کارشناس مسائل امریکا، اقدام کاخ سفید در استفاده از ارتش برای سرکوب معترضان و برخورد ترامپ با رسانهها را از شاخصهای شکل گیری روند فروپاشی در این کشور برشمرد.
آقای فواد ایزدی در مصاحبه اختصاصی با خبرنگار خبرگزاری صدا و سیما با تبیین آثار سرکوب اعتراض مردم امریکا تاکید کرد: نخست آن که جایگاه امریکا به عنوان مدعی دفاع از حقوق بشر قطعا زیر سوال رفته است، زیرا با تجمعات صلح آمیز مردم خودشان با خشونت بسیار جدی برخورد میکنند.
وی، پرتاب کردن مرد سالخورده امریکایی و مصدوم کردن او را نمونه دیگری از خشونت امریکا ضد معترضان برشمرد و افزود: البته آن چه در رسانههای داخلی میبینیم بخش کوچکی از واقعیات موجود است؛ تصاویری از منابع اصلی این کشور؛ که مدیریتش میکنند.
آقای ایزدی، پیامد دیگر رویدادهای اخیر را متوجه کشور امریکا دانست و گفت: موضوع افول امریکا، مدتی است که به طور جدی در این کشور مطرح است و در این باره میان کارشناسان مسائل امریکا و حتی در میان مردم، اجماع نظر وجود دارد.
این استاد دانشگاه مطالعات جهان دانشگاه تهران، یکی از علل رای دادن مردم امریکا به ترامپ را جلوگیری از افول کشورشان دانست و افزود: ترامپ اعلام کرده بود که امریکا را به جایگاه اول بازمی گرداند و مردم با این تصور که شاید موفق شود به او رای دادند در حالی که رئیس جمهور امریکا به افول این کشور سرعت داده است.
وی گفت: هفته گذشته در مطبوعات امریکا، موضوع تسریع در افول و حتی فروپاشی این کشور مطرح شد موضوعی که در عرصه بین المللی، بازتاب جدی داشت.
آقای ایزدی افزود: به عنوان نمونه، روزنامه واشنگتن پست، چند روز قبل با شماری از تحلیل گران سابق سازمان سیا مصاحبه کرد که حرفه آنان، رصد آینده کشورها طبق شاخصها، برای آگاهی از میزان مقاومت و زمان فروپاشی آنان است مانند وضعی که در شوروی روی داد.
وی گفت: این کارشناسان در مصاحبه با واشنگتن پست اعلام کردند همان شاخصهایی که در حوزه فروپاشی برای کشورهای دیگر فهرست کردند برای امریکا نیز وجود دارد.
این کارشناس مسائل امریکا افزود: نمیگویم که امریکا رو به فروپاشی است چنان که پیش از اتفاقات اخیر معمولاً در ارائه تحلیلها در این باره، ضمن اجماع نظر درباره افول این قدرت، فروپاشی آن را تایید نمیکردم، چون شواهد لازم در این باره، دقیق نبود و این موضوع را با احتیاط رد میکردم، اما اکنون با این مشکل مواجه ام که رسانههای امریکایی، موضوع فروپاشی کشورشان را مطرح میکنند.
آقای ایزدی گفت: در متن مصاحبه این کارشناسان سیا، یکی دو شاخص آمده و همه شاخصها نیامده است به عنوان نمونه، اجبار در استفاده از ارتش برای سرکوب مردم از این شاخص هاست، چون همه کشورها پلیس دارند و از نیروهای انتظامی یا نیروی رزرو استفاده میکنند، اما استفاده از ارتش برای سرکوب، در هیچ کشوری پسندیده نیست.
وی افزود: دو شب قبل؛ از بالگرد ارتش برای پراکندن مردم استفاده کردند یا در واشنگتن که ایالت نیست و فرماندار ندارد از نیروهای نظامی برای برخورد با مردم استفاده شد.
آقای ایزدی گفت: آقای جان آلن فرمانده ارتش امریکا در افغانستان و ژنرال چهار ستاره این کشور اخیرا در مجله فارین پالیسی نوشت که این «آغاز پایان امریکاست» جملهای که خلاف تحلیلهای قبلی ماست که میگفتیم فعلاً برای فروپاشی امریکا شواهدی نداریم؛ این جمله را یکی از ژنرالهای چهار ستاره امریکا میگوید و حرف کمی نیست.
