به گزارش خبرگزاری صداوسیما، برنامه گفتگوی ویژه خبری پنجشنبه شب ۴مرداد ماه شبکه خبر با موضوع اهداف سفر نتانیاهو به آمریکا و با حضور آقایان ابراهیم متقی کارشناس ارشد مسائل بین الملل و سهیل کثیری نژاد کارشناس مسائل رژیم صهیونیستی پخش شد مشروح این برنامه را در زیر می خوانید:
نتانیاهو هشدار داد رژیم صهیونیستی دچار مشکل شود آمریکا هم دچار مشکل می شود
سوال: نتانیاهو شب گذشته در کنگره آمریکا سخنرانی داشت، سخنرانی که هزاران آمریکایی هم با تجمع مقابل ساختمان کنگره جنایتهای رژیم صهیونیستی را در غزه محکوم کردند و پرچم آمریکا و آدمک نتانیاهو را آتش زدند.
آقای دکتر متقی بفرمایید مهمترین هدف نتانیاهو از سفر به آمریکا چه بوده است؟
متقی: مقامات اسرائیلی همیشه یک رویکرد جلب حمایت مالی و افکار عمومی را در رابطه با آمریکاییها داشتند هیچگاه احساس نمیکنند که مجموعهای جدا از آمریکا هستند، پایگاه اجتماعی شان، پایگاه اقتصادی شان، لابیهایی که دارند، اتاقهای فکری که در ایالات متحده دارند در تصمیم گیری و سیاست گذاری آمریکا همواره نقش آفرین بوده است.
نتانیاهو در سالهای اخیر که به عنوان نخست وزیر ایفای نقش کرده محور اصلی تلاش خودش را جلب حمایت آمریکاییها قرار داده و بر این اساس سیاستهای خودش را در رابطه با کشورهای منطقه بر اساس یک نوع الگوی شوک عملیات روانی و کنش نظامی ادامه داده است.
متقی: امروز افکار عمومی جهان منتظر این است که صلحسازی در آمریکا انجام شود ولی صحبتی که نتانیاهو شب گذشته در کنگره آمریکا انجام داد و استقبالی که اعضای کنگره آمریکا از نتانیاهو به انجام رساندند فضای روانی و سیاست گذاری را به نوعی تحت تاثیر قرار میدهد، رویکردی که نتانیاهو داشت بیانگر سیاست جنگ و ادامه خشونت است من فکر نمیکنم با توجه به بحثهایی که شب گذشته نتانیاهو داشت زمینه برای صلحسازی، برای آتش بس، برای یک نوع پذیرش واقعیتهای مربوط به حقوق جامعه فلسطینی فراهم شود.
متقی: یعنی بحران جنگ و منازعه وقتی که در کنگره آمریکا مطرح میشود طبیعی است که انتظار دارد نمایندگان کنگره در آمریکا حمایت اقتصادی و حمایت نظامی بیشتری را از اسرائیل داشته باشند. بحث مربوط به ائتلافها و هشدارهایی که نتانیاهو داد بسیار تعیین کننده است نتانیاهو به اعضای کنگره آمریکا هشدار داد که اگر اسرائیل دچار خلل شود، اگر اسرائیل در وضعیت فروپاشی یا ابهام امنیتی قرار بگیرد این وضعیت را آمریکاییها هم پیدا خواهند کرد به نوعی نتانیاهو میخواهد این گونه وانمود کند که من خط مقدم منافع و امنیت آمریکا هستم اصلیترین چالش آمریکا هم ایران و جبهه مقاومت و فلسطین است و اگر من حضور نداشته باشم فشارهای امنیتی علیه آمریکاییها بیشتر و بیشتر خواهد شد.
رژیم صهیونیستی جایگاه متزلزلی در دکترین امنیت ملی آمریکا پیدا کرده است
سوال: آقای کثیرینژاد بفرمایید که به نظر شما اهداف داخلی سفر نتانیاهو به آمریکا چه بوده است؟ جلب حمایت سیاسی برای طولانیتر شدن جنگ یا پیش برد تلاشها برای تبادل اسرا؟
کثیرینژاد: چند نکته قابل ذکر است یک بحث این است که اساساً در دکترین امنیت ملی اسرائیل بهرهمندی از پشتیبانی ابر قدرت جایگاه ویژهای دارد یعنی در محافل اندیشکدهای اسرائیل وقتی که بحث از امنیت ملی میشود، اصل بازدارندگی این بحث مطرح است که بازدارندگی که اسرائیل میخواهد داشته باشد باید به پشتوانه یک ابرقدرت باشد که دیگران به خودشان این اجازه را ندهند که به او حمله کنند.
