انتشار کتاب «واکاوی گردشگری بومگرا در روستاهای عرب نشین خوزستان»
کتاب «واکاوی گردشگری بومگرا در روستاهای عرب نشین خوزستان» با تأکید بر هنر، معماری و بافت روستایی چاپ و منتشر شد.
به گزارش
خبرگزاری صدا و سیمای استان خوزستان،
به نقل از روابط عمومی اداره کل میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی خوزستان؛ کتاب «واکاوی گردشگری بومگرا در روستاهای عربنشین خوزستان» با تأکید بر هنر، معماری و بافت روستایی نوشته گروهی از نویسندگان شامل عبدالله جاسمی؛ دانشآموخته مؤسسه آموزش عالی جهاد دانشگاهی خوزستان، محمدعلی کاظمزادهرائف؛ عضو هیأتعلمی مؤسسه آموزش عالی جهاد دانشگاهی خوزستان و صبا میردریکوندی؛ مدرس علمی مؤسسه آموزش عالی جهاد دانشگاهی خوزستان است.
نویسندگان در معرفی و ضرورت انتشار این کتاب نوشتهاند: در این کتاب سعی شده که به عوامل زمینهساز گردشگری بومگرا در روستاهای عربنشین در بخش جلگهای خوزستان اشاره شود. هنر، معماری بومی و بافت روستایی از اساسیترین عوامل سازنده زیرساختهای این نوع گردشگری محسوب میشوند. با توانمندسازی معماری و بافت روستایی، میتوان زمینهساز ارتقای کیفی گردشگری بومگراگردی که به تبع به پایداری اقتصادی و توسعه آن منطقه منجر خواهد شد. از اینرو، معماری بومی به عنوان گزینهای پایدار و مستمر همراه با بستر خود، میتواند امکان و فرصت مناسبی برای جذب گردشگران فراهم کند. بر این اساس، بررسی و واکاوی گردشگری بومگرا در روستاهای عربنشین خوزستان با تأکید بر هنرها، معماری و بافت روستایی، بیش از پیش ضرورت مییابد و زمینه و فرصتی را در زمینه ارتقای سطح گردشگری بومگرا و حفظ محیطزیست و احیاء و رونق معماری محلی و بافت روستایی، در بخش جلگهای خوزستان فراهم میسازد.
روستاهای عربنشین خوزستان با قرابت طبیعی با جلگه تاریخی بینالنهرین استقرار دارند. این روستاها، دارای جامعهای با قالب سنتی و پایبند به روابط عشایری و ساختار اجتماعی قومی قبیلهای در زمینه بافت فرهنگ بومی ـ سنتی هستند. در روستاهای جلگهای عربنشین خوزستان، سنتهای شاخص بومی، متعدد هستند که از میان آنها آداب و رسوم معاشرت، آداب مهماننوازی، آداب صرف نوشیدنیهای محلی، آداب بازی و شادمانی و حل و فصل اختلافات عشیرهای، از اهمیت و اولویت ویژهای برای این مردمان برخوردار هستند. در میان این مردم، هنرهای زیبا نظیر شعر و ادبیات، هنرهای کاربردی مانند صنایعدستی و معماری بومی و حرفههای محلی از جمله زراعت، باغداری، دامداری و ماهیگیری، رونق و کاربرد بسیار دارند. جلگه خوزستان دارای هورها، تالابها، رودها و ماسهزارهای مختلفی است که روستاها در میان آنها بهویژه در تالابها و مجاور رودها شکل گرفته و توسعه یافتهاند و به دلیل نوع طبیعت جغرافیایی، انواع گیاهان بومی و جانوران از انواع چرندگان، خزندگان، پرندگان و آبزیان در محیط و اکوسیستم طبیعی این مناطق وجود دارند.
مردم روستاهای جلگهای خورستان، دستاوردهای هنری و معماری زیادی به وجود آوردهاند که از هنرهای زیبا میتوان به موسیقی فولکلور و خالکوبی سنتی بدن، از هنرهای کاربردی میتوان به بیتالقصب یا ساختمان نیئین و از صنایعدستی میتوان به حصیربافی، توربانی، بوریابافی، نمد و قالیبافی، زرگری و میناکاری به عنوان هنرهای شاخص و پررونق اشاره کرد. در نشانهها و نمادهای هنر محلی از انواع گیاهان و جانوران بومی نظیر نخل، شتر، اسب و از انواع نقوش انتزاعی هندسی مثل حرکت اسپیرال و زیگزاگ، الگو گرفته شده است. بافتهای روستاهای عربنشین خوزستان بر اساس اینکه در موضِع هور، ساحل رودخانه یا موضع تالاب شکل گرفته باشند، معمولا دو راه آبی و خاکی (زمینی) دارند که بنا به نوع استقرار جغرافیایی ممکن است در برخی از روستاها، راه آبی و در برخی دیگر راه خاکی اهمیت بیشتری داشته باشد.
با عنایت به اهمیتی که فرهنگ محلی و تبعاً دستاوردهای هنری، معماری و بافت روستایی آن از یک سو برای نسلهای این دوره و دوران آتی به عنوان میراثفرهنگی بومی ایران از جنبه هویت و تجارب ارزشمند تاریخی و از سوی دیگر زیبایی و ظرفیتهای طبیعت آبی، زمینی، گیاهی و جانوری این روستاها دارند، امکان بومگردی بناها و بافتها از جمله بومگردی دهکدهها و روستاها در این بخش جلگهای، قابل بررسی و برنامهریزی است. به نظر میرسد برای تقویت، توانمندسازی و احیای این روستاها بهمنظور جذب گردشگران لازم است در چند زمینه نظیر توانمندسازی اقتصادی، آبادانی و توسعه ضابطهمند کالبدی، تقویت تجهیزات و مبلمان بافت روستایی، کاربرد فناوریهای نوین و بهرهمندی از تجارب توانمندسازی در سایر روستاهای ایران و جهان اقدام صورت پذیرد.
کتاب «واکاوی گردشگری بومگرا در روستاهای عرب نشین خوزستان» از انتشارات سیمای دانش در ۱۷۲ صفحه با قیمت ۴۵۰ هزار تومان به کتاب فروشی ها رسیده است.