رئیس اتاق بازرگانی، صنایع، معادن و کشاورزی ایران گفت: بعد از فروردین ماه که سیاست‌های جدید ارزی دولت آغاز شد اتاق بازرگانی مکاتبات متعددی را با دولت انجام داد که حتی پاسخ یک مورد آن هم داده نشده است.
وی گفت: صحنه اقتصادی کشور سالهاست که شاهد کشمکش میان صنعتگران، تولیدکنندگان، صادرکنندگان و بخش‌های نامولد اقتصادی است. ۱۰ سال است که کشور درگیر بیماری حاد چرخش سرمایه در بخش دلالی و واسطه گری مالی و بخش زمین و مستغلات است.
شافعی افزود: مشاهدات موجود در این باره نشان می‌دهد که هم پیش از انقلاب و هم پس از آن، این دو بخش همواره به عنوان رقیبی بسیار سرسخت برای بخش‌های تولیدی و صادراتی در کشور مطرح بوده و حتی در دوره‌های خاص کوتاه مدت، دولت‌های مختلف رویکرد‌های حمایت گرایانه‌ای نسبت به بخش‌های تولیدی از خود نشان ندادند.
وی گفت: آمار‌های منابع کسب شده در سال‌های گذشته، پرسش‌های بسیاری را از مسئولان تصمیم گیری اقتصادی کشور مطرح می‌کند مخصوصاً از سال ۶۸ تا کنون که برنامه‌های توسعه در کشور اجرایی شده است.
رئیس اتاق بازرگانی، صنایع، معادن و کشاورزی ایران افزود: با توجه به فراهم بودن منابع ارزی به صورت مستقیم از طریق صادرات نفت و گاز و صادرات کالا و خدمات از شروع برنامه‌های توسعه سال ۶۸ تا پایان سال ۱۳۹۶، هزار و ۷۴۲ میلیارد دلار منابع ارزی از محل ارزی از محل صادرات نفت و صادرات کالا و خدمات داشتیم چه کسی باید پاسخ دهد که چرا اقتصاد کشور علیرغم چنین منابعی به چنین وضعی رسیده است؟ چون پاسخگویی وجود ندارد این کاروان کماکان در حال حرکت است این آمار‌ها نشان می‌دهد که به هیچ وجه نمی‌توانند عذری در خصوص کمبود منابع داشته باشد و در کشور مشکلی در جهت انباشت سرمایه وجود نداشته است.
وی گفت: همچنین در مقیاس تولید ناخالص جهانی ایران در قیاس سایر کشور‌ها از لحاظ پس‌انداز درصد چشمگیری را به خود اختصاص داده است اکر چه این درست است که موتور توسعه کشور بخش تولید است، اما بخش تولید را باید با تدبیر مدیریت و امکان دادن و میدان دادن به سرمایه‌های مردم هدایت کرد تا در بخش‌های تولیدی سرمایه‌گذاری کنند.
شافعی با بیان اینکه حال باید پاسخ داد که تراز میزان سرمایه در بخش‌های نامولد و بخش‌های مولد در چه وضعیتی است ادامه داد: متاسفانه همچنان دولتمردان بیش از آنکه نگران از دست رفتن سرمایه انسانی و فکری جامعه و فرصت‌های ازدست رفته تولید واقعی باشند نگران چگونگی صادرات نفت خام هستند.