این حمایت همه جانبه آمریکا که ما سالها این را میدیدیم در این جنگ برای خود آمریکاییها نگرانی ایجاد کرد، چون در داخل آمریکاییها افکار عمومی را دیدند که از سمت حمایت از اسرائیل مسیرش را عوض کرده و آنها یک مقدار برایشان تزلزل ایجاد شد که البته کمکهای مالی و کمکهای نظامیشان سر جایش بود فقط در بحثهای رسانهای و موضعگیریهای سیاسی، فلذا یک جایگاه متزلزلی در دکترین امنیت ملی اسرائیل پیدا کرده بود نتانیاهو باید این را ترمیم میکرد.
نکته بعدی این بود که بالاخره نتانیاهو در فضای سیاسی اسرائیل معروف است به کسی که بهترین تعامل را میتواند با آمریکاییها داشته باشد، مدام این تبلیغ را داشت که من هستم که زبان آمریکاییها را میفهمم و میتوانم آنها را پای هر کاری بیاورم و حتی در دولت قبلی که بنت نخست وزیر بود، بنت به ایالات متحده سفر کرد و با بایدن دیدار داشت و بایدن در آن جلسه خوابید و مدام این را مسخره میکردند نتانیاهو و حامیانش که رئیس جمهور ایالات متحده جلوی شما میخوابد، من هستم که فقط میتوانم او را پای جنگ یا پای یک حمایت همه جانبه بیاورم منتها قبل از این که جنگ طوفان الاقصی شروع شود اصلاحات قضایی به اعتبار نتانیاهو پیش روسای جمهور آمریکا ضربه جدی زد و دیدید از زمانی که نتانیاهو آمد رئیس جمهور آمریکا برخلاف رویههای قبلی دیدار رسمی با نتانیاهو نداشت. مسئلهای که خیلی عجیب و غریب و کم سابقه بود و یک دیدار بعد از مدتها داشت آن هم به صورت رسمی در کاخ سفید نبود این چهره هم نتانیاهو و هم به صورت کلی اسرائیل را لطمه میزد.
سوال: بایدن هم یک سفر به سرزمینهای اشغالی داشت.
کثیری نژاد: بایدن داشت ولی این که نتانیاهو را در کاخ سفید پذیرا باشد نه.
هدف سفر نتانیاهو گوشزد کردخطر محور مقاومت برای آمریکا است
سوال: چه اهمیتی برای صهیونیستها دارد؟
کثیری نژاد: دیدار رسمی در کاخ سفید است و دیداری که مثلاً در یک شهر دیگری در حاشیه یک اجلاسی جای دیگری باشد میشود گفت رسمی تلقی نمیشود و اهمیت موضوعات و پیگیری که میخواهند بکنند را کم میکند. یک نکته دیگر هم این بحث است که الان نتانیاهو علاوه بر این بحثها، در داخل هم نیاز به حمایت دارد اگر بنا باشد جبهه جدیدی را باز کند که بسیار سر این قضیه مُصر است، در لبنان نیازمندیهای لجستیکی بسیار زیادی دارد هم در نیروی دریایی و هم در نیروی هوایی، حتی در نیروی زمینی و آمریکاییها تعلل کردند در این قضیه به دلیل این که از تبعاتش میترسند.
انگیزه دیگری که نتانیاهو دارد این است که چهرهای که در درون جامعه آمریکا از اسرائیل مخدوش شده بالاخره به خاطر تاثیر فضای شبکههای اجتماعی و اینها، این را برود بازسازی کند.
کمکهایی که از طرف آمریکاییها، یهودیها در آمریکا به اسرائیل میشود را نباید نادیده بگیریم بالاخره جلب این کمکها و حمایتها میتواند به اندازه حمایتهای خود دولت آمریکا برای اسرائیل مفید باشد، پس ابعاد مختلفی دارد و آخرین نکته این بحث است که خطر محور مقاومت را برای آمریکا بیشتر گوشزد کند و بگوید همین اتفاقات ممکن است برای شما بیفتد در حالی که تمام اتفاقاتی که ممکن است برای آمریکا بیفتد در عراق، در سوریه ناظر به این است که آمریکا نباید ورود کند اگر ورود کند خودش برای خودش شرایط بغرنجی را خلق کرده و اگر ورود نکند و حمایتی از اسرائیل نکند طبیعتاً بسیار منطقه آرامتر خواهد شد.