وی افزود: وزیر دفاع امریکا و افراد دیگری در ارتش این کشور نیز به اقدامات ترامپ اعتراض کردند، چون نگران استفاده از نیروی نظامی برای سرکوب مردم هستند.
این استاد علوم سیاسی، برخورد ترامپ با رسانهها را از دیگر شاخصهای مطرح از جانب کارشناسان سیا درخصوص روند فروپاشی امریکا برشمرد.
آقای ایزدی با اشاره به دعوای ترامپ با رسانهها و نهادهای اطلاعاتی کشورش، این پرسش را مطرح کرد که مگر نهادهای اطلاعاتی امریکا، ذیل دولت این کشور نیستند؟ ترامپ، رئیس دولت و فرمانده کل قواست و دعوایش با نهادهای اطلاعاتی، دعوا با نهادهای زیرمجموعه خودش محسوب میشود.
وی گفت: کارشناسان سیا در این مصاحبه با طرح این شاخصها به این نتیجه رسیدند که آینده امریکا با وضع کنونی در مسیر خطر پیش میرود.
آقای ایزدی افزود: برخی کارشناسان مشهور سیاسی مطمئن نیستند که اگر ترامپ در انتخابات ۱۳ آبان شکست بخورد، نتیجه آرا را بپذیرد و کاخ سفید را ترک کند و این پرسش مطرح است که آیا در این صورت، مدعی تقلب نمیشود؟
وی با اشاره به اجماع کارشناسان درباره افول قدرت امریکا در داخل و خارج این کشور گفت: پس از جنگ جهانی دوم، نیمی از اقتصاد جهان در اختیار امریکاییها بود، اما اکنون به حدود ۲۰ درصد کاهش یافته است البته این میزان هم کم نیست، اما کاهش این رقم از ۵۰ درصد به ۲۰ درصد، نشانه افول قدرت این کشور است.
این استاد علوم سیاسی افزود: در حوزه سیاست خارجی نیز امریکاییها توانایی چندانی در اعمال نظر در مجامع بین المللی ندارند مثلاً در اختلاف با سازمان بهداشت جهانی اعلام میکنند که میخواهند خارج شوند و پول این سازمان را نمیخواهند بپردازند یا با دیگر نهادهای بین المللی مانند یونسکو درگیرند و یا از توافق پاریس خارج میشود.
آقای ایزدی گفت: در حوزه نظامی نیز خرج زیادی دارند، اما نمیتوانند سیاستهای شان را پیش ببرند و دستاوردی داشته باشند به عنوان نمونه در سوریه، ترامپ اعلام کرد که اسد باید برود، اما ایران اعلام کرد که امریکاییها نباید در نظام سیاسی کشورها دخالت کنند و نظر ما حاکم شد.
وی با اشاره به دیدگاه آقای کریستوفر لین در حوزه افول امریکا، افزود: طبق دیدگاه وی، قدرت اقتصادی و نظامی، دو شاخص ابرقدرتی امریکا بوده که اکنون رو به افول است.
آقای ایزدی، قدرت نرم را از دیگر شاخصهای قدرت امریکا برشمرد و گفت: در همه گیری بیماری کرونا، امریکا از نظر تعداد کشتهها در جایگاه نخست قرار دارد که بسیار عجیب است.
وی ضعف زیرساختهای امریکا برای مقابله با کرونا را سبب خسارت بسیار و کاهش قدرت نرم این کشور دانست و افزود: امریکاییها به مدیر بودن شهرت داشتند، اما نمیتوانند این بیماری را مدیریت کنند.
این کارشناس مسائل امریکا، ناتوانی هیات حاکمه این کشور را در مدیریت تظاهرات مردمی و ایجاد حصار در اطراف کاخ سفید؛ از اتفاقات عجیب و از دیگر نشانههای سوء مدیریت آنان برشمرد.
آقای ایزدی، اعتبار نهادها را از دیگر شاخصهای چهارگانه قدرت امریکا دانست و افزود: یکی از نهادهای امریکا، ریاست جمهوری است که فردی مثل ترامپ، اعتبار آن را کاهش داد یا نهادی مانند کنگره، جایگاهش ۱۲ تا ۱۳ درصد است که رتبه بالایی نیست.
