۸۰ درصد برق تولیدی کشور وابسته به گاز طبیعی است

به گزارش­ خبرگزاری صدا و سیما، امروز ۲۴ مهر میز اقتصاد با حضور آقایان مالک شریعتی عضو کمیسیون انرژی مجلس و حسین زاده مدیرعامل سازمان بهینه سازی و مصرف انرژی به بررسی ایجاد سازمان مصرف بهینه سازی و مصرف انرژی پرداخت.

مجری: می‌خواهیم راجع به تشکیل سازمان بهینه سازی و مدیریت راهبردی انرژی صحبت کنیم که طبق قانون ۹ روزی بیشتر فرصت ندارند دولتی‌ها تا اینکه تاسیس کنند این سازمان را تقریباً می‌شود گفت ۲ آبان مهلت قانونی است یک آماری هست ببینید ما در تابستان‌ها برق نداریم در زمستان‌ها گاز نداریم در طول سال هم که بنزین نداریم اینها همش ناترازی‌هایی است یعنی سه عمده ناترازی که در حوزه حامل‌های انرژی ما داریم یعنی برق و گاز و بنزین بنزین که وارد کننده شدیم گاز که داریم به سختی تولید می‌کنیم برق هم که خوب دیدید چه شکلی دارد وضعیتش پیش می‌رود برای اینکه همه این اتفاق‌ها بیفتد و این بهینه سازی صورت بگیرد چند دستگاه الان وجود دارد در برنامه هفتم ذکر شده که این چند دستگاهی که حالا یکی از آن ذیل وزارت راه و شهرسازی است یکی شرکت بهینه سازی مصرف سوخت است در جا‌های مختلف هست اینها بیایند همه ذیل رئیس جمهور یک سازمانی را تشکیل بدهند که سازمان بهینه سازی و راهبردی انرژی باشد که خدمت شما عرض کردم تکلیف چیست ما تقریبا الان معادل هشت و نیم میلیون بشکه در روز تولید انرژی داریم همه انرژی که داریم حالا ممکن است در بعضی جا‌ها برخی کارشناسان بگویند مثلاً ما مصرفمان پایین است از اروپا و اینها این بحث سرانه است ما چیزی که برایمان مهم است و یک شاخص کلیدی حساب می‌شود در حوزه اینکه ببینیم آیا واقعاً در حوزه انرژی خوب عمل می‌کنیم یا نه شدت انرژی است یعنی از این همه برق و آب و گاز و اینهایی که داریم استفاده می‌کنیم می‌توانیم تولید ثروت کنیم و تولید ناخالص داخلیمان اضافه کنیم یا نه فقط داریم همینطوری این را مصرف می‌کنیم یک نمونه‌اش مثلاً گاز‌های مشعل هستند که هر دولتی که می‌آید می‌گوید که من می‌خواهم اینها را به صفر برسانم اولین سوختی که دارد هدر می‌رود در کشور همان است بخش زیادی از انرژی که در کشور دارد تولید می‌شود آنجا دارد هدر می‌رود یک بخشی مثلاً از گازی که تولید می‌شود تزریق می‌شود در خود چاه‌ها یک بخشی تلفات حوزه انتقال و اینهاست خیلی بحث مفصلی دارد برنامه هفتم به ما می‌گوید که تا پایان این برنامه ۷ ساله دولت باید چه کار کند بتواند تقریباً یک میلیون و ۲۸۵ هزار بشکه در روز بتواند مصرف را کاهش بدهد از این چیزی که با هم صحبت کردیم هشت و نیم که تقریباً یک چیزی حدود ۴ بشکه اش که کارشناسان و برخی آمار‌ها نشان می‌دهد که عرضم به حضور شما تلفات دارد صادرات می‌شود تزریق می‌شود گاز مشعل می‌شود و اینها یک میلیون این کاهش صورت بگیرد ۷ تا ۸ روزی بیشتر فرصت باقی نمانده تا این سازمان تشکیل شود تا الان که خیلی خبر خاصی نیست ببینیم چه اتفاقی افتاده در برنامه امروز می‌خواهیم چه چیزی را بحث کنیم اینکه ببینیم اساساً چرا این سازمان باید تشکیل می‌شد چرا در برنامه هفتم ذکر شد که علی رغم اینکه دستگاه‌های متعددی دارند در ذیل وزارتخانه‌های مختلف وزارت نفت وزارت راه و شهرسازی دارند کارشان را انجام می‌دهند آیا وظایفشان را به درستی انجام نمی‌دادند آیا این بهینه سازی تا الان خیلی خوب صورت نمی‌گرفته که یک سازمان دیگری ذیل خود رئیس جمهور باید میومد تشکیل می‌شد؟ اساساً چقدر کار پیش رفته و چه کار‌هایی باید انجام می‌شده و نشده و عرضم به حضور شما که تکلیف برنامه هفتم و تصریحش برای این اتفاق چیست؟ 

