وزیر کشور: رفتار ایران به عنوان بزرگ‌ترین حامی پناهندگان، بشردوستانه، افتخار آمیز و بدون تبعیض است
به گزارش خبرگزاری صداوسیما؛ عبدالرضا رحمانی فضلی در مراسم روز جهانی پناهنده گفت: روزجهانی پناهنده، اعتباری فرهنگی و بین المللی است که مجمع ملل متحد طی قطعنامه‌ای که مورد وفاق اکثریت اعضاء جامعه جهانی قرار گرفته برای بیان همدردی، شفقت و کرامت پناهندگان نامگذاری کرده است.
وی افزود: روز جهانی پناهنده از یک سو بیانگر رنج بی شمار انسان‌های زجر کشیده از جنگ‌های داخلی، تغییر رژیم، بی ثبات سازی دولت ها، دخالت‌های خارجی، اشغالگری، تروریسم و در برخی موارد بلایای طبیعی است و از سوی دیگر میدانی برای راستی آزمایی فرهنگ نوع دوستی، ایثار، مهربانی و کرامت انسانی و همچنین آزمونی برای تشخیص تمایز سیاست‌های اعلامی و اعمالی دولت‌ها در عرصه بین المللی است.
رحمانی فضلی اظهار کرد: جابجایی‌های گسترده پناهندگان و مهاجران دارای آثار و پیامد‌هایی فراتر از مرز‌های بین المللی کشورهاست و حل آن نیز از توان یک کشور به تنهایی خارج بوده و در گرو همکاری و تعامل جامعه جهانی در برخورد مسئولانه آن‌ها در مواجه با این جابجایی‌ها در کشور‌های مبداء، ترانزیت و مقصد است.
وی گفت: جمهوری اسلامی ایران طی چهاردهه با امواج گسترده میلیون‌ها پناهنده و آواره از کشور‌های همسایه مواجه بوده و در این مدت نه تنها از ورود تعداد زیاد پناهندگان جلوگیری نکرد، بلکه بر اساس آموزه‌های والای انسانی و اعتقادات دینی خود و فراتر از تعهدات بین المللی این جمعیت عظیم انسانی را پذیرفت و برغم کمک‌های محدود بین المللی و شرایط ناشی از جنگ تحمیلی و بازسازی کشور و متعاقب تحریم‌های ظالمانه، با اتکا به منابع داخلی و به عنوان بزرگ‌ترین حامی و کمک کننده پناهندگان در جهان در حوزه‌های آموزش، بهداشت و درمان و معیشت همانند ایرانیان و بدون هیچگونه تبعیضی به این جمعیت نیازمند خدمات رسانی کرده است.
وزیر کشور گفت: بخش کوچکی از اقدامات و خدمات جمهوری اسلامی ایران در طول ۴۰ سال میزبانی از پناهندگان شامل به این شرح است:
• ثبت نام رایگان ۴۸۰ هزار نفر از فرزندان لازم التعلیم پناهندگان و همچنین اتباع افغانستانی فاقد مدرک حسب فرمان مقام معظم رهبری در سال ۹۸-۹۷ در مدارس دولتی
• صدور مدارک شناسایی برای همه پناهندگان در قالب طرح‌های آمایش سالیانه برای حدود یک میلیون پناهنده
• برگزاری دوره‌های سواد آموزی در طول این مدت برای بیش از یک میلیون پناهنده و ارتقاء سطح سواد آنان از ۶ درصد در بدو ورود به بیش از ۶۰ درصد در حال حاضر
• ارائه خدمات بهداشتی رایگان برای همه پناهندگان از بدو ورود تاکنون مانند واکسیناسیون، مراقبت از زنان باردار، کودکان، بهداشت محیط و فردی
• زیرپوشش قرار دادن همه پناهندگان از سال ۲۰۱۵ میلادی در طرح بیمه خدمات درمانی همگانی (بیمه سلامت) همانند ایرانیان و صدور درفترچه بیمه رایگان برای اقشار آسیب پذیر از جمله بیماران خاص و صعب العلاج به تعداد ۹۲ هزار نفر با حمایت دفتر نمایندگی کمیساریا در جمهوری اسلامی ایران
• ارائه خدمات رایگان به پناهندگان ساکن مهمانشهر‌ها که ۳% از کل پناهندگان را تشکیل می‌دهند و توزیع مواد غذایی و شارژ ماهانه کارت‌های اعتباری آنان جهت تأمین سایر مایحتاج غذایی خانواده
• برگزاری کلاس‌های آموزش فنی و حرفه‌ای برای پناهندگان در راستای توانمند سازی و ارتقاء معیشت آنان، راه اندازی و توسعه کارگاه‌های کسب و کار به ویژه برای زنان سرپرست خانوار و صدور پروانه موقت کار برای واجدین شرایط و استفاده از مزایای سازمان اجتماعی.
