تراژدی جنگل‌های بلوط زاگرس

به گزارش خبرگزاری صدا و سیما مرکز لرستان ، بلوط درخت بومي در مناطق معتدل است و در ايران در جنگهاي كردستان ،‌لرستان و كهكلويه مي رويد . ارتفاع اين درخت در بعضي نواحي تا 50 متر و قطر تنه آن به 3 متر نيز مي رسد . برگهاي درخت بلوط پنجه اي و مانند انگشتان دست مي باشد . ميوه درخت بلوط كه به نام بلوط معروف است مانند فندق بوده و در پياله اي جاي مي گيرد.
جامعه جنگلی بلوط ایرانی گونه غالب جنگلهای استان لرستان را شامل می شود .
پوشش این گونه جنگلی 65 درصد پوشش جنگلی کل سطح استان است به این معنی که با توجه به وسعت جنگلهای استان که حدود 750 هزار هکتار برآورد شده مساحتی معادل 487هزار و 500 هکتار را زیر پوشش دارد این گونه جنگلی وسیع ترین پوشش درختی جنگهای بلوط غرب و جنوب غرب ایران را تشکیل می دهد و مساحت آن قریب به 2 هزار و 250 هکتار است .
. بلوط از نظر طب قديم ايران گرم و خشك است
خواص ميوه بلوط ميوه بلوط از قديم الايام مورد مصرف بوده و از آن به عنوان غذا استفاده مي كرده اند . حتي اگر آنرا خشك و در كرده و با در گندم مخلوط مي كنند و از آن نان تهيه مي نمايند . مي توان بلوط را بوداده و سپس آنرا در كرده و از آن چائي تهيه كرد . مقدر مصرف آن يك قاشق چايخوري در يك ليوان آب جوش مي باشد.

اين دم كرده را مي توان براي مورد زير بكار برد . 1.بواسير را برطرف مي كند . 2-اسهال ساده و اسهال خوني را رفع مي كند . 3-درد معده و گاز معده را برطرف مي كند . 4-براي رفع كم خوني موثر است . 5-نرمي استخوان را درمان مي كند . 6- براي تقويت عمومي بدن موثر است . 7-براي درمان اسهال اطفال ، بلوط را با كاكائو مخلوط كرده و دم كرده آنرا به اطفال مي دهند .
خاصیت ضدعفونی کننده ، تقویت معده، قابض بودن ،درمان تنگی نفس و مواردی دیگر از مهمترین ویژگیهای این درخت جادویی است .
اما فصل سرد زمستان کابوس جنگل‌های بلوط زاگرس است....
با خشک‌شدن درختان، هجوم اره به دستان و تبر به دوشان به سمت درختان بلوط آغاز می‌شود. بریدن درختان با حیله‌ها و روش‌های مختلف و برای اهداف متفاوتی انجام می‌شود. سودجویانی هستند که برای تهیه زغال بلوط که ذغال مرغوبی هم است، به‌صورت گسترده اقدام به قطع درختان می‌کنند. قاچاق چوب و زغال در استان‌های زاگرس‌نشین تجارت پرسودی است و افراد زیادی به آن مشغول هستند.
بریدن درختان جنگلی، زاگرسِ بیمار را بیشتر به سوی نابودی می‌کشاند و در این میان کمبود نیروی انسانی و محافظت نکردن از جنگل‌ها دست سودجویان را باز گذاشته است.
ساكنان جنگل ها با قطع شاخه ها و پایه های مادری درختان جهت رفع نیاز سوخت، قاچاق چوب و غیره موجب تخریب جنگل ها می شوند
روستائیان جنگل نشین در سرمای سخت زمستان برای تامین سوخت و رهایی از سرمای سال، پناه خود را در قطع تنه های تنومند درختانی با ارزش اقتصادی بالا می بینند؛ این موضوع را می توان از 2 منظر پردازش كرد؛ از یك سو نیاز آنان، و ازسوی دیگر نرسیدن به این باور كه به منابع طبیعی، جنگل و محیط زیست باید نگاهی فراتر از نگاه معیشتی داشت.
مدیرکل منابع طبیعی و آبخیزداری لرستان با بیان اینکه بخشی از جنگل‌های زاگرس با توجه به ممنوعیت برداشت چوب در جنگل‌های شمال در حال نابودی هستند و این امر در حال تبدیل به یک بحران برای کل کشور است، ادامه داد: درختی در حریم رودخانه‌ها باقی نمانده است.
وی با بیان اینکه تمام درختان و جنگل‌های بلوط در حال نابودی هستند، گفت: روزانه دو هزار کامیون چوب از لرستان به روش‌های مختلف به شمال کشور حمل می‌شود.
مدیرکل منابع طبیعی و آبخیزداری لرستان با تاکید بر اینکه بر اساس قانون برنامه ششم توسعه برداشت و بهره برداری چوب جنگل‌های شمال منع شده است، افزود: این امر موجب شده که کارخانه‌های شمال تعطیل شوند و الان به مناطق زاگرس هجوم آورده‌اند.
نجفی با بیان اینکه در حال حاضر درختان کهن سال با ۶۰۰ و ۷۰۰ سال در حال قطع شدن هستند، تصریح کرد: اگر راهکاری در این رابطه صورت نگیرد لرستان نیز مانند خوزستان به بیابان تبدیل می‌شود و به کانون ریزگردها تبدیل خواهیم شد.
