استفاده از ظرفیت های داخل استانی می تواند بسیاری از مشکلات استان بوشهر از جمله کم آبی را در این استان را برطرف کند اما نیاز به همتی والا و همگانی دارد .
به گزارش خبرگزاری صداو سیما مرکز بوشهر؛ نام استان بوشهر با خلیج همیشگی فارس ، مهد پرورش میگو ؛ و پایتخت انرژی کشورعجین شده است و بدیهی است با توجه به طول ساحل بیش از 950کیلومتری با دریا ؛ آب و هوایی مرطوب و شرجی تصور مردم از این دیار زر خیز ؛ استانی پرآب و آباد باشد ؛ اما مشکل کم آبی در این استان یکی از بزرگترین معضلات همه ساله مردم بویژه در فصول گرم سال است .
شاید برای کسانی که از نزدیک بوشهر را نمی شناسند این سوال بی پاسخ باشد ؛ مگر می شود در استانی با رطوبت بالای 90درصدی هوا ، که میتوان از هوایش نیز آب استحصال کرد مشکل آب حل نشدنی باشد ؟!!!!!
برای مقابله با کم آبی راهکارهای مختلفی از جمله صرفه جویی در مصرف آب ، قطع انشعابات غیر مجاز ، قطع انشعاب مشترکان پرمصرف ، مسدود کردن چاههای آب غیر مجاز پیش بینی شده ؛ اما به موضوع استفاده از ظرفیت های تولیدی آب از رطوبت موجود در هوا بویژه در استانهای ساحلی کمتر توجه شده است .
آب در کوزه و ما تشنه لبان می گردیم
روزانه 10 میلیون لیتر آب تولیدی کولر های گازی دراستان بوشهر هدر می‌رود .
کاهش نزولات آسمانی و خشک شدن چشمه‌ها و قنات‌ها، در حال حاضر بخش عمده‌ای از آب مصرفی استان از رودخانه‌هایی تامین می‌شود که سرچشمه و بخش زیادی از مسیر آنها در استان فارس و کهگیلویه و بویر احمد قرار دارد.
طی سال‌های گذشته بحث داغ «آب‌شیرین‌کن» به‌عنوان راه‌حلی برای عبور از بحران خشکسالی مطرح بوده اما به‌دلیل کمبود اعتبارات و موارد زیست‌محیطی تاکنون برخی از این طرح‌ها راه اندازی نشدند و جز چند موردی که در عسلویه ، کنگان ، بوشهر و نیروگاه اتمی به بهره‌برداری رسید، سایر طرح های تعریف شده حتی به مرحله کلنگ‌زنی نرسیده‌اند.
آقای عبد الحمید حمزه پور مدیر عامل شرکت آبفای استان بوشهر می‌گوید: مشکل تأمین آب شرب شهروندان یکی از دغدغه های ما هست و بیشتر برنامه ریزی، وقت و بودجه آبفای استان را بخود اختصاص داده است .
وی می افزاید هر هفته با مسوولان یکی از شهرستان‌ها برای همکاری بیشتر و بررسی راهکارهای کاهش مشکلات آب در آن منطقه جلسه برگزار می‌کنیم و با توجه به وجود باغ شهرها که بیشترین مصرف آب شهری را بخود اختصاص می دهند و در برخی مواقع حتی آب استخرهایشان را از آب لوله کشی تامین می کنند که البته ما آن را قطع می کنیم تا آب به بقیه شهروندان برسد.
امروزه راهکارهای مختلفی برای تهیه آب شرب از آب دریا و شرجی هوا وجود دارد که میتوان با استفاده از آنها کمبود منابع آبی را جبران کرد. از آنجا که منابع آبی محدود است، پژوهشگران مختلف دنیا به بررسی، طراحی و ارائه سیستم‌های مختلف تولید یا تصفیه آب می‌پردازند. در استان بوشهر نیز مدتی است که موضوع تولید آب از رطوبت هوا مورد توجه قرارگرفته است. موضوعی قابل تامل که با توجه به رطوبت بالا در این استان دور از دسترس نیست.
البته موضوع استفاده از رطوبت هوا برای تولید آب موضوع جدیدی نیست اما در کشور ما زیاد جدی گرفته نشده است. با توجه به کمبود شدیدی که کشور و استان در زمینه آب با آن مواجه است، امکان استفاده از این روش در شهرهای ساحلی استان که رطوبت هوا در آنها بالاست، به‌عنوان یک فرصت تلقی می‌شود.