وی با اشاره به اینکه سرمایه‌های انسانی بسیار تعیین کننده هستند گفت: در اوایل انقلاب و دوران دفاع مقدس با وجود حجم زیاد دشمنی توطئه گران جهانی و تحریم‌ها که ظرفیت‌های واقعی تولیدی و درآمد‌های حاصل از ملت را هدف گرفته بود این سرمایه‌های انسانی با همدلی‌ها و ایثار‌ها در جنگی نابرابر ما را به پیروزی رساند و بنیان‌های تولید را نیز پایه گذاری کرد. اما باید پرسید چرا ثبات این موقعیت و نعمت همدلی و سرمایه اجتماعی در این سال‌ها با ایجاد نابرابری‌های جامعه مورد بی مهری‌های فراوان قرار گرفته و این کار همچنان ادامه دارد؟
رئیس اتاق ایران گفت: در حالی که ایران جزء پیشگامان کشور‌های دارای برنامه توسعه در آسیا بوده است و منابع مستقیم و غیرمستقیم هنگفتی در سطح کشور بوده، اما شاخص‌های متعدد اقتصادی نشان از آن دارد که نظام تصمیم گیری اقتصادی در بسیاری از دوره‌ها ناکارآمد بوده است. گسست عمیقی میان دیوانسالاری دولتی با نخبگان، فعالان اقتصادی و فعالان بخش اقتصادی واقعی کشورسال‌ها در جریان است.
شافعی اصافه کرد: مشورت خواهی از بخش خصوصی و صاحبان کسب و کار در مدت مدید همواره یکی از حلقه‌های مفقوده ناکارایی سیاستگذاری در کشور بوده که در نهایت به بی اعتمادی فعالان اقتصادی در بخش‌های تولیدی صنعتی و صادراتی منجر شده است.
وی گفت: حداقل انتظار این است که دولت در شرایط خاص کنونی به توصیه‌های مکرر رهبری انقلاب توجه کند در ۷ شهریور در دیدار با هیات دولت، رهبری معظم انقلاب تأکید بر دریافت نظر اتاق بازرگانی کردند از آن موقع تا کنون دو بار جلسه برگزار شده و مسئولانی از اتاق را صداکردند در حالی که صد‌ها تصمیم اقتصادی گرفته شده است!
وی گفت: مصرف گرایی و تجمل گرایی شدید بدون توجه به ساخت داخل در کشور یکی از مصائب و گرفتاری‌های ما شده است برند‌های خارجی، فعال در این حوزه فعالیت اقتصادی کشور است تمام این موارد نشان از یکسان بودن بیماری‌های موجود در اقتصاد کشور در طی دهه‌های گذشته دارد که با وجود انواع توصیه‌ها و هشدار‌های مکرر مشاهده می‌شود که اقتصاد کشور همچنان درگیر بیماری هاست.
رئیس اتاق ایران گفت: نکته اصلی و مهم و قابل بحث همچنان توسعه نیافتگی تولیدی است نگاهی به روند اصلی حمایت گرایانه در کشور از بخش‌های تولید و صادرات نشان می‌دهد که این حمایت‌ها بیشتر برآمده از چانه زنی و امتیازگیری‌ها بوده است تا برگرفته از برنامه‌های واقعی توسعه اقتصادی کشور و مورد دیگری که در اینجا مغفول مانده توجه به بحث افزایش توان تولید و رقابت در بازار جهانی بوده است که حلقه‌ای گمشده در سیاست‌هاست.
شافعی گفت: سودآوری بسیار بالا و زودبازده بودن و سیستم پاداش دهی بخش‌های غیر مولد و زمین و مستغلات همواره به عنوان عامل بسیار مهم جهت ایجاد انگیزه لازم برای سرمایه گذاری است. تا زمانی که سرمایه‌گذاری در این دو بخش بهترین گزینه برای سرمایه گذاری به جای بخش‌های تولیدی باشد نمی‌توان کاهش فقر و ایجاد و عرضه تولید با کیفیت مبتنی بر تولید واقعی را انتظار داشت. سیستم پاداش دهی کشور کاملا در خدمت سیستم‌های دلالی و واسطه گری است.
