بردسکن قطب پرورش شتر خراسان رضوی، در انتظار صنعتی شدن

شهرستان بردسکن با داشتن بیش از ۳۵۰۰ نفر شتر، سال‌هاست که در انتظار اقدام جدی برای صنعتی شدن این حرفه است.

به گزارش خبرگزاری صدا و سیما مرکز خراسان رضوی، شهرستان بردسکن در خراسان رضوی، با ویژگی‌های منحصر‌به‌فرد خود، یکی از بهترین مناطق برای پرورش شتر به شمار می‌آید. این حیوان با ارزش، نه تنها به دلیل توانایی‌اش در زندگی در شرایط سخت بیابانی و نیاز کم به آب، بلکه به خاطر نقش مهمی که در اقتصاد و اشتغال مردم این شهرستان ایفا می‌کند، مورد توجه قرار دارد. با این حال، علی‌رغم پتانسیل‌های بالای پرورش شتر، مسئولان شهرستان و جهاد کشاورزی تنها به بحث و گفت‌و‌گو درباره صنعتی شدن این صنعت بسنده کرده‌اند و اقدام عملی خاصی در این زمینه انجام نشده است.

شتر به عنوان یک منبع غنی از گوشت، پوست و پشم، می‌تواند به رونق اقتصادی شهرستان کمک شایانی کند، اما متأسفانه هنوز هیچ فرآوری از این حیوان در منطقه صورت نگرفته است. با توجه به این شرایط، ضروری است که مسئولان با جدیت بیشتری به پیگیری طرح‌های صنعتی برای پرورش شتر بپردازند و به علاقه‌مندان در این حوزه کمک کنند.

بردسکن قطب پرورش شتر خراسان رضوی، در انتظار صنعتی شدن

مشکلات پرورش‌دهندگان شتر در بردسکن

محمد رضا طالبی، یکی از پرورش‌دهندگان شتر در شهرستان بردسکن، درباره فعالیت‌های خود گفت: پدرم، حاج غلامرضا طالبی، از ۵۰ سال پیش در زمینه پرورش شتر کار می‌کند و من هم حدود ۱۵ سال است که در این حوزه فعالیت دارم. او به مشکلات شترداران اشاره کرد و گفت: الان ۱۵۰ شتر دارم و روزانه بیش از ۲ تن خوراک مصرف می‌کنند، اما تنها حمایتی که از دولت دریافت کرده‌ام، ۵۰۰ کیلوگرم سبوس است که فقط برای یک چهارم شترهایم کافی است.

طالبی ادامه داد: متأسفانه قیمت یارانه‌ای حذف شده و منابع طبیعی اجازه چرا در مرتع را نمی‌دهند، بنابراین مجبوریم شتر‌ها را در فضای بسته نگه داریم و به آنها آب و خوراک بدهیم. او افزود: با اینکه گوشت مورد نیاز شهرستان را تأمین می‌کنم، اما مسئولان حمایت لازم را از شترداران ندارند. همه شترهایم بیمه هستند، اما از هیچ تسهیلاتی برخوردار نشده‌ام و هزینه بیمه هم بالاست. پرداخت خسارت‌ها نیز بسیار ناچیز است.

طالبی در پایان گفت: مسئولان باید برای رونق صنعت شتر داری در شهرستان جدی‌تر عمل کنند و فقط به برگزاری یک روز شتر اکتفا نکنند، بلکه از پرورش‌دهندگان شتر حمایت کنند.

نیاز به صنعتی شدن پرورش شتر در بردسکن

مدیر جهاد کشاورزی بردسکن گفت: این شهرستان با بیش از ۳۵۰۰ شتر و رتبه اول در خراسان رضوی، نیازمند صنعتی شدن است. مهدی مسروری افزود: ما در تلاش هستیم تا با صنعتی کردن این حوزه، تولید و فرآوری محصولات را رونق بیشتری ببخشیم.