وی گفت: در مجموع، صاحب نظران معتقدند عواملی که امریکا را به قدرت اول جهانی تبدیل کرده بود در حال افول و کاهش قدرت است.
این کارشناس مسائل امریکا همچنین درباره پیامدهای برخورد خشن پلیس امریکا با رسانهها و تعارض آن با شعار جریان آزاد اطلاعات، تصریح کرد: این موضوع به تناقض در عمل و گفتار آنان بازمی گردد که وقتی خبر خاصی در کشورشان نیست مدعی دفاع از حقوق بشر، آزادی مطبوعات و جریان آزاد اطلاعات میشوند، اما در مواجهه با مشکل؛ از ارتش برای سرکوب استفاده میکنند.
وی افزود: آنان برغم چنین ادعایی، خبرنگاران را هدف قرار میدهند به تصویربردار، گلوله فلفل پرتاب میکنند و آنان را با باتوم میزنند یا در نمونه دیگر، خبرنگار سی ان ان را در حین ارتباط زنده، دستگیر کردند.
آقای ایزدی گفت: اینها دارای پیام به رسانههایی است که دگراندیش هم نیستند بلکه رسانههای سنتی تأیید شده و همسو با خودشان هستند که با محدودیت مواجه اند و حتی آنان را هم نمیپذیرند.
وی افزود: از این منظر، شکافی میان دولت ترامپ و رسانهها ایجاد شده است که از قبل هم بود، اما رویدادهای دو هفته گذشته، آن را افزایش داد و ماهیت آزادی مطبوعات را برای مخاطبان مشخص کرد.
این کارشناس مسائل امریکا همچنین با اشاره به برگزاری تظاهرات ضد نژادپرستی در امریکا در سالهای گذشته گفت: تظاهرات کنونی، موج گسترده تری دارد و شبیه اعتراضات پس از مارتین لوترکینگ در سال ۱۹۶۸ است. برخی معتقدند که به آن اعتراضات نزدیک شده و حتی از آن عبور کرده است.
آقای ایزدی افزود: تفاوتهایی نیز میان این جنبش با جنبش ۱۹۶۸ و جنبشهای قبلی وجود دارد که مهمترین وجهش حضور سفیدپوستان و رنگین پوستان اسپانیایی تبار در کنار سیاه پوستان است.
وی با اشاره به اختلاف طبقاتی در امریکا گفت: تجمعات اخیر در امریکا، ضمن این که حرکت ضدنژادپرستی است گروههای ضد نظام سرمایه داری نیز در قالب تشکلها در آن حضور دارند.
استاد دانشکده مطالعات جهان دانشگاه تهران افزود: گروههایی مانند جنبش وال استریت نیز که در دورههای قبل، حرکتهای اجتماعی را مدیریت میکردند و سرکوب میشدند دوباره زیر این پرچم جدید بازگشته اند و از این منظر، گستردگی تجمعات اخیر زیاد است.
آقای ایزدی، نژادپرستی و مشکلات ناشی از نظام سرمایه داری به ویژه اختلاف طبقاتی را از مشکلات مشترک دیگر کشورهای همسو با امریکا مانند انگلیس، استرالیا و فرانسه دانست و اضافه کرد: به همین علت، مردم این کشورها نیز با حضور در خیابانها، ضمن اعلام همبستگی با مردم امریکا به مشکلات مشابه در کشورشان نیز اعتراض میکنند.
وی گفت: تظاهراتی دو روز قبل در امریکا، رکورد تجمعات دو هفته اخیر را شکست و گستردگی این تجمعات، برغم برخوردهای تند پلیس درحال افزایش است چنان که از گلولههای پلاستیکی، گاز اشک آور و حتی بالگرد و زره پوش برای سرکوب تظاهرات استفاده کردند، اما نتوانستند اعتراضها را متوقف کنند و موج حرکت درحال گسترش بیشتر است.
