پخش زنده
امروز: -
محمد جواد عسگری رئیس کمیسیون کشاورزی، آب، منابع طبیعی و محیط زیست مجلس شورای اسلامی گفت: ما به وزارت جهاد کشاورزی مأموریت دادیم با دوهزار میلیارد تومان اعتبار کار احیاء اراضی سه استان شمالی را شروع کند تا، نه تنها برنج مورد نیازمان تأمین شود بلکه در حوزه صادرات هم کار را دنبال کنیم.
به گزارش خبرگزاری صدا و سیما، برنامه صف اول امشب با موضوع اولویتهای کمیسیون کشاورزی در دوره دوازدهم مجلس شورای اسلامی و با حضور محمد جواد عسگری رئیس کمیسیون کشاورزی، آب، منابع طبیعی و محیط زیست مجلس شورای اسلامی پخش شد مشروح این برنامه را در زیر می خوانید:
ما از بدو ورودمان بحث تقنین را دنبال کردیم تقریبا همه قوانین کهنه را به روز کردیم
سوال: آقای عسگری در دوره یازدهم هم جنابعالی در این جایگاه حضور داشتید در مسئولیت کمیسیون کشاورزی، آب، منابع طبیعی و محیط زیست، هم در صف اول و هم برنامههای دیگر محضر جنابعالی بودیم موضوعات مرتبط با حوزه کاری کمیسیون را با هم بررسی میکردیم و این اولین برنامهای است که در دوره دوازدهم در خدمت جنابعالی هستیم و جا دارد حضور مجدد جنابعالی را در این جایگاه تبریک بگوییم. بفرمائید اگر یک مرور سریع بخواهیم داشته باشیم نسبت به آنچه که در دوره یازدهم در کمیسیونی که مسئولیتش را به عهده داشتید گذشت هم در حوزه نظارتی و هم حوزه تقنینی، کمیسیون چه کرد؟
عسگری: مجلس یازدهم تقریباً از بدو ورود ما به مجلس نگاه ما این بود که نقاط ضعف، کاستیها، ایرادها و بعضاً چالشهایی که در این بخش وجود دارد را بررسی کنیم. خوشبختانه با تلاشهایی که صورت گرفت ما دو وظیفه داریم وظیفه اول ما قانون گذاری و وظیفه دوم نظارت بر اجرای قانون است. بخش کشاورزی هم یکی از بخشهای مهم کشور است به دلیل تنوع اقلیمی که داریم، بزرگترین بخش خصوصی اقتصاد کشور بخش کشاورزی است این بخش سه برابر صنعت، بازدهی دارد، چهار و نیم میلیون بهرهبردار دارد، ۳۰ درصد اشتغال مربوط به این بخش است این ظرفیتها و قابلیتها قطعاً باید در قالب یک نقشه راه دنبال شود، هم فضای تقنینی آن یک فضای خوبی باشد هم فضای نظارتش، خوشبختانه ما از بدو ورودمان بحث تقنین را دنبال کردیم تقریبا همه قوانین کهنه را به روز کردیم، در کنار آن یک فضای نظارتی هم ایجاد کردیم.
یکی از بحثها همین بود که شورای قیمت گذاری تصویب شد
سوال: عدد میتوانید بگویید که چند قانون نیاز به اصلاح داشت؟
عسگری: یکی بحث طرح امنیت غذایی و و رفع موانع تولید بود که تقریباً متشکل از ۱۵ ماده بود همه ایرادات و کاستیهای بخش تولید کشاورزی یعنی حوزه بخش تولید، بحث صنایع تبدیلی تکمیلی، بحث مصرف و حوزه صادرات را در خودش جای میداد.
بحث در اختیار قرار دادن به موقع نهادههای کشاورزی بود، بحث خرید تضمینی بود، بحث حوزه برداشتن تعرفه بر صادرات محصولات کشاورزی بود. در کنار همین بحث، یک قانون خیلی خوبی که تصویب شد و اتفاقات خوبی در حوزه تولید افتاد با توجه به شعار سال که جهش تولید با مشارکت مردم بود محقق شد، یکی از بحثها همین بود که شورای قیمت گذاری تصویب شد. در گذشته شورای قیمت گذاری برای قیمت گذاری بر محصولاتی کشاورزی میرفت در شورای اقتصاد آن جا تصمیم گیری از بالا به پایین بود میگفتند فلان محصول را قیمت گذاری کنید بدون این که هزینه آماده سازی زمین، کاشت، داشت، برداشت و سود متعارف کشاورز را در نظر بگیرند قیمت گذاری میکردند.
امحال و استمحال وامها را هم در بودجه سالانه آوردیم
سوال: چون میخواهیم راجع به قیمت گذاری بیشتر در ادامه بپردازیم اگر آن نگاه فهرست وار عملکرد کمیسیون را بفرمایید ممنون میشوم.
عسگری: بحث صادرات محصولات کشاورزی، بحث برداشتن تعرفه در صادرات محصولات کشاورزی بود، بحث کامل شدن زنجیره تولید در بخش کشاورزی بود به عنوان مثال مرغ، استحضار دارید حدود ۲۱ هزار مجوز برای تولید گوشت مرغ و تخم مرغ صادر شده، در حال حاضر تقریباً ۱۷۵۰۰ از تعداد مجوزها عملیاتی شده یعنی تقریباً نزدیک به ۲ میلیون و ۶۰۰ هزار تن مرغ سالانه تولید میکنیم، دو میلیون و دویست هزار تن نیاز کشور است از ابتدا تا انتهای سال، مابقی مازاد است که هم میتوانیم در حوزه ذخیره برایش برنامهریزی کنیم و هم فضای صادرات ایجاد کنیم.
اشکالی که در این بخش وجود داشت که خوشبختانه این موضوع تثبیت شده است به طور پیوسته دارد تولید میشود، این بود که بعضی دوستان در حوزه مدیریت میآمدند علی رغم مشکلاتی که وجود داشت زنجیره را قطع میکردند که خوشبختانه این تبدیل به قانون شد فضای ایجاد شده که ما هم تولید داشته باشیم، هم افزایش تولید داشته باشیم هم بتوانیم ذخیره کنیم، هم بتوانیم صادر کنیم و بازار منطقه را به دست بیاوریم، امحال و استمحال وامها بوده که هم در بودجه سالانه آوردیم، خوشبختانه اتفاق خیلی خوبی افتاد و انگیزه ایجاد شد مثلاً خیلی از کشاورزانی که وام گرفته بودند و نمیتوانستند بپردازند در قالب امحال و استمحال وامها بحث دنبال شد یکی از مباحث دیگر ما بود.
