یادداشت پژوهشی:
مدیریت مصرف،ضرورتی اجتناب ناپذیر برای اجرای راهبرد اقتصاد مقاومتی
در بند 8 سیاست های کلی اقتصاد مقاومتی مدیریت مصرف مورد اشاره قرار گرفته است. آمارها نشان می دهد میزان مصرف در بخش های مختلف در کشورمان در مقایسه با سایر کشورها وضعیت نامطلوب بوده و نگران کننده ای دارد.
پژوهش خبری صدا وسیما:تولید، توزیع و مصرف سه
بخش عمده فعالیت اقتصادی هستندو این سه رابطه متقابل با یکدیگر دارند. یعنی هرکدام
از آنها بر دو بخش دیگر تأثیر دارند و از آنها نیز تأثیر می پذیرند. برای مثال
کیفیت و کمیت کالای الف بر کیفیت و کمیت توزیع و مصرف آن کالا تأثیر داشته
و کمیت و کیفیت توزیع و مصرف آن نیز برکمیت و کیفیت تولید آن کالا اثر خواهد
گذاشت.
اما از آن جا که مصرف تقریباً مقصد تولیدات یک فعالیت اقتصادی است اهمیت
بسزایی پیدا می کند. زیرا هرگونه تغییر در مقصد، تولید و توزیع یک کالا را به شدت
متأثر می سازد. بنابراین در اقتصاد مصرف مقوله ای بسیار مهم و حیاتی است.
در اقتصاد
مقاومتی نیز که موضوع، درآمد زایی و افزایش تولید به هر قیمت و با هر روشی نیست
مصرف جایگاه مضاعفی پیدا می کند زیرا به هر قیمتی و با هر شیوه ای نمی توان ثروت
تولید کرد پس تولیدات بایستی با دقت بیشتری مصرف گردد. به عبارتی هرجا سخن از
اقتصاد مقاومتی است موضوع مصرف نیز مطرح است و نقطه شروع اقتصاد مقاومتی مصرف صحیح و درست می باشد.
در بند 8 سیاست های
کلی اقتصاد مقاومتی مدیریت مصرف با تأکید بر اجرای سیاست های کلی اصلاح الگوی مصرف
و ترویج مصرف کالاهای داخلی همراه با برنامه ریزی برای ارتقاء کیفیت و رقابت پذیری
در تولید مورد اشاره قرار گرفته است. از سوی دیگر آمارها نشان می دهد میزان مصرف در
بخش های مختلف در کشورمان در مقایسه با سایر کشورها وضعیت نامطلوب بوده و نگران
کننده ای دارد.
برای مثال در گزارشی بیان شده زباله های تولیدی در ایران روزانه
400 میلیون تومان خسارت به کشور وارد می کنند. یا میزان مصرف در بخش انرژی مانند
برق،گاز و غیره بالاتر از استاندارد جهانی است.
در گزارشی آمده کشور ایران بعد از
آمریکا و روسیه سومین مصرف کننده گاز در جهان است که متأسفانه بخش قابل توجهی از
این مصرف را می توان جزء اتلاف انرژی لحاظ کرد زیرا در کشورهایی دیگر مانند آمریکا
بیش ترین مصرف گاز در امور صنعتی و زیر بنائی بوده ولی در ایران بیش ترین مصرف در
بخش خانگی است. در برق و آب نیز گزارش ها نشان از سرانه مصرف بالا نسبت به متوسط
سرانه مصرف جهانی است.
برای مثال بیان می کنند میانگین آب مصرفی سرانه جهان حدود
580 متر مکعب برای هر نفر در سال است در حالی که در ایران این رقم 1300 مترمکعب
است. در حوزه هدر رفت غذا نیز اخیراً سازمان جهانی خواربار و کشاورزی(فائو) نسبت
به هدر رفت غذا در جهان هشدار داده و سهم ایران در این هدر رفت را 35 میلیون تن در
سال اعلام کرده که مطابق برآوردها معادل غذای 15 میلیون نفر است.
بنابراین آموزش مدیریت
مصرف و مصرف درست ضرورتی اجتناب ناپذیر است و کشوری که به دنبال اجرای راهبرد
اقتصاد مقاومتی است عزم همگان را برای اصلاح الگوی مصرف می طلبد.
کافی است فقط
بیندیشیم و هر کدام در حد وسع خویش در ابعاد مختلف از قبیل مصرف آب، برق، گاز،
بنزین، گازوئیل، خوراک، پوشاک، مواد بهداشتی و دارویی، لوازم خانگی، تجهیزات
اداری، لوازم التحریر و غیره الگوی مصرف خود را اصلاح نمائیم. از سوی دیگر نهاد
های مسئول نسبت به اشاعه مصادیق مصرف به جا و مصرف بی جا اقدام نمایند تا این
مصادیق مورد شناسایی عموم قرار گیرد و از افرادی که رعایت می نمایندحمایت لازم به
عمل آید. برای مثال وقتی کسی در ساخت و ساز مسکن از عایق ها و پنجره های دوجداره
استفاده می نماید تسهیلاتی در اعطای امتیاز گاز منظور گردد.
برای کشاورزانی که می
خواهند از آبیاری های تحت فشار استفاده نمایند ولی فاقد بودجه هستند تسهیلات لازم
اعطا شود زیرا شروع این کارها توسط نهادهای دولتی نوعی سرمایه گذاری برای آینده
کشور محسوب می گردد. و مواردی دیگر که می توان با کمی تأمل و تدبر آن ها را طراحی
و اجرا نمود. بنابراین براساس آنچه گفته شد تحقق اقتصاد مقاومتی مستلزم تحقق اصلاح
الگوی مصرف و مصرف بهینه است و همه در این تحقق نقش و سهم دارند.
.........................................................
پژوهش خبری// نویسنده مسئول: دکتر حسنعلی گرمابی، مدرس دانشگاه فرهنگیان