رحمانی فضلی افزود: این اقدامات تنها گوشه‌ای از خدمات گسترده جمهوری اسلامی ایران در قبال پناهندگان است و حدود ۴ دهه بار هزینه پناهندگان بر دوش کشور ایران بوده در مجموع بر اساس بررسی‌های صورت گرفته کل کمک‌های بین المللی کمتر از ۷ درصد هزینه‌هایی است که ما به صورت مستقیم در این مسیر متحمل شده ایم در حالی که مجموع تلاش‌های کشورها و سازمان‌های بین المللی در افغانستان نتوانسته است زمینه بازگشت داوطلبانه پناهندگان را فراهم و از روند مهاجرت غیر قانونی جلوگیری کند.
وزیر کشور تصریح کرد: انتظار می‌رود که جامعه بین المللی علاوه بر کمک به کشور‌های مبدا به منظور ایجاد امنیت و شرایط زندگی متعارف و انجام وظایف انسانی و قانونی خود در چارچوب کنوانسیون‌های بین المللی بر اساس راه حل‌های راهبردی کمیساریای عالی پناهندگان مبنی بر ایجاد شرایط و زمینه بازگشت داوطلبانه و ادقام مجدد، به تعهدات خود در قبال کشور‌های مهاجرپذیر نیز که از سال ۲۰۱۲ تاکنون کمتر از ۳۰ درصد منابع و پروژه‌های تسهیل تامین شده است، عمل کند.
رحمانی فضلی با تشکر مجدد از همه کسانی که به نوعی در کاهش آلام و رنج پناهندگان سهیم بوده اند، اعلام کرد: تحریم‌های ظالمانه و جنگ اقتصادی آمریکا علیه مردم ایران، موانع زیادی در اجرای برنامه‌های بشردوستانه جمهوری اسلامی ایران ایجاد می‌کند و موجب اخلال در خدمت رسانی به پناهندگان از یک سو و تأثیر منفی بر روند مبارزه با قاچاق مواد مخدر، قاچاق انسان و جلوگیری از سیل مهاجرت‌ها دیگر کشورها بویژه اروپا خواهد گذاشت.
وی افزود: خطر سوء استفاده سازمان‌های مافیایی و باند‌های تبهکار و بویژه گروه‌های تروریستی، از وضعیت پناهندگان، زنگ خطری برای منطقه و به ویژه کشور‌های مقصد است که انتظار می‌رود جامعه بین المللی و به ویژه کشور‌های در معرض مهاجرت و پناه جو به این راه حل‌ها توجه ویژه کنند:
۱- کمک به کشور مبدأ برای ایجاد ثبات و امنیت و تامین معیشت با هدف بازگشت پناهجویان و حذف تداوم مهاجرت
۲- کمک به کشور‌های میزبان به منظور تامین بخشی از هزینه‌ها
۳- کمک به کشور‌های در مسیر مهاجرت به منظور جلوگیری از مهاجرت‌های غیرقانونی
۴- جلوگیری از بی ثباتی در کشورها به صورت اساسی با هدف کاهش پناهجویان در جهان
۴ دهه هزینه برای پناهندگان
عبدالرضا رحمانی فضلی با بیان اینکه این روز اعتبار فرهنگی و بین المللی است، به بخش کوچکی از اقدامات جمهوری اسلامی ایران به پناهندگان اشاره کرد و افزود: ثبت نام ۴۸۰ هزار نفر از فرزندان لازم التحصیل پناهندگان و اتباع افغانستانی فاقد مدارک در سال ۹۷-۹۸، صدور مدارک شناسایی برای پناهندگان در آمایش سالیانه برای یک میلیون پناهنده از اقداماتی است که در این سال‌ها انجام شده است.