راهبرد آمریکا راهبرد فراساحلی است و از ورود مستقیم به جنگ دوری می کند
سوال: بر اساس آنچه که به عنوان فهرست از اهداف عنوان کردید آیا نتانیاهو موفق شد به اهدافش در این سفر دست پیدا کند؟
کثیری نژاد: با توجه به صحبتی که امروز ترامپ کرد ترامپی که به نظر میآید باید حمایت بیشتری کند گفت من اولویتم این است که جنگ در غزه تمام شود و اسرا برگردند، خوب این نکته مهمی بود و تا حدودی میتواند این را مشخص کند.
سوال: آقای متقی سفر نتانیاهو و سخنرانی که در کنگره داشت هم در داخل آمریکا بر انتخابات ریاست جمهوری این کشور به نظر جنابعالی چه تاثیری داشت و هم بر تحولات غزه و شرایطی که در غزه شاهد هستیم؟
متقی: نکته اول این است که نتانیاهو در دوره باراک اوباما هم در آمریکا مورد استقبال قرار نگرفت. هیچ گاه اوباما تلاش نکرد که رابطه ویژهای را با نتانیاهو برقرار کند پروتکلی وجود دارد و آن این است که اگر رویکرد نسبت به مقام رسمی آن کشور مثبت و سازنده باشد در داخل کاخ سفید این دیدارها انجام میشود، کاخ سفید هم سه رینگ دارد یک رینگ درونی درونی است، رینگ بیرونی و رینگ خیلی آفیشیال و طبعاً باراک اوباما هر موقع از نتانیاهو میخواست استقبال به عمل بیاورد یا این که جلساتی را برقرار کنند یا مهمانی را برگزار کند هیچ گاه در رینگ اول این کار را انجام نداد یعنی میخواست بگوید ما با شما دارای اهداف مشترک هستیم، اما سیاستهای مشترکی را در پیش نمیگیریم.
متقی: این رویکرد را تا حدی بایدن هم دارد ولی بایدن حد واسط بین ترامپ و اوباما محسوب میشود کاری که بایدن انجام داد و نقشی که بایدن داشته قبلاً در این قالب است که اسرائیل یکی از ایالتهای آمریکا محسوب میشود ما باید امنیتش، اقتصادش، سیاستش را هدایت کنیم، اما واقعیت این است که اوباما به این جمعبندی رسید که این بازیگری که باید متحد سیاستهای آمریکا باشد از ساز و کارهای گریز از مرکز استفاده میکند.
متقی: نکته دوم این است که راهبرد آمریکا در دوره اوباما، در دوره ترامپ و بایدن اگر سند امنیت ملی آمریکا را در این دوران تاریخی یعنی این ۱۶ سال گذشته بررسی کنیم مفهومی وجود دارد به معنای موازانه فراساحلی یعنی آمریکا به اسرائیل حمایت اقتصادی میدهد، کمک تسلیحاتی هم میدهد، حمایت سیاسی هم میکند، اما خودش درگیر جنگ نخواهد شد یعنی راهبرد آمریکا در طی سالهای گذشته راهبرد موازنه فراساحلی بوده و میخواهد موازنه را انجام بدهد وقتی ما میگوییم جنگ معنای خاص خودش را دارد، هیچگاه جنگ به معنای چالش نیست، حتی اقدامات تاکتیکی که آمریکاییها علیه عراقیها، علیه ایران در سوریه، علیه ایران در ترور شهید سلیمانی به انجام رساندند این به معنای جنگ در ادبیات روابط بینالملل تلقی نمیشود به معنای استرایک است.
متقی: استرایک جایگاه خاص خودش را دارد و در قالب آن موازنه فراساحلی قرار نمیگیرد بنابراین این نکته را من خدمت بینندگان باید عرض کنم که دیدار نتانیاهو و سخنرانی آتشینش و استقبال آتشینی که کنگره یعنی نمایندگانی که در کنگره حضور داشتند از نتانیاهو انجام دادند به معنای این تلقی نخواهد شد که آمریکا درگیر یک جنگ با ایران در فضای منطقهای بشود.