او همچنین اشاره کرد: بردسکن به عنوان قطب پرورش شتر در خراسان رضوی شناخته می‌شود و توسعه پایدار و پرورش شترداری از اهداف اصلی این شهرستان است. مسروری با بیان اینکه بردسکن ۱۶ درصد از جمعیت عشایری خراسان رضوی را دارد، گفت: با توجه به شرایط اقتصادی کنونی، پرورش شتر یکی از بهترین راهکار‌ها برای تأمین نیاز‌های مردم است.

مدیر جهاد کشاورزی بردسکن همچنین بیان کرد: این شهرستان ظرفیت بزرگی برای ترویج جمعیت شتر دارد و باید شرکت‌های تعاونی با رویکرد اقتصادی برای ترویج شترداری شکل بگیرند. او افزود: در حال حاضر ۱۰۰ بهره‌بردار در این شهرستان به صورت سنتی به شترداری مشغول هستند.

وضعیت شترداری در بردسکن و نیاز به اقدامات جدی

مصطفی بیانی، مسئول امور دام جهاد کشاورزی بردسکن، درباره وضعیت شترداری در شهرستان گفت: متأسفانه در زمینه صنعتی شدن شترداری هیچ اقدامی انجام نشده است. او به اهمیت ایجاد یک شرکت تعاونی قوی با اعضای پر تلاش و آگاه در این حوزه اشاره کرد و افزود: ما طرحی در دست داریم که تولید تلیسه شتر را به گونه‌ای افزایش دهیم که شیر دهی شتر از ۴ تا ۵ کیلو به ۲۰ کیلو برسد، اما این طرح هنوز در مرحله پیگیری باقی مانده و نیاز است که بهره‌برداران همکاری کنند.

بیانی همچنین ارزش اقتصادی شتر را بسیار بالا دانست و گفت: ما هنوز نتوانسته‌ایم از این حیوان با ارزش به حداکثر بهره‌برداری اقتصادی در شهرستان برسیم، در حالی که می‌توانیم فرآوری‌های مختلفی از شتر داشته باشیم و به یک برند در تولید و فرآوری این صنعت در استان تبدیل شویم.

فعالیت‌های آموزشی در بخش کشاورزی خراسان رضوی

رئیس اداره آموزش و ترویج سازمان جهاد کشاورزی خراسان رضوی هم گفت: در سال جاری ۱۲۳ روز مزرعه در سطح استان برنامه‌ریزی شده است. تاکنون ۸۷ روز مزرعه در شهرستان و استان برگزار شده و باقی‌مانده تا پایان سال برگزار خواهد شد.

صاحبکاری هدف اصلی برگزاری روز مزرعه را انتقال دانش و تجربه کشاورزان به یکدیگر دانست و گفت: روز مزرعه یکی از بهترین روش‌های ترویجی است. وی افزود: شهرستان بردسکن یکی از مناطق مستعد در زمینه محصولات زراعی، باغی و دامپروری است و در طول سال چندین روز مزرعه برگزار می‌کند.

رئیس اداره آموزش و ترویج سازمان جهاد کشاورزی خراسان رضوی گفت: از ابتدای سال جاری، بیش از ۶۰۰۰ نفر از بهره‌برداران بخش کشاورزی در این برنامه‌ها شرکت کرده و آموزش‌های لازم را دریافت کرده‌اند. او با اشاره به اینکه استان خراسان رضوی ۳۶۸ هزار بهره‌بردار در بخش کشاورزی دارد، گفت: سالانه ۹۳ هزار نفر تحت پوشش آموزش‌های ترویجی قرار می‌گیرند و ۳۵ هزار نفر نیز در دوره‌های آموزشی مهارتی شرکت می‌کنند.

صاحبکاری یکی از مشکلات بخش کشاورزی استان را خرده‌مالکی اراضی و سن بالای کشاورزان اعلام کرد و افزود: برای تربیت کشاورزان جوان، در سه سال گذشته ۳۶ کانون جوانان روستایی ایجاد شده است که جوانان ۲۰ تا ۳۰ ساله در این کانون‌ها فعالیت و آموزش‌های مهارتی دریافت می‌کنند.