استفاده از آب کولر گازی برای شست و شو و آبیاری
کارشناس شرکت توزیع آب و فاضلاب استان بوشهر هم می‌گوید: کولرهای گازی به مدت 8 ماه از اوایل فصل بهار تا نیمه های پاییز در استان بوشهر روشن هستند و با یک راهکار ساده می توان از این آب برای شست و شو، آبیاری فضای سبز و در فلاش تانک سرویس های بهداشتی استفاده کرد.
خداویسی همچنین اضافه می کند: حدود 321 هزار خانوار در استان داریم و اگر برآورد کنیم 500 هزار دستگاه کولر گازی نیز داشته باشیم آن وقت روزانه حدود 10 میلیون لیتر و ماهانه 300 میلیون لیتر آب کولر تولید می شود و متأسفانه هدر می رود .
وی می گوید: این آب خاکستری در حالی هدر می رود که 90 درصد آب مصرفی استان ما از خارج استان تامین می شود که به دلیل خشکسالی اغلب آن استانها خودشان نیز مشکل آب دارند و هم اکنون کمبود آب در بسیاری از مناطق ساحلی و جنوبی استان به یکی از دغدغه های مردم تبدیل شده است .
کارشناس شرکت توزیع آب و فاضلاب استان می‌افزاید: کولرهای گازی در استان ما روزانه بین 20 تا 50 لیتر آب ( خاکستری ) تولید می‌کنند.
آقای دل افکار یکی از شهروندان بوشهری است که 2 سال پیش با هزینه 2 میلیون تومان برای لوله کشی و خرید یک منبع آب، توانسته آب های تولیدی از کولرهای منزل شخصی خود را ذخیره کند.
دل افکار می گوید: با این کار شست و شوی ماشین ، ساختمان و آبیاری گل و گیاه منزل خود را با همین آب انجام می دهد.
به گفته این شهروند بوشهری با این کار یک سوم هزینه های مصرفی آب را کاهش داده است .
البته در استانداری بوشهر نیز حدود 4 سال پیش همچین کاری انجام شد به طوریکه به وسیله یک لوله کشی ،آب حدود 100 دستگاه کولر گازی جمع آوری و برای آبیاری فضای سبز محوطه استانداری مورد استفاده قرار گرفت و اینک کل فضای سبز استانداری با این شیوه آبیاری می شود .
خرید آب خاکستری از مردم
خداویسی کارشناس شرکت توزیع آب استان می گوید: شرکت توزیع آب و فاضلاب استان چند سالیست که پیشنهادی برای متقاضیان اجرای سیستم آب خاکستری در ساختمان‌های نوساز داده است اما اجرای آن نیاز به حمایت های مسوولان و همت عمومی دارد .
وی می‌افزاید: عبارت ساده‌تر، اين آب منبعی بسيار خوب و رايگان است كه در وضعيت موجود، نه تنها هيچ استفاده مفيدی از آن نمي‌شود بلكه با چكيدن بر روی زمين مشكلات بهداشتی و زيبا شناختی برای ساكنين مناطق مختلف استان ايجاد می‌كنند.
در ساختمان‌هایی که قطره های آب کولر در خارج از ساختمان به زمین ریخته می شود و سطلی در زیر آن قرار نمی گیرد، موجب لغزندگی و حتی افتادن برخی از شهروندان می شود موضوعی که در مرکز شهر و در مسیر رفت و آمد مردم مشکلاتی را بوجود آورده است .
حال آن چیزی که برای استفاده از این فرصت، لازم است، مطالعات دقیق از میزان آب تولیدی کولرهای گازی و روش‌هایی که میتوان آنها را جمع‌آوری کرد، انجام شود و شاید یکی از عملی‌ترین روش‌ها در این زمینه ، جمع‌آوری آب کولرهای هر مجتمع تجاری و مسکونی به‌صورت جداگانه و لوله‌کشی آن برای استفاده در همان مجتمع‌ها باشد. روشی که تابستان گذشته برخی از مردم فهیم استان از آن استفاده کردند و صرفه‌جویی مناسبی در هزینه‌های خانوار خود انجام دادند.
این دستورالعمل فقط برای استان بوشهر نیست و استفاده از این آب نامتعارف در استانهای گرم و شرجی دیگر مانند هرمزگان ، خوزستان و سیستان و بلوچستان و حتی استانهای شمالی کشور هم می تواند میزان قابل توجهی از آب مصرفی مردم را تامین کند .
به نظر می رسد همت مسوولان دولتی ؛ برنامه ریزان و ارایه تسهیلات برای استفاده از ظرفیت های آب خاکستری ؛ سازمان نظام مهندسی، شرکت های دانش بنیان می تواند مشکلات آبی را در سال های آتی کمتر کند و گرنه باید منتظر بحران آب در چند سال آینده باشیم.
نگارنده : بهاره مسعودی