سوال: اساساً ما به عنوان کشوری که در منابع نفت و گاز و اولین دارنده فکر می‌کنم یا دومین دارنده در جهان هستیم چرا در زمستان گاز نداریم در تابستان برق نداریم و وارد کننده بنزین شدیم دلیلش چیست؟ 
شریعتی: ببینید واقعیت این است که ناترازی انرژی که این روز‌ها ازش صحبت می‌شود دو بال دارد بال اول عدم تولید است و عدم افزایش در تولید بال دوم عدم کاهش مصرف یا عدم مدیریت مصرف مثل دخل و خرج می‌ماند دیگر به هر حال می‌گویند هشتش گرو ۹ اش است این برای مردم قابل فهم است اینجا ما باید دو کار را انجام بدهیم هم در تولید باید کار انجام بدهیم و افزایش تولید داشته باشیم که موضوع این برنامه نیست جای خودش باید صحبت کنیم حتماً مهم است

تولید انرژی بدون بهینه سازی؛ بازی از پیش باخته
ولی حتماً افزایش تولید بدون مدیریت مصرف بازی از پیش باخته است و اتفاقی رخ نمی‌دهد نمی‌رسیم جبران کنیم یعنی هر چقدر در تولید کار کنیم همان را مدیریت مصرف نکنیم مثل یک استخری است که آب دارد داخلش می‌شود، اما ته استخر یک حفره بزرگی است و آب دارد خارج می‌شود هر چقدر هم شما بریزید در داخل این استخر پر نمی‌شود بنابراین ما مدیریت مصرف را باید دنبال کنیم و متاسفانه در این زمینه کوتاهی شده در مدیریت مصرف تولیدمان نسبتاً خوب بوده یک جا‌های چالش داشتیم یک جا‌هایی هم به خاطر تحریم‌ها مشکل پیدا کردیم و همچنان هم باید دنبال کنیم در مدیریت مصرف همانطور که اشاره کردید ما مصرفمان را باید مبتنی بر ارزش افزوده ثروت ملی مدیریت کنیم یعنی شاخص شدت انرژی به ما می‌گوید که میزان مصرف باید یک آورده‌ای داشته باشد جی دی پی کشور را افزایش بدهیم که این نبوده

شاخص انرژی طی ۱۰ سال باید نصف می‌شده اما ۱/۱ درصد هم هرسال به نرخ اضافه شد
شاخص شدت انرژی در کشور باید طی ۱۰ سال در برنامه پنجم و ششم نصف می‌شده الان نه تنها نصف نشده بلکه سالی چند درصد هم دارد اضافه می‌شود یعنی رشدش چند درصد یک و سه دهم درصد به این شاخص دارد اضافه می‌شود که واقعاً نامطلوب است علتش چه بوده آسیب شناسی که منجر به این مصوبه در برنامه هفتم شد این بود که اولاً تولید کشور متولی واحد دارد ولی مصرف مدیریت مصرف ندارد تولید در کشور در حوزه انرژی نفت حوزه نفت و گاز را انجام می‌دهد وزارت نیرو هم حوزه برق را انجام می‌دهد، اما مدیریت مصرف همانطور که در گزارش شما هم بود شرکت بهینه‌سازی مصرف سوخت زحمت زیادی هم که می‌کشند و کار زیادی انجام می‌دهند، اما اختیارات لازم را ندارد پروژه‌های زیادی تصویب می‌کنند آماده می‌کنند برای شورای اقتصاد می‌رود آنجا اولویت‌های وزارت نفت به درستی تولید است باید انجام بدهد در وزارت نیرو هم همینطور اولویت تولید است. 

سوال: یک نمونه از این کمبود اختیارات را می‌شود مصداقی بگویید؟ 
شریعتی: آنچه که اتفاق افتاده بالای ۳۰ میلیارد دلار پروژه تعریف شده در کشور برای مدیریت مصرف عرض کردم در گزارش هم بود زیر دو سه درصد درصد پروژه‌ها به قرارداد رسیده و اجرا شده موضوع‌های مختلف الان بخاری‌های ما کولر‌های موتورخانه‌های ما بحث ساختمان ما بحث حمل و نقل ما بسیاری از این پروژه‌ها باقی مانده‌اند و هنوز اتفاق نیفتاده علت اولش این است که تمرکز در مدیریت این حوزه مهم در مدیریت مصرف نبوده در دولت و هم تمرکز نبوده و هم خیلی از حوزه‌ها رها بوده مثلاً حوزه کشاورزی ما حوزه حمل و نقل ما حوزه ساختمان ما حوزه صنعت ما متولی در حوزه انرژی مدیریت مصرف نداشته این تصویب اولاً تمرکز ایجاد می‌کند این سازمان جدید ثانیاً ارتقا می‌دهد این جایگاه را و توان لازم را به این سازمان می‌دهد در واقع رئیس سازمان می‌شود معاون رئیس جمهور و با اختیارات کافی می‌تواند سیاست گذاری کند اجرا در اختیار دستگاه‌های اجرایی این نکته اول نکته دوم منابع مالی است

