اقتصاد شیرین

به گزارش خبرگزاری صدا و سیما، صنعتی که از 100 واحد تولیدی در آذربایجان شرقی، 15 واحدِ آن، برند جهانی شده و محصولاتشان در همه قاره ها به فروش می رسد.
البته صادرات آن، دست کم 25 درصد بیشتر از فرش دستبافت است، و به حق باید صنعت شیرینی هم باشد ...
تبریز، پایتخت شیرینی و شکلات ایران
تولید دستی و سنتی شیرینی در آذربایجان شرقی و تبریز، قدمت 500 ساله دارد و به علت نزدیکی تبریز به اروپا، آسیای میانه و قفقاز در کنار مراودات تجاری، تهیه و عرضه انواع شیرینی سنتی آمیخته با فن و هنر و اصول تغذیه در این کهن شهر، مورد توجه خاصی قرار گرفته است.

صنایع شیرینی و شکلات در آذربایجان شرقی از دهه 70 روند رو به رشدی به خود گرفت تا جایی که امروزه نزدیک به 50 درصد تولیدات ایرانی و 54 درصد محصولات صادراتی، به این استان تعلق دارد.
نام و نشان های شکلات تبریز
کمتر کسی است که نام شیرین عسل به گوشش نخورده باشد.
یک گروه صنعتی موفق که حالا محصولاتش در 60 کشور جهان نمایندگی فروش دارد.
مدیرعامل این گروه صنعتی می گوید: هم اکنون 840 نوع محصول در شرکت شیرین عسل تولید و بسته بندی می شود و علاوه بر عرضه در داخل کشور به کشورهای مختلف جهان در 5 قاره صادر می‌شود.
به گفته ژائله، ارزش صادرات سالانه شرکت شیرین عسل بیش از ۱۲۰ میلیون دلار است و پیش‌ بینی می‌ شود این رقم سال آینده به ۲۰۰ میلیون دلار برسد.
شرکت شیرین عسل با ۱۵ شرکت تولیدی در زمینه های مختلف با بیش از ۱۶ هزار نیروی کار، فعالیت و در رونق اقتصادی کشور نقش بسزایی ایفا می کند.
آیدین، آی سودا، داداش برادر، حام، طغرا، چیچک و بیگی برای همه مصرف کنندگان نام های آشنایی هستند.
این واحدها بیش از هزار نوع محصول (شکلات ، کیک ، کلوچه ، بیسکویت ، ویفر ، تافی ) به بازارهای داخلی و خارجی عرضه می کنند.
تولید و اشتغال شیرین و شکلاتی
عباس پور، با نام تجاری آدرین یکی دیگر از واحدهای با سابقه تبریز است.
واحدی که از دهه 40 با تولید آب نبات، کار خود را آغاز کرده و حالا روزانه 70 تن انواع محصولات آردی و شکری، روانه بازارهای داخلی و خارجی می کند.
به گفته عباسپور؛ مدیرعامل گروه صنعتی آدرین، این شرکت بزرگ ترین تولید کننده آب نبات ایرانی است و 20 درصد تولیداتش را به کشورهای همسایه صادر می کند.
فرهمند آذر، مدیر کارخانه آدرین هم می گوید: 600 نفربه صورت مستقیم و 1500 نفر به صورت غیر مستقیم در این مجموعه فعالیت دارند.
معاون امور صنایع سازمان صمت آذربایجان شرقی می گوید: در 100 واحد تولید شیرینی و شکلات استان، 300 هزار تن انواع محصول تولید می شود و 13 هزار نفر به صورت مستقیم مشغول کارند.
عین اله زاده ادامه می دهد: پارسال بیش از 200 میلیون دلار انواع شیرینی و شکلات از استان صادر شده است.
این در حالیست که صادرات فرش دستبافت آذربایجان شرقی که سهم 30 درصدی کشور را دارد، حدود 130 میلیون دلار است.
یعنی خوراکی های شیرین و متنوع آذربایجان شرقی قادر است با فرش های نفیس و اصیل تبریزی در صادرات رقابت کرده و حتی از آن سبقت بگیرد.
یک گام شیرین تر در صنعت شکلات
با وجود توسعه و پیشرفت روزافزون آذربایجان شرقی در تولید و صادرات شیرینی و شکلات، مدیر کیفیت صنایع شیرینی و شکلات و هم تیمی هایش، در حال طراحی محصولات دارویی و رژیمی هستند.
اسلامیان توضیح می دهد: گام جدید ما در این صنعت، تولید شکلات های حاوی مواد ضد سرطان، ضد چاقی و همچنین محصولات ویژه بیماران دیابتی است، ضمن این که با پشتیبانی متخصصان دانشگاهی در واحد تحقیق و توسعه، قرار است انواع و اقسام شیرینی و شکلات دارای خواص گیاهی و درمانی ارائه کنیم.
تولید صادرات محور؛ الگوی واحدهای صنعتی
واحد صنعتی شیرین وطن، یکی از تازه واردهاست اما به گفته چهری؛ مدیر کارخانه، 65 درصد تولیدات کارخانه صادر می شود.
