برای رسیدن به اهداف تربیت بدنی و سلامت روحی و جسمی نسل آینده ما؛ یک همت مضاعف اعم از وزارت آموزش و پرورش، خانواده، مدارس و معلم نیاز است.
چکیده نشست پژوهشی:
- اهداف تربیت بدنی شامل توسـعه و شکوفایی جسـمانی، ذهنی وعاطفی دانش آموزان می شـود.
- دانش آموزان با ورزش و فعالیت جسـمانی، سلامتی روانی و جسمانی خود را تأمین می کنند.
- عدم آگاهی اولیا علت اصلی بی اهمیتی درس ورزش در مدارس شده است.
- مشکل اصلی ورزش مدارس از مقطع ابتدایی نشات می‌گیرد.
- باید در همه سطوح از متخصصان تربیت بدنی برای آموزش استفاده کرد.
پژوهش خبری صدا وسیما:احتمالا همه ما از درس تربیت بدنی در مدارس خاطراتی داریم. هرگاه که در دروس دیگر وقت کم می آمد؛ هرگاه بودجه کم می آمد؛ هرگاه معلم ریاضی و یا فیزیک فرصت اتمام درسهایش را پیدا نکرده بود؛ وهرگاه های دیگری؛ ازدرس تربیت بدنی مایه می گذاشتند خلاصه اینکه تنها درسی که نه مواد درسی ونه مواد امتحانی و نه اهمیت آن برای کمتر فردی احساس می شد؛ درس تربیت بدنی بود. غافل از اینکه این درس هم همانند سایر دروس مهم است. به اندازه ای مهم که می توانست درس تمام زندگی ما باشد. درس یک عمر سلامتی. حتی خیلی خیلی مهمتر از فیزیک و شیمی و ریاضی و... و... و...
همه شعار می دهیم درس تربیت بدنی در برنامه آموزشی مدارس بخش مهم و سـازنده‌ای برای پرورش جسم و روح آینده سازان کشور به حساب می آیـد. درس تربیت بدنـی بـه دانش آمـوزان می آمـوزد که تحـرک و فعالیت جسـمانی را با فعالیت روزانه خـود چگونه درآمیزند.
اما آنچه مسلم است درس تربیت بدنی در کشور علی رغم دارا بودن اهداف؛ برنامه و سرفصل های آموزشی، هنوز به جایگاه واقعی اش نرسیده و زنگ ورزش بیشتر به عنوان زنگ استراحت شناخته می شود تا زنگی که قرار است آمادگی جسمی و روحی فرزندان ما را تقویت کند. حال سوال این است حیطه های آموزش درس تربیت بدنی درمقاطع مختلف تحصیلی چیست؟ آیا تربیت بدنی در مدارس به اهدافش رسیده است؟ برای آسیب شناسی این درس نشستی با حضور سرکار خانم بتول شاهینی مدرس دانشگاه و معلم ورزش به بررسی موضوع پرداختیم:
پژوهش خبری: حیطه های آموزش درس تربیت بدنی در مدارس چیست؟
سرکارخانم بتول شاهینی مدرس دانشگاه و معلم ورزش در مدارس تهران: برنامه درس تربیت بدنی جهت‌گیری اساسی یادگیری و حفظ سلامتی برای دانش آموزان است از این رو اهداف آموزش شامل سه حیطه می‌باشد.
الف) آگاهی‌های مورد نیاز: شامل حرکات پایه، آمادگی جسمانی، تغذیه و بهداشت ورزش، ایمنی در ورزش، شناخت رشته‌های ورزشی.
ب) مهارت‌های ضروری: شامل حرکات پایه و آمادگی جسمانی جهت تقویت سلامتی جسمی و عملکرد حرکتی دانش آموزان
ج) نگرش های مورد انتظار: شامل افزایش علاقه دانش آموزان به شرکت در فعالتیهای ورزشی و گرایش آنان به آمادگی جسمانی و بهبود حرکات پایه.