بهینه سازی مصرف انرژی؛ طرحی بر زمین مانده 
پروژه‌های مدیریت مصرف انرژی و بهینه‌سازی انرژی طبق ماده ۱۲ قانون رفع موانع تولید رقابت پذیر باید از محل صرفه‌جویی تامین مالی می‌شدند، اما به جهت مشکلات اقتصادی کشور تورم همین ناترازی‌هایی که وجود داشته یک مثال برای شما می‌زنم یک شرکتی می‌آمد می‌گفت من صرفه‌جویی کردم در مصرف گاز بعد می‌رفت شرکت گاز تایید هم می‌کرد و می‌گفت صرفه‌جویی کرده‌اید و می‌گفت حواله گاز به من بده می‌گفت من اصلاً حواله گاز ندارم که به تو حواله گاز بدهم من خودم کمبود گاز دارم در زمستان چطوری به تو حواله گاز بدهم بهش هم می‌گفتیم که ۱۲ واحد تو کمبود داشتی الان به خاطر این کاری که این انجام داده شده ۱۰ واحد کم بود می‌گوید به هر حال منفی است ۱۰ واحد کمبود هم باز منفی است من باز گاز ندارم در حالی که وظیفه دارد حمایت کند از اینکه این صرفه‌جویی اتفاق بیفتد سرمایه‌گذار‌ها بیایند در مدیریت مصرف کار کنند چرا این اتفاق نمی‌افتاد، چون حمایت‌های مالی پسینی بود یعنی می‌گفت سرمایه‌گذار برود سرمایه‌گذاری بکند از محل صرفه‌جویی حالا بیاید چانه بزند التماس بکند برود لابی کند با مجلس و جا‌های مختلف پولش را بگیرد نمونه‌اش را ما داشتیم ۲۵۰۰ میلیارد تومان آقای دکتر یادشان است در مجلس یازدهم نیروگاه‌های تجدید پذیر آمدند گفتند که ما اینقدر صرفه‌جویی کردیم پول ما را بدهید رفتیم جلسه گذاشتیم همه درست است و کار انجام شده ولی ما نداریم بدهیم گاز نداریم حواله بدهیم ببرد بفروشد و تامین مالی بکند این کار را ما با فشار انجام دادیم ن تامین مالی هم در کنار این سازمان یک حساب بهینه سازی مصرف انرژی ایجاد می‌شود در اختیار این سازمان می‌شود یک سازمان متمرکز با اختیارات کافی و بازوی مالی در حساب بهینه سازی مصرف انرژی که حالا جزئیاتش را خدمتتان عرض می‌کنم. 

سوال: آقای حسین‌زاده آقای شریعتی یک اشاره‌ای کردند به شاخص شدت انرژی که باید کم می‌شده چند برابر هم شده فکر می‌کنید این چند برابر شدن علتش این است که در حوزه بد مصرفی می‌آید یا اینکه نه دلایل دیگری هم دارد؟ 
حسین‌زاده: وقتی صحبت از حوزه انرژی می‌شود مخصوصاً در کشور ما که صنعت نفت یک صنعت مادر است و علاوه بر بحث انرژی که مثل خونی است در مویرگ‌های صنایع بحث ارزآوری و مسائلی از این دست هم در بر می‌گیرد و لذا این لاست انرژی و یا در واقع شدت مصرف انرژی که بالا باشد و یا پایین باشد بسیار بسیار مهم است آقای دکتر فرمودند من از زاویه دیگر می‌آیم به این مسئله نگاه می‌کنم ببینید