وی ادامه داد: ارتقاء سطح سواد از ۶ به ۶۰ درصد در این سال‌ها و ارایه خدمات واکسیناسیون و بهداشتی به پناهندگان، تحت پوشش قراردادن پناهندگان در طرح بیمه خدمات درمانی همگانی، توزیع مواد غذایی در بین پناهندگان، برگزاری کلاس‌های آموزشی فنی و حرفه‌ای به منظور ارتقاء معیشت و راه اندازی کارگاه‌های آموزشی از خدماتی است که در ۴ دهه به پناهندگان و اتباع افغانی داده شده است.
وی در ادامه گفت: البته تحریم‌های اقتصادی آمریکا علیه ملت ایران موجب اخلال در خدمات رسانی به پناهندگان و تاثیر منفی برقاچاق مواد مخدر، انسان و جلوگیری از مهاجرت پناهندگان به غرب خواهد شد.
۹۷ درصد پناهندگان در ایران ساکن شهر‌ها هستند
مهدی محمودی، مدیرکل امور مهاجرین خارجی وزارت کشور در روز جهانی پناهنده به خدمات جمهوری اسلامی ایران به پناهندگان اشاره کرد و گفت: امروز جمعیت قابل توجهی از اتباع خارجی در کشور ایران زندگی می‌کنند که طبق آخرین آمار حدود یک میلیون نفر از این اتباع در طرح آمایش شرکت و جزء پناهندگان مجاز هستند که از این تعداد ۹۷ درصد ساکن شهر‌ها و سه درصد ساکن ۲۰ مهمان شهر می‌باشند. ۳۰ درصد پناهندگان نیز قشر آسیب پذیر هستند.
وی در ادامه به بحث ارائه خدمات اشاره کرد و گفت: حرفه آموزی به پناهندگان جزء برنامه‌هایی است که سازمان‌ها و سمن‌ها به پناهندگان آموزش می‌دهند تا با تامین امنیت و شرایط اقتصادی بازگشت داوطلبانه به کشورشان داشته باشند.
مدیرکل امور اتباع و مهاجرین خارجی وزارت کشور افزود: ما از کشور افغانستان و سفیر جدیدش در ایران که به تازگی منصوب شده تقاضا داریم شرایط را در کشور افغانستان مهیا کند تا پناهندگان در ایران که عمده آن افغانی هستند بازگشت داوطلبانه به کشور خود داشته باشند.
محمودی گفت: بیش از ۴۰ سال است که با پناهندگان مجاز و غیرمجاز در کشور مواجه هستیم که آمار آن‌ها بیش از جمعیت برخی کشورهاست.
وی در ادامه با بیان اینکه اکنون ۱۳۰ هزار نفر از دانش آموزان اتباع خارجی بدون مدرک ثبت نام کرده اند گفت: ما اتباعی که مجوز اقامت و گذرنامه در ایران ندارند و فرزندانشان لازم التحصیل اند را ثبت نام کرده ایم و این به اضافه ۳۶۰۰۰۰ دانش آموز پناهنده است که رایگان ثبت نام و به صورت مجاز در شهر‌ها تحت پوشش قراردارند.
مدیرکل امور اتباع و مهاجرین خارجی وزارت کشور گفت: حدود ۱۶۰۰۰ پناهنده هم در دانشگاه‌ها مشغول تحصیل هستند.
محمودی گفت: سرانه هزینه تحصیل هر دانش آموز در مقاطع تحصیلی ابتدایی تا متوسطه ۳۰ میلیون ریال، برای دانشجویان ۴۵ میلیون ریال، برای سوادآموزی ۱۲۰ میلیون ریال، بهداشت ۱۰ میلیون ریال و سرانه مهارت فنی نیز ۲۲ میلیون ریال است.
وی گفت: امروز تمام پناهندگان ثبت نام شده مانند ایرانیان از مزایای بسته بیمه سلامت جامع همچون خدمات درمانی سرپایی، بستری و بستری موقت استفاده می‌کنند.
تردد بیش از ۷۵۰ اتباع غیر مجاز از کشور در سال
مهدی محمودی در ادامه افزود: مجمع عمومی سازمان ملل ۲۰ ژوئن را «روز جهانی پناهندگان» نامگذاری کرد، روزی که کنوانسیون پناهندگی به تصویب مجمع عمومی سازمان ملل رسید. روز جهانی پناهنده روزی است که کمیساریای عالی پناهندگان سازمان ملل متحد تلاش می‌کنند به جهانیان یادآوری کنند میلیون‌ها انسان پناهنده که مجبور به ترک خانه خود شده‌اند با چه مشکلاتی روبرو هستند.