پژوهش خبری: اهداف عمده تربیت بدنی در مدارس چیست؟
سرکار خانم بتول شاهینی مدرس دانشگاه و معلم ورزش در مدارس تهران: تربیت بدنی دارای یک هدف اصلی دارد که با هدف کلی آموزش و پرورش یکسان است و آن تربیت همه جانبه کودکان و نوجوانان به عنوان افراد مفید و مسئولیت پذیر جامعه است . بنا براین برنامه آموزشی باید به قدری اساسی و فراگیر باشد که جوانان بتوانند معلومات و تجربه های لازم را برای رسیدن به اهداف مقدس آموزش و پرورش کسب کنند. ولی این هدف دارای چهار حیطه زیرشاخه می‌باشد که هدف اصلی را تامین می‌کند.
1) تکامل شناختی: یعنی توسعه معرفت‌ها و بالا بردن فهم و ادراک بچه ها در موقعیت‌های تحصیلی و فرهنگی به عبارت دیگر توسعه و رشد تفسیری در بر گیرنده معلومات، قضاوت‌ها، درک و تشخیص و ارزش‌هایی است که با اجرای فعالیت‌های جسمانی همراهند. همچنین معلومات بهداشتی، پیشگیری از بیماری‌ها، قوانین و مقررات رشته‌های ورزشی، روابط انسانی و غیره نیز در این حیطه قرار می‌گیرند .
2) تکامل احساسی و عاطفی: منظور سازگاری فرد با خود و با دیگران و نیز توسعه در رشد معیارهای رفتاری لازم برای یک شهروند خوب می باشد .
3) تکامل روانی، حرکتی: سیستم مغز با عضلاتش هماهنگ می شود. به عبارت دیگر دور ریختن حرکات اضافی و بیهوده در اجرای مهارت های بدنی و انجام آن حرکات با تبحر و استادی و زیبایی و ظرافت و با صرف حداقل انرژی ممکن در مرحله اجراء.
4) تکامل جسمی: ایجاد قدرت جسمانی از راه رشد و توسعه دستگاه‌های مختلف بدن است یا به عبارت دیگر توجه به این هدف معطوف به نیرومندی و آمادگی جسمانی می باشد.
پژوهش خبری: برنامه های تربیت بدنی باید از نظر پرورش کودکان و جوانان دارای چه ویژگی‌هایی باشد؟
پژوهش خبری: درس تربیت بدنی در دوره ابتدایی دارای چه اهدافی است؟
تمام مقاطع تحصیلی بر اساس هدف اصلی دارای اهدافی است:
پژوهش خبری: اهداف درس تربیت بدنی در دوره متوسطه اول
پژوهش خبری: اهداف درس تربیت بدنی در دوره متوسطه دوم
پژوهش خبری: آیا تربیت بدنی در مدارس به اهدافش رسیده است؟
کلام آخر
با مروری گذرا به مطالبی که در این نشست پژوهشی مطرح شد می توان این سوال را مطرح کرد که به راستی مدارس در کشور ما تا جه اندازه مطابق معیارها و موازینی که برای هر مقطع تحصیلی مشخص شده به تدریس تئوری و عملی درس تربیت بدنی در مدارس می پردازند؟ تا چه اندازه به درس تربیت بدنی در مدارس اهمیت داده می شود به راستی بسیاری از معضلاتی که در دوره میانسالی و پس از آن در افراد بروز می کند را نمی توان با اهمیت به درس تربیت بدنی در مدارس پیشگیری کرد؟! آیا وقت آن نرسیده که دانش آموزان احساس کنند ساعت درس ورزش در مدارس جایگزین هیج درسی نمی تواند شود؟!
برای رسیدن به اهداف تربیت بدنی و سلامت روحی و جسمی نسل آینده ما؛ یک همت مضاعف اعم از وزارت آموزش و پرورش، خانواده، مدارس و معلم نیاز است. سلامت جسم و روح باید برای دولت و خانواده اهمیت یابد. بودجه کافی در اختیار مدارس قرار گیرد و ارزش نمرهای درس تربیت بدنی در آزمون های کنکور و استخدامی لحاظ گردد، معلم متخصص کافی تربیت و براساس اسلوب علمی آموزش داده شود، باید ورزش از ابتدایی جدی گرفته و آموزش داده شود.
پژوهش خبری // پژوهشگر: سیدقاسم سیدآقایی