ایران در رتبه اول شدت مصرف انرژی در دنیا
ناترازی که اتفاق افتاده و یا به اصطلاح شدت مصرف انرژی که بالا رفته همانطور که ما در دنیا در حوزه شدت مصرف انرژی رتبه اول را داریم همینطور در حوزه بهینه سازی هم این ظرفیت را اول داریم این یعنی چی یعنی اینکه محصول عدم انجام کار در طی سالیان گذشته است خود وزیر محترم نفت در گزارش شما هم فرمودند که عدم سرمایه‌گذاری اصلاً ناترازی ۳ محور دارد یک عدم سرمایه‌گذاری در طول این سالیان دو عدم دانش و تکنولوژی عدم تکنولوژیی‌های نوین که اگر من فرصت شد باز می‌کنم ترکیه دارد تنوع سبد سوختش را به چه صورت دارد استفاده می‌کند و سه عدم تنوع سوختی کشور ما شما ببینید ما می‌آییم برق نیروگاه‌هایمان ۸۰ درصدش را از گاز استفاده می‌کنیم در صورتی که ترکیه تقریباً از لحاظ جمعیتی با ما یکسان است از لحاظ بافت فرهنگی و یا در واقع توریست پذیر بودن و یا مسائلی از این دست تقریباً یک کشوری است که می‌توانیم مقایسه کنیم جی دی پی کشور ترکیه ۹۴۰ میلیارد دلار است کشور ما ۴۴۰ بعد شدت مصرف انرژی ترکیه به ازای هر هزار دلار تولید برای کشورش ۱.۱ بشکه نفت مصرف می‌کند تا ۱۰۰۰ دلار تولید داشته باشد، اما کشور ما ۴.۴ یعنی. 

 سوال: یعنی برای اینکه ما به آن هزار دلار برسیم ۴ برابر ترکیه انرژی داریم مصرف می‌کنیم؟ 
حسین‌زاده: دقیقاً داریم ۴ و ۴ دهم بشکه نفت صرف می‌کنیم تا ۱۰۰۰ دلار تولید ناخالص برای کشورمان باشد نورم دنیا چقدر است یک پوینت ۲۵ یعنی انقدر ما شدت مصرفمان بالاست و لذا وقتی تنوع سوخت من در مسیر داشتم می‌آمدم نگاه می‌کردم وزارت ترکیه وزارت انرژی شان چیزی حدود تقریباً نزدیک ۲۰ درصد فقط با گاز است چیزی حدود ۱۰ درصد از انرژی بادی است چیزی حدود ۱۸ درصد انرژی از زغال سنگ است قسمت اعظمشان از پاورهایدرولیک است نزدیک ۴۰ درصدشان از هایدرولیک است در واقع یا شما ببینید یک کشوری مثل دانمارک چیزی حدود ۶۰ درصد تامین نیرویش از باد است بنابراین این تنوع سوختی که داشتیم در کنار عدم تکنولوژی‌هایی که منجر به بهینه کردن سوخت شود و در کنار عدم سرمایه‌گذاری مناسب در واقع ما الان انباشت کار‌های انجام نشده داریم در کشور در حوزه بهینه سازی چه در حوزه نیروگاهی و چه در حوزه سوخت اینها همه سر هم منجر شده به اینکه شدت مصرف انرژی ما بالا باشد شدت مصرف انرژی می‌شود مقدار مصرف به تولید ناخالص پس اگر صورت آن کسر کمتر شود و مخرج بیشتر شود می‌شود آن شدت مصرف که الان هر دوتا اتفاق افتاده و طبق قانون اصلاح الگوی مصرف سال ۸۸ و ۸۹ ابلاغ مقام معظم رهبری ما عملاً به جای اینکه کاهش داشته باشیم تازه چیزی حدود ۳۰ درصد رشد هم داشتیم و سالیانه داریم رشد می‌کنیم که خب این یک زنگ خطر است. 

