از بمباران اتمی ناگازاکی تا قرارداد استعماری ۱۹۱۹
تقویم تاریخ، در چنین روزی بر دنیا چه گذشت؟
امروز، یکشنبه نوزدهم مرداد سال ۱۳۹۹ هجری شمسی، برابر با نوزدهم ذی الحجه سال ۱۴۴۱ هجری قمری و مطابق با نهم اوت سال ۲۰۲۰ میلادی است.
به گزارش سرویس بین الملل خبرگزاری صدا و سیما، مهمترین رویداد‌های تاریخی جهان در چنین روزی ( نوزدهم مرداد) به شرح زیر است.
قرارداد استعماری ۱۹۱۹
( ۱۰۱ سال پیش در چنین روزی، نهم اوت سال ۱۹۱۹ میلادی )
قرارداد ننگین و استعماری انگلیس و ایران، توسط وثوق الدوله نخست وزیر وقت ایران و لرد کرزن وزیر خارجه انگلیس، امضا شد. براساس این قرارداد که به «قرارداد ۱۹۱۹» معروف است، امور اقتصادی، نظامی و سیاسی ایران زیر نظر ماموران انگلیسی قرار گرفت.
انگلیس این پیمان را پس از وقوع انقلاب در روسیه و کناره گیری این کشور از صحنه رقابت‌های استعماری، بر ایران تحمیل کرد، اما مردم آزادیخواه ایران به مقابله با این قرارداد برخاستند، زیرا ایران را عملاً تحت الحمایه انگلیس قرار می‌داد. از طرف دیگر برخی از رقبای غربی انگلیس نیز با این قرارداد مخالفت کردند و سرانجام قرارداد ۱۹۱۹، لغو شد. با این حال، یک سال و نیم بعد، انگلیس با طراحی و اجرای کودتایی، رضاخان را به قدرت رساند و از طریق حکومت وی، به تحکیم سلطه خود بر ایران پرداخت.
بمباران هسته‌ای ناگازاکی توسط آمریکا
( ۷۵ سال پیش در چنین روزی، نهم اوت سال ۱۹۴۵ میلادی )
سه روز پس از انفجار مهیب اولین بمب اتمی آمریکا در هیروشیما، دومین بمب اتمی نیز به دستور ترومن، رئیس جمهوری وقت آمریکا بر فراز بندر ناگازاکی ژاپن پرتاب شد و در یک لحظه این شهر را ویران کرد. هدف آمریکا از تکرار این جنایت ضد بشری، شکست قطعی ژاپن و تسلیم بدون قید و شرط این کشور در جنگ جهانی دوم و نشان دادن قدرت نظامی آمریکا بود.
تلفات بمباران اتمی ناگازاکی، در همان لحظات نخستین، هشتاد هزار نفر بود که با گذشت زمان و تاثیر مواد خطرناک رادیو اکتیو، بر تعداد قربانیان افزوده شد. فاجعه بمباران اتمی هیروشیما و ناگازاکی، ژاپن را مجبور به تسلیم در برابر متفقین کرد، اما این خطر را نیز به جهانیان گوشزد کرد که کشور‌های دارنده سلاح اتمی، به ویژه دولت آمریکا، هرگاه منافعشان به مخاطره بیافتد، از هیچ جنایتی خودداری نمی‌کنند.
استعفای نیکسون بعد از رسوایی واترگیت
( ۴۶ سال پیش، در روز نهم اوت سال ۱۹۷۴ میلادی )
«ریچارد نیکسون» رئیس جمهوری وقت آمریکا از حزب جمهوریخواه به دلیل تقلب در انتخابات ریاست جمهوری، که به رسوایی واترگیت (Watergate) معروف است، مجبور به استعفا شد.
در جریان تبلیغات انتخابات ریاست جمهوری در سال ۱۹۷۲ میلادی، افرادی از حزب جمهوریخواه وارد ستاد مرکزی انتخابات حزب دموکرات در واترگیت ـ در واشنگتن ـ شدند و علاوه بر سرقت بخشی از اسناد و مدارک، در این محل برای شنود، میکروفون‌های مخفی کار گذاشتند. اگرچه نیکسون با این حیله در انتخابات ریاست جمهوری به پیروزی رسید، اما با پیگیری این فضاحت سیاسی، به تدریج پای سایر مقام‌های کاخ سفید نیز به میان کشیده شد و نیکسون در آستانه استیضاح قرار گرفت. نیکسون برای جلوگیری از رسوایی بیشتر استعفا کرد و جرالد فورد معاون او تا پایان دوران ۴ ساله ریاست جمهوری، جانشین او شد.
