با گذشت ۴ سال از تصویب سند تحول بنیادین و با وجود تاکیدات رهبری، تاکنون اجرای سند تحول بنیادین به طور جدی آغاز نشده است.
پژوهش خبری: در سال های گذشته نظام آموزشی کشور بخاطر نبود برنامهریزی بلندمدت و نبود وحدت رویه در تصمیمات و سیاست گذاریها، همواره درحال تغییر بوده است. تغییر مدیریتها و اعمال سلایق شخصی و گروهی نیز مزید برعلت شده تا آنجا که این تغییرات ناموزون و بدون برنامه چالش جدی برای نظام آموزش و پرورش کشور ایجاد کرده است.
وجود این اشکال مهم و عدم ثبات سیاست گذاری در این بخش مسئولان و دلسوزان را بر این داشت که سندی راهبردی برای حوزه تعلیم و تربیت تدوین گردد که با رویکرد تحولی هم چارچوب وظایف و برنامههای این وزارتخانه را متناسب با سند چشمانداز کشور تعیین کند و هم نقش و وظیفه سایر دستگاههای دخیل در امر تربیت مشخص گردد.
بدین ترتیب پس از حدود یک دهه تلاش گروههای پژوهشی، «سند تحول بنیادین آموزش و پرورش» در سال ۱۳۹۰ به تصویب شورای عالی انقلاب فرهنگی رسید و مقرر شد که این سند مبنای تمام تصمیمگیریها و برنامهریزیهای وزارت آموزش و پرورش قرار گیرد.
با گذشت حدود ۴ سال از تصویب سند تحول بنیادین و به رغم تاکیدات مقام معظم رهبری، تاکنون اجرای سند تحول بنیادین به طور جدی آغاز نشده است. به دلیل اهمیت اجرای سند تحول بنیادین برای نظام آموزش و پرورش کشور، مقام معظم رهبری در سیاستهای ابلاغی برنامه ششم، مهمترین و اصلیترین بند مرتبط با آموزش و پرورش را به «اجرای سند تحول بنیادین آموزشوپرورش و تأکید بر دوران تحصیلی کودکی و نوجوانی» اختصاص دادهاند.
این درحالی است که این موضوع چندان مورد توجه تدوینکنندگان برنامه ششم توسعه در دولتنبوده است و لااقل شواهدی ناظر به توجه به آن به دست نمیآید. به طوری که بررسی لایحه احکام برنامه ششم توسعه نشان میدهد در این لایحه تنها بحث اجازهی خرید خدمات از بخش خصوصی به وزارت آموزش و پرورش داده شده است و خبری از اجرای سند تحول آموزش و پرورش نیست.
این درحالی است که خرید خدمت از بخش خصوصی توسط وزارت آموزش و پرورش یک راهکار برای استفاده در برخی مناطق خاص است و نمی تواند یک سیاست کلی باشد.
اگرچه وزیر آموزش و پرورش مدعی شده که در اسناد پشتیبان برنامه ششم، بر لزوم اجرای سند تحول تاکید شده (لینک) اما باید پرسید سند تحول آموزش پرورش چگونه بدون طرح در لایحه احکام برنامه که حکم چارچوب کلی و بستر قانونی برنامه ششم است ضمانت اجرا خواهد داشت؟
مقام معظم رهبری |
یک موضوع دیگری که در این مسئلهی سند مهم است که وزیر محترم هم خوشبختانه امروز اشاره کردند، ظرفیّت برنامهی ششم است. الان سیاست های برنامهی ششم در حال تدوین است، بعد هم خود برنامه را تدوین می کنند، تصویب می کنند، اجرا می کنند. در ضمن این برنامه و در ذیل این برنامه، مسئلهی آموزش و پرورش و سند تحوّل بنیادین باید حتماً دیده بشود تا بدانیم ما در سال ۱۴۰۴ چه خواهیم داشت در آموزش و پرورش. بیانات در دیدار جمعى از معلمان و فرهنگیان سراسر کشور 16/ 2/ 94
|
مقام معظم رهبری |
یک نکته در مورد آموزش و پرورش و مدیریّت ها، مسئلهى سند تحوّل است. سند تحوّل - که بحمدالله در این سالهاى اخیر تنظیم شد و تثبیت شد - یک چیزِ دفعىّالوجود نبود؛این از اوایل انقلاب، جزو آرزوها بود. چون نظام آموزش و پرورش در کشور ما، از تقلید از نظام هاى آموزش و پرورش غربى پدید آمده بود، با همان شکل، با همان محتوا، تقریباً با همان ترتیب؛ یک تحوّل اساسى لازم بود در فضاى آموزش و پرورش؛ چه از لحاظ قالب، چه از لحاظ محتوا. خب، این فکر در خیلىها بود در طول سالها؛ بتدریج پخته شد، به سند تحوّل انجامید فعلاً این سند تحوّل در اختیار ما است؛ این را باید جدّى گرفت. عرض من و توصیهى من به مسئولین محترم و مدیران محترم این است که سند تحوّل را جدّى بگیریم؛ فراتر از اظهارات رسمى؛ در عمل بیانات در دیدار معلمان و فرهنگیان سراسر کشور 1393/02/17