وی با بیان اینکه از نتایج مهم توسعه می‌توان به کاهش بیکاری و رفع فقر و توزیع برابر درآمد‌ها اشاره کرد افزود: توجه کمتر به معیار‌های اقتصادی منجر به تولید بی کیفیت و فروش ثروت‌های طبیعی با خام فروشی و رشد فعالیت‌های دلالی شده است. بخش‌های غیرمولد و رانت خوار مدتهاست که بلای جان اقتصاد کشور شده است و در حال حاضر با تغییرات طولانی اصلاحات اقتصادی، پیوند میان دولت و نخبگان فعالان اقتصادی بخش خصوصی به عمل اجتناب ناپذیر برای کشور تبدیل شده است.
وی گفت: اقداماتی از قبیل اصلاح نظام بانکی، مالیاتی، خصوصی سازی و ساختار نظام نظرخواهی از بخش اقتصادی و مقابله با بخش‌های نامولد از الزامات اساسی به دستیابی به توسعه اقتصادی است تصمیم‌گیران اقتصادی کشور اگر امروز واقعا خواهان بهبود وضعیت اشتغال و معیشت مردم هستند باید با تهیه برنامه کامل با مشارکت بخش خصوصی واقعی در فکر توسعه کشور باشند تا زمانی که کشور بهشت رانت خواران باشد نمی‌توان امید به اصلاح و بهبود وضعیت موجود داشت اگر این موصوعات در خصوص اصلاح نظام بانکی، مالیاتی و خصوصی‌سازی و بحث‌های دیگر مطرح می‌شود این اصطلاحات باید در خدمت و حمایت واقعی از بخش‌های مولد کشور و خدمات موجود داخل باشد.
وی ادامه داد: بار‌ها و بار‌ها درخواست اصلاح نظام بانکی را داشتیم بار‌ها اشاره کردیم که باید ارتباط منطقی میان بخش‌های مولد کشور و بخش‌های مالی آن برقرار شود سیستم بانکی باید در خدمت توسعه اقتصادی کشور باشد ضوابط بانک مرکزی باید به دقت در بانک‌ها اعمال و صورت‌های مالی بانک‌ها و موسسات مالی به شفاف ارائه شود امروز می‌بینیم گفته می‌شود بخشی از نقدینگی جامعه به سبب پرداخت هزینه موسسات ورشکسته از جیب پر سخاوت و فقر زده جامعه جبران می‌شود آیا این حق است که از کیسه مردم، کمبود موسسات مالی ورشکسته پرداخت شود؟ هزینه درست اقتصادی نگاه نکردن به اقتصاد کشور را بخش‌های ضعیف جامعه دارند پرداخت می‌کنند که از نابرابری‌ها است.
شافعی افزود: در حوزه اصلاح نظام مالیاتی همچنان بعد از گذشت سال‌ها می‌بینیم بخشی از جامعه که بر خوان میز نشستند حاضر به پرداخت حقوق حقه ملت و پرداخت مالیات خود نیستند بخش‌های نامولد در اقتصاد کشور همچنان در حال فرار مالیاتی هستند و فشار‌های مالیاتی عمدتاً بر بخش‌های سالم اقتصاد است مالیات بر ارزش افزوده نیز داستانی بسیار طولانی دارد در این باره کی اصلاح می‌شود.
شافعی گفت: آقای دژپسند شما به عنوان رئیس شورای گفت‌وگوی دولت و بخش خصوصی هستید به علت وجود فرصت ظرفیت‌های فراوان داریم فرصت‌های خود را از دست می‌دهیم علیرغم همه محدودیت‌ها بخش تولید ما به شرایط جدید رسیده است در بخش‌هایی تولید ما تولید در حال رقابتی شدن است بخش صادرات ما فرصت حضور در بازار‌های جهانی را پیدا کرده است، اما این بسیار دردناک است که مشاهده می‌کنیم این فرصت‌های طلایی به راحتی از دست می‌رود.
وی افزود: در چنین شرایطی بیش از هر چیزی نیازمند افزایش اعتماد و اطمینان هستیم در چنین شرایطی به صورت منطقی باید در مقابل با محدودیت‌های تحریم، تسهیلات را اضافه کنیم که متاسفانه در خیلی از موارد عکس آن عمل شده است.