روز مردمان بومی
در تقویم میلادی رورز نهم اوت به نام روز بین المللی مردمان بومی نامگذاری شده است. مردم بومی عمدتاً به بخشی از جوامع بشری گفته می‌شود که هنوز بر پایه دانش و سبک سنتی، زندگی می‌کنند. معمولا در جوامع بومی، آهنگ توسعه کندتر از جوامع دیگر است. دلیل این کندی، آن است که عموماً جوامع بومی بر پایه یافته‌ها و دانش سنتی خود و همچنین برقراری تعادل بین داشته‌ها و نیاز‌های جامعه شان راه توسعه را پیش می‌گیرند.
به نوعی می‌توان گفت که جوامع بومی به پایداری توسعه بیش از سایر جوامع توجه می‌کنند. توجه جوامع بومی به منابع طبیعی به عنوان مهمترین اهرم توسعه، باعث شده است مجامع علمی جهان امروزه توجه بیشتری به دانش بومی نشان دهند. به همین دلیل روز ۹ اوت به عنوان روز جهانی مردم بومی نامگذاری شده است.
درگذشت محمود درویش شاعر مبارز فلسطینی
( ۱۲ سال پیش در چنین روزی نهم اوت سال ۲۰۰۸ میلادی )
محمود درویش، شاعر مبارز فلسطینی درگذشت. وی در سال ۱۹۴۸میلادی پس از اشغال فلسطین توسط صهیونیست‌ها آوارگی را تجربه کرد. “گنجشگ‌های بی‌بال”، “برگ‌های زیتون”، “عاشقی از فلسطین”، “گنجشکها در الجلیل می‌میرند”، “چرا اسب را تنها گذاشتم” و “از آنچه کرده‌ای پوزش مخواه” از کتاب‌های این شاعر است.
این شاعر فلسطینی در نگاه به زندگی، سیاست و حتی مردم اطرافش متفاوت بود و احساسش را طوری با کلمات بیان می‌کرد که گویی واژه‌ها تنها برای او ساخته شده‌اند. وی با سرودن اشعاری در حمایت مردم فلسطین، نام خود را جاودانه کرد و جوایز ادبی زیادی به دست آورد.
درویش اشعاری علیه جنایات رژیم صهیونیستی سرود که سرانجام سبب شد وی وطنش را ترک کند. چیزی نگذشت که آثار درویش یکی پس از دیگری به چاپ رسید و وی در طول فعالیت تقریباً چهل ساله خود بیش از ۳۰ مجموعه شعر و هشت اثر منثور به چاپ رسانید. درویش علاوه بر جهان عرب در بسیاری از کشور‌های جهان شاعری شناخته شده است و آثارش به بیش از ۲۲ زبان ترجمه شده‌اند. محمود درویش در حالی در نهم آگوست سال ۲۰۰۸میلادی از این دنیا رفت که بسیاری وی را یکی از امید‌های مردم فلسطین و «نفس» این مردم می‌دانستند.
درگذشت هرمان هسه
( ۵۸ سال پیش، در روز نهم اوت سال ۱۹۶۲ میلادی )
«هرمان هسه» (Hermann Hesse)، نویسنده و شاعر آلمانی درگذشت. وی در سال ۱۸۷۷ میلادی در خانواده‌ای مذهبی متولد شد و از نوجوانی، سرودن شعر را آغاز کرد. وی در ۲۰ سالگی اولین مجموعه شعر خود را منتشر کرد. هسه از سال ۱۹۱۲ به تابعیت سوئیس درآمد و دراین کشور اقامت گزید.
هرمان هسه همچنین در اواخر عمر به برخی از کشور‌های شرقی سفر کرد و تحت تاثیر فرهنگ و تعالیم اخلاقی مردم مشرق زمین قرار گرفت. هسه در سال ۱۹۴۵ جایزه گوته و یک سال بعد جایزه ادبی نوبل را دریافت کرد. از آثار هسه می‌توان «گرگ بیابان»، «شادی نقاشی» و «نظریات سیاسی» را نام برد.