متقی: البته وزیر دفاع انگلیس هم دیروز مصاحبهای داشت و مصاحبهاش خیلی تهدید برانگیز است حرفش این است که ما تا ۳ سال آینده امکان رویارویی مان با ایران وجود دارد یعنی کاری که انگلیسیها در رابطه با جنگ اوکراین به انجام رساندند میخواهند این مسئله را در رابطه با ایران و خاورمیانه به نوعی تکرار کنند، اما من این نکته را خدمت شما و دوستان عرض کنم که به قدرت رسیدن ترامپ معطوف به گسترش جنگهای منطقهای نخواهد بود اولاً ترامپ رویکردش همکاری جویانه با روسیه خواهد بود ثانیاً سیاست موازنه منطقهای را بر اساس بازدارندگی چند جانبه کنترل میکند.
متقی: دیشب نتانیاهو بحثهایی را در حمایت از ترامپ هم داشت حدس میزند که ترامپ در انتخابات ریاست جمهوری پیروز بشود و میخواهد از دل ترامپ آن ناراحتی که ۴ سال پیش ترامپ نسبت به نتانیاهو پیدا کرد یعنی وقتی که هنوز ترامپ نتایج انتخابات را نپذیرفته بود و نتانیاهو به بایدن تبریک گفت، ترامپ یک برخورد خیلی تندی داشت. نگاه ترامپ حمایت از اسرائیل است ولی حمایت از نتانیاهو نخواهد بود. یعنی پیروزی ترامپ چالش امنیتی جدی برای نتانیاهو در داخل خود اسرائیل ایجاد خواهد کرد.
رفتار نتانیاهو باعث میشود اسرائیل به سمت اضمحلال برود
سؤال: آقای کثیری نژاد،، بیش از ۷۰ بار نمایندگان کنگره در سخنرانی شب گذشته نتانیاهو را تشویق کردند در بخش پایین تصویر هم جنایات صهیونیستها را بخصوص در چند ماه اخیر دیدیم و جنایت تلخی که شاهد بودیم. آیا این تشویقها و این کف زدنهای مکرر این ذهنیت را ایجاد میکند که نتانیاهو موفق شده است که به اهداف خودش برسد؟
کثیری نژاد: چند نکته اینجا باید اشاره کنیم، نکته اول اینکه این سخنرانی با سخنرانی قبلی که نتانیاهو در کنگره داشت، تفاوت چندانی نداشت، از حیث واکنشی که از سوی نمایندگان کنگره گرفت. بالاخره نمایندگانی که اکثریت آنها یا گرایش به صهیونیست دارند یا اینکه حداقل دوستدار و حامی صهیونیست هستند، طبیعی است که در مقابل یک صهیونیست رفتار هیجانی نشان بدهند.
سخنرانی قبلی نتانیاهو را در سالهای گذشته ببینید تفاوت خاصی با این قضیه ندارد. فقط کافی صوت را قطع کنید و تمام تصویرهای تشویقها را آن زمان هم میدیدید. نکتهای که الان است اینکه در یک مسیری قرار داریم که انتخابات ایالات متحده قرار است برگزار شود، احتمال اینکه ترامپ رئیس جمهور شود است، ظاهراً هم احتمال بالایی است. همینطور طرف مقابل او هم در این درگیری ها، کارزارهای انتخاباتی، بالا و پایین دارند، شرایط شان متغیر است. مهم این است که در هر صورت چه هریس رأی بیاورد، چه ترامپ رأی بیاورد، رفتارهایی که ایالات متحده نشان خواهد داد، آن چیزی که مطلوب نتانیاهو باشد آیا است یا نه، این مهمتر است.
کثیری نژاد: مثلاً شما در صحبتهای ترامپ از ابتدای کارزار انتخاباتی اش، کارزار انتخاباتی در ایالات متحده چندین ماه طول میکشد و خیلی طولانی است، برخلاف ایران. همیشه مدام صحبتهایی که میکرد، مخصوصاً صحبتهای علنی، بوی این میداد که دنبال جایگزینی برای نتانیاهو است، به این قضیه نگاه میکند و این مسئله جدی است، نتانیاهو که هم سن اش بالا رفته است و هم اینکه بیماریهایی دارد و هم اینکه رقبای جدی پیدا کرده است که این رقبا در نظرسنجیهای داخل اسرائیل تنه به تنه نتانیاهو میزنند.
