به گزارش
خبرگزاری صدا و سیما، امیر محبیان در برنامه ای که با عنوان ساعات پایانی مذاکرات از شبکه خبر سیما با حضور چند کارشناس و با ارتباط زنده خبرنگاران صدا و سیما از وین برگزار شد افزود: حرکت بسیار پیچیده دیپلماتیک در عالی ترین سطح ممکن در دنیا یعنی میان پنج قدرت عضو شورای امنیت و آلمان از یک سو و جمهوری اسلامی ایران از سوی دیگر صورت گرفته است و طرفها روی موضوعی که پیچیدگی فنی دارد مذاکره می کنند و با پشتوانه سیاسی و توطئه ای که ما از طرفها سراغ داریم طبیعتاً حرکت آسان و ساده ای پیش روی ما نیست.
وی به تجربیات جمهوری اسلامی ایران در جمع بندیها و چارچوبهای گذشته اشاره کرد و گفت: فریبکاریهایی که آمریکا در عمل به آن دست زده و می زند موجب شده است دقت حقوقی بسیار شدیدی در این دور از مذاکرات در میان تیم مذاکره کننده هسته ای کشورمان ایجاد شود.
محبیان افزود: از لحاظ کلاسیک در مرحله چانه زنی دیپلماتیک هستیم و طرفها می خواهند به نتیجه مطلوب خود برسند و هر دو طرف انتظارات و توقعات خود را مطرح می کنند.
وی گفت: مذاکره کنندگان کشورمان در این سطح و زیر این فشارها بازی مذاکرات را تا جایی که مایل هستیم رسانده اند و این ناشی از قدرت ماست.
محبیان افزود: طرفهای مقابل تلاش می کنند حداکثر توقعات خود را مطرح کنند و ایران هم حداکثر توقعات و مطلوب خود را مطرح می کند و در یک فرآیند چانه زنی و سایش دیدگاهها، مستمر شاهد این هستیم که دیدگاهها به هم نزدیک می شود و در مرحله نخست از شکل تنازع به هم سخنی در بیان و تعریف مفاهیم رسیده ایم.
این کارشناس مسائل سیاسی گفت: با وجود همه این مباحث بحث برجام و لوزان که مطرح شد دیدیم چگونه آمریکاییها چیزهای دیگری را مطرح کردند.
وی افزود: بحث را فقط نباید هسته ای ببینیم و در واقع سرنوشت منطقه و صلح جهانی در حال رقم خوردن است و ما تغییرات ژئوپلتیک گسترده ای را از لحاظ چینش قدرت نیروها در منطقه و جهان می بینیم.
محبیان نتایج مترتب بر مذاکرات را مهم خواند و گفت: پس از اینکه به نوعی از جمع بندی برسیم و تحریمها تا حدی برداشته شود این فنر بسیار فشرده شده تواناییها و قدرت ایران رها خواهد شد و مسلماً چهره جدیدی از ایران خواهیم دید یعنی ایران به قدرت اول منطقه تبدیل می شود.
وی افزود: ایران نشان داده است که فقط بحثش منطقه نیست و قدرت ایران فراملی و فرامنطقه ای است.
محبیان گفت: درست است که مباحث فقط هسته ای است اما نتایج آن به همه جا سر خواهد کشید و ما خواهیم دید که پس از این موقعیت ایران، تغییرات منطقه و جهان چگونه خواهد بود.
این کارشناس مسائل سیاسی افزود: معمولاً در این مذاکرات سخت، مهمترین کارها در لحظات آخر مشخص می شود زیرا پس از اینکه از کلیات به سمت جزئیات بیاییم دعواهای اصلی روی جزئیات خواهد بود و به قول فرنگیها شیطان در جزئیات نهفته است.
وی گفت: بحث کلمات این متن هم اهمیت زیادی دارد و وقتی این کلمات بخواهد مکتوب شود در این مرحله از نظر استراتژی رسانه ای و عملکردی در حوزه مذاکرات و چانه زنی نباید عجله از طرف ایران باشد.
