در بسیاری ازکشورهای جهان به خصوص کشورهای توسعه یافته،مدتهاست که نان های حجیم، به سبب ارزش غذایی زیاد، ماندگاری بالا و کاهش دورریز، مورد استفاده و توجه قرار می گیرد. این یک سیاست استراتژیک است در جهت کاهش مصرف گندم و به دنبال آن کاهش هزینه دولت و مردم.
پزوهش خبری صدا و سیما: نان، از دیرباز تاکنون، ارزش و اعتبار ویژهای در سبد غذایی خانوار داشته است. این بدان معناست که توجه به تولید و توزیع آن اهمیت فراوانی دارد و یک محصول استراتژیک حساب می شود. تا سه ده قبل ، روش تهیه نان در ایران بصورت صد در صد سنتی بوده از آن زمان به بعد ،به تدریج که در کنار واحدهای سنتی واحدهای تولید نان های حجیم نیز شروع به کار نمودند، این روش پخت بدون هیچگونه پژوهش و برنامه ریزی ادامه یافت، در حالی که اطلاعات دقیق لازم بود. پخت، بسته بندی و نگهداری صحیح نان، می تواند کاهش ضایعات و در پی آن خودکفایی در تولید گندم را داشته باشد. با وجود پیشرفت علم و تکنولوژی، این میزان ضایعات نان در کشور عجیب به نظر می رسد. باید برای اصلاح الگوی مصرف نان، دانش و مهارت لازم را بکار گیریم. مشکلی که در بسیاری از کشورهای پیشرفته به کلی حل شده است. "درترکیه در سال 1370 سهم نان های صنعتی تنها 10 درصد بود، اما امروز این رقم به 98 درصد با دورریز بسیار اندک رسیده است".در این میان نقش رسانه بسیار حائز اهمیت است.
سهم نان صنعتی از کل حوزه نان
در کل کشور 72هزار نانوایی سنتی داریم که 95درصد نان مورد نیاز مردم را تامین می کنند. 5درصد باقیمانده هم به نان صنعتی و فانتزی اختصاص دارد. از سال 1380، دولت، نان صنعتی را به صورت گسترده وارد عرصه کرد تا نان ارزان به دست مردم برسد، اما برعکس شد و کاردست، ارزانتر از محصول صنعتی تمام شد.
نوع نان |
قیمت فروش یک کیلو |
گرانترین نان سنتی(سنگک) |
2500 تا3000 تومان |
نان صنعتی |
6000 تا 7000 تومان |
محمد استادی، رئیس هلدینگ صنایع غذایی آستان قدس رضوی،نشریه صنعت غذا،شماره 73
|
چرا سرمایهگذاری در صنعت نان کم است؟
|
چون ناامنی اقتصادی زیاد است.16 ارگان هستند که بدون حکم قاضی قادرند به تصمیم رئیس شان، یک شرکت بزرگ را تعطیل کنند، بانک، بیمه، دارایی، وزارت بهداشت، استاندار، محیط زیست، ادارات برق، گاز، آب...وقتی با مصاحبه معمولی یک مقام، کارخانهای تعطیل میشود، برای شروع دیگر نمیشود کاری کرد.
|
محمد جواد کرمی، رئیس اتحادیه نانهای حجیم نیمه حجیم شهر تهران، نشریه صنعت غذا،شماره 73
|
دلیل بیکیفیت بودن نان چیست؟
|
یارانه ای که دولت به نانهای سنتی میدهد و بخش صنعتی آزادپز است. آرد نانهای سنتی در نانهای صنعتی نشتی دارد.
|
مهدی خانمحمدی، رئیس انجمن نانهای صنعتی استان تهران، نشریه صنعت غذا،شماره 73
|
مزیت نان صنعتی به سنتی از دیدگاه شما؟
|
ضایعات بسیار کمتر، استفاده نکردن از مواد نگهدارنده، پخت با حرارت غیر مستقیم
|
علی قنبری، معاون وزیر جهادکشاورزی و مدیرعامل شرکت بازرگانی دولتی ایران، نشریه صنعت غذا،شماره 73
|
آمار ضایعات نان در کشور چقدر است؟برای کاهش آن چه میتوان کرد؟
|
ضایعات نان کشور، سالانه، 2 هزار میلیارد تومان است که برای کاهش آن باید در زمینه ارتقای ماشینآلات پخت نان، ارتقای کیفیت مواد اولیه مورد استفاده در نان و بالا بردن سطح آموزش نانوایان اقدام کنیم.
|
علیرضا مروتپور، دبیرانجمن صنفی کارفرمایان کارخانجات نان صنعتی ایران، نشریه صنعت غذا،شماره 73
|
دلیل ناموفق بودن برنامه افزایش تولید و مصرف نانهای حجیم و نیمه حجیم در ایران چیست؟
|
در صورت آزادسازی قیمت نان، بین واحدهای تولیدی رقابت ایجاد شده و این در نهایت به نفع مصرفکننده تمام میشود. ما موافق حذف سهمیهها هستیم، چرا که اعتقاد داریم هرکجا سهمیهبندی باشد، آنجا فساد نیز بوجود میآید. |
محمدرضا مرتضوی، رئیس انجمن آردسازان ایران، نشریه صنعت غذا،شماره 73
|
مشکل اصلی تولید صنعت نان چیست؟
|
وجود قوانین دست و پا گیر و سیستم ناکارآمد مالی سبب میشود با وجود نبودن مشکل سختافزاری، هزینههای تولید ما چیزی حدود 20 درصد بالاتر از میانگین جهانی باشد.