نکته دیگری که وجود داشت بیمه محصولات کشاورزی بود کشاورزان عزیز ما وقتی به حوزه بیمه و متولیان بیمه اعتماد پیدا نکنند قطع به یقین نمیروند محصولاتشان را بیمه کنند خوشبختانه تبدیل به قانون کردیم الان به راحتی محصولاتشان را بیمه میکنند اگر اتفاقی افتاد حوادث غیر مترقبه، گرما، سرما، تنشهای محیطی، سیل، زلزله و ... دستگاه متولی به عنوان بیمه مجبور است پرداخت کند.
ما ۱۱ و نیم میلیون تن گندم در طول سال نیاز داریم
سوال: چون میخواهیم در این بخش بحث را جمع بندی کنیم دو عنوان میخواهم از نگاه شما به عنوان رئیس کمیسیون مهمترین اقدام تقنینی و مهمترین اقدام نظارتی در دوره یازدهم، عنوان را فقط بفرمایید.
عسگری: در حوزه تقنین کار خیلی خوبی که ما کردیم شورای قیمت گذاری بود، امروز که من خدمت شما هستم تا الان ۱۰ میلیون و صد هزار تن گندم از کشاورزان عزیز خریداری شده که همین جا تشکر میکنم از تولید کنندگان عزیز، پیش بینی ما این است به واسطه قانونی که تصویب کردیم امسال میزان تولید گندم ما بین ۱۳ تا ۱۴ میلیون تن برسد، ما ۱۱ و نیم میلیون تن گندم در طول سال نیاز داریم مابقی مازاد است حتماً میتوانیم بستر صادرات را مهیا کنیم. بعضاً صحبتهایی میشود که چرا ما مثلاً نرویم گندم ارزانتر بخریم، بحث امروز ما اشتغال است، تولید است، استفاده از ظرفیتها و قابلیتهای کشور است به طور خاص در حوزه فارغ التحصیلان بخش کشاورزی، همه اینها را وقتی جمعبندی کنیم این قانون توانسته فضایی ایجاد کند که اتفاق خیلی خوبی بیفتد.
کمیسیون کشاورزی بیشترین بازدید میدانی را داشته
در حوزه نظارتی تنها کمیسیونی که در مجلس شورای اسلامی طی ۴ سال گذشته بیشترین بازدید میدانی را داشته کمیسیون کشاورزی بوده است. ما ۵۷ سفر استانی داشتیم، ۲۲ بار از بنادر برای ترخیص کالا و حل مشکل انتقال کالا به مناطق مختلف کشور آن هم کالاهای اساسی به طور خاص بازدید کردیم. حدود ۱۱۵ مکاتبه با شخص رئیس جمهور شهید داشتیم، ۱۵ جلسه با ایشان نشستیم مذاکره رو در روکردیم مشکلات و مسائل، نگاه و اولویتمان این بود هم قانون خوب تصویب کنیم که مسیر را برای تولید سهل الوصول و هموار کند، هم در راستای حل مشکل تولید نظارت کنیم هم این که بتوانیم مسیری را دنبال کنیم. عرض کردم چهار و نیم میلیون بهرهبردار جمعیت بسیار بالایی است اینها باید کارشان را امیدوارانه انجام بدهند و در کنار آن در حوزه صادرات تقریباً ما ۲۱ جلسه با سفرای کشورهای مختلف کشورهایی که با ما مراودات تجاری و بخش کشاورزی داشتند، همراه با اینها تقریباً بیش از ۲۱ مجموعه بازرگانی و تجاری همراه بودند که توانسته فضایی ایجاد کنیم لینک کنیم موضوعات مربوط به تهاتر کارها، بحث تراز تجاری و حوزههایی که به این بخش مرتبط میشده است.
میزان ارزی که برای روغن خارج میشود در طول سال معادل با کل هزینههای مراکز آموزش عالی است
سوال: آقای عسگری هم گزارش در مورد خرید یکی از محصولات کشاورزی بود و هم در بخش قبل جنابعالی در مرور فعالیتهای دوره یازدهم به این موضوع اشاره داشتید خرید تضمینی محصولات، اصلاح قانون خرید یکی از اقدامات اساسی دوره یازدهم بود. هم درباره ضرورت این کار بفرمایید که چرا این اصلاح باید صورت میگرفت و هم بعد از اجرای قانون جدید در خرید محصولات چه تاثیری شاهد بودید و چه اتفاقی افتاد؟
عسگری: قبل از آن یک اشارهای بکنم به بحث روغن مورد نیاز کشور، استحضار دارید ما بالغ بر ۹۰ درصد روغن مورد نیاز کشور وارداتی است ما در مجلس یازدهم قانونی را تصویب کردیم که وزارت جهاد کشاورزی مکلف شود سازمانی تحت عنوان سازمان پنبه و دانههای روغنی تشکیل بدهد، هدف اصلی و عمده ما این بود که با اولویت اول روغن مورد نیاز کشور تامین شود.
میزان ارزی که برای روغن خارج میشود در طول سال معادل با کل هزینههای مراکز آموزش عالی یعنی وزارت علوم، وزارت بهداشت، دانشگاه آزاد، دانشگاه پیام نور مجموعههایی که در کل کشور حوزه آموزش را دنبال میکنند به طور خاص بحث تربیت دانشجو، هرچه هزینه میکنند برای این کار معادل همین ما باید برای واردات روغن بدهیم خیلی سنگین، خیلی نگران کننده و بعضا روغنهایی هم که وارد میشد مشکلات خاص خودش را داشت یا نامرغوب بود یا بعضا تاریخ گذشته بود، این کار را که انجام دادیم در کنارش مثل گندم آوردیم به عنوان کالای خرید تضمینی که دولت محترم مکلف شود نسبت به خرید تضمینی اقدام کند، وقتی نسبت به خرید تضمینی اقدام کند کشاورز عزیز ما با انگیزه محصول را کشت میکند.
