شکل گیری جمهوری اسلامی در ایران از دو منظر بر موضوع فلسطین تأثیر گذاشت: وجه نظری و وجه عملی. در وجه نظری غالب شدن نگاه اسلامگرایانه به موضوع فلسطین و در وجه عملی شکل گیری مقاومت حزب الله و حمایت های جمهوری اسلامی ایران از جنبش های جهاد اسلامی و حماس نمود این تأثیر بودند.
چکیده مصاحبه پژوهشی:
- قبل از پیروزی انقلاب اسلامی، مبنای نگاه بزرگان انقلاب نسبت به موضوع فلسطین از منظر دینی، اسلامی و انسانی بود.
- جمهوری اسلامی ایران استراتژی پیرامونی بن گوریون را به چالش کشید. این استراتژی با کنار رفتن ایران از جرگه دوستان اسرائیل دچار ضربه اساسی شد.
- شکل گیری جمهوری اسلامی در ایران از دو منظر بر موضوع فلسطین تأثیر گذاشت: وجه نظری و وجه عملی. در وجه نظری غالب شدن نگاه اسلامگرایانه به موضوع فلسطین و در وجه عملی شکل گیری مقاومت حزب الله و حمایت های جمهوری اسلامی ایران از جنبش های جهاد اسلامی و حماس نمود این تأثیر بودند.
- در یک نگاه کلی، رژیم صهیونیستی از سال ۱۹۴۸ تا ۲۰۰۰ روند صعودی، و از سال ۲۰۰۰ به این سو روند نزولی داشته است. حتی فرآیندهایی همچون ساخت دیوار حائل (از سال ۲۰۰۳ تا کنون) و معامله قرن را می توان گواهی بر محدود شدن این رژیم، دست و پا زدن برای حفظ وضع موجود و عقب نشینی از رویای نیل تا فرات دانست.
- تهدید جبهه شمال و حضور جبهه مقاومت در سوریه و در شمال اراضی اشغالی، به عنوان ابر چالش رژیم صهیونیستی و تهدیدی بی سابقه برای این رژیم مطرح است. مرز مواجهه ایران و اسرائیل به جای مرزهای ایران و اطراف ایران به جولان رسیده است.
- موضوع فروپاشی از درون اسرائیل، واقعیتی است که حتی نهادهای ۱۶گانه اطلاعاتی آمریکا هم به آن اذعان و عمر رژیم صهیونیستی را حدود ۲۰ سال دیگر برآورد کرده اند. این فروپاشی از درون، زوایا و ابعاد مختلفی دارد. برای مثال پست صهیونیست ها[1] به عنوان بخشی از جامعه اسرائیل، با صهیونیست های اسرائیلی دچار واگرایی هستند و اساس افکار و اندیشه‌هایی را که مبنای شکل گیری اسرائیل بوده، مورد تشکیک قرار داده اند.
- کشورهای اروپایی منجمله آلمان، انگلیس و فرانسه اکنون از منتقدین اصلی رژیم صهیونیستی هستند. در اسپانیا بحث تعقیب سران اسرائیل به عنوان جنایتکار جنگی مطرح است. جمهوری اسلامی ایران باید همچون یک فرصت به این نقاط اشتراک با اروپایی ها در مخالفت با رژیم صهیونیستی بنگرد.
پژوهش خبری صدا وسیما: انقلاب اسلامی ایران از ابتدای پیروزی و حتی قبل از آن، نسبت به ماهیت رژیم صهیونیستی (در بیان دیدگاهها و مواضع سران انقلاب) تعارض وجودی و رویکرد نفی گرایانه داشته است. می توان از سخنرانی مهم بنیانگذار انقلاب اسلامی امام خمینی (ره) در سال ۱۳۴۲ هجری شمسی، یعنی ۱۳ سال قبل از پیروزی انقلاب اسلامی، به عنوان نقطه عطفی در این زمینه یاد کرد. با شکل گیری نظام جمهوری اسلامی در ایران، به یکی از مهمترین استراتژی های صهیونیست ها یعنی استراتژی پیرامونی (مبنی بر لزوم دوستی با کشورهای غیر عرب همجوار با همسایگان عرب هم مرز با اراضی اشغالی) آسیب جدی وارد و ایران از جمع دوستان رژیم صهیونیستی خارج گشت. این رویداد، سرآغاز شکل گیری رویکردها و تحولات جدیدی در قبال رژیم صهیونیستی در منطقه، جهان اسلام و سراسر دنیا بود. بر این اساس پرسش اصلی این پژوهش در خصوص چیستی تأثیر انقلاب اسلامی ایران بر موضوع فلسطین و رژیم صهیونیستی است.
برای تبیین دقیق تر موضوع، سؤالات فرعی طرح شده اند که عبارتند از:
- مبنای رویکرد جمهوری اسلامی ایران نسبت به موضوع فلسطین چیست؟
- رویکرد چهل ساله جمهوری اسلامی ایران نسبت به رژیم صهیونیستی، چه چالش های امنیتی را برای این رژیم ایجاد کرده است؟
اطلاعات این پژوهش از طریق مصاحبه عمیق با کارشناس مسائل فلسطین دکتر «سلمان رضوی» معاون پژوهشی مؤسسه ندا جمع آوری شده؛ همچنین با بهره گیری از مقالات و سایت های خبری و تحلیلی معتبر، در بیان برخی نکات توضیحات تکمیلی آورده شده است.
متن کامل این مطلب در اینجا قابل دریافت است.
پژوهش خبری // مرجان شریف‌زاده