کثیری نژاد: آخرین نظرسنجی که برگزار شد، تقریباً چهار روز پیش، نگاه کنید، حزب لیکود با ۲۱ کرسی و حزبهای بعدی ۲۰ کرسی، ۲۲ کرسی، حالا در نظرسنجیهای مختلف متفاوت است و رقبای جدی مثل گانس دارد و اگر یک ائتلاف دیگری در کنار آن شکل بگیرد، سعر هم میتواند برای او خطر جدی باشد. پس این صحبتهایی که از طرف ترامپ میآید که ما به جانشین نتانیاهو فکر میکنیم، خیلی صحبتهای جدی است.
نکته بعدی اینکه ایالات متحده یک کشوری است که منافع خاص خودش را درنظر میگیرد، ممکن است الزاماً در همه موارد سیاست هایش را مطابق با میل رژیم صهیونیستی تنظیم نکند. بالاخره منافع آن برایش حرف اول را میزند. منتها این به این معنا نیست که دست از حمایت از اسرائیل برمی دارد، نه منظور این نیست، منتها حواس مان است، وقتی میگوییم ایالات متحده در همراهی با سیاستهای نتانیاهو تعلل میکند، از سر این نیست که نگران حقوق بشر و تضییع حقوق بشر در غزه است، بحث اش این است، یک، رفتار نتانیاهو باعث میشود اسرائیل به سمت اضمحلال برود، افکار عمومی را در داخل امریکا که همیشه حامی اسرائیل بوده اند، الان از دست داده اند.
۷۵ درصد از نسل جوان زیر ۲۴ سال امریکا، از اسرائیل حمایت نمیکند
کثیری نژاد: نظرسنجی که چند ماه پیش مؤسسه گالوک داشت، ۷۵ درصد از نسل جوان زیر ۲۴ سال امریکا، از اسرائیل حمایت نمیکند که برای اسرائیلیها عدد وحشتناکی است. دوم اینکه این سیاستها اگر بخواهد از امریکا انتظار داشته باشد که امریکا هم وارد جنگ شود، برای ایالات متحده قابل تحمل نیست. امروز وزیر خارجه اسرائیل یک مصاحبهای انجام داد، گفت ترجیح ما این است که ما وارد درگیری با یمن نشویم و ایالات متحده و آن ائتلاف ده کشوری بخواهد حمله را انجام بدهد. انتظاری که نتانیاهو دارد، آیا برآورده خواهد شد، این مسئله مهمتر است تا تشویقهایی که در کنگره میبینیم.
سؤال: آقای متقی، سخنرانی نتانیاهو اگرچه اشاره شد که همزمان با تشویقهای اعضای کنگره همراه بوده است، اما ما شاهد بودیم که اعتراضاتی اتفاق افتاده است و واکنشهای منفی نسبت به این سخنرانی، نه فقط در امریکا که در خود سرزمینهای اشغالی هم این اعتراضات را شاهد بودیم که بسیار شدید بوده است و البته ۱۲۸ دموکرات هم سخنرانی در کنگره تحریم کردند. تحلیل شما از این مخالفتها چه است؟
متقی: من فکر میکنم جنگ غزه افکار عمومی امریکاییها را نسبت به اسرائیل و به ویژه نتانیاهو کاملاً انتقادی کرد. ما امروز یک وضعیت تقسیم شده را در ایالات متحده داشتیم، اما وضعیت تقسیم شدهای که قطبی است. یک وضعیت تقسیم شده در داخل کنگره است که همراه با حمایت به قول معروف با تهییج فردی و جمعی است، در آینده هم حمایتهای اقتصادی و تسلیحاتی را انجام میدهند ولی یک بخش دیگر در بیرون از کنگره امریکا بودند. بخشی از آن افراد نمایندههای مجلس سنا و نمایندگان به ویژه مجلس نمایندگان امریکا که یک طیف گستردهای از آنها امروز در گردهمایی کنگره شرکت نکردند. ۴۳۵ عضو مجلس امریکا نمایندگان دارد، صد نفر از آنها شرکت نکردند، یعنی حدود مثلاً ۲۰ درصد حضور نداشتند.