وی ادامه داد: این رویداد بزرگ فرهنگی یادآور این مهم است که تمام انسان‌ها، جامعه جهانی و به ویژه سازمان‌های متولی در اجرای وظایف، تکالیف و حفظ انسان دوستی در حمایت از میلیون‌ها انسان بی پناه و نیازمند که مجبور به ترک خانه خود شدند از هیچ کوششی دریغ نکنند.
محمودی گفت: در ایران، با پیروزی انقلاب و بنا به فرمایشات مقام معظم رهبری در خصوص رسیدگی به امور پناهندگان به خصوص برادران و خواهران مسلمان کشور دوست و همسایه افغانستان، این امر مهم در دستور کار دولت قرار گرفت.
وی افزود: تشکیل اداره کل اتباع خارجی یکی از سیاست‌های انسان دوستانه جمهوری اسلامی است که در دوران مختلف، رسیدگی به امور پناهجویان را به بهترین شکل انجام داده است.
مدیر کل امور اتباع و مهاجرین خارجی وزارت کشور گفت: امسال چهلمین سالی است که میزبان پناهندگان در کشور هستیم، امسال مراسم روز پناهنده علاوه بر تهران در استان‌های اصفهان، کرمان، مشهد و تربت جام در خراسان رضوی، بیرجند در خراسان جنوبی، گلستان و سمنان برگزار شده است و در آینده این مراسم در استان‌های خوزستان، فارس و یزد نیز برگزار می‌شود.
وی افزود: چراغ راه مسئولان جمهوری اسلامی ایران درباره این مهم، فرمایشات مقام معظم رهبری است. همانطور که رهبری چندی پیش در سخنان خود تاکید ویژه‌ای در خصوص رسیدگی به امور تحصیلی پناهجویان داشتند و فرمودند که "هیچ کودک افغان حتی مهاجرینی که به صورت غیرقانونی و بی مدرک در ایران حضور دارند نباید از تحصیل بازبماند و همه آن‌ها باید در مدارس ایرانی ثبت نام شوند. " در این ارتباط حجت بر ما تمام است.
محمودی گفت: هرچند جابجایی‌های گسترده پناهندگان و مهاجرین دارای آثار و پیامد‌هایی فراتر از مرز‌های بین المللی کشورها است و حل آن نیز از توان یک کشور به تنهایی خارج بوده و در گرو همکاری و تعامل جامعه جهانی در برخورد مسئولانه در مواجه با این جابجایی‌ها در کشور‌های مبدا و میزبان است، اما ایران اسلامی به رغم کمک‌های محدود بین المللی و شرایط ناشی از جنگ تحمیلی، بازسازی کشور و تحریم‌های ظالمانه، با اتکا به منابع داخلی و مساعدت‌های کمیساریای عالی و سازمان‌های بین المللی به ارائه خدمات مختلف به این جمیعت نیازمند پرداخته است.
وی ادامه داد: در همین راستا وزارت کشور در محور‌های مختلف فعالیت‌های گسترده‌ای را انجام می‌دهد که برخی از این محور‌ها عبارت است از؛ رفع نیازمندی‌های پناهندگان در بحث آموزش از مقاطع ابتدایی تا آموزش عالی، ارائه خدمات بهداشتی رایگان از جمله بهداشت محیطی و فردی، واکسیناسیون، پیشگیری از بیماری‌های واگیر، مراقبت مادر و کودک، ایجاد تسهیلات درمانی به ویژه برای بیماران خاص صعب الاعلاج و معلولین، توسعه کارگاه کسب و کار.
مدیر کل امور اتباع و مهاجرین خارجی وزارت کشور در بخش دیگری از سخنان خود به طرح آمایش نیز اشاره کرد و گفت:: امروزه جمیعت قابل توجهی از اتباع خارجی در ایران زندگی می‌کند که طبق آخرین آمار از این تعداد ۹۷ درصد ساکن شهر‌ها و ۳ درصد ساکن ۲۰ مهمان شهر بوده که ۳۰ درصد نیز قشر آسیب پذیر هستند. همچنین هر ساله حدود ۹۵۰ هزار نفر از اتباع خارجی در طرح آمایش شرکت می‌کنند.
وی به مزیت‌های طرح آمایش اشاره کرد و افزود: این مزیت‌ها شامل صدور پروانه موقت کار، اجرای طرح ارتقاء و سنجش سلامت پناهندگان تحت عنوان پروژه غربالگری و درمان بیماری سل در سه استان کرمان، یزد و خراسان رضوی است که در صورت تأمین اعتبار لازم قابل اجرا در سایر استان‌های دارای پناهنده و همچنین امکان اخذ گواهی‌نامه نیز است.
