با پیروزی امانوئل ماکرون صفحه جدیدی در حیات سیاسی فرانسه گشوده شده است. او که جوانترین رئیس جمهور تاریخ فرانسه است به روشنی از اراده خود برای نو کردن عرصه سیاسی و مدیریتی کشورش سخن گفت.
اکنون حزب سوسیالیست که از بازندگان بزرگ این انتخابات بود گرفتار نومیدی عمیق و فروپاشی شده است. برخی از چهره‌های شاخص این جریان همچون « مانوئل ولس»، نخست وزیر سابق و « ژان ایو لو دریان» وزیر دفاع اولاند به روشنی حیات سیاسی حزب سوسیالیست را پایان یافته می دانند. حزب بزرگی که بیش از نیم قرن در عرصه مدیریت فرانسه نقشه‌های بسیاری ایفا کرد، امروز در آستانه ناپدید شدن از عرصه سیاسی قرار گرفته است.
حزب راست میانه نیز گرچه مانند سوسیالیست‌ها شکست سنگینی نخورد اما با توجه به سابقه جایگزینی سنتی میان جناح‌های چپ و راست، جمهوری خواهان مدعیان اصلی ریاست جمهوری بودند. لذا شکست با فاصله اندک نیز تاثیر زیادی بر تشدید اختلافات داخلی میان رهبران این جناح گذاشت. از سوی دیگر نخست وزیر جدید فرانسه « ادوارد فیلیپ»، از چهره‌های جوان جمهوری خواهان است و امانوئل ماکرون با این انتصاب به روشنی قصد دارد به اختلافات میان جناح راست دامن زده و بتواند هدف کوتاه مدت خود یعنی به دست آوردن اکثریت در پارلمان را محقق نماید. به این ترتیب ماکرون با انتخاب یکی از چهره‌های جمهوری خواهان به عنوان نخست وزیر، کابینه‌ای مرکب از تمام جریان‌ها و با تاکید ویژه بر جریان راست تشکیل خواهد داد.
ادوارد فیلیپ از جمله چهره‌های جوان و آینده‌دار راست‌گرایان به شمار می رود که هیچگاه مخالفتی با همکاری میان چپ و راست نداشته و همواره در کنار آلن ژوپه، از هواداران ائتلافی میان جناح های سنتی فرانسه بوده است. او از اوایل سال های 2000 به شهرداری لو آور (Le Havre) رسید. او همچنین در کسوت وکالت مجلس نیز در آمد. فیلیپ در سال 2002 در فرآیند تشکیل حزب او « اِم.پ» در کنار آلن ژوپه بود و پس از آن نیز او را در مبارزات برای انتخابات مقدماتی حزب جمهوری خواه یاری کرد. سابقه کوتاه آشنایی ادوار فیلیپ و امانوئل ماکرون به زمانی بر می گردد که ماکرون متصدی وزارت اقتصاد بود.
این موضوع میتواند در انتخابات پارلمان به جنبش « جمهوری به پیش!» کرسی‌های بیشتری بدهد. یکی از فاتحان آرایش سیاسی جدید، « فرانسه نافرمان » به رهبری « ژان لوک ملانشون» بود این جنبش متفاوت با رشد آراء چشمگیر شگفتی ساز شد و حالا با قدرت و شور زیاد به فکر کسب کرسی‌های فراوان در پارلمان است. قطب دیگر فضای سیاسی فرانسه، جبهه ملی است که با توجه به این که در دور دوم انتخابات شکست سنگینی را متحمل شد اما از این انتخابات پیروز بیرون آمد. کسب آراء یازده میلیون فرانسوی برای "مارین لوپن" رکوردی بی سابقه به شمار می رود. این حزب با تغییراتی در سازماندهی و جهت گیری های خود خواهد توانست در انتخابات های بعدی موفقیت های بیشتری به دست آورد، زیرا عواملی که این میزان آراء طلایی را برای جبهه ملی رقم زد در پایان دوران امانوئل ماکرون اگر تشدید نشده باشند همچنان به حالت فعلی باقی خواهند ماند. اگر ماکرون که با چالش‌هایی همچون؛ مهاجرت گسترده، بیکاری بالا، هویت ملی، از دست رفتن حاکمیت ملی و عدم توجه به حفظ منافع فرانسه در برابر اتحادیه اروپا روبروست، نتواند آنها را کنترل و تضعیف نماید، فرصت طلایی را برای حامیان جبهه ملی داده است.
یکی از عواملی که دوران پنج ساله فرانسوا اولاند را متلاطم تر از همیشه ساخت ناهمگونی و ساز مخالف اکثریت او در پارلمان بود. اکنون اکثریت سوسیالیست ها شانس زیادی برای پیروزی در رقابت های ماه آینده ندارند. اکثریت کرسی‌های مجلس ملی ممکن است به سه جناح تعلق یابد:
- جمهوری خواهان هستند که جایگزین سنتی سوسیالیست‌ها بوده و علی رغم ناکامی کاندیدای خود در ریاست جمهوری، امید زیادی برای تصاحب اکثریت و تشکیل دولت دارند.