متقی: و یک بخشی هم فضای اجتماعی است اساتید دانشگاه است و خیلی از مجموعههای مربوط به کنگره امریکا است. نکته قابل توجه اینجا است که تا به حال سابقه نداشته است که این تعداد اعضای کنگره امریکا شرکت نکنند، تحریم کنند، مصاحبه کنند و از نخست وزیر اسرائیل بعنوان یک قاتل، یک جنایتکار، یک فردی که به قواعد بین المللی توجه ندارد و میخواهد منطقه را درگیر جنگهای گسترش یابنده کند، الان این رویکرد وجود دارد و این را من به منزله یک نوع شکاف کم شدت در فضای افکار عمومی و قالبهای ادراکی در جامعه امریکا میدانم و این قالبهای ادراکی در آینده ادامه پیدا میکند و گسترش پیدا میکند. البته الان مشخص نیست که در فضای انتخابات امریکا چه خواهد شد. به نوعی رقابتها فشرده در حدود صد روز دیگر تا انتخابات باقی است، هر کدام از کاندیدها میتوانند شرایط را تغییر بدهند، اما واقعیت این است که پیروزی ترامپ امنیت منطقهای را در خاورمیانه و در اوکراین امنتر خواهد کرد. یعنی ترامپ از سیاست قدرت و مرزبندیهای راهبردی استفاده میکند برای اینکه یک نوع سورف سازی ایجاد شود و این سورف سازی؟ را براساس توافق و همکاری با روسیه و کشورهای اروپایی انجام خواهند داد.
حضور همه اقشار یهودی در اعتراضات ضد صهیونیستی بی سابقه است
سؤال: آقای کثیری نژاد، ارزیابی شما از این اعتراضات چه است، به ویژه در خبرها داشتیم که در این اعتراضاتی که نسبت به سخنرانی نتانیاهو بود ما شاهد حضور یهودیان امریکایی هم بودیم؟
کثیری نژاد: یک نکته مهم، در تظاهراتی که در امریکا بود همین حضور یهودیهای ایالات متحده بود که واقعاً بی سابقه است، یهودیهای امریکایی در ضد صهیونیست و اسرائیل بخواهند یک همچنین تظاهراتی را انجام بدهند، سابقه نداشته است. البته این را هم عرض کنم یهودیهای خردی؟ در امریکا چرا، ولی اینکه همه اقشار یهودی بیایند بی سابقه بوده است که ما این را فقط در این جنگ دیدیم.
کثیری نژاد: از آن طرف این اتفاقات در داخل اسرائیل هم خیلی جدی بود. یعنی ما در این بازه تقریباً از دور دوم جنگ که شروع شد، ما نزدیک به ۳۰۰ تظاهرات بالای هزار نفه در اسرائیل داشتیم. بعضی از روزها در هشت نه شهر مختلف تظاهراتهای گسترده برگزار میشد. کار را به جایی رساند که یکی از مقامات امنیتی عالی رتبه اسرائیل در یکی از جلسات محرمانه، یک عبارت جالبی به کار میبرد، میگوید، نتانیاهو با این سیاستها هم شکاف را در درون جامعه اسرائیل زیاد کرد و هم اسرائیل به بچه کتک خور منطقه تبدیل کرد که هر کسی میتواند آن را بزند و اسرائیل نمیتواند کاری کند و حالا با سفر خودش به ایالات متحده میخواهد یک بزرگ تری را بالای سر این دعوا بیاورد و بگوید یک کسی میخواهد از من حمایت کند. طبیعتاً اینجا ایالات متحده هم اینطور نیست که منافع خودش را نبیند، آن هم حواس اش است که اگر ورود کند به یک همچنین درگیری، میتواند تبعات زیادی هم برای ایالات متحده داشته باشد.