بحث دیگری هم که وجود دارد معمولا، چون کلزا در زمستان کشت میشود هم آب کمتری نیاز دارد و هم هزینههای کمتری دارد از آن طرف تشویق و ترغیب کشاورزان باید شکل میگرفت که در قالب شورای قیمت گذاری آمده، سال گذشته هم تاخیری در بحث پرداخت پولشان ایجاد شد که خوشبختانه با پیگیریهایی که صورت گرفت، جلساتی خود من رفتم در شورای قیمت گذاری الحمدالله این اتفاق افتاد، الان هم بعضاً بعضی از استانها هنوز پرداخت نشده که هم مکاتبه کردیم و هم پیگیری کردیم که انشاالله در اسرع وقت هرچه باقی مانده است نسبت به پرداخت آن اقدام کنند که انشاالله برای سال آینده با میل و رغبت بیشتر و انگیزه بیشتری بتوانند کار را انجام بدهند.
سوال: پیشنهادی که گفتید سازمان پنبه و دانهههای روغنی تشکیل شود به کجا رسید؟
عسگری: الان کارهایش انجام شده بسترسازی شده که انشالله هرچه سریعتر این سازمان تشکیل بشود.
اولویت ما برطرف کردن نیاز روغن کشوراست
سوال: چون وزارت جهاد کشاورزی یک مجموعه طرح دانههای روغنی دارد این جدای از آن است؟
عسگری: طرح دانههای روغنی یک مقدار ناقص بود ما یک چیز جامع و کاملی تعریف کردیم که در قالب آن اولویت اولمان برویم کم کم به سمت برطرف کردن نیاز روغن کشور، مصرف روزانه خانوارها در روغن است، در سبد غذایی خانوارها روغن حتماً جا دارد و حتماً از روغن استفاده میکنند از طریق روشهای به زراعی و به نژادی حتماً ما باید به یک نقطه مطلوبی در بحث دانههای روغنی برسیم هم مورد تاکید مقام معظم رهبری است و هم این که خود ما نگاه و رویکردمان این است که بتوانیم کار را دنبال کنیم ضمن این که در برنامه ۵ ساله هفتم توسعه هم دیدیم که طی یک دوره ۵ ساله دولت محترم برنامههای کوتاه مدت، میان مدت و بلند مدت در قالب یک نقشه راه حرکت کند و انشاالله این اتفاق بیفتد.
دستگاهها را مکلف کردیم بحث دانش بنیان بخش کشاورزی را دنبال کنیم
سوال: یعنی تا پایان برنامه هفتم میشود تاثیرات تاسیس این سازمان را دید یا نه زودتر اثرات خودش را نشان میدهد؟
عسگری: ما ظرفیتها و قابلیتهای بسیار خوبی داریم در حوزه نیروی انسانی داریم جهت استحضار ۲۵۰ هزار فارغ التحصیل بخش کشاورزی داریم از مقطع لیسانس، فوق لیسانس و دکترا حالا در حوزه علمی و دانش بنیان بخش کشاورزی ظرفیتهای بسیار خوبی داشتیم که نتوانستیم این ظرفیتها را از بالقوگی به صورت بالفعل در بیاوریم، الان دولت محترم را در برنامه ۵ ساله هفتم مکلف کردیم، دستگاهها را مکلف کردیم مثل دانشگاهها، دانشکدههای کشاورزی، حتی سازمان تات حتی دانشگاه آزاد به دلیل محققین و مروجینی که در این حوزه دارد بیایند به کمک هم بتوانیم بحث دانش بنیان بخش کشاورزی را دنبال کنیم. اگر این هم افزایی صورت بگیرد یقیناً اتفاق خوبی خواهد افتاد حالا من اشاراتی خواهم داشت به نحوه اجرا شدن این موضوع به دلیل اینکه دولت و مجلس همزمان کارشان را شروع کردند.
امنیت غذایی به امنیت ملی گره خورده است
سوال: برگردم به سوال قبلی قانون خرید تضمینی که اشاره کرده بودید اصلاح شده، هم در مورد ضرورتش بفرمایید و هم این که بعد از اصلاح چه تاثیراتی در بخش کشاورزی داشت؟
عسگری: در بحث شورای قیمت گذاری قاعده ما بر این است، سه نفر از اعضای محترم دولت، معاون محترم رئیس جمهور رئیس سازمان برنامه و بودجه است وزیر محترم اقتصاد است و وزیر محترم جهاد کشاورزی، دو نفر از همکاران ما از اعضای کمیسیون هستند که نظارت میکنند بر این شورا حق رای ندارند فقط نظارت میکنند، ۶ نفر هم کشاورزان پیش رو و خبره این حوزه یعنی هم تشکلها هستند و هم کشاورزان، به تعبیری در گذشته تصمیم گیری از بالا به پایین بود الان تصمیم گیری از پایین به بالا است یعنی کسی که دارد تصمیم میگیرد کف میدان دارد کار میکند.
در این راستا گفتیم هزینه آماده سازی زمین، هزینه کاشت، هزینه داشت، هزینه برداشت و سود متعارف کشاورز در نظر گرفته شود که کشاورز با انگیزه کارش را انجام بدهد، بالاخره نوسان قیمتها داریم، این جنگ اوکراین و روسیه تاثیر به سزایی در حوزه امنیت غذایی گذاشت امروز امنیت غذایی یکی از مباحث جدی جوامع بشری است، امنیت غذایی به امنیت ملی گره خورده است هر کشوری، هر ملتی، هر دولتی نتواند در راستای امنیت غذایی حرکت کند حتماً آسیب خواهد دید؛ بنابراین ما باید در قالب نقشه راه حرکت کنیم.
امروز شورای قیمت گذاری جا افتاده، شورای قیمت گذاری آنچه را که تصویب میکند لازم الاجرا است، اگر کسی در اجرا کردن مصوبات شورای قیمت گذاری کوتاهی کند مصداق ترک فعل است و حتماً باید پاسخگو باشد.
سوال: یعنی روشی که توضیح دادید این روش جدید و شورای قیمت گذاری کاملا در سالهای اخیر فعالیت را دنبال کردند و عمل کردند؟
عسگری: بله الان در بحث قیمت گندم
نزدیک به ۱۰ میلیون و صد هزار تن تا امروز گندم خریداری شده است
سوال: اما در پرداخت آن طور که باید و شاید نیست، چون ۲۴ ساعته باید طبق قانون پرداخت بشود.
