردانگی و مدارا در جامعه است چرا متاسفانه برخی از سودجویان با دروغگویی یا بی رمقی به دیگران اجحاف می کنند؟
روزها از پس یکدیگر می گذرند، گاهی برخی عزیزان از نفس می افتند و گاهی فرشتگان نجات واسطه مرگ و زندگی می شوند.
در این ایام که کرونا سلامت جامعه را نشانه گرفته فرصت طلبانی نیز با کسب سودهای غیر منصفانه نفس بازار را حبس می کنند.
اما مگر یک انسان می تواند از کنار مشکلات همنوعانش بی تفاوت بگذرد و یا خدای ناکرده بخواهد بی رحمانه در برابر درد و رنج مردم مال و ثروت باد آورده بیاندوزد؟!
حضرت رسول اکرم(ص) در این باره می فرمایند: «ارحم من فیالارض، یرحمک من فیالسماء» به اهل زمین رحم کن تا آنکه در آسمان است تو را رحم کند.
ایشان در حدیث دیگری می فرمایند: «لایرحمالله من لایرحمالناس» خداوند به کسی که به مردم رحم نمیکند(حتی حیوانات)، به او رحم نخواهد کرد.
بی شک امروز که گرفتاری ها بیشتر مردم را به درد و رنج انداخته، هنگامه ایثار، از خود گذشتگی و فداکاری همچون دوران هشت سال دفاع مقدس است.
پس بیاییم همه با هم با تاسی از رفتار پیامبر اکرم(ص) و خاندان مطهرش خوشه چین کَرَم، مهربانی و خوبی ها شویم تا لطف و رحمت الهی دوچندان شود.