محبیان افزود: وقتی که شکل مکتوب حاصل شود طرفهای مقابل همانطور که سابقه هم دارند سعی می کنند ابهامات موجود در این مکتوبات را به نفع خود تفسیر کنند اما ما نباید جایی برای ابهام باقی بگذاریم.
وی گفت: بر همین اساس مذاکره کنندگان ما درست پیش رفته و تجربیات خوبی بدست آورده اند و باید کلمات در متن مکتوب آن شکل دو رویه نداشته باشد و امکان سوء تفاهم و برداشتهای متعدد در آن نباشد.
محبیان افزود: البته درست است که آمریکا در مقابل ما مذاکره می کند اما در پشت این قضیه بالانسی می خواهد شکل گیرد و لابیهای صهیونیستی و ارتجاع عرب شدیداً کار و خرج می کند و به آمریکا پیغام می دهند که اگر فلان رفتار انجام شود ما یکسری خریدهایمان را کنسل خواهیم کرد و در لوزان مشابه این موارد را دیدیم.
وی گفت: از طرف دیگر میان کشورهای 1+5 هم وحدت رویه وجود ندارد و هر کدام از این شش قدرت منافع متفاوتی دارند و ما تا بحال تلاش کردیم که از شکاف میان منافع آنها برای خود جای مانور ایجاد کنیم و این حساسیتهایی را ایجاد می کند که اجازه ندهیم به گوشت قربانی برای منفعت طلبی آنها تبدیل شویم.
محبیان افزود: ما در دام باج خواهی نباید بیفتیم و تا بحال نیز نیفتاده ایم.
وی گفت: از طرف دیگر ما با تحریمهایی چند جانبه مواجهیم که یکسری تحریمها برای خود آمریکا، یکسری تحریمها غیرهسته ای است و برخی دیگر از تحریمها مربوط به بحث سازمان ملل است که پیچیدگی کار را بیشتر می کند.
این کارشناس مسائل سیاسی افزود: در این شرایط بحث ایستادگی ایران را نباید دستکم گرفت و ما با شش قدرت بزرگ مدعی دنیا مذاکره می کنیم و همه حمایتهای نظری و اتاقهای فکر عظیم پشت سر آنهاست و هزاران تیم فکری به آنها خدمات می دهند و حتی مواجهه سران این شش کشور با رسانه ها همه حساب شده است.
محبیان گفت: این در حالیست که مذاکره کنندگان کشورمان باید بار همه اینها را به دوش بکشند اما چون تصمیم گیریهای ما بر اساس پشتوانه ملی است با قدرت تر تصمیم می گیریم و این است که یک ایران با شش قدرت جهانی هم آوردی می کند و این برای جهان سوم افتخاری بزرگ است که ضمن حفظ حقوق خود از شرافت جهان سوم هم دفاع می کنیم.
این کارشناس مسائل سیاسی افزود: طرف مقابل نمی تواند درست تصمیم بگیرد چرا که برای مثال اوباما تصمیم گیر نهایی نیست بلکه مجموعه ای از بالانس قدرت و ثروت مسائل را تغییر می دهد.
محبیان گفت: مطمئناً این روند از مذاکرات به عنوان واحدهای دانشگاهی تدریس خواهد شد چرا که ما هیچگاه چنین سطحی از مذاکرات را نداشته ایم.
وی افزود: در زمانی که در جنگ دوم جهانی غربیها به تهران آمدند رژیم آن زمان ایران فقط به عنوان تدارکاتچی جلسات آنها بود و حق حضور نداشت در حالیکه اکنون جهان به حرف ما گوش می دهد.
محبیان گفت: اخیراً خبری شنیدم که غربیها گفته اند از دقت آقای ظریف که اینقدر روی تک تک کلمات دارد خسته شده ایم و این برای ما چیز بسیار خوبی است.