عسگری: طبق قانون بعد از ۴۸ ساعت که از کشاورز و بهرهبردار ما گندم خریداری شد دولت مکلف است نسبت به پرداخت آن اقدام کند حالا اگر پرداخت نکند باید دیرکرد و خسارت بدهد. بعضاً هم در سال گذشته و هم امسال دولت مشکلاتی داشت، ما جلسات متعددی داشتیم قرار بر این شد که از درآمدهای نفتی کشور، درآمدهای گازی، شرکت ملی گاز ایران، شرکت ملی نفت و فروش فرآوردههای نفتی هر آنچه در آمد کسب میکنند بدهند به هدفمندی یارانهها و هدفمندی یارانهها به مجموعه بخش کشاورزی بدهد، حالا به دلیل مشکلات ارزی که وجود داشت بعضاً کوتاهیهایی صورت گرفت که هم ما مصاحبه کردیم، هم تذکر دادیم، هم مکاتبه کردیم حتی بعضاً به دستگاه قضایی هم معرفی کردیم، رئیس محترم سازمان بازرسی به میدان آمد، خود دستگاه محترم قضایی و مجموعهها.
الان تقریباً نزدیک به ۱۰ میلیون و صد هزار تن تا امروز گندم خریداری شده است قیمت پول گندم ۱۷۶ همت است، تا الان ۹۳ همت یعنی تا تقریباً سه چهار روز پیش ۶۳ همت پرداخت شده بود، تا امروز ۳۰ همت دیگر در حال پرداخت شدن است و حدود ۴۰ همت دیگر سران قوا مجوزش را دادند تایید کردند که انشالله به زودی آن هم پرداخت خواهد شد.
امیدواریم با پیگیریهایی که دارد صورت میگیرد ما بتوانیم هرچه سریعتر نسبت به پرداخت مطالبات گندمکاران اقدام کنیم البته کوتاهیهایی صورت گرفته ما به عنوان نمایندگان مردم حتماً پیگیری خواهیم کرد ضمن این که تا الان هم پیگیریهایی داشتیم و تلاش میکنیم که انشاالله این مشکلات حل بشود و برای سال آینده هم در برنامه بودجه ۱۴۰۴ داریم میبینیم که آن چه را که نیاز پول گندم است ببینیم که دولت بتواند به موقع پرداخت کند.
سوال: این عدد را که اشاره کردید با در نظر گرفتن جریمههایی است که توضیح دادید یا نه فقط اصل پول است؟
عسگری: نه فقط اصل پول است، اصل جریمه هم ما مکاتبه کردیم.
سوال: جریمه را دولت به چه کسی میدهد؟
عسگری: جریمه را دولت به خود تولید کنندگان میدهد به تناسب زمانی که گذشته، ما در بخش کشاورزی قانون و قاعدهای داریم امروز گندم را برداشت میکنیم، در بعضی از مناطق باید جایگزینش پنبه باشد، جایگزینش ذرت باشد خیلی سریع باید پول در اختیار کشاورز قرار بگیرد یعنی کشاورز نقدینگی داشته باشد بتواند برود نهادههای محصولی که میخواهد کشت کند را بخرد و کار را شروع کند. یک تاخیر داشتیم این تاخیر تحت هیچ شرایطی طبق قانون پذیرفته نیست حتما دولت باید نسبت به دیرکرد و خسارت تعیین تکلیف کند.
سوال: یعنی نهایتاً فکر میکنید اصل پول تا کی به کشاورز پرداخت میشود؟ جریمه تا چه زمانی پرداخت میشود؟
عسگری: ما خیلی تلاش کردیم کشاورزان عزیز استحضار دارند.
سوال: یعنی تقریباً تا الان نزدیک به نیمی از مطالبات پرداخت شده است، چون ۹۳ هم که اشاره کردید هنوز نهایی نشده است فرمودید در حال پرداخت است.
عسگری: نه الان ۶۳ تا، تا الان پرداخت شده، ۳۰ تا تقریباً از پریروز تا الان دارد پرداخت میشود به ما اعلام کردند تا پایان امشب هم معاون سازمان برنامه و بودجه و هم دوستان در وزارت جهاد کشاورزی به ما اعلام کردند من قبل از این که خدمت شما بیایم مجدد تماس گرفتم گفتم سی همت، گفتند در حال پرداخت شدن است تا آخر امشب قرار است پرداخت شود و تمام شود. ۴۰ همت گفتند در هفته آینده نسبت به پرداخت آن اقدام خواهند کرد البته این را هم عرض کنم من خدمت مسئولین محترم بگویم مسئولین کوتاهی کردند باید پاسخگوی کوتاهیشان باشند، قانون و قاعده دارد، در بودجه ۱۴۰۳ مجلس شورای اسلامی ۱۶۵ همت پول گذاشته است شما هم برنامه دستتان است یعنی بودجه ۱۴۰۳ در اختیار دولت است، مجلس تصویب کرده رفته شورای محترم نگهبان آن هم تایید کرده، در اختیار دولت است، دولت باید در آمدهایش را بررسی و جمع آوری کند با اولویت پول گندم را بدهد.
سوال: با تجربهای که دارید به نظر شما در قانون چه اصلاحی باید صورت بگیرد که مطالبات به موقع پرداخت شود؟
عسگری: قانون مشخص است، صراحت دارد میگوید اگر دولت محترم، خریدار گندم بهره برداران عزیز، ظرف ۴۸ ساعت پرداخت نکند باید روز شمار خسارت و جریمه بدهد و یک فرمول دارد.
سوال: یعنی منبعی که در قانون دیده شده باعث میشود که به موقع پرداخت شود؟
عسگری: بله
دولت محترم باید اولویت اولشان را روی بخش کشاورزی بگذارند
سوال: پس چرا به موقع پرداخت نشده است؟
عسگری: کوتاهی کردند ما هم سازمان بازرسی را در جریان قرار دادیم هم مکاتبه کردیم من از هفته گذشته تا الان ۲ یا ۳ مکاتبه با رئیس جمهور جدید آقای دکتر پزشکیان داشتم و هماهنگ هم کردیم که با ایشان جلسه داشته باشیم پیرامون همین موضوعات، آقای رئیس جمهور محترم ضمن این که ما جلساتی داشتیم با شهید بزرگوار آقای رئیسی امروز هم قائلیم به این که آن جا هم تاکید کردیم مکتوب هم کردیم مکاتبات ما هم است، الان هم خدمت رئیس جمهور محترم آقای دکتر پزشکان عرض میکنم باید اولویت اولشان را روی بخش کشاورزی بگذارند. امنیت غذایی مربوط به این بخش است، سلامت مردم و اشتغال مربوط به این بخش است، بخشهای دیگر هم است ولی اولویت اول را باید این قرار بدهیم چرا که سفره مردم است، چرا که بحث تولید است.