- جنبش رئیس جمهور ماکرون است که با جوانگرایی و برآوردن چهره‌هایی از جامعه مدنی تلاش دارد اکثریتی همگن را در اختیار رئیس جمهور بگذارد. تاریخ جمهوری پنجم نیز گواهی می دهد که فرانسوی ها همواره پس از انتخاب روسای جمهور، به اکثریت مورد نظر آنها نیز رای مثبت می‌دهند. اما در این دوران سرشار از تحولات پیش بینی نشده بسیارند. کسانی که چندان اطمینانی به تاریخ معاصر ندارند.
- فرانسه نافرمان و ژان لوک ملانشون است که با توجه به آراء قابل ملاحظه ای که در اکثر شهرهای فرانسه رقم زدند، امید بسیاری دارند که کرسی های فراوانی را به دست آورند. در این میان سوسیالیست ها نیز به اقلیتی از کرسی‌ها بسنده خواهند کرد.
در میان این سه جناح برای تصاحب اکثریت کرسی مجلس، عامل جدیدی که معادلات را اندکی دگرگون ساخته، انتصاب نخست وزیر از گرایش راست میانه است. این مسئله منجر به ورود برخی چهره‌های جمهوری خواه به کابینه و نیز احتمالاً نوعی پشتیبانی متقابل میان جمهوری‌خواهان و جنبش « جمهوری به پیش!» در انتخابات مجلس خواهد شد. که دلیل این امر عدم معرفی نامزد از سوی جنبش « جمهوری به پیش!» در چند حوزه انتخابیه‌ای که چهره‌های شاخص جمهوری‌خواه در آن جا نامزد شده‌اند، می باشد. این ترکیب جدید میتواند اکثریتی را در مجلس ملی ایجاد کند. در آن صورت می‌بایست از یک ائتلاف سخن گفت. این فرضیه با در نظر گرفتن فضای سیاسی امروز فرانسه و با توجه به انتخاب ماکرون و انتصاب ادوار فیلیپ به نخست وزیری، بیش از سایر فرضیه ها قوت گرفته است.
عامل مهمی که میتواند بخشی از جمهوری‌خواهان متمایل به میانه را به همکاری با امانوئل ماکرون سوق بدهد توافق بر سر برنامه اصلاحات اقتصادی روشن و نیز حضور نخست وزیری از حزبشان است. این خط مشی در میان جمهوری خواهان با چهره شاخصی چون « آلن ژوپه» شناخته می شود. لازم به یادآوری است که ادوارد فیلیپ، نخست وزیر جدید، سال‌ها دستیار او بوده و از نظر فکری به مواضع « ژوپه» بسیار نزدیک است. همچنین افرادی مثل « برونو لومِر» و « ناتالی کوسیوسکو موریزه» نیز گرایش‌هایی مشابه و توانایی همکاری با ماکرون را دارند. در میان چپ‌گرایان نیز برخی چهره‌های شاخص حضور دارند که سابقه سیاسی آنها نشان‌دهنده این است که می تواند با جناح‌های دیگر بر سر برنامه‌هایی مشخص همکاری کنند از جمله مانوئل ولس.
همانطور که پیش‌بینی می‌شد، امانوئل ماکرون دولتی تشکیل داد که از شامل سه گروه می شود. چهره‌هایی از جناح چپ، چهره‌هایی از جناح راست و افرادی از جامعه مدنی. ترکیب دولتی که ادوارد فیلیپ رهبری آن را بر عهده دارد به گونه‌ای چیده شده است که بتواند با توجه به نتیجه انتخابات پارلمانی آتی، همچنان کارآمد و مفید باقی بماند. به عبارت دیگر، ماکرون با قرار دادن وزیرانی از جناح راست، جناح میانه و جناح چپ، امیدوار است اکثریتی گسترده در پارلمان را تصاحب کند.
یکی از وعده‌های رایج در صحنه سیاسی امروز فرانسه حضور برابر زنان و مردان در مسئولیت‌های انتخابی و انتصابی است. در میان رهبران سیاسی و اذهان عمومی، این برابری فرصت‌ها از لیست کاندیداهای شورای محلی گرفته تا پارلمان و حتی اعضای دولت، می‌بایست مورد توجه قرار بگیرد. کابینه جدید فرانسه ۱۱ زن و ۱۱ مرد شامل ۱۵ وزیر و ۷ مشاور و وزیر مشاور دارد. اعضای کابینه ماکرون در جدول ذیل آورده می شود:
پژوهش خبری صدا وسیما// نویسنده مسئول:محمد تقی غلامی؛ دانشجوی کارشناسی ارشد مطالعات فرانسه