به گزارش خبرگزاری صدا و سیمای مرکز مازندران، مازندران سرشار از آیین‌های سنتی و عاشورایی است که ریشه در دل‌ وجان مردمان آن دارد و تجلی عشق و ارادت علویان طبرستان به خاندان اهل‌بیت (ع) است و بسیاری از این آیین‌ها درگذر زمان یا فراموش‌شده‌اند و یا دگرگون که نیازمند احیا و بازآفرینی هستند.

 

در مازندران از شب اول ماه محرم مراسم عزاداری برای امام حسین علیه السلام شروع می‌شود. قبل از شروع ماه مازندرانی‌ها شروع به سیاهپوش کردن تکایا و حسینیه‌ها می‌کنند. در مازندران نیز مانند بسیاری از شهر‌های کشور، هیئت‌های عزاداری در قالب هیئت سینه زنی و زنجیر زنی تشکیل می‌شود.

 

دیار علویان و سرزمینی که در طول تاریخ با ولایت گره ‌خورده است و آیین‌های عاشورایی‌اش، اوج ارادت علویان متجلی می‌سازد و کرب زنی، علم‌گردانی، منبرکشی، فرمازنان، گره بندی، قوم بنی اسد، حسین حسین سرهادیم صداره (با صدای بلند حسین حسین بگوییم) و تعزیه تلاونگ (تعزیه خروس‌خوان) ازجمله آیین‌های عاشورایی مردمان دیار علویان است که نسل به نسل و سینه‌به‌سینه منتقل‌شده است.

 

آیین مذهبی منبرکشی از جمله مراسم ایام محرم است که در محله قدیمی شهر ساری اجرا می‌شود و افرادی که خادمان منبر هستند و نسل به نسل منبر را نگهداری می‌کنند این مراسم را به اجرا درمی آورند.

 

خادمان چند روز قبل از اجرای مراسم منبر را بیرون آورده و یکپارچه سبز بر روی آن می‌اندازند و از اذان صبح خادمین منبر در روز تاسوعا مشغول پخت برنج نذری می‌شوند، که این برنج به‌عنوان تبرک به عزاداران داده می‌شود.

 

یکی از بانوان ساروی که پا به سن گذشته است ، گفت: در این مراسم زنان و نوجوانان و جوانان بر حسب نیت و حاجتشان با پارچهٔ سبز به‌عنوان دخیل برای ادای نذرشان به منبر گره می‌زدنند و شمع را داخل تشت پر از گل که بر روی منبر قرار دارد روشن می کنند.

 

وی افزود: بانوان در این روز خرما، شربت و مبلغی پول به عنوان نذر به خادم منبر می دهند تا حاجت شان برآورده شود.

 

طوبی اوصانلو مسئول واحد مردم‌شناسی و میراث معنوی اداره کل میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری مازندران در گفتگو با خبرنگار صداوسیما، گفت: دسته عزاداران خصوصاً گروه زنان به‌پای منبر‌ها رفته و به منبر که می‌رسند با ذکر صلوات از زیر منبر رد می‌شوند و پارچهٔ سبزی به‌عنوان دخیل برای ادای نذرشان به منبر گره می‌زنند و شمع را داخل تشت پر از گل که بر روی منبر قرار دارد روشن می‌کنند، و اگر نذری داشته باشند که شامل خرما، یا شربت و یا مبلغی پول به خادم منبر می‌دهند تا حاجت آن‌ها برآورده شود.

 

وی افزود: درگذشته برخی از افراد برای گرفتن حاجت پابرهنه برای روشن کردن شمع به‌پای منبر می‌رفتند وعده‌ای نیز سر یا شانه خود را گل مالی می‌کردند.

 

اوصانلو گفت: در ساری رسم بر این بود که شمع بلندی را به‌پای منبر آورده وروشن می‌کردند، اما امروزه این رسم از بین رفته است.

 

وی افزود: این مراسم تا پاسی از نیمه‌شب ادامه دارد و اهالی معتقدند زیارت منبر و عبور از زیر آن‌یک سال سلامتی خانواده را تأمین می‌کند.

 

مسئول واحد مردم‌شناسی و میراث معنوی اداره کل میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری مازندران گفت: برخی از آیین‌های عاشورایی مازندران در فهرست آثار معنوی ملی به ثبت رسیده، که مراسم آیینی مذهبی، کرنانوازی، کربزنی، منبرکشی، علم گردانی، سنت آیینی مذهبی طعام دهی در سورک و مراسم روز یازدهم در دودانگه ساری از جمله این مراسم است.