|
محمدحسین عزیزی، متخصص صنایع غذایی و عضو هیات علمی دانشگاه تربیت مدرس، اردیبهشت 1393
|
آیا در پخت نانهای صنعتی از جوش شیرین استفاده میشود؟
|
روش تولید نانهای حجیم بهصورتی است که اصلا نیازی به افزودن جوش شیرین به آنها نیست. مخمر و خمیرمایه به تمام نانهای حجیم صنعتی اضافه میشود و عمل تخمیری که در این محصولات صورت میگیرد، نیاز به مصرف جوش شیرین را از بین میبرد. از آنجا که نانهای حجیم صنعتی، تخمیر میشوند و دارای بافت و حجم قابلتوجهی هستند، مواد عملآورنده نمیتوانند اثر چندانی در روند تولید آنها داشته باشند و هرگز از جوششیرین در نانهای حجیم استفاده نمیشده و نمیشود. آرد نانهای صنعتی حجیم، همان آردی است که در تولید نان بربری یا لواش استفاده میشود. تنها تفاوت بین این نانها، در فرمول و روش تهیه، تولید و روند پخت آنهاست و تفاوتی بین کیفیت آردهای آنها وجود ندارد.
|
محمدحسین عزیزی، متخصص صنایع غذایی و عضو هیات علمی دانشگاه تربیت مدرس، اردیبهشت 1393
|
کدام مغذیتر است؛ صنعتی یا سنتی؟
|
بهطور کلی، ارزش تغذیهای و کیفیت نانهای حجیم و صنعتی از انواع سنتی بیشتر است. معمولا افزودنیها، بهبود دهندهها و مواد مغذی بیشتری به نانهای حجیم اضافه میشود که باعث بالارفتن ارزش تغذیهای آنها میشود. بهعلاوه، از آنجا که روند تخمیر نانهای حجیم صنعتی کاملتر است، حجم ویتامینها و برخی املاح آنها مانند آهن هم بالاتر است. از سوی دیگر، چون روند تولید این نانها بهصورت کاملا مکانیزه و بدون کمترین دخالت انسانی است، بهداشت و ایمنی غذایی آنها هم بالاتر خواهد بود.
|
محمد جواد کرمی، رئیس اتحادیه نانوایان حجیمپز کشور، ایلنا، 13/04/94
|
مشکل اصلی تولید نان صنعتی چیست؟
|
هر کیسه آرد برای تولید نان صنعتی 20تا 25 هزار تومان گرانتر از نان سنتی است؛ دولت آرد را دو نرخی کرده است و این برخلاف ماده 110 قانون برنامه پنجم توسعه است؛.مشکل بزرگ تولیدکنندگان این حوزه تبعیض دولت است. یارانه آرد بخش صنعتی را قطع کرده و آن را به بخش سنتی میدهد. این امر از 01/ 12/ 93 تا امروز اجرایی شده که موجب بالا رفتن قیمت نهایی محصول در بخش تولید نان صنعتی و کاهش تقاضا برای این محصول شده است. تبعیض دولت در بخش بیمه و مالیات نیز دیده شده؛ به طوری که بیمه نان سنتی 10 درصد و نان صنعتی 30 درصد است؛ همچنین بخش سنتی از پرداخت مالیات معاف است؛اما بخش صنعتی مالیات با رقم بالایی پرداخت می کند.
|
مسعود کیمیاگر، استاد انستیتو تحقیقات تغذیه کشور و دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی، تابناک، 04/08/1393 |
ازنظر پزشکی کدام برتری دارد؟ نانهای حجیم یا نانهای مسطح؟
|
نان های حجیم از جهاتی بر نان های مسطح برتری دارند، زیرا مانند نانهای مسطح نمیسوزند و سوخت تنور با نان تماس ندارد و آن را آلوده نمیکند. اما اگر در تهیه همین نان حجیم از آرد سفید استفاده شود، نانی که به دست میآید نان خوبی نخواهدشد؛ مثلا نانهای باگت بیشتر از آردهای کم سبوس تهیه میشوند در نتیجه خواص نان سالم را ندارند. البته نانهای حجیم را هم میتوان با آردهای خوب و با سبوس بالا تهیه کرد. |
در بسیاری ازکشورهای جهان به خصوص کشورهای توسعه یافته،مدتهاست که نان های حجیم، به سبب ارزش غذایی زیاد، ماندگاری بالا و کاهش دورریز، مورد استفاده و توجه قرار می گیرد. این یک سیاست استراتژیک است در جهت کاهش مصرف گندم و به دنبال آن کاهش هزینه دولت و مردم. اعمال مالیات و بیمه بیشتر از سوی مسئولین و نیز آزادپز بودن، از جمله مشکلات واحدهای نان صنعتی است که باید مورد توجه قرار گیرد. سال اقتصاد مقاومتی فرصتی است تا رسانه به اصلاح الگوهای مصرف، به خصوص در موارد ویژهای مانند گندم، بیشتر بپردازد.
پژوهش خبری// تینا صالحی