این استاد علوم سیاسی در پاسخ به پرسش دیگری درباره آثار وقایع اخیر بر انتخابات ریاست جمهور و آینده ترامپ گفت: برخی شاخصها داریم که متغیرند و تا زمانی که ثباتی در آن نبینیم خیلی نمیتوانیم برآورد صحیحی از انتخابات امریکا داشته باشیم مانند این که آیا کرونا در آبان تمام میشود، افزایش مییابد یا حالت کنونی را دارد؟
آقای ایزدی افزود: هر قدر تعداد شرکت کنندگان در انتخابات امریکا بیشتر باشد به نفع دموکرات هاست یا اوج گیری ابتلا به بیماری کرونا در فصل پاییز سبب کاهش تعداد شرکت کنندگان میشود که به نفع ترامپ است.
وی اتفافات دو هفته گذشته امریکا را نیز به نفع ترامپ دانست و گفت: جریانهای نژاد پرست در میان سفید پوستان برغم دلخوری از ترامپ، نارضایتی از او را کنار میگذارند و با حضور بالا در انتخابات، حتماً به او رأی میدهند.
آقای ایزدی افزود: از سوی دیگر، مجمع سفید پوستانی که نژادپرست نیستند و از وضع کنونی و ظلم به بخشی از مردم ناراحتند، ریزش رأی پیدا میکنند.
این کارشناس مسائل امریکا، تاثیر سیستم الکترال در انتخابات امریکا را نیز در این مساله تعیین کننده دانست و گفت: هنوز با قاطعیت نمیشود گفت که ایالتهای تعیین کننده آرا به سمت بایدن میروند یا ترامپ.
وی افزود: نقطه مثبتی که ترامپ دارد این است که بایدن، نامزد قدرتمندی نیست، چهار پنج سال از ترامپ مسنتر است و میخواهد از بازنشستگی بازگردد و رئیس جمهور شود.
آقای ایزدی گفت: با این حال، ترامپ علاقمند است که در ماههای باقی مانده از دوره ریاست جمهوری اش در حوزه سیاست خارجی دستاوردی داشته باشد به این علت، گاهی سر و صدایی درباره ایران به راه میاندازد که بیشتر ناشی از دغدغه انتخاباتی است تا این که بخواهد با ما به توافق برسد و اگر در انتخابات پیروز شود نیازش برطرف شده است.
این استاد علوم سیاسی همچنین با تبیین دموگرافی در امریکا گفت: طبق اعلام اداره آمار امریکا، اکثریت سفید پوستان این کشور تا سال ۲۰۴۵، اقلیت میشوند، زیرا تولید مثل آنان پایین است درحالی که تولید مثل رنگین پوستان و علاقه آنان به خانواده بالاتر است.
وی افزود: این موضوع، سفید پوستان را ناراحت میکند که تبدیل به اقلیت شوند؛ از این منظر یکی از علل رأی آوردن آقای ترامپ همین بود که با اعلام موضع علیه مهاجران و رنگین پوستان گفت میان امریکا و مکزیک دیوار میکشد، چون میخواست روند تغییر جمعیتی را عوض کند و تسلط سفید پوستان را افزایش دهد.
آقای ایزدی گفت: به این علت، دولت ترامپ چارهای ندارد جز این که بخواهد اعتراضها را سرکوب کند و علت حضور مردم امریکا در خیابانها الزاما ناراحتی از کشته شدن یک فرد نیست، زیرا سالانه هزار نفر این گونه به دست پلیس کشته میشوند بلکه اعتراض به نژاد پرستی ساختاری است.
این استاد دانشکده مطالعات جهان دانشگاه تهران همچنین بر اعلام همبستگی با معترضان در امریکا تاکید کرد.
وی گفت: ایران کشوری زخم خورده از امریکاست و هیچ کشوری به اندازه ما تحت تحریم و فشار حداکثری نیست، ما به ابراز همبستگی با طرف امریکایی در کف خیابان نیاز داریم.
وی افزود: این کار مخاطبان برنامه هاست و لازم نیست که نهادی بخواهد این کار را کند، اما دانشجویان و دیگر قشرهای علاقمند به این موضوعات میتوانند برای اعلام همبستگی با مردم امریکا در فضای مجازی فعال شوند.
آقای ایزدی گفت: این برای طرف مقابل خیلی مهم است چنان که هفته گذشته در گفتگو با چند استاد امریکایی، یکی از مطالبات آنان همین بود که از آنان حمایت کنیم.