به گزارش خبرگزاری صداوسیما مرکز خراسان رضوی، وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی در پیامی به این همایش که در ابتدای آن قرائت شد آورد: یکم آبان که در گاهنامه رسمی کشور به نام بیهقی ثبت شده فرصتی است برای ارج نهادن به شخصیت والای بیهقی و میراث گرانقدر او در سطح ملی و هر چند در نثر فارسی فعالیت‌هایی انجام شده، اما بیهقی پایگاه بزرگ در این حوزه دارد و تاریخ بیهقی او باید همه گیر شود.

در این همایش که با حضور بیهقی پژوهانی از ایران و افغانستان و اسکاتلند برگزار شد همچنین طی ارتباط تصویری با قائم مقام وزرات علوم، آقای سالار املی درباره اهمیت تاریخ بیهقی و ثبت روز اول آبان در تقویم ملی و نقش دانشگاهیان در این موضوع مطالبی عنوان کرد.

فرماندار سبزوار هم در این همایش گفت: برای ثبت روز بیهقی در تقویم کشور مان پیگیری‌های زیادی از سال ۸۳ انجام شده و دانشگاه حکیم سبزواری نقش محوری در این رویداد داشته که خوشبختانه امروز شاهد ثبت این روز و برگزاری همایش ملی روز بیهقی هستیم.

سید مجتبی علوی مقدم افزود: امسال نخستین سالی است که در تقویم رسمی کشور اول ابان به نام روز بیهقی پدر نثر فارسی نام گذاری شده؛ ادیب و مورخ و اندیشمندی که نوشته هایش علاوه بر بازگو کردن حقایق دوران خویش با زیبایی وصف ناشدنی نگارش یافته است.

عبدالغفور آرزو پژوهشگر کشور افغانستان و استاد سابق دانشگاه کابل نیز گفت: بیهقی پیام اور دوستی بین ملت‌های فارسی زبان است که ما خواستار تاسیس بنیاد بیهقی پژوهی در شهر هرات افغانستان هستیم.

پرفسور سیدحسن امین استاد دانشگاه گلاسکوی اسکاتلند نیز تاریخ بیهقی را شاهنامه نثر فارسی عنوان کرد و گفت: بیهقی تاریخ نگاری، حقیت جو است که نوشته هایش بر شاعران و نویسندگان بعد از خود تاثیرگذار بوده و لازم است برای شناخت این اثرگرانب‌ها انجمن‌های بیهقی پژوهی در سراسر کشور و کشور‌های فارسی زبان توسعه یابد.

مهیارعلوی مقدم دبیر علمی همایش ملی ابوالفضل بیهقی نیز با بیان اینکه برای ترویج و شناخت بیشتر تاریخ بیهقی امسال سبزوار میزبان ماه بیهقی است گفت: قرار است در آبان ۱۰ نشست علمی در فضای مجازی با موضوع بیهقی برگزار شود.

وی افزود: تاریخ بیهقی در فراسوی مرز‌ها، اندیشه‌های سیاسی در تاریخ بیهقی، پژوهش‌های زیباشناسی تاریخ بیهقی، مطالعات حقوقی تاریخ بیهقی، تاریخ بیهقی در ایران و جهان، تاریخ و تاریخ نگاری در تاریخ بیهقی، مطالعات نقد ادبی و میان رشته‌ای تاریخ بیهقی و گزارش محافل و انجمن‌های بیهقی خوانی از موضوعات این نشستهاست.

"دیبای روشنایی" شامل مجموعه چکیده مقالات یازدهمین همایش ملی بیهقی شامل مقالات ۱۲۰نفر از شرکت کنندگان به همراه تارنمای علمی و پژوهشی تاریخ بیهقی در این همایش ملی رونمایی شد.

قرار است بخش مردمی این همایش در روستای حارث آباد زادگاه بیهقی برگزار شود.

این همایش ملی در سالن بین المللی بیهقی دانشگاه حکیم سبزواری برگزارشد.

ابوالفضل بیهقی
ابوالفضل بیهقی تاریخ‌نگار قرن پنجم هجری قمری و نگارنده کتاب تاریخ بیهقی از مورخان دوره غزنوی است که سال ۳۸۵ قمری در قریه حارث آباد بیهق (سبزوار) متولد شد و بعد از کسب فضایل به دیوان رسایل محمودی راه یافت و در خدمت خواجه بونصر مشکان به کار پرداخت و در خدمت سلاطین غزنوی به سر برد.

بسیاری از مورخان بر این عقیده اند که تاریخ بیهقی، دورهٔ حکومت غزنویان را در بر می‌گیرد، اما از متن کتاب مشخص می‌شود که بیهقی بازگویی وقایع را از سال ۴۰۹ آغاز کرده و تا کمی پیش از مرگش حدود سال ۴۷۰ ادامه داده است.

چیزی که امروز از تاریخ بیهقی به جا مانده با برگ‌هایی از مجلد پنجم آغاز می‌شود و به مجلد دهم ختم می‌شود و محدودهٔ وقایع آن به شرح حوادث پس از مرگ سلطان محمود غزنوی (سال ۴۲۱) تا فرار سلطان مسعود غزنوی به هند (۴۳۲) محدود می‌شود، به علاوهٔ «باب خوارزم» که از زمان سلطنت سلطان محمود است.

تاریخ بیهقی هرچند روایتنی درونی از حکومت غزنویان است با این حال بهتر از هر کتاب دیگری اشتباهات و اشکالات حکومت آنان را نشان می‌دهد افزون بر این، اطلاعات بسیار ارزشمندی در مورد چند و، چون زندگی در آن روزگار و ارزش‌ها و اعتقادات آنان در اختیار می‌گذارد.

بیهقی در زمان عزالدوله عبدالرشید در سال ۴۴۰ قمری نیز چندی صاحب دیوان بود، اما به تهمت حاسدان گرفتار، معزول و محبوس شد و بعد از رهایی از زندان باقی عمر را در انزوا به سر برد و در سال ۴۷۰ هجری قمری درگذشت.

سبزوار در  غرب خراسان رضوی  قرار دارد.