سوال: منبعش را اشاره کردید هدفمندی یارانهها است، باید تامینی صورت بگیرد که این اتفاق بیفتد؟
عسگری: وزارت نفت مکلف است یعنی در قانون آمده وزارت نفت باید درآمدهای خودش را جمع کند فروش گاز، فروش نفت، میعانات نفتی بدهد به هدفمندی یارانهها، هدفمندی یارانهها با اولویت اول، چون گندم یک محصول استراتژیک است در اختیار تولید کننده قرار بگیرد.
سوال: به عنوان مثال عرض میکنم از محل درآمد مالیات نمیشود این کار صورت بگیرد؟
عسگری: آن دیگر دست خودشان است.
سوال: قانون مشخص کرده که هدفمندی یا هر درآمد دیگری؟
عسگری: هرچه میآید در هدفمندی یارانهها باید با اولویت بحث پرداخت پول گندم باشد، این قانون است حالا کوتاهی، کم کاری، سهل انگاری مصداق ترک فعل است و باید پاسخ بدهند.
سوال: در این میان درست است شما توضیح دادید و پیش از آن هم پیگیر مطالبات گندمکاران بودید و همه کشاورزان، چون مسئولیتی دارید که کاملاً با مردم و خود کشاورزان در ارتباط هستید ولی بالاخره کشاورز است که دارد آسیب میبیند مطالباتش را دریافت نمیکند ولو اینکه با یک تاخیر خسارتش را هم بگیرد، میخواهم ببینم راهکار شما چیست برسد به نقطهای که به موقع مطالبات را دریافت کنند؟
عسگری: پیرو مکاتباتی که ما داشتیم دستگاههای نظارتی باید برخورد کنند من که مسئول هستم در جایی به عنوان وزیر نفت، به عنوان مسئول هدفمندی یارانهها تقریباً ما ۳، ۴ جلسه آقایان را در کمیسیون آوردیم مکاتباتی انجام دادیم هم دستگاه محترم قضایی را در جریان قرار دادیم، هم با سازمان بازرسی کل کشور و هم تا قبل از اینکه مسئولین جدید دولت مستقر شوند ما جلسات متعددی با آقای مخبر و آقای منظور داشتیم، حتی صحبتهای تلفنی ما هم است، مکاتبات کتبی ما هم است که گواه این مدعا است که هم ما پیگیری کردیم هم اعلام کردیم که اینها ترک فعل کردند، دستگاه نظارتی باید برخورد لازم را بفرمایید.
یک محصولی که میخواهیم قیمت گذاری کنیم از ۳۱ استان اطلاعات میگیریم
سوال: این نکتهای که اشاره کردید هم دولت و هم مجلس در آغاز فعالیت هستند یک مسیر جدید انشالله شکل بگیرد. شورای قیمت گذاری که اشاره کردید در جایگاه مشاور است یا در جایگاه تصمیم گیر؟
عسگری: شورای قیمت گذاری در جایگاه تصمیم گیر است. من معمولاً خودم هم به شورای قیمت گذاری میروم مثلاً یک محصولی که میخواهیم قیمت گذاری کنیم از ۳۱ استان اطلاعات میگیریم، آنالیز میکنیم یک قیمت مشخصی که هم هزینه آمادهسازی زمین در آن باشد هم کاشت، داشت، برداشت و سود متعارف کشاورز، اگر این کارها را بکنیم که خوشبختانه این کارها هم تا الان پیگیری شده است، انگیزه ایجاد میشود برای تولید بهتر و بیشتر، تولید مطلوبتر و با کیفیتتر.
سوال: یعنی مصوبات شورا کاملا لازم الاجرا است و نهاد دیگری نباید مصوبات را تایید کند؟
عسگری: خیر، وقتی شورای قیمت گذاری تایید کرد باید برود در دولت محترم آنجا اعلام کنند. روال همین است، حالا کوتاهی کردند و باید به این کوتاهی پاسخ بدهند.
سوال: اگر در این حوزه نکته دیگری باقی مانده است بفرمایید.
عسگری: خوشبختانه کار خوبی که ما انجام دادیم، برنامه ششم توسعه احکام دائمی اجرایی در بحث کشاورزی، آب، منابع طبیعی و محیط زیست بسیار ناقص بود ما اولین کمیسیونی بودیم که رئیس دیوان محاسبات کشور را دعوت کردیم گفتیم توضیح بدهید ببینیم چند درصد برنامه ششم توسعه در این بخش اجرا شده است، آن چیزی که به ما اعلام کردند ۳۰ درصد آن هم ناقص، ما یک مقدار مجبور شدیم با دقت بیشتری، تقریباً ۷ ماه قبل از این که دولت محترم برنامه هفتم توسعه را بدهد با کارشناسان بررسی کردیم برای حوزه کشاورزی، آب، منابع طبیعی و محیط زیست؛ عقب ماندگیها را در این برنامه گذاشتیم، هم برنامه ششم توسعه، حتی برنامه پنجم توسعه هم عقب ماندگی زیاد داشتیم؛ یعنی دو برنامه؛ دو پنج ساله که میشود ۱۰ سال، آوردیم در برنامه پنج ساله هفتم توسعه؛ پر و پیمان دیدیم، حتی یک زمانی آقای رئیس جمهور وقت با بنده جلسهای داشتند، گفتند دوستان گفتند فضا را سنگین دیدید، گفتیم بالأخره پاشنه آشیل است، اگر ما در این برنامه پنج ساله هفتم توسعه نتوانیم این چهار بخش را جمع و جور کنیم، شاید هیچ وقت نخواهیم توانست، بنابراین تأکیدمان بر این است؛ الان هم برنامه پنج ساله هفتم توسعه را دیدیم، اگر اجازه دهید خیلی سریع اشارهای کنم.