او همچنین گفت که برخی از اعضای این کانون‌ها توانسته‌اند با دریافت تسهیلات از نهاد‌های حمایتی و بنیاد برکت، مشاغل جدیدی ایجاد کنند. با همکاری شرکت‌های خصوصی، سالانه بیش از ۳۰ هزار نفر از بهره‌برداران بخش کشاورزی نیز آموزش‌های لازم را فرا می‌گیرند.

چالش‌های پرورش شتر در شهرستان بردسکن

مدیرعامل شرکت تعاونی شترداران استان خراسان رضوی هم گفت: بردسکن به عنوان قطب پرورش شترداری در استان خراسان رضوی شناخته می‌شود و قرار بود در سه سال گذشته اولین شهرک پرورش شترداری کشور به صورت پایلوت در این شهرستان اجرا شود، اما به دلیل تأمین نشدن آب مورد نیاز، این طرح هنوز بلاتکلیف مانده است.

مهدی کوچه لقمانی افزود: استان خراسان رضوی ۱۱ هزار و ۴۷۵ شتر دارد که شهرستان بردسکن با ۳۵۰۰ شتر در جایگاه اول قرار دارد. او همچنین گفت: از ابتدای سال جاری، بیش از ۲۰۰ میلیون تومان اقلام مورد نیاز، خوراک و دارو به صورت بلاعوض بین شترداران توزیع شده است و استان خراسان رضوی در این زمینه بیشترین کمک‌ها را به شترداران کشور ارائه کرده است.

وی تعداد پرورش‌دهندگان شتر در استان را بیش از ۳۰۰ نفر اعلام کرد و گفت: سالانه ۱۰ تن شیر و ماهانه بین ۲۰ تا ۳۰ تن گوشت‌ شتر در استان تولید می‌شود. کوچه لقمانی همچنین از فعالیت شرکت تعاونی شترداران با ۵۲ عضو خبر داد و افزود: شهرستان‌های بردسکن، سبزوار، مشهد، بجستان، گناباد، روداب و داورزن از مناطق مستعد پرورش شترداری در استان هستند.

او مهم‌ترین مشکل شترداران را نبود تأمین آب شرب و عدم مجوز چرا اعلام کرد و گفت: نبود بازار مناسب برای فروش شیر شتر نیز از دیگر مشکلات است. متأسفانه هنوز در زمینه فرآورده‌های شتر اقدامات ترویجی قابل توجهی انجام نشده است.

کوچه لقمانی گفت: با وجود اینکه این شهرستان رتبه اول شتر را در استان دارد، هنوز در زمینه صنعتی شدن فرآورده های این حیوان اقدامی صورت نگرفته است. با تأمین آب شرب مورد نیاز، می‌توانیم اولین شهرک پرورش شترداری کشور را در بردسکن ایجاد کنیم و امیدواریم مسئولان به این موضوع توجه ویژه‌ای داشته باشند و هرچه سریع‌تر این طرح را به مرحله اجرا برسانند.

سخن آخر:

با توجه به پتانسیل‌های بالای شهرستان بردسکن در پرورش شتر و نیاز مبرم به صنعتی شدن این حوزه، واضح است که اقدامات جدی و مؤثری باید در این راستا انجام شود. علی‌رغم رتبه اول این شهرستان در پرورش شتر و وجود بیش از ۳۵۰۰ شتر، عدم تأمین آب و نبود کارخانجات فرآوری محصولات شتر، مانع از تحقق این هدف شده است. مسئولان و متولیان باید با همکاری و پیگیری‌های مستمر، طرح‌های صنعتی را به مرحله اجرا برسانند و از ظرفیت‌های موجود بهره‌برداری کنند. همچنین، ایجاد بازار مناسب برای فروش محصولات شتر و حمایت از شترداران از اهمیت ویژه‌ای برخوردار است. در نهایت، توجه به این صنعت می‌تواند به رونق اقتصادی شهرستان و بهبود معیشت مردم کمک شایانی کند.