به هر روی سیر تخریب جنگل‌های استان که نه تنها از ارزش اکولوژیکی بلکه از ارزش اقتصادی بالایی برخوردارهستند، در آینده نزدیک این سرمایه ملی و طبیعی  را به بیابان تبدیل می‌کند که قطعا پیامدهای نامطلوبی را به دنبال خواهد داشت.
یکی از عشایر منطقه «تل‌کوماس» طی تماس تلفنی از حجم تخریب جنگل‌های لرستان اظهار نگرانی کرد و گفت: متأسفانه طی یک‌سال گذشته شاهد قلع و قمع درختان توسط افراد غیربومی هستیم و اگر اقدامات پیشگیرانه و برخورد با متخلفان انجام نگیرد، شاهد نابودی جنگل‌های استان خواهیم شد.
علی دریکوند افزود: ما به دلیل کوچ رو بودن شاهد خارج شدن چوب‌های تر توسط خودروهای پژو، سمند، نیسان و خاور هستیم، معلوم نیست این چوب‌ها چقدر سودآوری دارند که خودروهای پژو نیز آنها را حمل می‌کنند.
دریکوند گفت: محیط بانان منابع طبیعی زیاد کنجکاو نیستند و تنها به بازدید در روستاها اکتفا می‌کنند، از طرفی نیروی انسانی چندانی ندارند، اما قاچاقچیان چوب حرفه‌ای عمل می‌کنند و درختان تر را از استان خارج می‌کنند.
حفاظت از جنگل‌های زاگرس عزم ملی را می‌طلبد و نیاز است سپاه، بسیج و ارتش و نیروی انتظامی پای کار بیایند، زیرا منابع طبیعی با تنها 240  نیرو توان این کار را ندارد.
پدر بلوط ایران و مدیرعامل انجمن دوستداران طبیعت و محیط‌ زیست لرستان نیز که از قلع و قمع درختان بلوط به شدت نگران است، گفت: حفاظت از جنگل‌های زاگرس عزم ملی را می‌طلبد و نیاز است سپاه، بسیج و ارتش و نیروی انتظامی پای کار بیایند، زیرا منابع طبیعی با تنها 240  نیرو توان این کار را ندارد.
وی با بیان اینکه ورود جدی نیروی انتظامی بسیار موثر بوده چرا که تشکل‌های مردمی حکم اجرایی برای برخورد با افراد متخلف را ندارند، اظهارکرد: نیروهای منابع طبیعی نیز باید در امر برخورد پیشگام شوند، با وجود کمبود نیرو اما درصورت تأمین 100 دستگاه لندور می‌توانند همه مناطق را کنترل کنند.
افشار گفت: نبود پوشش گیاهی مناسب وقوع بارندگی‌های سیل‌آسا را در پی دارد، همچنان که نمونه‌ای از این سیل ویرانگر را در فروردین ماه امسال در استان مشاهده کردیم.
این فعال محیط زیست با بیان اینکه تخریب جنگل‌های لرستان در مسیر جاده جدید خرم‌آباد- پل زال به فاصله ده تا 15  کیلومتر، میان کوه و دادآباد بحرانی است، افزود: تراکتورهای جنگلی درختان‌تر را شبانه حمل می‌کنند.
فرمانده یگان حفاظت اداره کل منابع طبیعی لرستان نیز با بیان اینکه قاچاق چوب در تمام دنیا وجود دارد، اظهارکرد: مبارزه با قاچاق چوب در دستورکار منابع طبیعی استان قرار دارد و به همه شهرستان‌ها این موضوع را ابلاغ کرده‌ایم، به جد پیگیر بوده و به شدت برخورد می‌کنیم.
سرهنگ مهرنیا اما درخصوص نگرانی تشکل‌های مردم نهاد و فعالان محیط‌زیست مبنی بر  قلع و قمع زیاد درختان، توضیح داد: قلع و قمع درختان توسط قاچاقچیان چوب به این شدت که برخی می‌گویند انجام نمی‌شود، نه تنها جای نگرانی نیست بلکه قطعا در آینده نزدیک با تدابیر امنیتی این موضوع به صفر می‌رسد.
وی افزود: تاکنون چندین نفر را در خرم‌آباد، الیگودرز و بروجرد شناسایی شده که با حمایت دستگاه قضا از جمله دادستان جرائم خوبی برای آنها تعیین می‌شود.
فرمانده یگان حفاظت منابع طبیعی لرستان در مورد قاچاق چوب به خارج از استان نیز عنوان کرد: افرادی که دستگیر شده‌اند دراین مورد قاچاق چوب به خارج از استان اعترافی نکرده‌اند اما به هر حال بعید نیست این موضوع صحت داشته باشد.
سرهنگ مهرنیا با بیان اینکه دراطراف خرم‌آباد گشت‌های مستمر فعال است، گفت: در دیگر نقاط استان نیز کنترل و گشت‌های ویژه را به منظور جلوگیری از تخریب جنگل‌ها داریم.
و هر بار قطع بلوط برای رسیدن به هدفی خاص قصه ای دارد ،تا این بار تراژدی قاچاق چوب جنگل‌های استان را بی‌ریشه کند و منابع خاکی این دیار را هراسناک از خالی‌شدن جنگل‌های انبوه.......
نویسنده:مهناز رحمانی مهر