|
مقام معظم رهبری |
اگر ما به پزشک مراجعه کردیم، حق معاینه هم دادیم و پزشک هم معاینهی کاملی کرد و یک نسخهای نوشت و به ما داد، ما هم توی جیبمان گذاشتیم، رفتیم خانه و فکر کردیم تمام شد، این با نرفتن پیش پزشک هیچ تفاوتی ندارد؛ جز اینکه یک پولی هم خرج کردیم، یک راهی هم رفتیم. دوا را باید گرفت، دارو را باید مصرف کرد. در این نسخه نوشته شده که چه داروئی را، چه مقداری، در چه زمانی باید مصرف کنیم. باید این کار را کرد؛ اگر نکردیم، رفتن پیش پزشک و گرفتن نسخه، کأنلمیکن است. خب، حالا ما سند تحول بنیادین آموزش و پرورش را داریم؛ این نسخه است؛ این نسخه احتیاج دارد به این که یک برنامهریزی دقیق بر اساس بندبند این سند انجام بگیرد؛ چون بحث بر سر تحول بنیادین است؛ بحث تحول شکلی که نیست. بیانات در دیدار جمعی از معلمان سراسر کشور1391/02/13
|
فیاضی، سخنگوی کمیسیون آموزش مجلس |
تعلیم و تربیت یک مقوله ملی و بلکه اعتقادی است و نمیشود آن را به بخش خصوصی سپرد. خبرگزاری فارس
|
علیرضا سلیمی، عضو کمیسیون آموزش مجلس |
علیرضا سلیمی با بیان اینکه برون سپاری در بخش آموزش و پرورش باید با دقت صورت گیرد، گفت: ما در مجلس به این موضوع اعتراض جدی داریم و اعتقاد داریم این برونسپاریها باعث شده است هزینه آموزش عمومی از جیب مردم پرداخت شود. خبرگزاری فارس
|
عادل پیغامی اقتصاد دان |
لیبرالترین اقتصاددانان در تاریخ اندیشههای اقتصادی مثل آدام اسمیت یاهایک در این مسئله شک نکردهاند که کالای عمومی مثل تعلیم و تربیت باید دست حاکمیت و دولت باشد و باید عمق حکمرانی و حاکمیت دولت در آن حفظ شود. وقتی هیچ تئوری اقتصادی نسبت به عمومی بودن این کالا و خدمات به اسم تعلیم و تربیت رسمی عمومی شک نکرده، چگونه در کشور ما نسبت به خصوصیسازی حوزه آموزش و پرورش اینقدر راحت بحث میشود؟ چون دو عنصر اساسی قوام حیات اقتصادی یک جامعه، سرمایه انسانی و اجتماعی آن جامعه است و هر دوی اینها بعد از خانواده، در نظام تعلیم و تربیت هر کشور تولید میشوند. جوان آنلاین- برنامه ثریا 16 دی 94
|
طیبه ماهرو زاده عضو کمیسیون تعلیم و تربیت شورای عالی انقلاب فرهنگی |
طیبه ماهرو زاده: اجرا و عملیاتی کردن سند تحول بنیادین آموزش و پرورش امری دشوار است، البته نباید به بهانه مشکل بودن، اجرای این سند به تعویق بیفتد و باید درباره اهداف تعلیم و تربیت در سطوح مختلف اولویتبندی کرد. وی با بیان اینکه در مسایل مربوط به تعلیم و تربیت نیازمند پژوهش و تأمل بسیار قبل از هر اقدامی هستیم، اظهار داشت: موضوع خصوصی سازی آموزش و پرورش و مشارکت مردم باید آسیبشناسی شود و بر وضعیت فعلی مدارس غیر دولتی کار کارشناسی و آسیب شناسی صورت گیرد تا نحوه خصوصی سازی و چگونگی مشارکت مردم با توجه به آسیب شناسیهای موجود مورد بررسی علمی قرار گیرد. خبرگزاری فارس
|
نظر کارشناسی |
بر اساس نکات فوق چنین به نظر میرسد که پیشنویس لایحه برنامه ششم توجهی به سیاستهای ابلاغی مقام معظم رهبری مربوط به حوزه آموزش و پرورش نداشته است. لذا اجرای سند تحول آموزش و پرورش که حاصل یک دهه فکر و پژوهش و کار کارشناسی و استفاده از تجارب دیگران و راه حل بسیاری از مشکلات امروز دانش آموزان و معلمان و بخش بزرگی از جامعه است اولویت بیشتری برای گنجانده شدن در برنامه پنج ساله ششم توسعه کشور را دارد. |