به گفته وی، کشورهای آسیای میانه، آفریقایی و عربی مشتریان ما هستند، مشتریانی که هر کدام ذائقه و سلیقه خاص خود را دارند، به همین علت با بازاریابیِ علمی و طراحی تولید بر اساس ثبت سفارش، تلاش می کنیم فروش محصولات را تضمین کنیم و بر این اساس، ثبات برند خود را محقق خواهیم کرد.
کیفیت و تبلیغات؛ عوامل اصلی رونق
شکی نیست حفظ استاندارد و ثبات کیفیت محصولات، از جمله عوامل اصلی تداوم فعالیت هر واحد تولیدی است.
در کنار آن، تبلیغات موثر و مستمر والبته افزایش تنوع می تواند به بقای صنعت شیرینی و شکلات بینجامد.
به بیان دیگر هر مصرف کننده یک مبلغ محسوب می شود و در صورت رضایت از یک محصول، قادر است به فروش آن محصول، کمک شایانی بکند.
موضوعی که الگوی موفق آن در کشور ترکیه وجود دارد.
صادرات 2 میلیارد دلاری محصولات شیرینی و شکلات که حدود 2 درصد از صادرات ترکیه را شامل می شود، گواه این مدعاست.
رونق کسب و کار در گرو اراده ملی
رئیس انجمن صنایع غذایی آذربایجان شرقی معتقد است: عوامل مختلفی، صنایع غذایی را در دست انداز مشکلات انداخته است که مهمترین آنها تامین مواد اولیه و ماشین آلات و افزایش قیمت هاست، طوری که هم اکنون نقدینگی واحدها، به یک سوم کاهش یافته است.
جعفری می گوید: پایه و اساس تولید شیرینی و شکلات، کاکائو، روغن کره، آرد گندم، شیر، شکر، ذرت و نشاسته است، محصولاتی که بیش از نیمی از آنها وارداتی است و نوسانات قیمت ارز، صدمات زیادی بر پیکره تولید وارد می کند.
عباسپور؛ مدیرعامل گروه صنعتی آدرین می گوید: مواد اولیه، مناسب با قیمت عادلانه برای تولید کننده باید در دسترس باشد، چرا که واردات کار ما نیست، از این رو دولت باید تمهیداتی اتخاذ کند که مواد اولیه داخلی یا خارجی به موقع در اختیار تولید کننده قرا رگیرد.
مدیر عامل آناتا هم اذعان دارد: یکی از مشکلات عمده ما، پیمان‌ سپاری ارزی است، چون به‌ صورت مستقیم نمی‌توانیم صادر کنیم و تولیدات خود را از طریق واسطه ‌ها به بازارهای جهانی می‌رسانیم.
نجاتی با بیان این که در زمینه برگشت ارز حاصل از صادرات هم مشکلاتی وجود دارد، می گوید: محدودیت ارزی، ادامه فعالیت ما را به چالش کشیده و با مشکل مواجه می‌کند.
بومی سازی فناوری، نیاز مهم صنایع شیرینی و شکلات
تقریبا همه ماشین آلات تولید، فرآوری و بسته بندی صنعت شیرینی و شکلات، وارداتی است، از این رو به راحتی تحت تاثیر تحریم ها قرار می گیرد.
فرسودگی خطوط تولید و نداشتن امکانات به روز رسانی در بلند مدت می تواند در ابتدا صادرات و سپس جایگاه تولید در میان مصرف کنندگان داخلی را هم تحت تاثیر منفی قرار دهد.
جعفری؛ رئیس انجمن صنایع غذایی آذربایجان شرقی می گوید: از آن جایی که هر صنعتگری قادر نیست به تنهایی همه نیازهای خود را برطرف کند، باید سرمایه گذاران را به حضور در این حوزه تشویق کرد و حتی لازم است ماشین سازان داخلی هم وارد این عرصه شوند، چون بومی سازی ماشین آلات صنعتی که بازارهای آن تضمین شده است، نه تنها قادر است نیاز ما را برطرف کند، بلکه سبب ایجاد اشتغال برای دیگر نیروهای کار می شود.
تقویت اقتصاد با کسب و کار شیرین
گردش مالی صنایع شکلات در کشور، 18 هزار میلیارد تومان است.
استان آذربایجان شرقی با محوریت تبریز آن هم به همت بخش خصوصی، به تنهایی نیمی از این رقم را مدیریت می کند.
با تجمیع واحدهای تولید شیرینی و شکلات استان در شهرک های تخصصی صنعتی و توانمندسازی آنها برای راه اندازی مزارع و کارخانه های تولید مواد اولیه، می توان چشم انداز این صنعت را روشن تر کرد، ضمن اینکه دولت هم می تواند با ارائه مشوق های مالیاتی و اعطای تسهیلات کم بهره، زمینه را برای رشد واحدها فراهم کند تا هم کام مصرف کنندگان شیرین بماند و هم تولید کنندگان.

گزارش از مهین انتظار