سوال: متشکرم آقای شریعتی چرا اساساً ما ستاد مدیریت حمل و نقل سوخت را داشتیم قبلاً ذیل رئیس جمهور فعالیت می‌کرد این منتقل شد به وزارت راه از سال ۸۸ و ۸۹ هم یک سری طرح‌های الگوی مصرف داشتیم اون‌ها به درستی اجرا نشد اینها دلایلش چه بود؟ 
شریعتی: ببینید خود همین اتفاقی که افتاده نشان می‌دهد که آن تصمیم آن زمان تصمیم درستی بوده یعنی آن موقع تبصره ۱۳ قانون بودجه سال بود و بر اساس آن تبصره ۱۳ یک ستادی تشکیل شد درس هدفمندی یارانه‌ها و مدیریت حمل و نقل سوخت کشور از دلش بحث خارج کردن خودرو‌های فرسوده در آمد کار‌های مختلفی اتفاق افتاد، چون در واقع توان ریاست جمهوری به معنای هماهنگ کننده قوه مجریه بالای سر کار بود آنجا یک موفقیت‌هایی کسب کردیم البته یک کاستی‌هایی هم داشت، اما به هر حال آن ترازو را اگر نگاه کنیم جنبه موفقیتش بیشتر بود این بعداً حاشیه رفت شد معاون یکی از سازمان‌های ذیل وزارت راهبر ستاد حمل و نقل این اتفاق برایش افتاد شرکت بهینه سازی را هم که اشاره کردم.
در وزارت نیرو هم همین شد، ما یک سازمان داشتیم؛ سازمان بهره‌وری انرژی، یک سازمان داشتیم؛ سازمان انرژی‌های تجدیدپذیر، این دو ادغام شد، شد ساتبا؛ سازمان انرژی‌های تجدید‌پذیر و بهره‌وری. تا چند سال بعد از ایجاد این سازمان اصلاً معاونت بهره‌وری نداشت، دقیقاً علتش روشن است؛ وزارت نیرو، سازمان انرژی‌های تجدیدپذیر و برق حرارتی؛ اینها مسئول تولید برق کشور هستند، حالا از سوخت‌های فسیلی یا انرژی‌های تجدیدپذیر، عملاً در حاشیه بود و مأموریت‌شان نبود، درست هم همین است، این دو وزارتخانه مأمور تولید بودند. ایجاد این سازمان من در گزارش شما هم پخش شد اشاره کردم یک کاستی بلندمدت کشور را وقتی بخواهیم جبران کنیم نیاز به یک کار جهادی و چند برابری و با توان بالا و با اختیارات بالا باید انجام شود، شبیه آن چه که در معاونت علمی و فناوری ریاست جمهوری اتفاق افتاد؛ وزارت علوم بود، یک عده می‌توانند بگویند وزارت علوم که داشتیم، حوزه فناوری هم ربط به دانش دارد و به وزارت علوم ربط دارد، اما وزارت علوم درگیر کار آموزش، ارتقاء و بحث‌های مختلف اداره دانشگاه‌هاست و این کار است. از موقعی که معاونت علمی و فناوری ایجاد شد و در کنارش بازوی مالی صندوق نوآوری و شکوفایی قرار داده شد، بالأخره ما در حوزه دانش‌بنیان‌ها یک ارتقایی توانستیم کسب کنیم. پس ضرورت تغییر ساختار، چون ما خیلی موافق تغییر ساختار نیستیم الا به ضرورت. این‌جا واقعاً ضرورت داشت، یعنی ساختار‌های موجود نمی‌توانست جوابگو باشد، هم تمرکز نداشت، هم جامعیت نداشت، هم باهم همکاری نمی‌کردند، یکپارچه نبود و اولویت‌ها نبود. این نیاز به این اتفاق بوده و الان هم به نظرم این اتفاق رقم می‌خورد. من حدود دو تا سه هفته پیش یک فرصتی شد خدمت دکتر عارف معاون اول رئیس جمهور بودم، ایشان هم بر تشکیل این سازمان و پیگیری هم دغدغه داشتند و دنبال می‌کردند.

سؤال: تا الان به کجا رسیده، شما خبر دارید؟
شریعتی: بله، جلسه دوم با معاون ایشان در حوزه اقتصادی جلسه داشتیم، قرار شده که یک پیش‌نویسی برای اساسنامه این سازمان تهیه شود و به هیأت وزیران ارائه شود. حالا، چون قانون، دیر ابلاغ شد، اگرچه ما در قانون‌گذاری معتقدیم سر وقت باید انجام شود؛ یعنی دو مرداد ماه ابلاغ شد قانون برنامه، سه ماه فرصت دارند. دو آبان می‌شود پایان زمان آن. اما همین که فرایندش آغاز شود، به نظرم الان باید رئیس جمهور، معاونت اول یا یکی از وزرا که به نظرم معاون اول می‌تواند این کار را انجام دهد و بهتر است، چون می‌تواند هماهنگی بین دستگاهی انجام دهد، مأمور کنند پیش‌نویس این اساسنامه را بیاورند در هیأت وزیران، ما از جهت این که این کار سریعتر هم انجام شود در قانون پیش‌بینی کردیم که اساسنامه را خود هیأت وزیران تصویب کند. معمولاً سازمان‌های این چنینی، دولت لایحه می‌دهد، مجلس تصویب می‌کند اساسنامه را، ما اختیار را دادیم به خود هیأت وزیران و با موافقت رئیس جمهور از جهت این که با اصول قانون اساسی اشکالی نداشته باشد، خود رئیس جمهور هم بر این امر تأکید داشتند. زمانی که ایشان در مجلس بودند؛ عضو کمیسیون تلفیق برنامه بودند؛ آقای پزشکیان و خودشان به این موضوع رأی دادند، این خود مهم است؛ یعنی در این مصوبه با رأی رئیس جمهور فعلی که آن موقع نماینده مجلس و عضو کمیسیون تلفیق بودند انجام شده؛ هم در کمیسیون تلفیق رأی دادند، هم در صحن مجلس رأی دادند، موافق این موضوع بودند. الان هم دولت این اهمیت را درک کرده، خود صحبت‌های آقای پزشکیان، خود صحبت‌های عارف در جلسات مختلف که ما باید همت کنیم و این عقب ماندگی را جبران کنیم، نشان می‌دهد که ضرورت دارد این در اولویت کار‌های پیگیری کشور و هیأت وزیران ان‌شاءالله قرار بگیرد. امیدوارم به این که این اتفاق سریع‌تر رقم بخورد و ما بتوانیم این همه کاری که دوستان در شرکت بهینه‌سازی سوخت آماده کردند، هم دوستانی که قبل‌تر بودند، هم الان، پروژه‌های بسیار بزرگی آماده شده، اما این اختیارات و توان مالی لازم، آن جا نبوده، اولویت‌های وزارت نفت چیز‌های دیگری است. دیروز در کنفرانس بهینه‌سازی مصرف انرژی آقای مهندس فلاحتیان به نمایندگی از وزیر نفت اعلام کردند من از لسان وزیر نفت این را می‌گویم که ما با تشکیل این سازمان موافقیم، سریع‌تر هم باید اتفاق بیفتد و اساساً این نیاز کشور است و بدون این، پروژه‌های بهینه‌سازی اتفاق نخواهد افتاد. 