محمودی در ادامه به ارائه خدمات در حوزه بهداشت و بیمه سلامت به پناهندگان اشاره کرد و گفت:: از سال‌های قبل با امضای تفاهم نامه مشترک میان وزارت کشور و چند وزارت خانه دیگر طرح بیمه سلامت همگانی برای پناهندگان ساکن ایران به اجرا درآمد. امروزه کلیه پناهندگان ثبت نام شده همانند ایرانیان از مزایا بسته بیمه سلامت جامع همچون خدمات درمانی سرپایی، بستری و بستری موقت برخوردار هستند و طبق آخرین آمار تعداد کل بیمه شدگان ۹۲ هزار نفر است که در پوشش صد درصدی بیمه قرار دارند.
وی با بیان اینکه با همکاری کمیساریاری سازمان ملل در امور پناهندگان و سازمان بیمه سلامت ایران ۹۲ هزار و ۴۷۴ نفر از پناهندگان آسیب پذیر و یا مبتلا به بیماری‌های خاص مانند تالاسمی، هموفیلی، دیالیزی، پیوند کلیه و ام اس از خدمات بیمه سلامت بهره‌مند شدند افزود: ارائه خدمات توانبخشی به ۷۶۰ معلول و توان‌خواه پناهنده، واکسیناسیون بهداشت محیط، مراقبت‌های مادر و کودک و بهداشت فردی نیز از فعالیت‌های بهداشتی است که به تمام پناهندگان اعم از قانونی و غیرقانونی ساکن در داخل و یا خارج مهمان شهر‌ها ارائه شده است.
مدیر کل امور اتباع و مهاجرین خارجی وزارت کشور در ادامه به حرفه آموزی پناهندگان نیز اشاره کرد و گفت:: تأمین معیشت مقوله‌ای است که با حرفه و کسب و کار یک انسان به صورت مستقیم در ارتباط است، اگر فردی به صورت صحیح تحت آموزش فنی و حرفه‌ای قرار گیرد، می‌تواند معیشت خود و خانواده خود و جامعه‌ای که در آن زندگی می‌کنند را رونق دهد در همین راستا از سوی اداره کل امور اتباع خارجی و مهاجران خارجی در سال ۲۰۱۸ در بخش معیشت، تعداد ۲۲۰۲ نفر از پناهندگان در کلاس‌های آموزش فنی و حرفه‌ای شرکت کردند و دوره‌های مربوط به آموزش مهارت‌های فنی و حرفه‌ای را گذراندند.
وی افزود: در بخش آموزش ۱۴ مدرسه از طریق مشارکت سازمان‌های دولتی، بین المللی، سازمان‌های مردم نهاد فعال داخلی و خارجی احداث و ۲۴ مدرسه تجهیز شد و تعداد ۵۹۰۰ نفر از پناهندگان در کلاس‌های سواد آموزی شرکت کردند. جمعاً ۴۸ مدرسه طی سال‌های ۲۰۱۴ تا ۲۰۱۸ میلادی احداث و تعدد ۲۲ هزار و ۵۵۵ پناهنده از دوره‌های سواد آموزی بهره‌مند و تعداد ۶۶ کلاس درس بازسازی شده است.
محمودی گفت: طبق فرمان مقام معظم رهبری مبنی بر دسترسی کلیه فرزندان لازم التعلیم اتباع خارجی به آموزش صرف نظر از وضعیت مدرک اقامتی، در سال تحصیلی ۲۰۱۸ -۲۰۱۹ تعداد ۳۶۳ هزار و ۹۲۰ دانش آموز پناهنده به صورت رایگان ثبت نام کرده‌اند، در سال تحصیلی ۲۰۱۸ تا ۲۰۱۹ تعداد ۱۳۰ هزار دانش آموز بدون مدرک ثبت نام کرده‌اند به این آمار نیز می‌توان این موارد را اضافه کرد که حدود ۱۶ هزار و ۵۰۰ پناهنده در دانشگاه‌های ایران مشغول به تحصیل هستند.
وی افزود: در آموزش سواد به پناهندگان نیز در سال ۲۰۱۸ میلادی بالغ بر ۲۶ هزار نفر در دوره‌های سواد آموزی و انتقال شرکت کردند.