وی افزود: آنها قصد دارند سرعت تصمیم گیری ما را بالا و دقتمان را پایین بیاورند تا امکان اشتباه در ما بالا رود و تیم مذاکره کننده نباید زیر بار محدودیت زمانی قرار گیرد و خوشبختانه اینگونه هم عمل نکرده است.
محبیان گفت: ما دغدغه منافع ملی خود را داریم و اوباما برود مشکلات خود را خودش با کنگره حل کند و با مشکلات درونی آمریکا کاری نداریم و البته از این اختلافات درونی باید به نفع خود استفاده کنیم.
وی افزود: ما نباید هزینه بازی و اختلافات آنها را بپردازیم بلکه باید به نوعی مدیریت کنیم که برای خودمان منافع داشته باشد.
در این مقطع ازمذاکرات باید صبور بود
یک کارشناس مسائل سیاسی گفت: باید در این مقطع از مذاکرات صبور بود زیرا حرف قوی تر را کسی می زند که آخرین حرف می زند و زمان را تعیین می کند.
محبیان با اشاره به حضور طولانی مدت وزیر خارجه آمریکا در وین افزود: علت این امر آن است که آمریکاییها می خواهند مهمترین گره شان را باز کنند آنها می خواهند به جهان اسلام اعلام کنند که ما در حال حل کردن مشکلاتمان هستیم اما گرفتاری دیگری مقابل آنها بروز داشته کرده است و آن هم عربستان و یا دیگر کشورهای عربی مخالف گشودن این گره هستند البته برخی دیگر از کشورها هم که از تحریمها سود می برند مخالف مذاکرات هستند.
وی افزود: هنگامی که تحریمهای شورای امنیت مطرح می شود روسها نیز ناراحت می شوند البته از جهاتی هم حق دارند زیرا آمریکا عنوان می کند اگر ایران تعهدات خود را نقض کند بدون نیاز به مصوبه جدید تحریمها باز می گردد یعنی عملاً حق وتوی روسیه در این شرایط زیر سؤال می رود.
این کارشناس مسائل سیاسی گفت: در این مذاکرات فرانسویها مانند آنچه که داعشیها به عنوان جنگ نیابتی در منطقه حاضر شده اند به نیابت از اسرائیل در مذاکرات عمل می کنند آلمان هم که با توجه به مراودات اقتصادی با ایران به تقویت دشمن اسرائیل محکوم است از این رو این کشورها باید هم منافع خودشان را تأمین کنند و هم نمی خواهند این علامت ارسال شود که به دنبال برقراری رابطه هستند.
وی با اشاره به روش انگلیس در مذاکرات گفت: انگلیس هم در این میان بسیار موذیانه عمل می کند و حتی در خط دهی به آمریکاییها مؤثر است و بسیاری از مطالب را آنها در دهان مقامات آمریکایی می گذارند.
این کارشناس در ادامه با بیان اینکه جمهوری اسلامی ایران فرصت بسیار عالی بدست آورده و باید حداقل به شکل رسانه ای از این فرصت استفاده کند افزود: در این مذاکرات شش کشور در مقابل جمهوری اسلامی قرار گرفته اند و باید بگونه ای به آنها فهماند که رفتارشان در مذاکرات بر روی مراودات اقتصادی و برقراری رابطه با جمهوری اسلامی ایران اثر دارد.
محبیان تأکید کرد: آنها باید بفهمند رفتارشان در مذاکرات برای آنها هزینه خواهد داشت.
وی افزود: فرانسه در شرایط حاضر بجای آنکه به فکر سرمایه گذاران فرانسوی و بازار ایران باشد به فکر سرمایه گذاران کشورش و بازار اعراب است.
محبیان گفت: چین هم نگاه اقتصادی به مذاکرات دارد و بدنبال آن است این مذاکرات به سرعت پایان یابد.