سؤال: چه ضمانتی است که این سازمان هم تشکیل شد، در سمت عرضه بتواند این مدیریت را داشته باشیم؟
حسین زاده: بله اشاره فرمودند دکتر شریعتی، ما همین الان در حوزه بهینه‌سازی با عناوین مختلف مثلاً وزارت نیرو اسمش را ساتبا گذاشته، جای دیگر اسمش را اداره کل بهینه‌سازی گذاشته، هشت وزارتخانه سازمان بهینه‌سازی؛ اداره کل بهینه‌سازی و شرکت بهینه سازی دارد به نوعی، وزارت اقتصاد؛ بورس انرژی را دارد به تعبیری وزارت علوم دانشکده انرژی را دارد، وزارت راه و شهرسازی؛ ستاد حمل و نقل سوخت را دارد. وزارت نیرو، نفت و سازمان‌های مختلف، همه اینها می‌بایست یکپارچه شوند که یک مدیریت واحدی اتفاق بیفتد. واقعیت این است که وقتی استراتژی‌ها را در طول این ۲۰ تا ۳۰ سال نگاه می‌کنیم، متوجه می‌شویم که این هم‌افزایی که باید بین دستگاه‌ها اتفاق می‌افتاد، اتفاق نیفتاده است. بهینه‌سازی ۲۴ سال است که سابقه دارد، منهای بحث سی‌ان‌جی که صفر تا صد کار در اختیار خودش بوده، بقیقه حالت سیاست‌گذار و حکمران بوده است و به هر حال شرکت بهینه‌سازی می‌آید به وزارت صمت می‌گوید من می‌خواهم خودروی برقی را بیاورید یا بخاری‌های گازی را جایگزین بخاری‌های نفتی کنید. عملاً، چون متولی امر سازمان و وزارتخانه دیگری است، این اتفاق نمی‌افتد. ما یک برنامه کوتاه‌مدت، میان‌مدت و بلندمدت؛ توافق ۱۴۲۰ طراحی کردیم، کوتاه‌مدت‌مان بین پنج تا هفت سال است. در واقع همان عددی است که برنامه هفتم هم به آن اشاره شده که یک میلیون و ۲۸۵ هزار بشکه نفت باید صرفه جویی داشته باشیم، هیچ نیاز به منابع مالی نداریم، من الان با ضرس قاطع می‌گویم؛ ما هیچ نیازی به منابع مالی نداریم. ما فقط اختیار داشته باشیم. اختیار به ما بدهند؛ این ۲۰ میلیون بخاری را بیاوریم جایگزین کنیم. بتوانیم ماشین برقی را بیاوریم. الان سرمایه‌گذار ما داریم. کشور ما نیازمند تصمیم است. 

سؤال: الان سر همین ماشین‌برقی‌ها معترضند سر ماده ۱۲؛ بخاری‌های جدید هلموتیک بود، این اتفاق‌ها خیلی، آقای شریعتی هم مثال زدند. هیچ وقت این ماده ۱۲ آن طور که باید اجرا نشده است.
حسین‌زاده: می‌دانید چرا؟ در سه حوزه حمل و نقل، صنعت و ساختمان برنامه‌ریزی کردیم، می‌گوییم آقا بیا همان تاکسی که می‌فرمایید یا ماشین‌های برقی یا بخاری هرمتیک یا هر چیز دیگر، باید مجری برود با وزارت صنایع قرارداد می‌بندد، آن جا کار انجام می‌شود، می‌آید بهینه سازی، گواهی صرفه‌جویی به او می‌دهیم، می‌گوییم برو سازمان برنامه و بودجه از تبصره ۱۴ هدفمندی یا هشت جدید برو پولت را بگیر؛ چیزی که شما هم اشاره فرمودید. معلوم است که در امنیت غذایی؛ بحث گندمکار‌ها اولویت دارد، بحث دارو، بحث رتبه بندی و مسائلی از این دست، پس این طرح ابتر می‌ماند، چاره کار چیست؟ چاره کار این است که واقعاً یک سازمان متولی این کار شود یا این که این بهینه‌سازی‌ها که هستند اختیار داشته باشند که از منابعی که در حساب بهینه ساز است بتوانند کار انجام دهند، قطعاً هم به این مسیر خواهیم رسید، در غیر این صورت واقعاً همین روند اگر ادامه داشته باشد، من دو سال پیش هم در همین استودیو آمدم گفتم بحران ناترازی انرژی ممکن است پیوست‌های خاصی داشته باشد، الان دو سال بعد هم همین را می‌گوییم. اگر اتفاقی نیفتاد در ادامه هم همین خواهد شد؛ بنابراین دیگر این گفتمان‌ها باید برود در فضای عملیاتی و به گفتمان واحد تبدیل شود که ان‌شاءالله یکپارچه تصمیم گرفته شود.