شکاف در داخل امریکا در رابطه با رژیم صهیونیستی افزایش یافته است، به همین علت این رژیم به هیچ وجه نمیتواند جنگ را در منطقه گسترش بدهد
سؤال: آقای کثیری نژاد، یک نکتهای که در سخنرانی نتانیاهو بود اینکه چندین بار در صحبت هایش از ایران اسم آورد و اشاره کرد و مدعی شد همه تظاهرات ضد اسرائیل زیر سر ایران است و البته در ادامه هم از حمایتهای امریکا هم تشکر کرد. تحلیل و ارزیابی شما از این سخنرانی چه است؟
کثیری نژاد: نتانیاهو در اسرائیل معروف است به یک چهره ایران هراس. وقتی انتخابات میشود پشت سر خودش نقشه ایران را میگذارد و فیلم انتخاباتی میگیرد. البته این ابزار و این حربه در داخل اسرائیل کاملاً شناخته شده است. مردم دیگر میدانند که قضیه چه است، در این سخنرانی هم گفت حتی ایرانیها به این امریکاییها پول داده اند که بیایند جلوی کنگره تظاهرات کنند، یک اظهارنظر خیلی عجیب. اگر این باشد اسرائیلیها هم قطعاً از اینطور تظاهرات میتوانند برگزار کنند، قضیه چیز دیگری است، بحث پول و اینها نیست. اما نکتهای است اینکه نتانیاهو ایران هراسی را همیشه بعنوان ابزار استفاده کرده است الان هم میخواهد که به نوعی اگر توافقاتی ایالات متحده با ایران داشته باشد، این توافقات را متأثر کند و در نهایت حمایت ایالات متحده را پشت سر خودش بیاورد که بتواند در مرحله بعدی جبهههای جنگ را تغییر بدهد، برود در جبهه دیگری، مثلاً در لبنان یا در سوریه یا هر جبهه دیگری.
سؤال: آقای متقی، نوع واکنش نامزدهای انتخابات ریاست جمهوری امریکا نسبت به این سخنرانی را بپردازیم. یکی حضور نداشتن هریس است در زمان سخنرانی که حاشیه ساز شده بود و دیگری واکنش ترامپ که کمتر از ۲۴ ساعت بعد واکنش نشان داد که اسرائیل در روابط عمومی خود با مشکل مواجه است و باید جنگ در غزه را به سرعت پایان بدهد. ارزیابی شما چه است؟
متقی: رویکردی که من دارم این است که طبعاً شکاف در داخل امریکا در رابطه با اسرائیل خیلی گسترش پیدا کرده است، به همین دلیل اسرائیل به هیچ وجه نمیتواند جنگ را در محیط منطقهای تصاعد بدهد. از طرف دیگر جنگ در خاورمیانه و اوکراین یکی از موضوعات بسیار جدی است. کامیلا هریس و ترامپ در دیالوگهای انتخاباتی شان خواهد بود. به نوعی ترامپ میداند که باید سیاست موازنه را درپیش بگیرد. سیاست موازنه به معنای عدم حمایت از نتانیاهو خواهد بود.
نتانیاهو در انتخابات بعدی باید با نخست وزیری خداحافظی کند
سؤال: آقای کثیری نژاد، درباره اختلافات داخلی سرزمین اشغال بفرمایید که اکثراً مخالف ادامه جنگ هستند، اما نتانیاهو مانع از آتش بس است؟
کثیری نژاد: بله نتانیاهو در اینکه جنگ ادامه پیدا کند، نفع شخصی دارد. بخاطر اینکه اگر جنگ در این مقطع با آتش بس و تبادل اسراء تمام شود، این به معنی شکست قطعی نتانیاهو است و حتی بعضی از صهیونیستها میگویند که فراتر از آن پایان زندگی سیاسی نتانیاهو خواهد بود و نتانیاهو در انتخابات بعدی باید با نخست وزیری خداحافظی کند. نفع شخصی اش ایجاب میکند که جنگ را ادامه بدهد.
سؤال: آقای کثیری نژاد، در منطقه چقدر احتمال آتش افروزی بیشتر است؟
کثیری نژاد: احتمال اینکه جبهه را گسترش بدهد، بسیار بالا است، با توجه به خریدهای لجستیکی که الان انجام میدهند، این برنامه را مخصوصاً نتانیاهو دارد. البته مخالفتهای جدی با آن شده است. یکی از این مخالفتها را عرض کنم، یکی از اعضای حزب لیکود که به نتانیاهو هم نزدیک است، در مصاحبهای گفته بود کاش نتانیاهو به ایالات متحده سفر نمیکرد. وقتی که اینجا بود میگفتیم ایالات متحده و اسرائیل به دلیل اینکه ما درگیر جنگ هستیم فرصت نداریم که به هم نزدیک شویم، اما وقتی رفته است آنجا، امریکاییها با آنها همراهی میکنند.