این کارشناس مسائل سیاسی در ادامه با اشاره به زیاده خواهی غربیها افزود: همه تلاش ایران بر این اصل استوار است که با شفاف سازی و رساندن پیام خودش به جهانیان نشان دهد که در چارچوب ان پی تی حرکت می کند و مقابل زیاده خواهی ها ایستاده است.
محبیان با بیان اینکه اگر آنها می توانستند ایران را تاکنون حذف کرده بودند گفت: آنها در حد توانشان به دنبال حذف اقتصادی بودند و سعی کردند ایران را منزوی کنند اما نتوانستند از این رو مذاکرات از سر ناگزیری است.
وی با اشاره به شرایط این دوره از مذاکرات نیز افزود: در این دوره سر در گمی های دوره های قبل وجود نداشت زیرا رهبری حمایت بی شائبه ای داشتند و تیم مذاکره کننده با شگردهای کارآمد مذاکرات را پیش برد و عملاً از رسانه بالکن هتل محل مذاکرات استفاده می کرد.
این کارشناس مسائل سیاسی ادامه داد: وزیر امور خارجه کشورمان در این مذاکرات با نه هایی که می گوید عملاً فضا را اداره می کند.
آصفی: طرفهای مذاکره به دنبال کسب امتیاز در لحظات آخر هستند
سخنگوی اسبق وزارت امور خارجه گفت: طرفهای مقابل مذاکره با طولانی کردن کار به دنبال خسته کردن تیم و کسب امتیاز در آخرین لحظات هستند.
حمیدرضا آصفی در ویژه برنامه شبکه خبر که به پیگیری لحظه به لحظه روند مذاکرات اختصاص داشت با اشاره به علت طولانی شدن مذاکرات اخیر میان ایران و کشورهای 1+5 افزود: انتظار پایان یافتن چنین مذاکراتی در مدت 2 ، 3 و یا 5 روز را نداشتیم زیرا پایان یافتن این مذاکرات در ضرب الاجل تعیین شده مانند معجزه بود.
وی گفت: پرونده ای که آمریکاییها ساختند 13 سال به درازا کشید و این طور نیست که طرف مقابل ما نداند ما به دنبال چه هستیم آنها می دانند ما دنبال سلاح هسته ای نیستیم و از فتوای رهبری نیز آگاهند.
سخنگوی اسبق وزارت امور خارجه افزود: علت اینکه این دوره از مذاکرات 18 روز به درازا کشید ابتدا آن است که ما وارد جزئیات شدیم دیگر آنکه طرف آمریکایی به دنبال کسب امتیازات بیشتر است و آنها هر چه بتوانند مذاکرات را طولانی می کنند.
آصفی با بیان اینکه مذاکرات طولانی بسیار دشوار است گفت: فشار برای تیم ما بیشتر است و طرف مقابل چند کشور هستند و ما یک کشور هر چه بتوانند مذاکرات را طولانی می کنند تا امتیاز بگیرند.
وی افزود: همچنین تیم ما برای اتخاذ مواضع فقط باید با تهران مشورت و هماهنگی کند اما آنها باید با یکدیگر هماهنگ شوند و اولویتهایشان متفاوت است البته از طرفی کشورهای خارج از مذاکرات نیز بر طرفهای مقابل ما تأثیر دارند و اینها همه به طولانی شدن مذاکرات می انجامد.
سخنگوی اسبق وزارت امور خارجه گفت: موضوع رقابت این کشورها با هم بسیار جدی است و به عنوان نمونه رقابت فرانسه و آمریکا بحث مهم و جدی است ، آمریکاییها به معنای حاکمیت این کشور به مذاکرات نیاز دارند و اوباما نیاز بیشتری و آنجایی که آمریکا در سیاست خارجی ناموفق بوده شرایط بگونه ای است که آنها بدنبال کسب موفقیت در این مذاکرات هستند.