قسمتی از آتش سوزیها عمدی بوده و قسمتی هم به واسطه وجود اشیاء آتشزا مثل شیشه و ... باعث آتش سوزی شده است
سؤال: آقای عسکری من مقصودم از این که نکتهای مانده در آن بخش؛ مثلاً در حوزه قیمتگذاری بود. ما دو بخش دیگر هم خدمت جنابعالی هستیم که یکی؛ موضوع برنامه هفتم است، یک گزارش دیگر الان داریم در موضوع جنگلها و مراتع، گزارش را ببینیم در مورد جنگل صحبت کنیم، جمع بندی پایانی ما در مورد برنامه هفتم باشد.
در مورد موضوع گزارش صحبت کنیم، آتش سوزی در جنگلها و مراتع که نسبت به سالهای گذشته قدری افزایشی بوده؛ از یک طرف افزایش بارشها را داشتیم که باعث رشد مراتع میشود، از طرفی گرمای هوا هم باعث آتش سوزی مراتع، چه باید کرد برای این که شاهد کاهش آتش سوزیها باشیم که بتوانیم بهره لازم را از مراتع ببریم؟
عسکری: ما در قانون آوردیم که اعتباراتی اختصاص داده شود به بحث حفاظت از مراتع، مخصوصاً در حوزه آتش سوزی، حتی جلساتی داشتیم. ما حتی برای بحث اعتبارات لازم مربوط به پرواز بالگردها و بعضاً هواپیمای آبپاش مثل هواپیمای ایلوشین، هم مکاتبه داشتیم، هم جلسه داشتیم و هم اعتبار گذاشتیم در بودجه. این جا دولت محترم و دستگاههای متولی هستند که باید انجام وظیفه کنند. یک مشکلی که به هر حال وجود دارد؛ کمبود اعتبارات در بحث تعمیر و تنظیم کردن بالگردها بود که هفته گذشته هم ما جلسه داشتیم، تقریباً طی دو تا سه هفته گذشته در حوزه زاگرس ما بیشترین آتش سوزی را داشتیم.
حالا قسمتی از آتش سوزیها عمدی بوده و قسمتی هم به واسطه وجود اشیاء آتشزا مثل شیشه و ... باعث آتش سوزی شده است. حتی یک مکاتبه هم با دادستان کل کشور داشتیم که در این راستا، دادستانهای مناطق به تناسب مقصر بودن بعضی از افراد، برخوردهای قانونی کنند. ما معمولاً خیلی از جاها دیدیم افراد مثلاً برای تفریح رفتند در مناطق جنگلی و مرتع آتش را خاموش نکردند، باعث افزایش آتش سوزی شده که خسارتها، خسارتهای بسیار سنگینی است.
داریم تلاش میکنیم که هم در برنامه هفتم توسعه دیدیم، یعنی برنامه پنج ساله هفتم دیدیم که به دلیل اهمیت جنگلها؛ ما تقریباً عمده آتشسوزیهایمان در منطقه زاگرس است. نیاز آب شرب اکثر استانها؛ ۱۲ تا ۱۳ استان حداقل از همین مناطق زاگرس دارد شکل میگیرد که در قالب قانون دیدیم، در برنامه پنج ساله هفتم دیدیم، همه دستگاهها را مأموریتشان را مشخص کردیم، مثلاً سازمان برنامه و بودجه باید چقدر اعتبار بگذارد، سازمان جنگلها و مراتع باید چه کار کند، چقدر نیرو را باید اضافه کند برای حفاظت و حراست از مراتع و جنگلها، ظرفیتهای دیگر ملی؛ مثل حوزه پروازی، اینها باید چه کار کنند؟
دستگاههای متولی مثل فرمانداریها، بخشداریها، حتی دهیاران روستاها؛ وظیفهشان چیست در این قالب؟ در کنارش سمنها و تشکلهای مردمی هم در برنامه پنج ساله هفتم توسعه دیدیم که در قالب این فضا بیایند جلو و کمک کنند، بتوانیم مشکل را برطرف کنیم. ضمن این که خسارت، خسارت سنگینی است. حالا در بحث پیگیریهایی که ما داشتیم، خود دوستانی که در حوزه پروازی آمده بودند هفته گذشته در کمیسیون، اعلام میکردند که ما برای اورهال کردن پروازها نیاز به بودجه داریم که خوشبختانه مکاتباتی انجام شده، حتی در بودجه ۱۴۰۳ هم ما دیدیم، یعنی...، حالا اگر فرصت بود من استناد میکردم دقیقاً به بند و تبصرههایی که در نظر گرفته شده برای تخصیص اعتبار؛ بنابراین یک مقداری دستگاههای متولی باید فعالتر باشند، فضای مردمی را باید فعالترکنیم.
سؤال: یعنی در واقع به اقدامات، قانونهای مورد نیاز را شما تصویب کردید، بعد نظارتی را الان باید تقویت کنید؟
عسکری: ما قوانین را تصویب کردیم، باید بیاید هم نظارت کمک کند، این که عرض میکنم دادستانهای محترم کل کشور، بالأخره افراد خاطی وقتی با آنها برخورد شود، جریمه شوند. کسی که امروز؛ جمعه میرود مثلاً در کوهپایه یا منطقه جنگلی و مراتع تفریح میکند، حداقل آتش خود را خاموش کند. این خسارت؛ خسارت سنگینی است. یک نکته هم عرض کنم؛ ما منطقه زاگرس با این که ژنی بسیار بزرگی داریم. خانواده تریتیکاله؛ موطن اصلی آنها اینجا بوده، این جا هست، این فضایی که ایجاد میشود، حتماً آسیبهای غیرقابل جبرانی میزند، بنابراین تأکیدمان بر این است هم مردم کمک کنند، ضمن این که تا الان هم کمکهای خوبی داشتند. مردم الحق والانصاف در مناطق زاگرس بررسیهایی که ما داشتیم، خیلی خوب کمک کردند، پیگیریهای خوبی داشتند، همکاری خوبی داشتند. حوزه پروازی هم کمکهای خوبی داشتند، اما کافی نبوده، قطعاً ما در بودجههایی که در نظر گرفتیم، دوستان ان شاءالله باید تلاش کنند، مخصوصاً دولت جدید تلاش بیشتری کند اینها را عملیاتی و اجرایی کند.
