جابه جایی گلدسته ۴۰ ساله صحن جمهوری حرم مطهر رضوی

 

به گزارش خبرگزاری صدا و سیما، مرکز خراسان رضوی، به نقل از پایگاه اطلاع رسانی آستان قدس رضوی، این گلدسته همزمان با ماه مبارک رمضان و در آخرین روز‌های سال ۱۴۰۳، توسط سازمان عمران و نگهداری حرم مطهر رضوی طی یک عملیات سخت و پیچیده منتقل شد.

 

رئیس سازمان فنی و نگهداری حرم مطهر رضوی گفت: به رغم تلاش‌های انجام شده برای توسعه حرم مطهر در سال‌های گذشته، از یک میلیون مترمربع وسعت حرم مطهر، فقط بیش از ۴ درصد آن فضا‌های زیارتی مسقف است که این مقدار در زمان‌های پیک حضور زائر و نامساعد بودن شرایط جوی، شرایط را برای پذیرایی از زائر سخت و نامطلوب می‌کرد.

 

خلیل‌الله کاظمی افزود: طبق دستور تولیت آستان قدس رضوی، مقرر شد تا به فضا‌های سرپوشیده حرم مطهر افزوده شود و بر این اساس طرح توسعه‌ای زیرسطحی بست شیخ بهایی و در کنار آن ایجاد رواق امیرالمومنین (ع) در صحن جمهوری در دستور کار قرار گرفت.

 

وی با بیان اینکه با اجرای این دو طرح، حدود ۳۶ درصد به فضا‌های مسقف حرم مطهر افزوده می‌شود، تصریح کرد: در طرح رواق امیرالمومنین (ع) برای حفظ ابنیه و ساختار یکسان آن، تا جایی که امکان داشت تلاش کردیم از مصالح موجود، بیشترین استفاده را داشته باشیم.

 

وی ادامه داد: به همین منظور با جمع‌آوری سنگ‌های کف و حوض وسط صحن جمهوری، همه آنها در ورودی میدان قبله حدفاصل باب جواد (ع) و باب رضا (ع) به‌کار گرفته شد و حتی کتیبه‌هایی که در صحن جمهوری قدیم جمع‌آوری شده بود، پس از شماره گذاری در خود رواق مورد استفاده قرار خواهد گرفت.

 

 

کاظمی در ادامه با اشاره به بحث جابجایی گلدسته صحن جمهوری و پیچیدگی‌های این نقل و انتقالات، گفت: در قسمت زیرین صحن جمهوری، بهشت ثامن (ع) قرار دارد و از آنجایی که بنا بود در بالای رواق امیرالمومنین (ع) زیارت بام را اجرایی کنیم، تقویت ستون‌های مربوط به سقف ضروری بود.

 

رئیس سازمان فنی و نگهداری حرم مطهر رضوی ادامه داد: برای این امر مجبور شدیم حدفاصل بین قبور صحن جمهوری ستون‌هایی را ایجاد کنیم؛ اما به هیچ عنوان ایجاد و نصب این ستون‌ها خللی به این سنگ قبر‌ها وارد نکرد. 

 

وی اضافه کرد: موضوع مهم دیگری که در بحث ساخت صحن رواق امیرالمومنین (ع) مطرح بود، جابه‌جایی گلدسته‌ای به وزن ۳۵ متر و وزنی حدود ۲۱۰ تن بود، از آنجا که سقف بهشت ثامن (ع) در زیر این گلدسته قرار داشت و بستر مناسبی هم برای استقرار گلدسته نداشت و همپنین ورود جرثقیل سنگین نیز به داخل حرم مطهر ممکن نبود، به ناچار مجبور بودیم از روش دیگری برای جابه‌جایی گلدسته استفاده کنیم.

 

کاظمی ادامه داد: پس از جلسه‌های مکرر، بنا شد این گلدسته‌ها بدون اینکه تخریبی در آن صورت بگیرد، به محل جدید خود در ایوان شمالی صحن جمهوری منتقل شود. 

 

وی ادامه داد: با توجه به اینکه گلدسته در حدود دهه ۶۰ ساخته شده و از مقاومت لازم برخوردار بود و تمام آزمایش های انتقال آن نیز مثبت بود، بنابراین مقرر شد با ایجاد سکو توسط ریل راه آهن یا تراورس، این سازه به محل جدید منتقل شود.

 

کاظمی گفت: نکته دیگری که مطرح بود، آسیب ندیدن و مهار گلدسته به ویژه قسمت ماذنه بالای گلدسته و سوار کردن آن روی شاسی مربوطه و بعد نیز جدا کردن آن از فونداسیون قبلی و انتقال آن بود. 

وی گفت:، چون حجم زیادی از قسمت بالای مناره گلدسته طلاکاری شده است، این نگرانی ایجاد می‌شد تا در این نقل و انتقال آسیبی به سازه وارد نشود. 

 

کاظمی تاکید کرد: این عملیات از روز پنجشنبه گذشته، ۹ اسفند اجرایی و در مرحله نخست قرار شد که وزن گلدسته از روی پایه‌ها برداشته شود؛ بعد از آن فونداسیون‌های اصلی گلدسته برش زده و آماده انتقال شد و از صبح شنبه ۱۱ فروردین کار جابه‌جایی آغاز شد و تا ساعت ۲۱ کار به اتمام رسید؛ یعنی در هر ساعت شش متر گلدسته جابجا و مسیری نزدیک به ۶۵ متر طی شد تا گلدسته به نقطه مد نظر منتقل خود برسد.

 

صحن جمهوری اسلامی دارای دو گلدسته است که فاصله قبلی این دو گلدسته ۱۲۰ متر بود که در فضای جدید و با ایجاد رواق امیرالمومنین (ع) و استفاده زائران از حریم بام این رواق، این فاصله به حدود ۵۰ متر رسید.