آصفی افزود: وزن جمهوری اسلامی در حال حاضر با وزن آن در گذشته قابل مقایسه نیست و دنیای امروز هم دیگر آن دنیای قدیمی نیست.
وی تصریح کرد: آمریکا از سر لطف و سخاوت پای میز مذاکره نیامده از روی ناچاری در این مذاکرات حاضر شده است.
سخنگوی اسبق وزارت امور خارجه افزود: اگر این تفاهم صورت بگیرد یا نگیرد حتماً شرایط منطقه تغییر می کند و آمریکا باید فکر جدید برای منطقه داشته باشد زیرا با آن دوستان سنتی ، روشهای سنتی و با آن گرفتاریهای قبلی نمی تواند خود را تثبیت کند از این رو آمریکا به این توافق نیاز دارد.
آصفی اظهارات وزیر امور خارجه آمریکا را مبنی بر ترک مذاکره را نیز یک بلوف سیاسی دانست و گفت: در این مذاکرات یک امتیاز ویژه وجود دارد آن هم حضور خبرنگاران زحمتکش و سختکوش است.
وی در ادامه با اشاره به رفتار آمریکاییها افزود: همواره خوی آنها بر اساس تهدید شکل گرفته نه منطق آنها حتی متحدان خودشان را شنود می کنند.
آصفی با بیان اینکه آنها هم تهدید می کنند و هم می ترسند گفت: در مقابل آمریکاییها تیم ایران از اعتماد به نفس بالایی برخوردار است که این اعتماد به نفس به موضع گیری مقام معظم رهبری برمی گردد.
وی افزود: تهدیدهای آنها از سر ناچاری است همچنین نیاز و نداشتن منطق ، آمریکاییها و 1+5 از ابتدا فاقد منطق بودند و اگر منطق در میان نباشد تهدید شکل می گیرد.
سخنگوی اسبق وزارت امور خارجه گفت: تا اینجای مذاکرات منفعت فراوانی نصیب ما شده و من آنرا دو سر سود می بینم زیرا اگر به نتیجه برسیم توفیقی برای نظام ، رهبری و ملت حاصل شده و اگر هم به نتیجه نرسیم با بیان حقانیت خودمان و منطقی که داشتیم سود کردیم.
آصفی افزود: از طرفی در جریان مذاکرات بسیاری از جبهه بندیها آشکار و مشخص شد در جریان هسته ای سعودیها کنار اسرائیل قرار دارند.
وی گفت: این مذاکرات به نتیجه خواهد رسید اما شاید یکی دو روز دیگر زیرا طرفهای مقابل ما در جزئیات با هم اختلاف دارند و زمینه های دبه کردن فراهم می شود.
آصفی با اشاره به روش مسدود کردن راههای دبه کردن طرفهای مذاکره گفت: باید نشان داد که نیازی وجود ندارد سپس صبر و حوصله داشت بعد از آن هم بدنبال آن باشیم که بیانیه نهایی بسیار شفاف، بدون ابهام ، واضح و روشن باشد همچنین علنی منتشر شود تا آنها با بهره گیری از امکانات وسیع رسانه ای که دارند آنرا بگونه ای دیگر جلوه ندهند.
وی ادامه داد: از همه این موارد مهمتر آن که اگر قرار است فکت شیتی منتشر شود یک نسخه و همزمان منتشر شود و حتماً با طرفهای مذاکره توافق شود که اگر قرار است آقای ظریف و خانم موگرینی بیانیه دهند دیگر کشورها هم باید پایبند آن باشند و اینگونه نباشد که آمریکا موضع خود را اعلام کند ، فرانسه به شکل دیگری و انگلیس هم مسائل را آنطور که می خواهد بیان کند.
آصفی گفت: با رعایت این موارد دیگر شاهد بی اخلاقی که آمریکاییها در لوزان با انتشار آن فکت شیت مرتکب شدند نخواهیم بود.