دولت و مجلس شورای اسلامی برای اولین بار در کشور همزمان دارد کارش را شروع میکند
سؤال: از ابتدای برنامه، به ویژه در بخش اول که در مورد مرور دوره یازدهم صحبت کردیم، خیلی به بحث برنامه هفتم اشاره کردید که از مهمترین اقدامات مجلس قبل بود، هم بفرمایید چه نوع آسیب شناسی از روند اجرای برنامه ششم داشتید، و هم در برنامه هفتم مهمترین مواردی که در حوزههای مختلف مرتبط با کمیسیون دیده شده، چیست؟
عسکری: شاید نه، یقیناً برنامه هفتم یک فرصت بسیار مهمی است برای ما. اگر از این فرصت خوب استفاده و بهرهبرداری نکنیم، من اعتقادم بر این است که برای هیچ وقت دیگر نخواهیم توانست؛ بنابراین برنامه پنج ساله هفتم توسعه در حوزههای مختلف به طور خاص در حوزه کشاورزی، آب، منابع طبیعی و محیط زیست، بسیار حائز اهمیت است و در این راستا بستر کاملاً مهیاست، یعنی مسیر ریلگذاری شده، هموار شده، دستگاههای متولی باید بیایند کار را انجام دهند.
نگاه و رویکرد ما هم این است. ضمن این که تبریک عرض میکنم محضر همکار ارزشمندمان جناب دکتر پزشکیان، ما دیگر بنا نیست حریت مجلس را از دست بدهیم. رئیس جمهور محترم باید نیروهای کارآمد، توانمند، حالا آن چیزی که موردتأکید مقام معظم رهبری بود، انشاءالله معرفی کند. اگر اجازه دهید یک اشاره کنم به این موضوع، بعد بپردازم به برنامه پنج ساله. مقام معظم رهبری فرمودند که وزرای دولت آینده یک ویژگیهایی باید داشته باشند؛ یکی معتقد به نظام اسلامی باشند، داشتن نگرش ملی، امید به آینده و نگاه مثبت به افق داشته باشند، صادق باشند، ایمان داشته باشند، امین باشند، متشرع بودنشان بسیار حائز اهمیت است.
کارآمد بودنشان به مراتب بهتر و مهمتر، عدم سوء سابقه؛ یکی از مباحثی است. امروز کسی که در کشور کار میکند، مدیر است، نباید نقطه ضعف داشته باشد. با قاطعیت و جسارت تمام باید حوزه مأموریتش را با جدیت دنبال کند. اشتهار به پاکدستی و صداقت، ضمن این که آقای پزشکیان بالأخره انسان صادقی است. حتماً باید مدیران یا وزرا و کسانی را معرفی کند به عنوان وزیر که بتوانند کارها را پیش ببرند، کارآمد باشند، صادق باشند. نکتهای که حائز اهمیت است، دولت و مجلس شورای اسلامی برای اولین بار در کشور همزمان دارد کارش را شروع میکند. ما مجلس یازدهم وقتی آمدیم در مجلس، یک سال و خردهای به دولت آقای روحانی مانده بود، وقتی میخواستیم از وزیر سؤال کنیم یا بعضاً استیضاح کنیم، میگفتند آقا این دیگر دارد دورهاش تمام میشود، بگذریم. یا دولت شهید رئیسی که روی کار آمد، وقتی بحثی میشد، میگفتند تازه شروع کرده، بگذاریم ببینیم .
الان دیگر همزمان داریم این کار را، نه مجلس بهانهای دارد، نه دولت محترم بهانهای دارد، بنابراین هم توقع و انتظارمان این است که جناب دکتر پزشکیان نیروهای کارآمد، توانمند، متدین، انقلابی و جهادی معرفی کند، سالم، ما هم در کنارش کمک کنیم. بنای ما هم بر این است که انشاءالله کمک کنیم دولت محترم را، اما عقد اخوت با هیچ کس نبستیم، در راستای نیازهای کشور ما در بحث سند چشمانداز بیست ساله نظام، افق ۱۴۰۴ که یک سال به آن مانده، باید علم تولید کنیم، تکنولوژی صادر کنیم، کجای کار هستیم؟ ۷ تا ۸ سال عقب هستیم، این عقب ماندگیها باید در همین چهار ساله جبران شود و جمع و جور شود.
دولت محترم باید الگوی کشت را در اولویت کاری خود قرار دهد
سؤال: برنامه هفتم را میفرمایید؟
عسکری: اما بحث برنامه هفتم که فرمودید، ما در بخش کشاورزی چند کار اساسی را آوردیم در برنامه که الگوی کشت و حمایت دولت هست، یعنی الگوی کشت؛ یکی از مباحث جدی ماست که لازمالاجراست. هم ساز و کارهای آن و هم زیرساختهای آن را باید دولت محقق کند، ما هم در قانون آوردیم، هیچ منعی وجود ندارد، یعنی مسیر ریلگذاری و سهلالوصول شده، دولت محترم باید الگوی کشت را در اولویت کاری خود قرار دهد و حمایت جدی داشته باشد. ارتقای تولید داخلی محصولات اساسی کشاورزی بر اساس قیمت تضمینی؛ همین چیزی که عرض کردم. مثل گندم، برنج. در بحث برنج هم همین است. ما سه و دو دهم میلیون تن برنج مورد نیاز کشور است؛ دو و دو دهم میلیون تن تولید میکنیم، مابقی وارداتی است. در این حوزه واردات؛ فساد ایجاد شده، یعنی داریم به تولید آسیب میزنیم. ما به وزارت جهاد کشاورزی مأموریت دادیم دوهزار میلیارد تومان اعتبار کار را شروع کند، احیاء، اصلاح، زهکشی اراضی سه استان شمالی، اگر ما به این سه استان شمالی برسیم، نه تنها برنج مورد نیازمان را تأمین میکند، بلکه حوزه صادرات هم میتوانیم کار را دنبال کنیم. این در ماده ۳۳ بند ب تبصره یک آمده است در برنامه پنج ساله هفتم. موظف شدن دولت به پرداخت هزینه تعمیر ناشی از مداخله در بازار، ازجمله قیمتگذاری تکلیفی است که ماده ۳۳ بند ب تبصره دو است.