سؤال: ان‌شاءالله دو سال بعد اگر اینجا گذرتان افتاد یک خرده وضعیت بهتر شده باشد. آقای شریعتی یک خرده راجع به این ضمانت اجرایی صحبت کنیم، مثال زدید محیط زیست را با این که الان معاون رئیس جمهور رئیس‌اش و اختیاراتش کم هم نیست، ولی خیلی در حوزه محیط زیست شاید نتوانیم بگوییم به حد مطلوب رسیدیم، چه ضمانتی است که این سازمان که فردا روزی تشکیل شد، بشود همه این چیز‌هایی که داریم راجع به آن صحبت می‌کنیم؛ این صرفه‌جویی، این تغییراتی که این برنامه‌هایی که بهینه‌سازی دنبالش بود و خیلی پیگیری می‌کرد و اجرا نشد؛ اینها اجرا شود؟
شریعتی: تحولات خودش را تحمیل می‌کند به مدیریت‌ها، ما هنرمان باید این باشد قبل از این که تحولات خود را تحمیل کند، ما خودمان برنامه‌ریزی کنیم که با آسیب کمتری تحولات را استقبال کنیم. ما چهار سال پیش اوایل مجلس یازدهم؛ سال اول مجلس بود، دکتر یادشان است، ما بحث همین حوزه بنزین را دنبال می‌کردیم، آن موقع ما صادرکننده بنزین بودیم و به دوستان می‌گفتیم که باید یک فکری کنیم راجع به این ماجرا، یک همتی کنیم، یک طرح جدیدی بیاوریم و ادامه وضع موجود ما را دچار مشکل می‌کند، ما تبدیل به واردکننده خواهیم شد. امروز دیگر هیچ کس وارد شدن بنزین را انکار نمی‌کند. قبلاً یک تابویی بود؛ کسی حق نداشت بگوید ما بنزین وارد می‌کنیم. ولی الان بنزین وارد می‌کنیم این رقم دارد افزایش پیدا می‌کند.. فشاری که روی بودجه عمومی کشور می‌آید، این فشار کمی نیست، یعنی همه مشکلات کشور را ما داریم از این طریق حل می‌کنیم، ولی تا کی می‌خواهیم به قول مرسوم می‌گویند این آشغال‌ها را بدهیم زیر فرش و بدهیم زیر کمد و غیره، نمی‌شود این کار را کرد، یعنی این مشکلات را نمی‌شود این طور برخورد کرد. باید مشکل را ببینیم، حل کنیم و برویم جلو. گمان می‌کنم که ضمانت اجرای این کار؛ تصمیم مدیریت‌های سیاسی و اجرایی کشور است. همین که رئیس جمهور اعلام کردند با صدای بلند که برنامه ما؛ برنامه هفتم است. ما اصلاً برنامه‌مان؛ برنامه هفتم است، مجلس هم که تأکیدش بر اجرای برنامه هفتم است، دولت و مجلس هم تقریباً باهم شروع کردند؛ یعنی چهار سال از پنج سال برنامه هفتم را دولت و مجلس باهم خواهند بود. شروع برنامه هفتم با شروع مجلس و شروع دولت است، لااقل سه سال مفید ما باهم خواهیم بود. هیچ دلیلی بر عدم اجرای برنامه من نمی‌بینم. یعنی هم تأکیدات خود مجلس است، هم تأکیدات خود رئیس جمهور است، هم تأکیدات معاون اول است، هم تأکیدات وزیر نفت و وزیر نیرو است. این کنفرانسی که این دو روز داشتیم؛ بهینه‌سازی انرژی، راجع به این موضوعات صحبت کردیم. همین الان راجع به بحث قانون مانع‌زدایی از صنعت برق اتفاقاً در حوزه مدیریت سوخت نیروگاهی دارد الان بحث می‌شود. در همین لحظه که صحبت می‌کنیم، آن جا دارد این اتفاق می‌افتد. اینها نشان می‌دهد که نیت‌ها و اراده‌ها این است، فقط باید اراده اجرایی را ما پشت سرش ببینیم، بعضی از مدیریت‌های میانی، مدیر‌های کلان را می‌ترسانند، می‌گویند این کار را انجام دهی ممکن است دچار آسیب شوی، در حالی که هیچ اتفاقی هم نمی‌افتد، یعنی این که ما بیاییم سازمان‌ها و مدیریت‌ها را یکپارچه کنیم، منابع مالی خوب برای بهینه‌سازی ببینیم که آقای دکتر اشاره کردند منابع مالی برای سرمایه گذاری در کشور زیاد است، اگر اراده باشد، حمایت اتفاق بیفتد که در این قانون پیش‌بینی شده که این سازمان که ایجاد شود و آن منابع مالی، برای تضمین گواهی‌های صرفه‌جویی هزینه شود، سرمایه‌گذار می‌بیند که اگر مرا هم سرمایه‌گذاری کردند، مثل گذشته با من برخورد نمی‌شود. پول در صندوق بهینه‌سازی هست، حتی ما پیش بینی کردیم در این قانون، اگر یک نفر آمد گفت من تضمین می‌کنم که این را صرفه‌جویی کنم. الان شروع نکرده، قرارداد می‌بندد من این را صرفه جویی می‌کنم؛ از منابع همین حساب گواهی صادر می‌شود می‌رود تأمین مالی می‌کند به عنوان گردش مالی خود می‌تواند استفاده کند، گمان می‌کنم که این تضمین در اراده ما در اجرا خواهد بود.

