صادرات گیاهان دارویی کشور ایران در سال 1396 حدود ۴۵۰ میلیون دلار و در سال 1397 نزدیک به 570 میلیون دلار و در سال 1398 نزدیک به 480 میلیون دلار بوده است.
پژوهش خبری صدا وسیما: استفاده از گیاهان دارویی و معطر به دلیل گرایش مجدد انسان به طبیعت و محصولات طبیعی، اثرات جانبی مواد سنتزی و کشف داروهای جدید از ترکیبات طبیعی که دارای ساختارهای پیچیده شیمیایی به سختی قابل سنتز یا بعضا غیر قابل سنتز هستند رشد بسیار بالایی یافته و این گرایش به محصولات طبیعی منجر به ایجاد بازار بزرگی برای این گیاهان شده است. قبل از پیدایش علوم دارویی نوین بشر صرفا به داروهای گیاهی و طبیعی برای درمان بیماری های خود متکی بوده است. هنوز هم در بسیاری از نقاط جهان و به ویژه در کشورهای در حال توسعه استفاده از داروهای گیاهی برای درمان بسیاری از بیماری های عمومی مردم رواج دارد. سازمان بهداشت جهانی معتقد است که در هزاره سوم علاوه بر کشورهای در حال توسعه استفاده از گیاهان دارویی و داروهای گیاهی و سنتی در کشورهای صنعتی و توسعه یافته نیز به شکل چشمگیری در حال افزایش می باشد. در ایران نیز همچون سایر نقاط جهان تقاضا برای مصرف داخلی و صادرات گیاهان دارویی رو به گسترش است. تاکنون حدود 30 هزار گونه گیاهی در جهان شناخته شده که سهم ایران از این تعداد حدود 8 هزار گونه است البته کشور ما به‌تنهایی از کل اروپا تنوع گیاهی بیشتری دارد. از 2200 گونه دارویی، بیش از 200 گونه آن در صنایع مختلف دارویی و غذایی استفاده شده است. در سال 1396 بیش از 450 میلیون دلار و در سال 1397 بالغ بر 570 میلیون دلار صادرات این محصولات برای کشور بوده است. همچنین داده ها در سال 2018 نشان می دهد کشور ایران وارد کننده 295 میلیون دلار از انواع اسانس ها و عصاره ها جهت تولید دارو و مواد اولیه کارخانجات بوده است. از آنجاییکه کشور ایران 11 اقلیم از 13 اقلیم دنیا را دارا بوده و از انرژی خورشید دارای بهره کافی می باشد و همچنین بسیاری از گیاهان دارویی که در کشور رویش دارند کم آب بر و دارای اهمیت اقتصادی بالا هستند. لذا با اجرای طرح تولید گیاهان دارویی در کل کشور سطح زیر کشت گیاهان دارویی افزایش یافته و برای کشور ارز آوری حاصل خواهد شد و همچنین افزایش مصرف کشور نیز تامین خواهد شد.در همین راستا و برای تحلیل بیشتر ضرورت و اهمیت تولید گیاهان دارویی، بررسی وضعیت تولید گیاهان دارویی در جهان و ایران، وضعیت صادرات و واردات، موانع و چالش های جهش تولید و برنامه ها، سیاست ها و راهکارهای وزارت جهادکشاورزی برای جهش تولید و همچنین میزان استفاده از فن آوری و شرکت های دانش بنیان در گیاهان دارویی، مصاحبه ای با آقای دکتر حسین زینلی، مشاور معاون وزیر و مجری طرح گیاهان دارویی وزارت جهاد کشاورزی انجام شده که مهمترین بخش های آن در این پژوهش ارائه می شود.
متن کامل این مطلب در اینجا قابل دریافت است.
پژوهشگر: علی قنبری شیرسوار