مدیر کل امور اتباع و مهاجرین خارجی وزارت کشور در ادامه به حوزه فرهنگی اتباع اشاره کرد و گفت:: یکی از تلاش‌های نظام مقدس جمهوری اسلامی ایران توجه به موضوع فرهنگ است به همین منظور در راستای ارتقاء فرهنگ سطح جامعه در کشور در مقوله پناهندگان نیز ورود کرده و دستاورد‌های خیلی خوبی را نیز به همراه داشته است؛ برگزاری مسابقه‌های ورزشی، مسابقات قرآنی، برپایی کلاس‌های مشاوره، مراکز حل اختلاف، نشست با ریش سفیدان علمای فرهنگی و علمی اتباع خارجی را می‌توان تنها گوشه‌ای از اقدامات فرهنگی اداره کل اتباع و امور خارجی دانست.
وی به سرانه هزینه تحصیلی دانش آموزان پناهنده اشاره کرد و گفت: سرانه هزینه تحصیلی دانش آموزان در تمام مقاطع ابتدایی تا متوسطه مبلغ ۳۰ میلیون ریال، سرانه هزینه تحصیلی دانشجویان در مقطع کارشناسی و کارشناسی ارشد ۴۵ میلیون ریال، سرانه هزینه سواد آموزی مبلغ ۱۲ میلیون ریال و سرانه هزینه آموزش مهارت‌های فنی و حرفه‌ای مبلغ ۲۲ میلیون ریال است.
محمودی گفت: آرزو داریم روزی برسد که فردی غم دوری از وطن مادریش برای رسیدن به یک زندگی آرام را نکشد. ایران برای بازگشت اتباع خارجی به کشورشان از کمک سمن‌ها، حامیان مالی، کمیساریای‌ها و سازمان‌های بین المللی استقبال کرده و امیدواریم صلح، آسایش امنیت، آرزوی دست نیافتنی مردم نباشد و همه انسان‌ها در کشور خود آن را تجربه کنند.
بیش از سه میلیون اتباع مجاز و غیرمجاز در کشور داریم
دکتر مهدی محمودی در نشست خبری که با حضور ایوو فریسن نماینده دفتر کمیساریای عالی سازمان ملل متحد در ایران به مناسبت روز جهانی پناهنده در وزارت کشور برگزار شد افزود: روز جهانی پناهنده براساس اعلام و تصویب سازمان ملل متحد هر سال در تمام کشور‌های دارای پناهنده برگزار می‌شود و ما هم با توجه به آمار بالای پناهندگان در کشور، حدود ۱۹سال است که این مراسم را برگزار می‌کنیم.
وی با بیان اینکه امسال برگزاری این مراسم در ایران دارای تفاوت‌هایی است گفت: یکی از این تفاوت‌ها این است که با چهلمین سال میزبانی دولت و مردم ایران از پناهندگان به ویژه پناهندگان کشور افغانستان مصادف شده است.
مدیرکل اتباع و مهاجرین خارجی وزارت کشور افزود: مشکلات اقتصادی، سیاسی و جنگ در کشور افغانستان باعث شده تا آمار مهاجرت از این کشور به ایران زیاد شود این در حالی است که جمهوری اسلامی ایران از ۴۰ سال گذشته، به مهاجران افغانی خدمات می‌دهد.
وی با بیان اینکه هم اکنون بیش از سه میلیون اتباع مجاز و غیرمجاز در کشور داریم گفت: اتباع مجاز یک مقوله مشخصی دارند و باید به کشور مبدا بازگردند، اما اتباع غیرمجاز به‌صورت غیرقانونی از کشور مبدا وارد شده‌اند. برخی نیت شان حضور در کشور مقصد است، برخی نیز به صورت ترانزیت و یا از طریق شبکه‌های قاچاق انسان می‌خواهند از کشور خارج و به کشور ثالث وارد شوند.
محمودی با بیان اینکه حدود یک میلیون نفر از اتباع دارای کارت آمایش هستند افزود: به هرحال این افراد اتباع غیرمجاز هستند و ما برنامه‌هایی برای برخورد با این افراد داریم. اما موضوع اتباع مجاز یعنی افرادی که دارای گذرنامه فردی یا خانوادگی هستند یا در طرح‌های آمایش شرکت کرده‌اند، فرق می‌کند و اجازه اقامت در ایران را دارند. البته اگر مهلت گذرنامه این افراد نیز تمام شود جزء افراد غیر مجاز محسوب می‌شوند و باید تعیین تکلیف شوند.