سؤال: آقای حسین‌زاده جمع‌بندی؟
حسین‌زاده: بهینه‌سازی واقعاً الان یک ضرورت است، یک اجبار است، بنده با ۲۲ سال سابقه نفتی؛ هم در حوزه وزارت نفت، مناطق عملیاتی، وزارتخانه و هم مجلس، به عنوان یک کارشناس عرض می‌کنم؛ واقعاً الان چطور می‌شود کشوری مثل چین از دهه ۹۰ می‌آید زغال سنگ را از غرب چین می‌برد شرق چین تبدیل به قطران می‌کند، با گس ریفیکیشن تبدیل به گاز می‌کند، می‌رود خوراک متانول، خوراک پتروشیمی‌هایش می‌شود. اما گاز را می‌آییم با قیمت تقریباً مجانی یک طور‌هایی تبدیل به پلنت پتروشیمی‌ها می‌دهیم، اما می‌بینیم اقتصادی نیست. چرا؟ چون ما همیشه آن شرکت‌ها را آمدیم مصرفی بارشان آوردیم و نتوانستیم این کار را انجام دهیم، فلذا می‌طلبد که در حوزه‌های مختلف این سازمان تشکیل شود ان‌شاءالله با یک مدیریت واحد و یکپارچه تمام وزارتخانه‌ها ذیل این بهینه‌سازی ان‌شاءالله کار انجام شود.

سؤال: شما که خودتان مدیرعامل شرکت بهینه سازی هستید، از این ادغام خیلی ناراحت نیستید؟
حسین‌زاده: من هدفم انجام کار است، نه چرا باید ناراحت باشم، اتفاقاً کار درست این است که انجام شود. از موازی‌کاری پرهیز می‌شود.

سؤال: آقای شریعتی جمع بندی شما را داشته باشیم؟ بفرمایید مجلس چگونه این روند را پیگیری می‌کند که به هر حال به سرانجام برسد؟
شریعتی: ما الان در کمیسیون انرژی، کنار کمیته‌های تخصصی‌مان که کمیته نفت، نیرو، فراورده‌ها و انرژی اتمی و ... است، یک کمیته هم تشکیل دادیم برای نظارت بر اجرای برنامه هفتم که مسئولش خود من هستم، آن جا هر هفته جلسات منظم پیگیری اجرای قانون برنامه هفتم را داریم. دو هفته پیش که هفته کاری مجلس هم بود، اجرای سند راهبرد تجارت انرژی را داشتیم، این هفته همین حوزه بهینه‌سازی؛ ماده ۴۶ را تا همین دوشنبه آینده خواهیم داشت برای پیگیری اجرا و نظارت می‌کنیم بر اجرای این پروژه‌ها، قوانین و احکام و امیدواریم دولت هم همراهی کند به ویژه سازمان برنامه اینجا باید حمایت ویژه کند از اجرای این قانون و تصور نکند که این‌جا یک منابعی از اختیار او خارج می‌شود، این طور نیست. به سازمان برنامه کمک می‌شود و این بار از روی بودجه کشور برداشته شود.