ما در یک منطقه خشک و نیمه خشک قرار گرفتیم. حتماً باید حوزه آب را مدیریت کنیم
ما در حوزه بخش کشاورزی به دولت محترم اعلام کردیم در برنامه هفتم توسعه، گفتیم شما به جای این که بروید تنظیم بازار را دنبال کنی، هزینه کنی، همه مأموریتهایت را کنار بگذاری، بروی صرفاً برای تنظیم بازار، برو تولید را تنظیم کن تا خود بحث مشکل تنظیم بازار هم حل شود. اگر دولت برود تنظیم تولید را انجام دهد، تنظیم بازار حل میشود، صادرات حل میشود، کشاورز ما با میل و رغبت و انگیزه کار خواهد کرد. پرداخت حمایتهای قیمتی، فنی، مالی و تسهیلات بخش کشاورزی به انتهای زنجیره تولید به مصرف کننده است که ماده ۳۳ بند پ است، سامانه کشاورزی هوشمند پیشرفته، آبیاری زیرسطحی و راهاندازی خطوط تولید خوراک دام به صورت بلاعوض است که یکی از بحثهای جدی ماست. ما در حوزه تأمین آب کشاورزی با چالشهای جدی مواجه هستیم، الان فرونشست زمین در اکثر نقاط داریم.
ما در یک منطقه خشک و نیمه خشک قرار گرفتیم. حتماً باید حوزه آب را مدیریت کنیم که این جا آوردیم دولت محترم مکلف شود کار را دنبال کند. افزایش سرمایه بانک کشاورزی، ماده ۳۳ بند ج، ما در قانون آوردیم؛ برنامه هفتم توسعه در بودجه ۱۴۰۳ هم آوردیم که همه بانکهای دولتی مکلف هستند ۱۵ درصد اعتباراتشان را اختصاص دهند به بخش کشاورزی. در گذشته ندادند، همه اینها مصداق ترک فعل است، آوردیم در کمیسیون معرفی کردیم به دستگاه قضایی، باید پاسخ دهند و دارند مرتباً مراجعه میکنند در رابطه با کمکاری که کردند. ممنوعیت کشت تراریخته در اراضی کشور هست؛ ماده ۳۴ بند الحاقی دو است. افزایش کشت درختان زیتون به میزان ۳۰ هزار هکتار که این در حوزه امنیت غذایی، یکی از مباحث جدی ماست. افزایش تولید محصولات گلخانهای تا پایان برنامه به میزان ۱۰ میلیون تن که بتوانیم تولید را انجام دهیم.
طرح جامع پیشگیری و پایش سیلاب کشور ظرف مدت دو سال توسط وزارت نیرو باید آماده شود
ما ظرفیتهای خوبی در حوزه بحث کشتهای گلخانهای داریم که بسیار حائز اهمیت است. در بحث آب ما بازار مبادله آبهای غیرمتعارف را داریم؛ بند سه ماده ۳۸ است. طرح جامع پیشگیری و پایش سیلاب کشور ظرف مدت دو سال توسط وزارت نیرو باید آماده شود؛ بند دو ماده ۳۸. بارشهایی که صورت میگیرد، عمده آبهای روانآبها به سمت دریاها سرازیر میشود که بسیار خسارتش سنگین است. بحث مهار آبهای مشترک مرزی است، آب ژرف است، انتقال آب شیرین از عمان به مناطق شرقی است. بند ج، ح ردیف دو ماده ۳۸ است. یک اشارهای کنم. کشورهای عربی حوزه خلیج فارس که همسایه ما هستند بالغ بر ۱۰ میلیارد مترمکعب آب دارند شیرین میکنند، حتی دارند گندم کشت میکنند، محصولات دیگر آببر کشت میکنند، ما باید امروز از این ظرفیت و قابلیت استفاده کنیم که در برنامه آوردیم.
هزینههای انشعاب آب، برق و گاز حالا حوزههای شهرداری صدور پروانه برای خانوارهای تحت پوشش کمیته امداد و بهزیستی یک بار میتوانند معاف باشند؛ ماده ۳۹ بند الحاق سه و چهار است. آب صنایع آب بر از پساب یا دریا باید تأمین شود. امروز بحث تصفیه فاضلابهایی که در شهرهای بزرگ است، در اولویت قرار دادیم، آب مورد نیاز کارخانههای آببر را تأمین کنند. موضوع حفظ منابع آب آبیاری فضای سبز شهری یا آب شرب؛ یعنی باید آب را جایگزین کنند شهرداریها. دخالت دادن تشکلهای کشاورز، بهرهبرداران در حفظ و صیانت از منابع آب است، پایداری آب دریای خزر است که بند الحاقی دو، ماده ۴۰ است. جرمانگاری آلوده کردن آبهای سطحی و زیرزمینی؛ ماده ۴۱ است. جهت افزایش بهرهوری آب شرکتهای کشت و صنعت، دارای اراضی بیش از ۱۰ هکتار موظف هستند به ایجاد شبکههای آبیاری.
برنامه پنج ساله هفتم توسعه باید صفر تا صدش اجرا شود
سؤال: نکته مهم این است که چه باید کرد که اجرای این مواردی که بیان کردید بیشتر از برنامه ششم باشد؟
عسکری: بحث منابع طبیعی است که ما قوانین خوبی تصویب کردیم در برنامه پنج ساله هفتم آوردیم، هم در حوزه محیط زیست که بسیار حائز اهمیت است. برنامه بسیار خوبی را گذاشتیم در برنامه پنج ساله، صرفاً باید دستگاههای متولی به مأموریتهای خود خوب عمل کنند، ما قرارمان بر این است، حالا قطعاً با دوستانی که مسئولیت میگیرند، هم در وزارت نیرو، وزارت جهاد کشاورزی و محیط زیست، ما ابتدا اتمام حجت خواهیم کرد، با هیچ کس هم عقد اخوت نبستیم، وقت هم نداریم برای این که بخواهیم بگوییم الان نشد، آینده بشود، این برنامه پنج ساله هفتم توسعه باید صفر تا صدش اجرا شود تا عقب ماندگی برنامه پنجم و ششم جبران شود. در این چهار بخش، حالا بخشهای دیگر هم هست، ما خیلی مواقع معطل لایحه آوردن دولت نشدیم، ما خودمان طرح نوشتیم، یکی از کمیسیونها طرح نوشتند، الان بستر کاملاً مهیاست، بنابراین در یک فضای مودت، دوستی، همدلی انشاءالله تلاش کنیم که این مباحث اجرا شود.