وی به وجود ۲۰ مهمان شهر در کشور برای اقامت اتباع افغان اشاره کرد و گفت: هم اکنون از تعداد افراد مجازی که در کشور حضور دارند عده‌ای دارای گذرنامه فردی و خانوادگی هستند که باید به تاریخ انقضا آن توجه کنند چراکه اگر تاریخ اعتبار گذرنامه تمام شود، غیر مجاز محسوب می‌شوند.
مدیر کل اتباع و مهاجرین خارجی وزارت کشور ادامه داد: ما از سفارت و دولت افغانستان و کمیساریای بین الملل و سازمان‌های بین المللی انتظار داریم اولاً نسبت به قانون‌مند شدن و تعیین تکلیف اتباعی که در کشور هستند به ما کمک کنند همچنین شرایطی را مهیا کنند تا این افراد بتوانند به کشور مبدا برگردند.
وی گفت: اگر شرایط اقتصادی سیاسی و امنیتی در افغانستان مهیا شود قطعا شاهد بازگشت داوطلبانه پناهندگان افغان به کشور خود خواهیم بود.
تاثیر تحریم‌ها بر فعالیت خدمت دهی به پناهندگان
دکتر مهدی محمودی در ادامه افزود: دو هفته قبل به همراه کمیساریای عالی پناهندگان سازمان ملل به میزبانی پاکستان جلسه‌ای را با دولت افغانستان داشتیم، در این جلسه دولت افغانستان آمار‌های خوبی را ارائه کرد که امیدواریم این اقدامات فقط به عنوان یک طرح و ارائه تئوری نباشد بلکه اقدام عملی داشته باشد و شاهد باشیم که در ماه‌ها و سال‌های آینده پناهندگان افغان به‌صورت داوطلبانه به کشور خود بازگردند.
وی با بیان اینکه حدود ۸۵۰ هزار نفر جزو افرادی هستند که به نوعی مدارک اقامتی آن‌ها منقضی شده گفت:: این افراد در گروه‌های مختلف دسته بندی شده اند و کسانی هستند که در گذشته دارای مدرک بودند، اما مدارکشان منقضی شده است.
محمودی ادامه داد: دولت افغانستان برای تعیین و تکلیف آن‌ها باید پای کار بیایید تا در وضعیت غیر مجاز قرار نگیرند.
مدیرکل اتباع و مهاجرین خارجی وزارت کشور درباره برخورد با ترانزیت اتباع غیر مجازگفت: به هرحال این افراد اتباع غیر مجاز هستند و وارد کشور می‌شوند و ما برنامه‌هایی برای جمع آوری و سرشماری این افراد داریم و آن‌ها قطعاً دستگیر و از کشور بیرون می‌شوند. برخی نیز به صورت خود معرف هستند که به کشور خودشان برگشت داده می‌شوند. درباره اتباع مجاز که دارای گذرنامه هستند و در طرح‌های آمایش شرکت می‌کنند، نیز اجازه اقامت در کشور وجود دارد.
وی همچنین به طرح آمایش اشاره کرد و افزود: طرح آمایش مشخص است، اتباع خارجی سال به سال در آن شرکت می‌کنند و چنانچه وقفه‌ای در آن ایجاد شود و یا کسی که سال گذشته در آن طرح شرکت کرده و دوباره نتواند در آن شرکت کند به عنوان فرد غیر مجاز شناخته می‌شود.
محمودی در پاسخ به سوال خبرنگاری که درباره شرایط اقتصادی ایران و تاثیر آن در وضعیت اتباع خارجی پرسید گفت:: این وضعیت اقتصادی به علت تحریم‌های ظالمانه آمریکا در کشور ایجاد شده است. این تحریم‌ها بر اقدامات بشردوستانه ایران تاثیر گذاشته و این موضوع برای ما هم جای سوال دارد که این افراد که مدعی حقوق بشر بودند و از آن دفاع می‌کنند در راستای کمک به پناهندگان و اقشاری که دردمند هستند و نیاز به کمک دارند، چه اقدامی را انجام داده‌اند، زیرا تحریم بر کمک‌رسانی به آنان نیز موثر است و خلاف آنچه ادعا کرده و می‌گویند، عمل می‌کنند.
