برنامه جهان امروز؛ آرایش جریانات سیاسی در انتخابات فرانسه

به گزارش سرویس بین الملل خبرگزاری صدا و سیما؛ آقای هادی دولت آبادی، کارشناس مطالعات فرانسه از اتاوای کانادا در گفت‌و‌گو با برنامه جهان امروز درباره آرایش جریانات سیاسی در انتخابات فرانسه به پرسش‌های مجری برنامه پاسخ داد. متن گفتگو به شرح زیر است:

سؤال: از بعد از انحلال پارلمان و شروع فضای انتخاباتی در فرانسه جریانات سیاسی چه آرایشی به خودشان گرفتند. ابتدا از این سه جریان اصلی که فکر می‌کنم یک کدام از آنها ائتلاف حاکم با عنوان باهم، این تعبیر ائتلاف آنها است، مکرون هم جزء همین ائتلاف است، این یک دسته، دسته دیگر فکر می‌کنم جریان چپ است که عنوان شان را انتخاب کردند، جبهه جدید مردمی و در نهایت هم جریان راست گرا، هر کدام چه هویت و منشی دارند؟ 

دولت آبادی: جناح‌های مختلف فرانسه از دیرباز راست و چپ در فرانسه وجود داشتند. آقای مکرون که به قدرت رسید، یک راه سومی را در جمهوری پنجم فرانسه ایجاد کرد و عملاً راست و چپ را سعی کرد کنار بگذارد و یکسری چهره‌هایی را از جناح چپ و راست به خودش توانست جلب کند. در همین راستا جناح میانه روی، اگر آقای مکرون را بگوییم، یکسری سیاست‌هایی را نمایندگی می‌کند، سیاست‌هایی از جناح راست درخصوص مهاجران را سعی می‌کند کنترل کند. سیاست‌های جناح چپ بیشتر در حول مسئله محیط زیست فعال است، از طرف دیگر جناح راست جناحی است که همیشه اقتصاد سرمایه داری را نمایندگی می‌کند. مواضع شدیدی دارند خصوصاً جناح راست افراطی علیه مهاجرین و یک نکته خیلی مشکل زایی هم است که برای اتحادیه اروپا می‌تواند تلقی شود این است که جناح راست افراطی فرانسه بسیار نزدیک است به روسیه و عملاً در صورت اینکه بخواهد این جناح به پایه‌های قدرت فرانسه نزدیک شود، برای اتحادیه اروپا هم در دوران حاضر مشکل خواهد بود. جناح چپ هم که الان از انتخابات مجلس گذشته توانسته اند یک ائتلافی را با هم تشکیل بدهد و تعداد زیادی نماینده‌هایی را بفرستند به پارلمان فرانسه، هویت شان همان جناح چپ سابق است که طرفدار حضور دولت در اقتصاد است، تنوع فرهنگی و حمایت از مهاجران است و اینکه مالیات را از ثروتمندان بگیرد و در جامعه توزیع کند. این قانونی بود که مکرون آن را لغو کرده بود، چون در زمانی که رئیس جمهور سوسیالیست قبلی بود مالیات زیادی را از ثروتمندان می‌گرفتند و توزیع می‌کردند. 

سؤال: این احزاب چپ گرا چند روز پیش یک ائتلافی را تشکیل دادند، اما من آخرین نظرسنجی‌ها را نگاه می‌کردم، همچنان در مقابل حزب تجمع ملی عقب هستند. به طور کلی چرا راست گرایان توانستند در فرانسه اینقدر محبوب شوند که حتی چپ گرا‌ها هم با ائتلاف هم نمی‌توانند به آنها برسند؟

دولت آبادی: الان اگر نظرسنجی‌ها را ببینیم احتمال اینکه خود حزب جمهوری خواه خودش را از راست افراطی جدا کند، زیاد است. این نظرسنجی را یک مقدار باید با احتیاط نگاه کرد، چون عملاً آن ائتلافی که رهبر حزب جمهوری خواه به آن می‌خواست برسد، از سوی مدیران دیگر خود این حزب قابل قبول نیست، ایشان را از رهبر حزب جدا کردند. از طرف دیگر هم جناح چپ این اواخر یکسری رویکرد‌هایی را در حمایت از غزه داشتند. مثلاً در پارلمان فرانسه با پرچم فلسطین حضور پیدا کردند و مواضعی علیه رسمی حکومت فرانسه داشتند. می‌تواند از یک لحاظ برای آنها مثبت تلقی شود، چون بخشی از افکار عمومی فرانسه درخصوص همین مسلمانان فرانسه که ۴ یا ۵ میلیون هستند، طرفدار این هستند. من آخرین چیزی که دیدم، حتی کاپیتان تیم ملی فرانسه هم آمده بود جوانان را به حضور در انتخابات دعوت کرده بود که محبوبیت این شخصیت‌ها شاید بتوانند در روز‌های آینده تأثیرگذار باشد. 