وی گفت: در صورت برداشته شدن تحریم‌ها از این اقدام حقوق بشردوستانه و خیرخواهانه، دولت ایران می‌تواند با شرایط و وضعیت مناسب‌تری به پناهندگان خدمات ارائه کند البته سرانه‌ای که دولت در نظر می‌گیرد برای موضوعاتی، چون سلامت، آموزش و حرفه آموزی افزایش یافته است.
۷۰ میلیون پناهنده در جهان داریم
ایوو فریسن در مراسم روز جهانی پناهنده با بیان اینکه ۲۰ ژوئن هر سال گزارشی از پناهندگان در کشور‌های جهان ارائه می‌شود افزود: امسال نیز در کمتر از دو هفته این گزارش چاپ شد و طبق آن تعداد پناهندگان به ۷۰ میلیون رسید که این بالاترین رقمی است که تاکنون در کمیساریای عالی پناهندگان سازمان ملل ثبت شده است.
وی گفت: در واقع ارقام ۲۰ سال قبل دو برابر شده که ۸۰ درصد این پناهندگان در کشور‌های همسایه هستند.
نماینده کمیساریای عالی سازمان ملل متحد در امور پناهندگان در ایران گفت: در هر دقیقه ۲۵ نفر آواره می‌شوند که نصف آن‌ها کودکان هستند. باید تلاش کنیم در کنار پناهندگان باشیم و به آن‌ها کمک کنیم.
وی افزود: همچنین از تلاش جمهوری اسلامی ایران و کشور پاکستان تشکر می‌کنم که بیشترین میزبانی پناهندگان افغانستانی را در ۴۰ سال داشته اند.
فریسن به سیاست‌های فراگیر آموزشی ایران به پناهندگان اشاره کرد و گفت: ۳۵ سال است که کمیساریای عالی در کنار ایران در تامین منافع پناهندگان تلاش است تا زمینه بازگشت پناهندگان افغانی به کشورشان فراهم شود.
درگیری‌های جدید در دنیا باعث افزایش پناهندگان شده است
ایوو فریسن در ادامه نشست خبری به مناسبت روز جهانی پناهنده افزود: تعداد افرادی که مجبور شدند خانه، کاشانه، خانوار و کسب و کار خود را رها و از کشور فرار کنند، به بیش از ۷۰ میلیون نفر رسیده است.
وی گفت: علت بالا بودن آمار این است که تعدادی از این پناهندگان به مدت طولانی در وضعیت پناهندگی در دنیا به سر می‌برند بطوری که در خود ایران نیز این قضیه وجود دارد.
فریسن با بیان اینکه شرایط و درگیری‌های جدیدی در دنیا ایجاد شده که باعث افزایش تعداد پناهندگان شده است افزود: برای نمونه می‌توان به وضعیت داخل کشور‌های مانند ونزوئلا، یمن و سوریه اشاره کرد که شرایطی در داخل مرز‌ها و فرای مرز‌ها ایجاد می‌کند. این وقایع ناگوار عاملی است که جامعه بین المللی برای حل آن باید اقدامات جدی‌تری را انجام دهد.
نماینده کمیساریای عالی پناهندگان سازمان ملل متحد در ایران گفت:: نتیجه تلاش‌ها این شد که در آذر ماه سال گذشته در مجمع عمومی سازمان ملل متحد سندی تحت عنوان «پیمان جهانی برای پناهندگان» تصویب شود که اقتدار، توان و علاقه برای حل مشکل پناهندگان را استحکام جدیدی ببخشد.
وی با بیان اینکه این پیمان جهانی برای پناهندگان در کنار سند راه حل‌های راهبردی برای پناهندگان دارای چهار اصل کلی است افزود: اصولی که دنبال می‌کنیم این است که باید به کشور مبدا پناهندگان نیز توجه شود و سعی کنیم به افراد کمک شود تا درصورت مناسب شدن شرایط در کشورشان با آسایش به وطن خود بازگردند. اصل دیگر این است که تا زمانی که پناهندگان همچنان در وضعیت پناهندگی قرار دارند به کشور میزبان باید کمک شود و تمام بار بر دوش کشور میزبان نباشد.
فریسن ادامه داد: اصل دیگر این است که در شرایطی که پناهندگان در کشور میزبان به سر می‌برند بایستی برای اسکان مجدد آن‌ها در کشور‌های ثالث کمک شود. درنهایت سعی می‌کنیم با پیمان جهانی برای پناهندگان به حل مشکل‌شان در هر جایی که هستند، بپردازیم.