سؤال: همانطور که اشاره کردید جریانات حامی فلسطین هم در صحنه هستند. در چند روز گذشته ما تجمعات مختلفی را در فرانسه دیدیم که جریانات چپ گرا به خیابان آمدند، خصوصاً جوان ها، بعضی از آنها حتی پرچم فلسطین را حمل می‌کردند علیه راست گرایان و خطر به قدرت رسیدن آنها. علت خیابانی شدن این ماجرا و شکل گیری این تجمعات را چه می‌دانید؟

دولت آبادی: این ماجرای به خیابان ریختن و اعتراض به احتمال ورود راست افراطی به قدرت به سال ۲۰۰۲ برمی گردد. در سال ۲۰۰۲ در پاریس بین ۴۰۰ تا ۵۰۰ هزار نفر در آن شهر در تجمع شرکت کردند علیه اینکه پدر خانم لوپن که رقابت انتخاباتی را داشت به قدرت نرسد. این اتفاقات همواره وجود داشته است، هر زمان که راست افراطی قرار بوده است به قدرتی برسد و قدرت را تهدید می‌کرده است، افراد بسیار زیادی اعتراض داشتند و آن حمایت شکل گرفته است. از طرف دیگر در این سال‌های اخیر یک تغییر و تحولاتی در تصویری که راست افراطی دارد از خودش ارائه می‌کند اتفاق افتاده است. این طرح تحولات این است که خانم و آقای لوپن که دو بار به دور دوم در ریاست جمهوری کشیده شد علیه آقای مکرون، خودش را در این اواخر از رهبری حزب کنار کشیده است و آن فرمولی که آقای مکرون بعنوان جوان گرایی ارائه کرد و توانست به قدرت برسد را با انتصاب ماندلا که یک جوانی است که رهبر راست افراطی شده است، ایشان را به رهبری حزب گذاشته است و خودش عملاً از آن نقطه نظرات جنجالی که انجام می‌دادند فاصله گرفته است. خودش را بعنوان یک فردی که کل فرانسوی‌ها می‌توانند به او اعتماد کنند نشان می‌دهد و همواره در کنار رهبر راست افراطی آقای ماندلا خودش را نگه داشته است. از طرف دیگر یک امپراطوری رسانه‌ای هم است که در دور ونسان بورور میلیارد فرانسوی شکل گرفته است که از طریق رسانه‌ها و فضای مجازی عملاً در این چند سال اخیر توانسته اند افکار فرانسه را واقعاً به سمت سناریوی رسیدن به قدرت راست گرا شکل بدهند. 

سؤال: فکر می‌کنید فضای انتخاباتی در فرانسه دارد به چه سمت و سویی می‌رود؟ 

دولت آبادی: فضا واقعاً فضای شک و تردید است، یعنی اتفاقی که در این زمان‌ها افتاده است، خود راست افراطی هم عملاً آقای اریک زمانی که در جریان قبل حضور داشت، دارند جمع می‌شوند و به این ائتلاف راست افراطی کمک می‌کنند. عملاً خطر برای فرانسه برای رفتن به سمت راست افراطی بسیار بالا است و آن ریسک بزرگی که آقای مکرون کرد، بیشتر ریسکی کرد که کسانی که رأی ندادند را به انتخابات برساند. چون عملاً اگر همان افرادی که در انتخابات‌های گذشته هم رأی می‌دادند، فقط بخواهند شرکت کنند، عملاً فرانسه راست افراطی را قطعاً در پارلمان فرانسه خواهد دید ولی در صورتی که افرادی که شرکت می‌کردند در انتخابات و آرای خاموش بخواهند به صحنه بیایند، عملاً شکست راست افراطی بسیار محتمل خواهد بود.